بررسی مضمون های تاریخی نفثه المصدور با تکیه بر قرآن مجید (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

بررسی مضمون های تاریخی نفثه المصدور با تکیه بر قرآن مجید معصومه صفدری[1] امیراسماعیل آذر[2] ساره زیرک[3] چکیده کاربرد آیات قرآن مجید در بسیاری از متون ادب فارسی گذشته، به دلیل اهمیت بیان مفاهیم نمایان است. در این میان، کتاب نفثه المصدور زیدری نسوی که از جمله شاهکارهای تاریخی و ادبی سده هفتم هجری قمری و یکی از نمونه های بدیع نثر فنی است با بسامد یکصد و سی آیه از قرآن، تأثیرپذیری بسیار چشمگیری داشته است. این مقاله به شیوه توصیفی تحلیلی به بررسی مضمون های تاریخی کتاب نفثه المصدور می پردازد. نویسنده کتاب با زبانی تصویری سرگذشت آوارگی خود و گوشه هایی از تاریخ ایران را در پایان عصر خوارزمشاهی با تکیه بر آیات قرآن شرح داده است. استفاده از آیات که از نگاه عمیق نویسنده حکایت دارد و بهره گیری از سازوکارهای مفهومی و مضمونی در روایت تاریخ که نوآورانه است، این اثر ادبی و تاریخی دوره مغول را در جایگاه ویژه ای قرار داده، به گونه ای که دریافت عبارات آن به فهم آیات وابسته است. واژه های کلیدی: قرآن، نفثه المصدور، مضمون، خوارزمشاهی، مغول و تاریخ [1]. دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران safdari 1655@gmail.com [2]. دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول) e-azar@srbiau.ac.ir [3]. استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران sara.zirak@gmail.com