آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۷

چکیده

متن

تاریخ عمومى حدیث
دکتر مجید معارف
چاپ اول: تهران، انتشارات کویر، 1377ش،458صفحه، وزیرى
کتابى است که مى تواند به عنوان کتاب آموزشى براى دانشجویان علوم حدیث، مورد استفاده قرار گیرد. مباحث کلّى کتاب، عبارت اند از:

1ـ آشنایى با حدیث و حجیت آن؛
2ـ منع کتابت حدیث؛
3ـ تدوین حدیث اهل سنّت در زمان بنى عباس؛
4ـ تدوین احادیث شیعه؛
5ـ حوزه هاى حدیثى شیعه؛
6ـ بررسى کتب اصلى حدیث شیعه و اهل سنّت.
مطالعه این کتاب به کسانى که مى خواهند در زمینه حدیث به تحقیق بپردازند، توصیه مى شود؛ کتابى اسـت جـامع مباحث حدیثى، شامل: آشنایى با مصطلحات حدیثى؛ سیرى در تاریخ حدیث اهل سنّت از زمان رسول اکرم(ص) تا دوران ابوبکر و عمر؛ علل منع حدیث نویسى در زمان خلفا؛ وضعیّت حدیث در دوران بنى امیّه؛ سیر تاریخى پیدایش اسرائیلیات در اسلام؛ تدوین حدیث در دوره بنى عباس؛ مسند نویسى در حدیث اهل سنّت؛ بررسى مسانید و صحاح اهل سنّت؛ حدیث اهل سنّت پس از قرن سوم هجرت؛ زواید و اطراف الحدیث نویسى؛ سیرى در تاریخ حدیث شیعه از زمان امام على(ع) تا عصر صادقین(ع)؛ بررسى سیر تاریخى کتابت حدیث در شیعه؛ نگاهى به «اصل» و «کتاب» و «اصول اربع مأة»؛ تحقیقى در اصالت حدیث شیعه و انطباق آن با سنّت نبوى؛ نقد رأى و قیاس؛ بررسى مسئله «تقیّه» در حدیث شیعه؛ بررسى حدیث شیعه در کارنامه روات و محدّثان؛ مراکز و پایگاه هاى حدیث شیعه: کوفه، بغداد و قم؛ دقّت و مواظبت علماى رجال در نحوه تحصیل و تحمّل حدیث؛ نمونه هایى از اسباب جرح و تضعیف راوى؛ بررسى کتب رجالى شیعه؛ پیدایش جوامع حدیثى شیعه؛ کلینى و کتاب «کافى»؛ شیخ صدوق و «من لایحضره الفقیه»؛ شیخ طوسى و «تهذیب» و «استبصار»؛ حدیث شیعه در دوره متأخّران: فیض کاشانى و «وافى»، علامه مجلسى و «بحارالانوار»، شیخ حرّ عاملى و «وسائل الشیعة»؛ بررسى کتب رجالى شیعه.

آشنایى با متون حدیث و نهج البلاغه
مهدى مهریزى
چاپ اول: قم، دفتر نشر و تحقیقات مرکز جهانى علوم اسلامى، 1377ش، ج1، 230ص، وزیرى
این کتاب به بررسى تاریخ حدیث و شناخت متون حدیثى پرداخته و مباحث آن در سه بخش عرضه گردیده است.
در بخش یک، از حجیّت سنّت پیامبر(ص) و ائمه(ع) و ارزش روایات صحابه و نیز جایگاه سنّت در دین شناسى بحث مى شود.
بخش دو، به بیان تاریخ حفظ و کتابت حدیث و سیر تدوین آن در میان شیعه و اهل سنّت و معرفى اجمالى کتب روایى شیعه و اهل سنّت اختصاص دارد.
و بخش سه، به جهت اهمیّت کتاب شریف «نهج البلاغه» به معرفى کامل آن مى پردازد و از جمله به مصادر این کتاب و کیفیت گردآورى آن اشاره مى کند و فهرستى از شرح ها، ترجمه ها و معجم هاى نهج البلاغه ارائه مى دهد.
مؤلف، در مقدّمه، اشاره مى کند که این مجلّد از کتاب (ج1)، تنها به یکى از دانشهاى چهارگانه حدیث مى پردازد. وى تمامى علوم حدیث را در چهار عنوان زیر، دسته بندى نموده است:

1) علم تاریخ حدیث و شناخت متون حدیثى،
2) علم مصطلحات حدیث،
3) علم ارزیابى اسناد رجال حدیث،
4) علم درایه و فقه الحدیث.
کتاب «آشنایى با متون حدیث و نهج البلاغه» با هدف «آشنایى با تاریخ حدیث و شناخت متون حدیثى و نهج البلاغه» تدوین شده و پس از تدریس آزمایشى در مرکز جهانى علوم اسلامى به چاپ رسیده و در اختیار طلاب و دانشجویان رشته علوم قرآن و حدیث قرار گرفته است.

مشکاة الأنوار فى غرر الأخبار
ابوالفضل على الطبرسى(م اوائل ق7هـ)
تحقیق: مهدى هوشمند
چاپ اوّل: قم، انتشارات مؤسسه فرهنگى دارالحدیث، 1418ش، 616ص، وزیرى
این کتاب در ده باب (و هر باب در چند فصل) گردآورى شده و مجموعه اى است از احادیث اخلاقى، تربیتى، اعتقادى، اجتماعى و…
تحقیق حاضر، با دو نسخه خطى که یکى در کتابخانه مجلس شوراى اسلامى و دیگرى در کتابخانه وزیرى یزد نگهدارى مى شود، مقابله شده و در مقدمه کتاب، زندگى نامه مؤلف و پژوهشى درباره خود کتاب آمده است؛ اختلاف نسخه ها، و مصادر احادیث در پى نوشت ها یاد شده و در بخش فهارس، پس از فهرست آیات قرآنى، فهرست کتب مصادر تحقیق که خود کتابنامه مختصرى است، درج گردیده است.

