حسین شمس

پرسش از وجود خدا از بنیادیترین پرسش ها و دغدغه های فکری بشر بوده است. از رهگذر تلاش اندیشمندان برهان های زیادی در اثبات وجود خدا سامانیافته که یکی از استوارترین و مهم ترین آنها برهان وجوب و امکان است. این برهان به طورگسترده ای در میان فیلسوفان اسلامی و غربی مورد پذیرش واقع شده و از آن تقریرهای متعددی ارایه گردیده است. تقریر ابن سینا که صورت تفصیلی آن در کتاب اشارات و تنبیهات آمده است، یکی از تأثیرگذارترین آنهاست که در این مقاله رهیافت او در ارایه این برهان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و قوت و اعتبار آن مورد تأکید قرار میگیرد. این تقریر کامل ترین شیوه ای است که برای برهان وجوب و امکان ارایه شده و اساس بسیاری از تقریرهای دیگر است.

تقریرهای مختلفی از براهین جهان شناختی در اثبات وجود خدا ارائه شده که یکی از معتبرترین آن ها، برهان وجوب و امکان است. ابن سینا آن را در چند کتاب خود به ویژه در «اشارات و تنبیهات» به تفصیل مطرح کرده؛ و آن را برهان صدیقین نامیده است. فیلسوف دین معاصر، ریچارد سویین برن نیز در ذیل براهین جهان شناختی، این برهان را مورد اشاره قرار داده است. هر چند تقریر این دو فیلسوف از برهان مذکور دارای مبانی و پیش فرض های مشترکی است؛ از قبیل غیر بدیهی دانستن وجود خدا، اثبات پذیر دانستن آن و استفاده از یکی از ویژگی های عالم به نام امکان، اما تفاوت های عمده ای نیز میان آن دو وجود دارد: از جمله این که ابن سینا، با ارائه برهان وجوب و امکان که یک قیاس مبتنی بر بدیهیات است، وجود خدا را به صورت یقینی اثبات پذیر می-داند، اما سویین برن با تکیه بر روش استقرایی و ارائه مجموعه براهین به جای یک برهان، وجود خداوند را به صورت محتمل قابل اثبات می داند. در این مقاله، با بررسی و مقایسه این دو تقریر معلوم می گردد که تقریر ابن سینا از این برهان، بر تقریر سویین برن رجحان دارد.

برهان امکان که در آثار بسیاری از اندیشمندان اسلامی و غربی، تقریری از آن دیده می شود، یکی از براهین اثبات وجود خدا است که وجود یک موجود ضروری را از طریق ممکن بودن موجودات اثبات می کند. آکویناس با ترکیب برهان حدوث متکلمان و برهان علیّت، تقریری از این برهان ارائه داده که  شبیه برهان وجوب و امکان در فلسفه و کلام اسلامی است. این نوشتار با تکیه بر نقدهای پلانتینگا به بررسی تقریر آکویناساز این برهان پرداخته و تأثیرپذیری وی از اندیشمندان مسلمان، خصوصاً ابن سینا را نشان داده است.و از این رهگذر ضعف های تقریر آکویناس در مقایسه با تقریر ابن سینا نمایان شده است.

مهمترین ابزار تعیین کیفیت یک فرایند و برنامه آموزشی، ارزشیابی آن است. در دنیای امروز، دانشگاه ها سه ماموریت اصلی آموزش، پژوهش و ارائه خدمات را برعهده دارند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت تدریس اعضای هیات علمی دانشگاه فرهنگیان در استان همدان از دیدگاه دانشجویان انجام گرفته است. این پژوهش، مطالعه ای توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه دانشجویان دختر و پسر ورودی های سال های تحصیلی 1391و1392  پردیس شهید باهنر و مقصودی بوده که  شامل 1170 نفر می باشند. نمونه آماری این پژوهش شامل530نفر از دانشجویان بوده است که به  صورت تصادفی  انتخاب شده اند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه مقیاس مای کورس می باشد. پرسشنامه شامل 50 سوال براساس طیف 5 گزینه ای لیکرت و شامل 8 مؤلفه( مدیریت کلاس، رفتار مناسب کلاسی، تمرکز و حفظ توجه به درس، آماده کردن مرور و تمرین، مهارت های پرسشگری، استفاده از روش های مختلف آموزش، برقراری جو مثبت و میزان بیان راهبردهای حل مساله در کلاس) می باشد. اعتبار پرسشنامه براساس ضریب آلفای کرونباخ برآورد گردیده است. تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش نشان داد t مشاهده شده در سطح 05/0≥p  معنی دار بوده است. بنابراین بین مؤلفه های کیفیت تدریس اساتید در دو پردیس شهید مقصودی و شهید باهنر تفاوت معنی دار وجود دارد. بین مؤلفه های هشت گانه کیفیت تدریس برحسب دروس تخصصی  و عمومی تفاوت معنی دار وجود  دارد. میزان کیفیت تدریس دروس عمومی در مؤلفه های هشت گانه کمتر از دروس تخصصی بوده است.  براساس یافته های پژوهش کیفیت تدریس اعضای هیات علمی و مدرسان پردیس های دانشگاه فرهنگیان استان همدان در مؤلفه های مقیاس مای کورس از دیدگاه دانشجویان، بیش از سطح متوسط ارزیابی می شود. با توجه به اهمیت ارزیابی در بهبود کیفیت آموزش در نظام عالی پیشنهاد می شود ارزشیابی کیفیت تدریس اساتید به طور مستمر با هدف ارتقای وضعیت موجود صورت پذیرد.

