تحلیل متن «نامه امیر مسعود به آلتونتاش خوارزمشاه» از تاریخ بیهقی بر اساس نظریه کنش گفتارِ جان راجرز سرل (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
متن های ادبی دارای لایه های معنایی متعددی هستند. مخاطب باید منظور گوینده یا نویسنده را از متن استخراج کند. ذهن انسان به طور خودآگاه و ناخودآگاه فرایندهایی را در خدمت می گیرد تا به این هدف برسد. چگونگی استخراج معنا و منظور نهفته در یک متن از دیرباز از سوی متخصّصان شاخه های متعدد علوم انسانی از جمله زبانشناسی و زیر شاخه های آن مورد توجه بوده است. نظریه «کنش گفتار» یکی از راهکارهای به دست آوردن معانی پوشیده متن است. تاریخ بیهقی یکی از متون کهن نثر فارسی است که به لحاظ شیوه نگارش، یکی از متون طراز اول ادبیات به شمار می رود که بلاغت گفتار و توانایی خارق العاده ابوالفضل بیهقی نویسنده آن را نشان می دهد. در این پژوهش، «نامه سلطان امیر مسعود به آلتونتاش خوارزمشاه» در تاریخ بیهقی بر اساس نظریه کنش گفتار و طبقه بندی پنج گانه جان راجرز سرل ( John Rogers Searle ) تجزیه وتحلیل شده و فراوانی هریک از کنش های موجود در متن بررسی شده است. این نظریه بر پایه معنی شناسی کاربردی استوار است و در حوزه تحلیل گفتمان قرار دارد. بررسی نامه امیرمسعود براساس نظریه مذکور نشان داد که نویسنده در این نامه از کنش های گفتاری و ترغیبی به میزان زیاد و از کنش عاطفی به میزان کمتری استفاده کرده است و این امر بیانگر اهداف پنهانی و پوشیده نویسنده نامه است.TThe Analysis of Sultan Amir Masoud’s letter to Kharazmshah Altontash from The History of Beyhaqi based on speech act theory of John Rogers Searle.
Literature texts have numerous meaning layers and pragmatic interpretations. The reader must extract the intent of the writer or narrator from the text. Human minds use different processes consciously and unconsciously to achieve this goal. The specialists of multiple fields in humanities, such as linguistics and its subsets have had a high regard for how to extract meanings and the hidden intent in a text from the past. The notion of speech act is one of the solutions for understanding the hidden meanings of a text. The history of Beyhaqi is one of the ancient texts which is considered as one of the best literary texts because of its style that indicates the fluency and excellent ability of its writer, Beyhaqi. This research has analyzed “Sultan Amir Masoud’s letter to kharazmshah Altontash” from the history of Beyhaqi based on speech act theory. This notion is constantly used in applied semantics and is located within discourse analysis domain. In this letter, the writer has used more directive acts compared with fewer expressive acts that indicates various meanings.
تبلیغات