سیماى خوشبختى (در احادیث طوبى)
حمید رسایى
چاپ اول: قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1377ش، 216ص، رقعى
در این اثر، سعى شده است که تمامى احادیثى که در آن معصومان(ع) با به کار بردن واژه «طوبى (خوشا)» افراد خوشبخت را معرفى کرده اند، جمع آورى شود.
این مجموعه، در سه بخش تنظیم شده است:
یک. تعریف خوشبختى (در کتاب و سنّت)؛
دو. عوامل خوشبختى (عوامل اعتقادى، عبادى، علمى، خانوادگى، اجتماعى، اقتصادى و اخلاقى)؛
سه. نمونه افراد خوشبخت.

بهج الصباغة فى شرح نهج البلاغة
علامه محمد تقى شوشترى(ره)
تحقیق: بنیاد نهج البلاغة
چاپ اول: تهران، انتشارات امیرکبیر، 1376ش، 14جلد، 8629ص، وزیرى
حدود هزار سال از تألیف کتاب شریف نهج البلاغه مى گذرد و بیش از سیصد شرح، ترجمه، تفسیر و… بر این اثر پر بها نوشته شده است و هنوز هم بسیار جا دارد تا در این زمینه کار شود.
«بهج الصباغة» نخستین شرح موضوعى نهج البلاغه است که در چهارده جلد و شصت موضوع تدوین یافته و در نوع خود، بى سابقه است؛ در این کتاب، کلیه خطبه ها و نامه ها و حکمتهایى که داراى موضوع واحدى هستند، یکجا آورده شده و تحت یک عنوان، بحث و تفسیر شده اند. در مقدمه کتاب نیز مباحث مفیدى از این دست، ارائه گردیده است:
ـ بیان اوج بلاغت حضرت و ذکر نام کسانى که از بلاغت حضرت مبهوت شده و انگشت حیرت به دهان گرفته اند؛
ـ تحقیقى در زمینه نسخه هاى مختلف نهج البلاغه و مقایسه آنها با هم؛
ـ ذکر نام کسانى که قبل از سیّد رضى، تعدادى از خطبه ها، نامه ها و حکمت هاى آن حضرت را جمع آورى کرده اند؛
ـ بیان ایرادهایى که در شروح ابن ابى الحدید، خویى و ابن میثم بحرانى وجود دارد؛
ـ ذکر موارد تصحیف در نسخ مختلف نهج البلاغه و شروحش.
پس از مقدمه، علامه شوشترى، خطبه سید رضى در اول نهج البلاغه را در 97 صفحه شرح نموده که قابل استفاده محققان است.
اخیرا بنیاد نهج البلاغه، پس از تکمیل مراحل تحقیق، تمامى چهارده جلد این اثر را یکجا چاپ و به بازار کتاب عرضه نموده است.

نهج البلاغه (سخنان امام على ـ ع ـ)
ترجمه: ناصر احمدزاده
چاپ اول، تهران، انتشارات اشرفى، 1377ش، 432ص، وزیرى
این کتاب، ترجمه اى روان و قابل تحسین از نهج البلاغه است که (به شیوه ترجمه محسن فارسى) متن عربى را به همراه ندارد. هر جا در متن، توضیح یا اشاره اى لازم آمده، شماره گذارى شده و پى نوشت ها تماما در پایان کتاب و به ترتیب خطبه ها آورده شده اند.
متن اصلى این ترجمه، نسخه دکتر صبحى صالح است که نسخه اساس قرار گرفته و مترجم به عنوان نسخه بدل به متن دکتر شهیدى نیز مراجعه کرده است. وى همچنین در برگردان متن، به ترجمه هاى شهیدى و فارسى و در شرح و تفسیر به شروح ابن ابى الحدید، ابن میثم، محمد عبده، محمد على انصارى و فیض الاسلام، نظر داشته است.
کیفیت چاپ این اثر و حجم مناسب آن، ستودنى است.

مناظرة علمیة
(حوار علمى فى الحدیث والمحدّثین)
محمد صادق نجمى
ترجمه به عربى: سید محمد رضا مهرى
چاپ اول: قم، مؤسسة المعارف الاسلامیّة، 1418ق، 184ص، رقعى
این اثر، عرضه کننده یک مناظره و بحث دو جانبه علمى و فنّى بین یکى از روحانیون شیعه و یکى از علماى اهل تسنن است که در حوزه حدیث، به صورت نامه نگارى و به روش «المراجعات» علامه سید شرف الدین عاملى(ره) صورت گرفته است.
مباحث کتاب تحت عناوین زیر طرح شده است:
بحث درباره احادیثى که از اهل بیت(ع) در کتب اهل تسنن بویژه مسلم، بخارى و ابوداود، وارد شده است؛ اهل بیت(ع) در قرآن و سنّت؛ خطاى احمد بن حنبل در تعریف اهل بیت(ع)؛ کسانى که احمد بن حنبل از آنها روایت مى کند؛ پاسخ به این سؤال که چرا کتاب شریف «کافى» از خلفا و فرزندان خلفا حدیث ندارد؛ نظر علماى اهل تسنّن درباره صحیحین مسلم و بخارى؛ آیا هر آنچه در صحیح بخارى هست صحیح است؟؛ صحابه از نظر شیعه و اهل تسنّن؛ مسائل موهن و خلاف که در صحیح بخارى موجود است؛ و…
متن اصلى کتاب، فارسى است و با نام «یک مناظره عملى» منتشر شده است.

تبلیغات