محدودیت های خدماتی و سرمایه گذاری در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران از یک سو و از سویی دیگر، رویکرد جدید در برنامه ریزی منطقه ای، تحقق توسعه پایدار منطقه ای را نیازمند انجام دو اقدام عمده نموده است؛ در ابتدا اینکه، توسعه ای غیرمتمرکز بر مبنای عدالت فضایی شکل گیرد، در این راستا؛ نیاز به ایجاد یک سلسله مراتب فضایی از ارتباطات متقابل نقاط بر مبنای میزان توانمندی و پایداری آنها بوده و بایستی مراکزی پایدار و توانمند در راستای ایفای نقش مرکزیت و هدایت جریان توسعه به نقاط با توان و میزان پایداری کمتر، ایجاد و مورد حمایت قرارگیرند تا این چنین، یک فضای عملکردی مطلوب شکل گیرد. همچنین؛ بایستی برنامه ای مدون و کارآ مطابق با وضع موجود و آینده مطلوب دست یافتنی، متناسب با توانمندی ها به منظور افزایش توان نقش آفرینی این مراکز در عرصه منطقه ای تدوین گردد. در این راستا نیز، هدف پژوهش حاضر در دو عرصه مذکور بوده بگونه ای که با سنجش میزان پایداری روستاهای شهرستان سروآباد، روستاهای دارای توان در جهت ایفای نقش مرکزیت در نظام سلسله مراتب فضایی- مکانی شهرستان، شناسایی و با تدوین برنامه استراتژیک، جهت و نحوه عملکرد این مراکز در راستای ایفای مطلوب این نقش، مشخص گردید. پژوهش کاربردی حاضر، از حیث روش انجام؛ توصیفی – تحلیلی بوده که جهت گردآوری داده ها از روش اسنادی و پیمایشی، بهره گرفته است. داده های حاصله از طریق اطلاعات سرشماری 1395 نواحی روستایی شهرستان سروآباد، قضاوت شفاهی گروه دلفی و بازدیدهای میدانی حاصل آمد و تجزیه و تحلیل آنها با بهره گیری از تکنیک تاپسیس، ابزارهای آمار فضایی(شاخص خودهمبستگی موران، لکه های داغ)، مقایسه دودویی و برنامه-ریزی استراتژیک، نشان داد روستاهای بیساران، دزلی، پایگلان، قلعه جی، سلین، درکی، حسین آباد، بلبر و رزاب، پایدارترین روستاها و در واقع مراکز رشد منطقه و استراتژی های تهاجمی مبتنی بر رسوخ در بازار نیز، مطلوبترین استراتژی ها در راستای توسعه منطقه ای شهرستان سروآباد بر مبنای نقش آفرینی این مراکز می باشند.
