محمدرضا نوری

با گسترش مطالعات در حوزه مدیریت دانش به عنوان مدیریت مهمترین مزیت سازمان های کنونی، مفاهیم نوظهور مهمی در این حوزه شکل گرفته اند که اغلب با سایر مفاهیم دارای تشابه و تمایز هستند. احتکار دانش در ادبیات نظری، انباشت فزاینده و غیرقابل دسترس منابع دانشی سازمان تعریف شده است که اغلب به علت عدم اطلاع از وجود دانش، مورد درخواست نیز واقع نمی شود. در ادبیات نظری احتکار، مبحثی در روانشناسی به نام اختلال احتکار مطرح است که ریشه های بالینی را بررسی می کند. بنابراین دو رویکرد متفاوت مدیریت احتکار دانش معرفی می شود که در رویکرد اول اختلالات روانشناسی و فردی مرتبط با احتکار بررسی می شود و استراتژی های مورد استفاده مدیران منابع انسانی به آزمون های ورودی و پایش روانشناسانه ی دوره ای معطوف می شود و در رویکرد دوم عوامل محیطی، مدیریتی، فضای سازمانی، فرهنگ سازمانی، ارتباطات و سایر استراتژی های مرتبط با مدیریت احتکار دانش سازمانی بررسی می شود. با توجه به اینکه احتکار در برخی از فرهنگ ها جرم یا خطا نیست و هرکسی آزادانه می تواند هرآنچه بخواهد احتکار کند، در نتیجه بررسی و پیگیری محرک هایی که به احتکار مربوط می شوند، اهمیت و پیچیدگی بیشتری دارند. احتکار دانش در اغلب موارد مورد غفلت مدیران قرار می گیرد و در بلند مدت اثرات جبران ناپذیری بر سازمان دارد. احتکار دانش مستقیما بر توانمندسازی سایر کارکنان تاثیر معکوس دارد و نه تنها منجر به رفتارهای متقابل احتکاری می شود، در بلندمدت سازمان را به برخی از کارکنان احتکارکننده وابسته می کند. با توجه به عدم بررسی ابعاد گسترده ی این مفهوم پیشنهاد مطالعات آتی در حوزه های گوناگون به ویژه ارتباط احتکار و انحصارگرایی، تاثیر احتکار دانش بر توانمندسازی و همچنین تاثیر گردش شغلی بر احتکار سازمانی داده می شود.

مقدمه: باتوجه به اهمیت نیروی های انسانی در سازمان های نظامی و جایگاه آموزش در بهسازی نیروهای نظامی کشور و نقش مهم آن بر کارآمدی افسران و اهمیت انگیزه پیشرفت کارکنان در موفقیت این سازمان ها، این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش های دوره مقدماتی رسته اداری بر انگیزه پیشرفت افسران در یک سازمان نظامی انجام شده است. روش: نوع پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش گردآوری داده ها، شبه تجربی یا نیمه آزمایشی از نوع آزمایش با استفاده از یک گروه آزمودنی است. جامعه آماری پژوهش را کلیه افسران دوره مقدماتی رسته ای این مرکز در زمستان ۱۳۹۷ و بهار 1398 تشکیل می دهند که برابر با ۷۰ نفر است. در این پژوهش از پرسشنامه استاندارد هرمنس(1970) استفاده شده است. به منظور تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره به همراه پیش نیازهای آن و آزمون های اثر پیلای، اثر هتلینگ، لامبدای ویکلز و بزرگترین ریشه روی استفاده شده است. نتایج: نتایج تحلیل ها نشان داد که آموزش های دوره مقدماتی رسته ای، تأثیر مثبت و معنی داری بر انگیزه پیشرفت افسران دارد؛ بنابراین فرضیه اصلی و فرضیه های فرعی پژوهش شامل اثرگذاری بر سطح آرزوها، مقاومت، تنش انجام وظایف، ملاک انتخاب همکار، انگیزه تحرک به بالا، کارایی، آینده نگری و دریافت بازخورد تأیید شد، اما اثر آن بر ادراک زمان و رفتار ریسک پذیری معنی دار نبود. بحث: نتایج، حاکی از پایین بودن میانگین اثرگذاری این دوره آموزشی بر انگیزه پیشرفت کارکنان بوده و از مهم ترین دلایل آن می توان توجه کم به انگیزه کارکنان در نیازسنجی این دوره ها و همچنین کوتاه و غیرمستمر بودن دوره های آموزشی را نام برد.

حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) به عنوان فرمانده و رهبری توانمند، سبک خاصی در نفوذ بر نیروهای رزمنده و سایر مخاطبان مثل مردم، نزدیکان و دشمنان داشتند که برخاسته از وحی و برگرفته از سیره نبی مکرم اسلام حضرت محمد مصطفی (ص) است. هدف این مقاله، احصاء اصول حاکم بر سبک رهبری، مدیریت و فرماندهی نظامی حضرت علی (ع) می باشد. تحقیق از نظر هدف تلفیقی از روش های، کاربردی - توسعه ای، پیمایشی (توصیفی) و روش استراتژی نظریه پردازی داده بنیاد است. از نظر روش، کیفی است. اطلاعات مورد نیاز در این تحقیق با روش کتابخانه ای با استفاده از ابزارهای فیش برداری، کتاب های علمی و تخصصی، مقالات علمی و پژوهشی جمع آوری شده است. با استخراج 1046 مضمون از کل منبع تحقیق، در نهایت سبک رهبری ایشان که چگونگی تعامل هر فرمانده را با چهار گروه مخاطب و همچنین ویژگی های اعتقادی و فردی یک فرمانده را نشان می دهد، تدوین شده است. در نهایت خاطر نشان می گردد که سبک فرماندهی و مدیریت امام علی (ع) مجموعه ای از رفتار های شایسته است که برحسب موقعیت و متناسب با مقتضیات زمانه و با توجه به میزان فهم نیروهای زیر دست اعمال می گردد که ممکن است سبک فرماندهی و رهبری، در جایی کاملاً آمرانه بوده و در جای دیگر مشارکتی باشد و در یک جا توجیهی و در جای دیگر دستوری و در یک جا، دلسوزانه بوده و در جای دیگر جوانمردانه باشد.

هدف از این تحقیق ارزیابی بازاریابی سازمانی و استراتژیهای ترفیع در صنعت سیم و کابل ایران به روش دلفی میباشد. برای این منظور با تعداد 10 نفر از خبرگان بازرگانی در این صنعت متشکل از 8 نفر؛ مالک، مدیرعامل، هیئتمدیره، معاون مدیرعامل، مدیر بازاریابی و فروش تولیدکنندگان سیم و کابل در استان زنجان و 2 نفر از اساتید دانشگاه؛ جلسات متعدد برگزار شد. در مرحله اول روش دلفی نظرات کارشناسی آنها درزمینه موضوع تحقیق بهصورت کلی جمعآوری شد. پس از تجزیهوتحلیل مباحث جلسه اول، تمهای بهدستآمده با کتب و مقالات و نظریههای بازاریابی مقایسه گردید و درنهایت پرسشنامهای تهیه گردید. در مرحله دوم روش دلفی با استفاده از پرسشنامه تهیهشده، مجدداً نظرات خبرگان جمعآوری شد، از آزمونهای آماری، رتبهبندی سلسلهمراتب فازی، تحلیل ساختاری با دیدگاه آیندهپژوهی و تحلیل عاملی و تحلیل مسیر مدل معادلات ساختاری برای تحلیل دادهها استفاده شد. نتایج یافتههای این تحقیق نشان داد که در صنعت سیم و کابل ایران؛ در بازاریابی سازمانی، استراتژی توسعه بازار و تنوع محصول بالاترین اولویت را دارد و استراتژیهای ترفیع؛ فروش شخصی، تبلیغات چندرسانهای و بازاریابی مستقیم بر بازاریابی سازمانی تأثیر معنیداری دارند. با عنایت به یافتههای این تحقیق، پیشنهاد میگردد مدیران صنعت سیم و کابل به فراخور شرایط، استراتژی بازاریابی سازمانی مناسب را طراحی و تدوین نموده و بر اساس آن، استراتژی ترفیع متناسب با آن را بکار گیرند.

هدف از پژوهش حاضر، آسیب شناسی روش های تدریس دروس تخصصی در دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین(ع)، با مطالعه موردی دانشکده فرهنگی و تربیتی رسالت در بعدهای دانشی(شناختی)، انگیزشی(عاطفی) و مهارتی (روانی- حرکتی) و ارائه راهکارهای مناسب است. جامعه آماری این تحقیق به صورت تمام شمار و از فراگیران یکی از دوره های کارشناسی ناپیوسته در دانشکده رسالت می باشند که از سال ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۸ مشغول گذراندن دوره خود بوده اند. روش انجام تحقیق در این پژوهش، کاربردی– توسعه ای و پیمایشی(توصیفی) می باشد. برای دستیابی به اهداف تحقیق از پرسشنامه ای محقق ساخته در مورد آسیب شناسی روش های تدریس استفاده گردید که روایی آن توسط ۲۰ تن از اساتید دانشگاه افسری امام حسین(ع) تأیید و پایایی آن نیز در یک مطالعه مقدماتی، به تعداد ۷۵ نفر از دانشجویان این دانشگاه داده شد که جمعاً ۶۳ مورد از این پرسشنامه ها برگشت که آلفای کرونباخ آن ۰/۹۵۱ محاسبه گردید. همچنین به منظور تجزیه وتحلیل داده ها نیز از آمار توصیفی– استنباطی استفاده گردید. یافته های تحقیق حاکی از آن بود که ۱۹ عامل به عنوان عوامل مؤثر بر آسیب شناسی روش های تدریس دروس تخصصی وجود دارد که ارتباط معناداری با مؤلفه های تحقیق داشتند.