هدف از این پژوهش، بررسی اثرات «مجموعه ای از چهار شیوه HR انتخابی» بر موفقیت پروژه و اثرات تعدیلگر IWE در این رابطه است. این مطالعه فرضیات مستقیم و تعدیلگر را برای رابطه بین 4 شیوه HR انتخابی (استخدام و گزینش کارمندان، تربیت و توسعه کارمندان، ارزیابی عملکردی کارمندان و سیستم پاداش کارمندان)، «موفقیت پروژه» (PS) و «اخلاق حرفه ای اسلامی» (IWE) در سازمان های مبتنی بر پروژه ایران ایجاد می کند. این فرضیات با کمک داده های برآورد تأیید می شوند که از 2 شهر ایران (ماهشهر و عسلویه ) با بهره گیری از طراحی مقطعی گردآوری شده اند. در این مطالعه، از تحلیل رگرسیون خطی برای تعیین اثرات متغیرها استفاده شده و از همبستگی پیرسون برای سنجش هم خطی بین متغیرهای مختلف استفاده شد. هم چنین برای فهم وابستگی بین متغیرهای پژوهش و PS از همبستگی پیرسون استفاده شده است. داده هایی که از طریق این ابزار گردآوری شدند با بهره گیری از نسخه 20 نرم افزار SPSS وارد و تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که ETD نسبت به هر سه شیوه دیگر مدیریت منابع انسانی در سازمان های مبتنی بر پروژه ایران تأثیر کمی بر موفقیت پروژه دارد. افزون براین، این یافته ها اثرات تعدیلگر IWE را تنها در رابطه بین شیوه «استخدام و گزینش کارمندان» و موفقیت پروژه ای که کارمندان در این سازمان ها متوجه شدند نشان می دهند. در پایان این پژوهش در مورد اهمیت، پیامدها و محدودیت های نتایج برای تحقیق آتی نیز بحث شده است.

این پژوهش بر آن است تا با واکاوی نهج البلاغه خصوصاً نامه 31، تبیینی از اهداف، اصول و روش های تربیت ارائه دهد یکی از ویژگیهای مهم این کار پژوهشی تلاش برای فراهم آوردن پژوهشی منظم در زمینه تربیت است و منبع قرار دادن نهج البلاغه به عنوان یکی از غنی ترین منابع در حوزه تعلیم و تربیت است. مسئله اصلی پژوهش، استخراج و تدوین اهداف، اصول و روشهای تربیت بر مبنای نهج البلاغه است. این پژوهش، جنبه نظری دارد و روش آن، توصیفی تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات، کت ابخانه ای است. «اهداف تعلیم وتربیت» در نهج البلاغه شامل، یک هدف غایی و چندین هدف واسطه ای است. هدف غایی تعلیم و تربیت در نهج البلاغه پرستش خدا با تاکید بر شناخت خداوند و اوصاف او و وحدانیت و عدالت اوست. اهداف واسطه ای نیز از نظر ایشان شامل: شأن جسمانی، شأن فکری، شأن اخلاقی، شأن اجتماعی، شأن اقتصادی و شأن سیاسی می باشد. اصول تعلیم و تربیت شامل:آخرت گرایی،عمل گرایی، امیدواری، پایداری، تعقل ورزی، تکبر گریزی و پیروی از طبیعت. روش های تربیت هم شامل: پرورش نیروی عقلانی، منع عزلت گرایی، روش مجازات و پاداش طبیعی و روش تربیت منفی می باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان به کارگیری الگوهای نوین یاددهی- یادگیری جویس و همکاران در مدارس ابتدایی (دخترانه) شهر همدان انجام شد. روش پژوهش توصیفی –پیمایشی و جامعه آماری شامل تمامی آموزگاران دوره ابتدایی مدارس دخترانه شهر همدان در سال تحصیلی 98-99 مشتمل بر 325 نفر بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای و جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه ای برابر 177 انتخاب شد. از روش آمار توصیفی مانند جدول فراوانی، درصد میانگین، انحراف استاندارد، حداقل و حداکثر نمره و آمار استنباطی کولموگروف- اسمیرنوف برای بررسی نرمال بودن توزیع داده ها، آزمون t تک گروهی جهت تحلیل سؤالات تحقیق، آلفای کرونباخ برای تعیین ضرایب پایایی متغیرها استفاده شد. مؤلفه های اصلی پرسش نامه 36 سؤال محقق ساخته از کتاب الگوهای تدریس جویس و همکاران استخراج شد. صحت روایی صوری و محتوایی مورد تأیید اساتید گروه علوم تربیتی قرار گرفت و پایایی کل پرسش نامه با استفاده از آلفای کرونباخ %94 و پایایی 4 مؤلفه اطلاعات پردازی، الگوهای اجتماعی، الگوهای انفرادی و سیستم های رفتاری به ترتیب برابر با 94%- 75%- 83%- 78% به دست آمد که نشان می دهد پرسش نامه پایایی قابل قبولی دارد. نتایج به دست آمده نشان داد که میانگین نمونه در به کارگیری الگوهای نوین یاددهی- یادگیری (کل) و 4 گروه الگوهای یاددهی و یادگیری از نمره معیار بیشتر و به کارگیری این الگوها در فرایند تدریس توسط معلمان در جامعه موردنظر در سطح بالایی قرار دارد.