تحلیل مردم شناسانه پیاده روی اربعین با استفاده از نظریه آیین های گذار (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
آیین ها، مجموعه ای از کنش ها هستند که در یک جامعه به اشکال و اهداف خاصی انجام می شوند و مدعی تأثیر نیروهای مافوق طبیعی بر انسان ها هستند. آیین ها به دو دسته جمعی (در سطح جامعه) و فردی (در سطح زندگی شخصی) تقسیم می شوند. پیاده روی اربعین از دسته اول است؛ هدف اصلی نوشتار حاضر آن است که، نشان دهد آیا می توان پیاده روی اربعین را به مثابه یک آیین گذار و به عنوان نوعی مقاومت در برابر قدرت زندگی روزمره تعریف کرد؟ در این پژوهش ابتدا از روش توصیفی -تحلیلی استفاده شده و داده ها با استفاده از مطالعات اسنادی و با ابزار فیش برداری گردآوری گردیده و سپس از شیوه مشاهده مشارکتی بهره گرفته شده است. آن گونه که نتایج بررسی نشان می دهد، پیاده روی اربعین با دیدگاه تکامل یافته تر ترنر درباره مفهوم آستانگی هم خوانی دارد و اجزای این مناسک منطبق بر مراحل آیین گذار است. همان گونه که انتظار می رفت، این پیاده روی پس از تجزیه به اجزای آیینی اش با بهره گیری از نظریه آیین گذار ترنر، با مراحل گذار (گسست، آستانگی، پیوست) قابل تطبیق است. تمامی مصداق های آستانگی ازجمله: پویایی، همگنی، برابری و نبود مقام، نبود مالکیت و دارایی، سکوت، تواضع و فروتنی و ارجاع به قدرت های رازآمیز در جماعت واره زائرین مشاهده می شود؛ همچنین، مصداق های جماعت وارگی و آستانگی و نیز شکل های انتقال امر مقدس هم در این زیارت یافت شدند. از منظر این پژوهش، زیارت اربعین، نمایش فوق العاده ای از برهم خوردن سلسله مراتب و محدودیت ها و عادات زندگی روزمره و کنشی برای آزادی از قید و بندها و جبرهای ساختاری و رسیدن به قله انسانی انسانیت و آزادگی است.An Anthropological Analysis of the Arbaeen Pilgrimage Using the Theory of Rites of Passage
Rites are a set of actions performed within a society for specific forms and purposes, claiming the influence of supernatural forces on people. Rites are divided into collective (at the societal level) and individual (at the personal level) categories. The Arbaeen pilgrimage belongs to the first category. The main aim of this paper is to demonstrate whether the Arbaeen pilgrimage can be defined as a rite of passage and as a form of resistance against the power of everyday life. This research initially uses a descriptive-analytical method, with data collected through document studies and note-taking tools, followed by participatory observation. As the results indicate, the Arbaeen pilgrimage aligns with Turner's evolved concept of liminality, with the components of this rite corresponding to the stages of the rite of passage. As expected, when analyzed into its rite’s components using Turner's rite of passage theory, this pilgrimage can be matched with the transition stages (separation, liminality, and incorporation). All elements of liminality, such as dynamism, homogeneity, equality and absence of rank, lack of ownership and property, silence, humility and modesty, and reference to mysterious powers, are observed in the communitas of pilgrims. Additionally, instances of communitas and liminality, as well as forms of transmitting the sacred, were also found in this pilgrimage. From the perspective of this research, the Arbaeen pilgrimage is an extraordinary display of disrupting the hierarchies and limitations and routines of everyday life, and an act of liberation from structural constraints and determinisms, reaching the pinnacle of human humanity and freedom.
تبلیغات