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی رضامندی زناشویی اسلامی براساس مؤلفه های سبک زندگی اسلامی در جمعیت دانشجویان متأهل انجام شد.  جامعه آماری پژوهش، تمام دانشجویان متأهل مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه علامه طباطبایی(ره) و امام حسین(ع) بودند. از جامعه پژوهش براساس فرمول کوکران تعداد 400دانشجو(200 مرد و 200 زن) به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. دانشجویان به پرسش نامه رضامندی زناشویی اسلامی جدیری و جان بزرگی و پرسش نامه سبک زندگی اسلامی کاویانی پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون رگرسیون چندگانه هم زمان استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان داد که از ده مؤلفه سبک زندگی اسلامی، مؤلفه های اجتماعی، عبادی، خانواده، سلامت و باور سبک زندگی اسلامی (05/0> P ) دارای توان پیش بینی کنندگی رضامندی زناشویی اسلامی در دانشجویان متأهل هستند و مؤلفه های سبک زندگی اسلامی57 درصد از واریانس رضامندی زناشویی اسلامی را تبیین می کنند. با توجه به این یافته ها می توان نتیجه گرفت که با افزایش مؤلفه های سبک زندگی اسلامی میزان رضامندی زناشویی در دانشجویان متأهل افزایش می یابد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی راهبردهای مقابله اسلامی و ویژگی های شخصیتی در دانشجویان بسیجی (فعال و عادی) برای شناسایی وضعیت آنها و مقایسه با دانشجویان غیر عضو بود. جامعه آماری پژوهش شامل 392 نفر دانشجوی کارشناسی بسیجی (93 پسر و 137 دختر) و غیربسیجی (65 پسر و 97 دختر) از دانشگاه های دولتی شهر تهران بود که به شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. آزمودنی ها به پرسشنامه های راهبردهای مقابله اسلامی (ICSS) و ابعاد شخصیتی نئو (NEO-FFI) پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل رگرسیون چند متغیره MANOVA،ANOVA و همبستگی پیرسون) استفاده شد. تحلیل داده ها نشان داد که میانگین راهبردهای مقابله اسلامی (شناختی، رفتاری و عاطفی) در دانشجویان بسیجی (فعال و عادی) به طور معناداری (001/0p<) بیشتر از دانشجویان غیربسیجی می باشد. همچنین میانگین ابعاد شخصیتی برون گرایی، تجربه پذیر بودن، توافق پذیری و مسئولیت پذیری دانشجویان بسیجی (فعال و عادی) در سطح معناداری (001/0p<) بیشتر از دانشجویان غیرعضو بود، اما میانگین روان رنجورخویی در دانشجویان عادی بیشتر از دانشجویان بسیجی بود (001/0p<). از سوی دیگر، بین راهبردهای مقابله مذهبی اسلامی با ابعاد شخصیت، همبستگی معناداری وجود داشت. همچنین نتایج درون گروهی نشان داد که وضعیت دانشجویان بسیجی (فعال و عادی) از لحاظ شخصیتی و مذهبی در شرایط مناسبی قرار دارند.

مقدمه: اهمیت مطالعات روانشناختی در حوزه بسیج سبب شده که این پژوهش به بررسی راهبردهای مقابله اسلامی و ابعاد شخصیتی و خودناتوانسازی در دانشجویان بسیجی (فعال و عادی) و غیر بسیجی بپردازد. روش: با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای از میان دانشگاه های شهر تهران تعداد 392 نفر از دانشجویان(کارشناسی) بسیجی و عادی انتخاب و به مقیاس خودناتوان سازی جونز و رودوالت (SHS)، راهبردهای مقابله اسلامی (ICSS) و ابعاد شخصیتی نئو (NEO-FFI) پاسخ دادند. دادهها با استفاده از آزمونهای آماری شامل همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس (ANOVA) و رگرسیون همزمان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج: نتایج نشان داد که رابطه منفی بین برونگرایی، تجربهپذیری، توافقپذیری و مسئولیتپذیری با خودناتوانسازی وجود دارد(001/0p