تبیین پیامدهای فضایی تراکم کارکردهای فرا شهری بر کیفیت محیط محله ای (مورد پژوهش: منطقه 12 شهر تهران) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
تراکم کارکردها به ویژه در مقیاس فراشهری، به دلیل ماهیت عملکردی متفاوت می تواند کارکردهای محله ای و کیفیت محیط شهری را دچار افت و زوال کند. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف تبیین پیامدهای فضایی تراکم کارکردهای فراشهری، بر کیفیت محیط محله های منطقه 12 شهر تهران تهیه شده است. روش پژوهش به لحاظ هدف، شناختی- تبینی و به لحاظ ماهیت موضوع پژوهش، کاربردی است و روش گردآوری داده ها نیز به صورت آماری و اسنادی می باشد. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از آمار فضایی (ابزار تحلیل الگوهای فضایی، ابزار اندازه گیری توزیع جغرافیایی و ابزار تحلیل مدل سازی روابط فضایی) استفاده شده است. متغیرهای پژوهش شامل: متغیر مستقل (کارکردهای فراشهری) و متغیر وابسته (کیفیت محیط شهری در سطح محله ای) است. یافته های پژوهش نشان داد که تمرکز کل کارکردهای فراشهری در سطح مناطق شهر تهران، به صورت خوشه ای و نامتوازن توزیع یافته اند. همچنین تراکم کل کارکردهای فراشهری در سطح محله های منطقه 12 شهر تهران بجز کارکرد فرهنگی- تاریخی که به صورت تصادفی توزیع شده است، به صورت خوشه ای و نامتوازن توزیع یافته اند. همچنین یافته های حاصل در بخش مدل سازی روابط فضایی با استفاده از رگرسیون وزنی جغرافیایی، بیانگر این است که پیامد کارکردهای فراشهری بر روی ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی کیفیت محیط شهری، موجب افت محیط و زوال شهری در اکثر محله های منطقه 12 شهر تهران شده است؛ بنابراین یکی از گام های مهم و اساسی برای تجدید ساختار منطقه 12 شهر تهران و ارتقای کیفیت محیط محله ها و توان مرکز شهری آن، پالایش و ارتقای کیفیت نظام کارکردهای فراشهری از طریق انتقال کارکردهای مزاحم و ناسازگار و جایگزینی کارکردهای فراشهری برتر در این منطقه خواهد بود.Explanation of Spatial Consequences of Extra urban Functions Density on Neighborhoods Environmental Quality (Case study: District 12 Tehran)
Functional density, especially on an extra-urban scale, can cause a decline in the quality of neighborhood functions and the urban environment due to their different functional nature. In this regard, the present study aims to explain the spatial consequences of functional density on the quality of the neighborhood environment in District 12 of Tehran. The research method was cognitive-explanatory in terms of purpose and applied in terms of the research topic, and data collection was done statistically and documentarily. Spatial statistics (spatial pattern analysis tool, geographic distribution measurement tool, and spatial modeling and relationship analysis tool) were used for data analysis. The research variables included the independent variable (extra-urban functions) and the dependent variable (neighborhood-level urban environment quality). The findings of the study showed that the total concentration of extra-urban functions in Tehran was clustered and unevenly distributed in the city's regions. Also, the total functional density of extra-urban functions in the neighborhoods of District 12 of Tehran, except for the cultural-historical function, which was randomly distributed, was clustered and unevenly distributed. The results of the spatial modeling section using geographic weighted regression showed that the consequences of extra-urban functions on the social, economic, and physical dimensions of urban environmental quality have led to a decline in the environment and urban decay in most neighborhoods of District 12 of Tehran. Therefore, one of the important and fundamental steps to renew the structure of District 12 of Tehran and improve the quality of neighborhood environments and its urban center potential is to refine and improve the quality of the extra-urban functions system by replacing incompatible and troublesome functions with superior extra-urban functions in this area.
تبلیغات
