حکمرانی و توسعه

حکمرانی و توسعه

حکمرانی و توسعه دوره 1 پاییز 1400 شماره 3

مقالات

۱.

شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر آینده آموزش عالی با رویکرد تحلیل تأثیر متقابل

کلید واژه ها: آموزش عالی آینده پژوهی عوامل کلیدی تحلیل تاثیرمتقابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 21 تعداد دانلود : 201
پژوهش حاضر  با هدف شناسایی مهم ترین عوامل مؤثر بر آینده دانشگاه ها و تبیین روابط فی مابین آن ها در کشور انجام شده است. بدین منظور ابتدا مهم ترین پیشران های آینده آموزش عالی، مورد شناسایی قرار گرفت؛ سپس با بهره گیری از روش تحلیل تأثیر متقابل، ماتریس عوامل کلیدی به صورت پرسشنامه طراحی شد و پس از توزیع در بین خبرگان، جهت تعیین تأثیرگذاری عوامل بر یکدیگر و جایگاه آن ها، داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزار میک مک مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها حاکی از آن است که عوامل «میزان مداخلات دولت و نهادهای موازی»، «شیوه مدیریت در آموزش عالی»، «مسئولیت پذیری، پاسخگویی و شنیدن صداها و نیازهای ذی نفعان»، «بحران ﺷناسی و آینده پژوهی با مشارکت ذی نفعان آموزش عالی»، «پارادایم و نظام اقتصادی»، «ایجاد تنوع در منابع مالی پایدار»، «تعاملات بین المللی» و «رابطه متقابل آموزش عالی با صنعت و بازار کار» دارای تأثیرگذاری بسیار بالایی بر سایر پیشران ها هستند. همچنین عواملی از جمله «شیوه خط مشی گذاری در فناوری» و «شیوه مدیریت در سطح کلان و سیاست های عمومی»، متغیرهای اثرگذاری تلقی شدند که روی عوامل وابسته به شدت اثرگذار هستند و همراه با دیگر متغیرهای تأثیرگذار، آموزش عالی را به سمت «کیفیت گرایی»، «در نظر گرفتن ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﻣﺘﻨﻮع مناطق کشور و اولویت های ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺘﻮازن ﭘﺎﯾﺪار»، و همچنین «سرمایه گذاری در علوم و ایجاد توانایی تولید آن ها» پیش می برند. بنابراین می توان گفت که حرکت به س مت کاهش مداخلات دولت و دستگاه های موازی متعدد و تقویت و به کارگیری شیوه های مدیریتی کارآمد و در نظر گرفتن ض رورت بحران ﺷناسی و آینده پژوهی با مشارکت ذی نفعان آموزش عالی برای رس یدن به آینده ای بهتر، توأم با مسئولیت پذیری، پاسخگویی و شنیدن صداها و نیازهای ذی نفعان، می تواند از مهم ترین موارد حرکت به سوی آینده مطلوب آموزش عالی محسوب شده و نویدبخش آینده ای روشن برای آن باشد.
۲.

تعیین نقش بودجه ریزی عملیاتی بر بهبود عملکرد مالی شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی

کلید واژه ها: بودجه ریزی بودجه بندی عملکرد مالی افزایش بهره وری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 520 تعداد دانلود : 993
پژوهش حاضر باهدف تعیین تأثیر بودجه ریزی عملیاتی بر بهبود عملکرد مالی انجام شده است.این تحقیق از نظر هدف ، کاربردی و از نظر روش اجرایی ، توصیفی - پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش کارکنان شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی می باشد که تعداد ۸۷ نفر پرسنل تخصصی (کارکنان مالی) باتوجه به جدول مورگان به عنوان نمونه انتخاب و گردآوری اطلاعات نیز در این تحقیق با استفاده از پرسش نامه انجام شده است. روایی پرسش نامه توسط اساتید و خبرگان حوزه مدیریت مالی و بودجه تأیید گردید و همچنین پایایی پرسش نامه یا قابلیت اعتماد آن با استفاده از روش اندازه گیری آلفای کرونباخ 0.75 محاسبه شد، که نشان از تأیید آن است. با توجه به نرمال بودن داده ها از آزمون T یک راهه، از ضریب همبستگی پیرسون جهت ارتباط بین دو مؤلفه و ضریب رگرسیون خطی با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که بین بودجه ریزی عملیاتی و بهبود عملکرد مالی در شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی، رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد و همچنین ارتباط بین هریک از عناصر بودجه ریزی عملیاتی با بهبود عملکرد مالی مورد تأیید قرار گرفت.  
۳.

