تحلیل ادراک جوامع محلی و گردشگران از خدمات فرهنگی جنگل های مانگرو خمیر-قشم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
درک فرهنگی جوامع از رویشگاه های جنگلی، دریافت خدمات فرهنگی، حفاظت و استفاده پایدار از این اکوسیستم ها امری ضروری است. در جنگل های مانگرو خمیر-قشم خدمات فرهنگی، به ویژه گردشگری نقش بسیار مهمی دارد، بدین ترتیب در مطالعه حاضر میزان ادراک جوامع محلی و گردشگران از خدمات فرهنگی این اکوسیستم طبیعی موردبررسی قرار گرفت. گردآوری داده ها به روش پیمایشی و از طریق پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده انجام گردید. تجزیه وتحلیل داده ها و اطلاعات نیز به روش کمی و آزمون های آماری توصیفی و استنباطی در نرم افزار SPSS22 صورت گرفت. روایی پژوهش مبتنی بر روش های سازه و صوری و پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ (9/0= α) محاسبه شد. جامعه آماری شامل جوامع محلی و گردشگران بود و حجم نمونه نیز به ترتیب برابر با 380 و 100 نفر در نظر گرفته شد. نمونه گیری در این مطالعه به روش خوشه ای با در نظر گرفتن سهم جمعیت هر یک از روستاها برای جوامع محلی و برای گردشگران نیز به روش سامانمند به تفکیک جنسیت زنان و مردان بوده است. مقایسه میانگین درک جوامع محلی و گردشگران از خدمات فرهنگی جنگل های مانگرو خمیر-قشم نشان داد که بیشترین میزان ادراک به دست آمده مربوط به جوامع محلی به دلیل وابستگی به جنگل های مانگرو در تأمین نیازهای روزانه و از طرفی حس تعلق مکانی با زندگی در مجاورت این رویشگاه های طبیعی و ارزشمند است. علاوه بر این ابعاد خدمات فرهنگی بررسی شده در این مطالعه ارتباط معنادار و مستقیمی با درک جوامع محلی و گردشگران دارد که حاکی از اختلاف معناداری در بین این ابعاد است. نتایج مستقیم یا غیرمستقیم بودن ابعاد خدمات فرهنگی نیز نشان داد که ابعاد «حس مکان و الهامات»، «تنوع فرهنگی» و «روابط اجتماعی» به طور مشترک در هر دو جامعه آماری موردبررسی، از تأثیر مثبت و مستقیمی برخوردار هستند. بر این اساس ایجاد آگاهی و بالا بردن درک ذینفعان از اهمیت و حساسیت های زیستی این رویشگاه های طبیعی و ارزشمند، می تواند ضمن کاهش فشار بر منابع طبیعی، موجبات بهبود نگرش و تمایلات آن ها را نسبت به حفظ اراضی جنگلی و حفاظت بیشتر از این منابع را فراهم آورد.Analyzing the Perceptions of Local Communities and Tourists Regarding the Cultural Services of the Khamir-Qeshm Mangrove Forests
Cultural understanding of societies is necessary to protect and utilize these ecosystems for a sustainable benefit in the exploitation of cultural services. In the mangrove forests of Khamir- Qeshm, cultural services, especially tourism, play a very important role. Therefore, in this study, the level of perception of local communities and tourists was investigated regarding the biological sensitivities and cultural services of these forests. Data collection was conducted by a survey method and using questionnaires, interviews, and observation tools. The analysis of data and information was performed by a quantitative method, and descriptive and inferential statistical tests were used in SPSS software. The validity of the research was examined based on structural and formal methods, as well as its reliability using Cronbach's alpha (α = 0.9). The statistical population includes local communities and tourists, and the sample size was considered equal to 380 and 100 people, respectively. Sampling in this study was done by cluster method, taking into account the population share of each village for local communities and for tourists, in a systematic way, separating men and women. Comparing the average perception of local communities and tourists about the cultural services of the mangrove forests of Khamir-Qeshm demonstrated that the highest level of perception is related to the local communities due to their dependence on the mangrove forests in providing daily needs, and on the other hand, the sense of belonging to the place by living in the vicinity of these natural and valuable habitats. In addition, the cultural services dimensions examined in this study have a significant and direct relationship with the understanding of local communities and tourists, which indicates a significant difference between these dimensions. The direct or indirect results of cultural services dimensions also revealed that "sense of place and inspiration", "cultural diversity", and "social relations" dimensions have a positive and direct impact in both studied statistical populations. Accordingly, creating awareness and raising the stakeholders' understanding of the importance and biological sensitivities of these ecosystems can, while reducing the pressure on natural resources, improve their attitudes and tendencies toward preserving forest lands and provide more protection for these resources.
تبلیغات
