حضور سنت لائوکوئونی گوتهولد لسینگ در دو نوشته از رودُلف آرنهایم و اروین پانوفسکی در باب سینما (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقاله حاضر قصد دارد در حوزه زیباشناسی هم سنجانه نحوه نگرش دو تن از نظریه پردازان آغازین سینما را به دو طور مشخص در دو نوشته مجزای هر یک به مبحث خاص بودگی رسانه نشان دهد: یکی «لائوکوئون جدید» آرنهایم که فصل پایانی کتابی از او به نام فیلم به عنوان هنر است و دیگری مقاله «سبک و رسانه در تصاویر متحرک» که پانوفسکی نسخه نهایی آن را در دهه پنجاه میلادی پس از چند بار ویرایش منتشر کرد. پرسش مقاله آن است که لائوکوئون گوتهولد لسینگ چه تأثیری بر رویکرد آرنهایم و پانوفسکی به بحث خاص بودگی رسانه داشته است و چگونه هر یک از این دو متفکر با بهره گیری از سنت لائوکوئونی مقایسه هنرها به نتایجی متفاوت از هم رسیده اند. تمرکز آرنهایم بر جنبه های فرمالیستی سینما در مقام یک هنر مدرنیستی منجر بدان می شود که سینمای صامت را شکل غایی هنر سینما بشمارد و برای جوانبی اهمیت قایل شود که از قضا در چشم پانوفسکی چندان اهمیتی نمی یابند. پانوفسکی به دلیل توجهی که به جنبه مردمی هنر سینما دارد به عوض خصایص فرمال بر محتوا و معنا متمرکز می شود و بنابراین به رغم آرنهایم در عین تأکید بر خاص بودگی سینما حضور صدا در سینما را مغتنم می شمرد و می کوشد جنبه هایی دیگر از سینما را برجسته سازد. دستاورد نهایی این پژوهش نشان دادن ثمرات متفاوت دو تفکر نظری با دغدغه ای واحد درباره سینماست. هر دو متفکر ضمن آنکه در چارچوب تفکر لسینگی به مقایسه سینما و تئاتر رو می نهند، به نتایجی مغایر با هم می رسند. رویکرد این پژوهش زیباشناسی هم سنجانه است و در چارچوب هستی شناسیِ حاکم بر نظریات موسوم به نظریات دوره کلاسیک سینما دنبال می شود.The Presence of Lessing's Laocoon Tradition in the Two Writings of Rudolf Arnheim and Erwin Panofsky on Cinema
Relying on comparative aesthetics this paper aims to show the perspective of two of the early theorists of cinema, in two separate writings of each of them, regarding the subject matter of medium specificity. One of these writings is Arnheim's "New Laocoon", which is final chapter of his book Film as Art and the other is the article "Style and Medium in Moving Pictures" the final version of which Panofsky published in the 1950s after several revisions. The focal question of this paper concerns the effect that Lessing's Laocoon have had on Arnheim and Panofsky's approach to the discussion of media specificity to further see how each of these two thinkers reached different results by using the Laocoonian tradition of comparing arts. Arnheim's focus on the formal aspects of cinema as a modernist art leads him to consider silent cinema as the ultimate form of art cinema and to give importance to aspects that, ironically, are not so important in Panofsky's eyes. Due to his attention to the popular aspect of cinema, Panofsky focuses on the content and meaning instead of the formal features and therefore, despite Arnheim, while emphasizing the specificity of medium in cinema, tries to highlight other aspects of the cinema for his purpose. The final achievement of this paper would be to show the different results of two theoretical thoughts with a single concern about cinema. Both thinkers, while comparing cinema and theater in the framework of Lessing's thinking, reach contradictory conclusions. The approach of this research is comparative aesthetics and it is conducted in the framework of that ontology which governs the theories known as the theories of the classical period of cinema.