نقش درک کارمند از گوش سپاری سرپرست برخستگی عاطفی، قصد خروج و رفتار شهروندی سازمانی

کلید واژه ها: درک کارمند خستگی عاطفی قصد خروج رفتار شهروند سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 277 تعداد دانلود : 402
هدف از این پژوهش، بررسی نقش درک کارمند از گوش سپاری سرپرست بر خستگی عاطفی، قصد خروج و رفتار شهروندی سازمانی است. پژوهش حاضر از نظر هدف، از نوع کاربردی و برحسب نحوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری اعضای هیئت علمی دانشگاه های شهرستان زاهدان به تعداد 580 نفر و حجم نمونه بر اساس جدول مورگان برابر با 231 نفر است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SMART PLS استفاده گردیده است. در این راستا، سه فرضیه شکل گرفت که به ترتیب به بررسی اثر درک کارمند از گوش دادن سرپرست به صدای کارمند بر خستگی عاطفی، اثر درک کارمند از گوش دادن سرپرست به صدای کارمند بر رفتار شهروند سازمانی و اثر درک کارمند از گوش دادن سرپرست به صدای کارمند بر قصد خروج پرداخته شده است. در نهایت نتایج پژوهش نشان داد که تأثیر منفی حاصل از درک کارمند از گوش دادن سرپرست به صدای کارمند، یک وضعیت دشوار ذهنی را توصیف می کند که شامل بسیاری از حالت های احساسی و خلقی مانند خستگی عاطفی و قصد خروج است که باید در اعضای سازمان به حداقل ممکن برسد. در مقابل، تأثیر مثبت حاصل از درک کارمند از گوش دادن سرپرست به صدای کارمند، شامل حالت های مثبت احساسی و خلقی مانند رفتار شهروند سازمانی است که باید در اعضای هیئت علمی نهادینه و تقویت شود.
۴.

ارتباط بین آوای سازمانی و توسعه حرفه ای کارکنان؛ واسطه گری سرمایه روان شناختی

کلید واژه ها: سرمایه روان شناختی آوای سازمانی توسعه حرفه ای کار تیمی خودکارآمدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 184 تعداد دانلود : 12
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای سرمایه روان شناختی در رابطه بین آوای سازمانی و توسعه حرفه ای کارکنان است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان دانشگاه محقق اردبیلی به تعداد 340 نفر تشکیل دادند که به سبب استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری از روش سرشماری به جای نمونه گیری استفاده گردید، که درنهایت تعداد 323 پرسشنامه مورد تحلیل قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های آوای سازمانی هامس، توسعه حرفه ای نووا و سرمایه روان شناختی لوتانز بودند، که برای تجزیه و تحلیل از نرم افزارهای SPSS و Amos استفاده گردید. روایی پرسشنامه های تحقیق با استفاده از روش تحلیل عاملی، روایی همگرا و روایی واگرا به تأیید رسید و پایایی پرسشنامه ها نیز با استفاده از روش ضریب بار عاملی، پایایی مرکب و آلفای کرونباخ تأیید شد. نتایج نشان داد که آوای سازمانی بر توسعه حرفه ای کارکنان و سرمایه روان شناختی تأثیر مثبت و معنا داری دارد. همچنین تأثیر مثبت و معنا دار سرمایه روان شناختی بر توسعه حرفه ای کارکنان نیز به تأیید رسید. درنهایت با استفاده از آزمون سوبل نقش واسطه ای سرمایه روان شناختی در رابطه بین آوای سازمانی و توسعه حرفه ای کارکنان تأیید گردید؛ به گونه ای که می توان گفت، رابطه بین دو متغیر آوای سازمانی و توسعه حرفه ای کارکنان توسط متغیر سرمایه روان شناختی تشدید می شود و اگر سرمایه روان شناختی افزایش یابد، این اثر قوی تر و اگر سرمایه روان شناختی ضعیف شود، این رابطه نیز ضعیف خواهد شد.
۵.

