ارزیابی چند وجهی کیفیت ترجمه: مورد مطالعه ترجمه های فارسی کتب مصور تن تن (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
کتاب های مصور تن تن، به عنوان یکی از محبوب ترین کتاب های مصور قرن بیستم، در ایران نیز مانند سایر نقاط جهان ترجمه و توسط گروه های سنی مختلف دنبال شده است. ترجمه کتاب های مصور کار دشواری است و حوزه های چالش برانگیز مختلفی در این خصوص وجود دارد. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی کیفیت ترجمه معصومه رضاپور از کتاب های مصور تن تن با توجه به جنبه های کلامی و غیرکلامی در چهار حوزه چالش برانگیز اصطلاح، زبان عامیانه، نام آوا و معادل است. بدین منظور، دو متن انگلیسی و فارسی با یکدیگر مقایسه شدند. در بخش کلامی، برای ارزیابی خطاهای ترجمه ای از مدل الف ودینگتون (2001) و در بخش غیرکلامی از مدل کرس و ون لیوون (2006) برای بررسی فرامعانی متون چند وجهی و تعیین نقض رابطه بین تصویر و متن استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که مترجم بیشترین موفقیت را در ترجمه جزیره سیاه (45/7) و کمترین موفقیت را در ترجمه گوش شکسته (36/1-) داشته است. تغییر در فرامعناها تنها در معنای ترکیبی به علت تغییر نوع یا اندازه قلم یا عدم تداوم رنگ اتفاق افتاده است و مواردی از نقض رابطه بین تصویر و متن به دلیل تفاوت های فرهنگی نوع نوشیدنی و تفاوت در جهت نوشتن در این دو زبان یافت شد. بررسی دو وجه کلامی و غیرکلامی حاکی از آن است که مترجم در موارد معدودی که در پی بومی سازی کتب از جهت فرهنگی بوده باعث نقض معنا و رابطه بین متن و تصویر شده است. نتایج تحقیق را می توان در آموزش ترجمه، جهت آگاه سازی مترجمین از حوزه های چالش برانگیزتر ترجمه کتاب های مصور و استفاده هوشمندانه از بومی سازی در راستای عدم نقض رابطه متن و تصویر به کار برد.Multimodal Quality Assessment: The Case of Persian Translations of Tintin Comics
Tintin comics, as one of the most popular comics of the 20th century in the world, has been translated and read by different age groups in Iran as well. Translating comics is a difficult task. The purpose of the present study is to assess the quality of translations of seven series of this collection, translated by Masume Razapour, from both verbal and nonverbal aspects considering four challenging areas of idiom, slang, onomatopoeia, and equivalence. Thus, English and Persian texts were compared with each other. To examine the verbal part Waddington’s (2001) type A model and for the nonverbal part, Kress and van Luween’s (2006) model have been used for examining the three metameanings of multimodal texts and determining the violation of image-text relations. The result of the study shows that the translator acted the most successfully in The Black Island (7.45) and the least successfully in The Broken Ear (-1.36). The changes in metameanings have happened in compositional meaning due to changes in font type/size or discontinuities of color. There are some cases of violation of image-text relation due to cultural differences and differences in writing direction. Examining the two verbal and non-verbal parts shows that the translator in a few cases of domesticating the texts due to cultural differences has caused some violations in meaning and image-text relation. The results of study can be used in teaching translation, informing translators about the more challenging areas of comic translation, and considerate use of localization to save image-text relations.
تبلیغات
