تحلیل مضمون جهاد در اندیشه آیت الله خامنه ای (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
بسیاری جهاد را جنگ در راه خدا برای دفاع از دین و مبارزه با ظلم و بی عدالتی می دانند، اما با بررسی دقیق تر می توان به طیفی از معانی و برداشت های گوناگون از این آموزه مهم دینی دست یافت که دارای ابعاد فردی و اجتماعی است؛ ظرفیت های اجتماعی و غیرنظامی فریضه جهاد جدی تر به نظر می رسد. هدف پژوهش حاضر تبیین مفهوم جهاد در اندیشه آیت الله خامنه ای است. داده های پژوهشی از بیانات ایشان طی سال های 1368 تا 1400 انتخاب و با رویکرد کیفی و با استفاده از روش شبکه مضامین تحلیل شده است. تحلیل مضمون شبکه ای در سه گام استخراج مضامین پایه ای، سازمان دهنده و فراگیر و درنهایت مضامین فراگیر را به عنوان یافته های نهایی مورد تحلیل قرار می دهد. پنج مضمون فراگیر شناسایی شده جهاد در اندیشه آیت الله خامنه ای نشان می دهد جهاد آموزه ای بنیادی و فریضه ای الهی است که در همه ابعاد زندگی انسان نقش کلیدی ایفا می کند. جهاد با مفاهیمی هم چون خودسازی و دگرسازی، مسئولیت اجتماعی و امربه معروف و نهی ازمنکر، مبارزه با هرگونه مانع و دشمن و نیز تلاش برای دست یابی به جامعه ای آباد و عدالت محور پیوندی عمیق و محکم دارد. در اندیشه آیت الله خامنه ای جامعه ای که در آن جهاد نباشد، جامعه ای تنبل و بی تفاوت است که همواره عقب مانده و شکست خورده باقی می ماند. از نظر ایشان رمز پیروزی و نجات در مقابل ظالمان و استکبار، توجه به جهاد در همه ابعاد زندگی است.An Analysis of the Theme of Jihad in Ayatollah Khamenei’s View
Many people believe that jihad is a fight on the path of God to defend the religion and combat injustice. A closer look, however, provides us with a range of interpretations of this major religious doctrine, which as individual and social dimensions. Jihad seems to have more serious social and non-military capacities. The present research aims to explicate the notion of jihad in Ayatollah Khamenei’s view. Data from his speeches from 1989 to 2021 have been selected and then analyzed with a qualitative approach, using the method of network of themes. The analysis of the network theme consists of three stages: extraction of basic themes, organizing themes, and global themes, and it finally analyzes the global themes as final results. Five global themes have been identified for jihad in Ayatollah Khamenei’s view, which shows that jihad is a fundamental doctrine and a divine obligation that plays a key role in all dimensions of the human life. Jihad is closely tied to notions such as construction of oneself and construction of others, social responsibility, enjoining the right and forbidding the wrong, fighting against all obstacles and enemies, and attempt to achieve a thriving, justice-based society. In Ayatollah Khamenei’ view, a society without jihad is an idle indifferent society that always lags behind and remains defeated. In his view, the secret to victory against the unjust rulers of the world is to give pride of place to jihad in all aspects of life.
تبلیغات