عارضه یابی و اولویت بندی چالش های اجرای خط مشی خصوصی سازی با تأکید بر سیاست های کلّی اصل 44 قانون اساسی

کلید واژه ها: ارزیابی خط مشی عمومی عارضه یابی اجرای خط مشی عمومی خصوصی سازی سیاست های کلی اصل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 870 تعداد دانلود : 552
هدف پژوهش حاضر، عارضه یابی و اولویت بندی چالش های اجرای خط مشی عمومی خصوصی سازی با تأکید بر سیاست های کلی اصل 44 قانون می باشد. رویکرد ارزیابی حاکم بر این پژوهش، رویکرد مدیریتی بوده و الگوی ارزیابی خط مشی مورد استفاده، ترکیبی از الگوی هدف گرا و خبره گرا می باشد. همچنین ملاک ارزیابی، آخرین گزارش مجلس شورای اسلامی از میزان تحقق اهداف خصوصی سازی در کشور است. در این پژوهش جهت عارضه یابی و شناسایی مؤلفه های مؤثر در عدم تحقق اجرای خط مشی مورد نظر از روش دلفی استفاده شده است، که درنهایت با استفاده از نظرات 18 نفر از خبرگان با سابقه در حوزه تحلیل و ارزیابی خط مشی های عمومی و تلفیق مؤلفه های استخراج شده از مبانی نظری پژوهش و همچنین مؤلفه های پیشنهادی خبرگان، هشت مؤلفه اصلی شامل افزایش اسمی و غیرواقعی سهم بخش های خصوصی و تعاونی در اقتصاد ملّی، مغفول ماندن سیاست افزایش رقابت پذیری در اقتصاد ملّی، عدم ارتقای کارایی بنگاه های اقتصادی، بهره وری منابع مادی، انسانی و فناوری در سطح مورد انتظار، درجا زدن ها و پس رفت رشد اقتصاد ملّی، عدم گسترش صحیح مالکیت در سطح عموم مردم به منظور تأمین عدالت اجتماعی، کاهش ظاهری از بار مالی و مدیریتی دولت در تصدی فعالیت های اقتصادی و افزایش روزافزون حجم بدنه دستگاه بوروکراسی، کاهش میزان پس انداز، سرمایه گذاری و سطح درآمد اکثریت آحاد جامعه و افزایش پیدا نکردن و حتی کاهش سطح عمومی اشتغال واقعی و 52 شاخص در زمینه مشکلات و چالش های اجرای خط مشی خصوصی سازی در کشور شناسایی و میزان اهمیت هر یک از مؤلفه ها مشخص گردید.
۶.

توسعه اجتماع محور: واکاوی عناصر مؤثر بر اجرای اجتماع محور خط مشی ها

کلید واژه ها: خط مشی توسعه اجتماع محور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 696 تعداد دانلود : 513
مردم ایران بیش از یک قرن است که اراده خروج از عقب ماندگی و نیل به پیشرفت و توسعه دارند. در این مدت هر چند دولت، نخبگان و تحصیل کردگان ایرانی رویکردهای مختلف رشد و توسعه و به طور مشخص الگوهای توسعه آمرانه و مرکز پیرامون را به آزمون گرفته اند، اما کشور به یک توسعه موزون و پایدار نرسیده است؛ زیرا مدل های توسعه اجرا شده ناقص، تک ساختی و فاقد مشارکت و نقش آفرینی مردم بوده است. باید گفت مشارکت اجتماعی یکی از ارکان اساسی توسعه می باشد که می بایست مورد توجه قرار گیرد. ازاین رو، پژوهش حاضر سعی دارد تا به بررسی عناصر مؤثر بر اجرای اجتماع محور خط مشی ها به عنوان یکی از راهبردهای اساسی توسعه اجتماع محور بپردازد. این پژوهش از نوع کیفی و فلسفه حاکم بر آن تفسیری می باشد، که با استفاده از تحلیل مضمون انجام گرفت. بدین منظور از تکنیک کدگذاری و نرم افزار NVivo 12 استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش نیز شامل خبرگان حوزه خط مشی گذاری می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. درنهایت یافته های پژوهش حاکی از آن است که پس از طی فرایند کدگذاری، 17 کد تفسیری به دست آمد که در سه مرحله پیشران ها، ظرفیت سازها و توانمندسازها سازماندهی شدند.