حکمرانی و توسعه

مدیریت منابع انسانی پایدار، به عنوان یک پارادایم جدید، جزو مهم ترین روندهای مطالعاتی مدیریت منابع انسانی در سال های اخیر بوده است. پایداری منابع انسانی شامل پایداری در سه حوزه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی است. بررسی های انجام شده حاکی است مدیریت منابع انسانی پایدار در سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت بورس کالا و بورس انرژی ایران به عنوان سه سازمان بورسی فعال در بازار سرمایه، هنوز به مرحله پیاده سازی و اجرا نرسیده و با موانعی روبه رو است؛ لذا این پژوهش با تمرکز بر بُعد اجتماعی، عوامل بازدارنده پیاده سازی این پارادایم را به عنوان یک راهنمای عمل برای رفع موانع و نیل به پایداری منابع انسانی در سازمان های موردمطالعه، مورد شناسایی و تجزیه و تحلیل قرار داده است. این پژوهش، رویکردی کیفی داشته و با روش تحلیل مضمون(تحلیل تم) انجام شده است. داده ها از طریق انجام 16 مصاحبه نیمه ساختاریافته از خبرگان منابع انسانی و مدیریت مالی در این سازمان ها جمع آوری شده اند.در پایان، از میان 90 مفهوم کلیدی، 5 مضمون اصلی و 20 مضمون فرعی استخراج شده و تجزیه و تحلیل مضامین نیز باتوجه به شرایط و زمینه سازمان های موردمطالعه ارائه شده اند. نتایج این پژوهش نشان داد که نگرش و سبک مدیران در سازمان های مورد مطالعه، نقش بسیار مهمی در بازدارندگی پیاده سازی مدیریت منابع انسانی پایدار ایفا می کند. هم چنین سایر عوامل بازدارنده نهادی، فرهنگی و محیطی اعم از سیاست های حاکمیتی، فرهنگ عمومی و هم چنین فضای بازار سرمایه نیز در این زمینه تاثیرگذار بودند که مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند.

نظام خط مشی گذاری را از منظرهای متفاوتی می توان مورد بررسی و تحلیل قرار داد. یکی از این منظرها، منظر جامعه شناختی است. در همین راستا، هدف این پژوهش، تحلیل نظام خط مشی گذاری جمهوری اسلامی ایران از منظر جامعه شناختی است. برای رسیدن به این هدف از روش پژوهشی توصیفی- تحلیلی استفاده گردید؛ بدین گونه که پس از گردآوری داده ها با مطالعات کتابخانه ای و تحلیل آن ها، نظام خط مشی گذاری جمهوری اسلامی ایران توصیف و از منظر جامعه شناختی مورد تحلیل قرار گرفت. برای تحلیل جامعه شناسانه نظام خط مشی گذاری ج.ا.ا. نیز از یکی از پرکاربردترین نوع شناسی های جامعه شناسی یعنی تقسیم بندی جوامع به جوامع سنتی و جوامع مدرن استفاده شد. نتایج تحلیل جامعه شناسانه نظام خط مشی گذاری ج.ا.ا. حاکی از این است که این نظام به صورت همزمان هم ویژگی های ساختارهای  سنتی را دارد و هم ویژگی های ساختارهای مدرن و در صورتی چنین ترکیبی می تواند سودمند باشد که پیش برندگی مؤلفه های به کار رفته از سنت و مدرنیته در نظام خط مشی گذاری کشور در نظر قابل توجیه و در عمل نیز کارامد و اثربخش و قابل سنجش باشد؛ در غیر این صورت، وضعیتی غیرسنتی و کژ مدرن خواهد داشت و موجب تقابل های ناسودمند و کژکارکردهای آسیب زا در میان اجزاء نظام خط مشی گذاری کشور می گردد.

امروزه دغدغه ی مربوط به مشکلات توسعه ی کارکنان و انتقال آموزش در سازمان ها اهمیت قابل توجهی یافته و تحقق انتقال آموزش برای بسیاری از سازمان ها تلاشی دشوار، چالشی و گاهی ناامید کننده است. ادبیات این حوزه مطالعاتی نیز بر این مهم صحه گذاشته اند که به ندرت پیش می آید در بستر سازمانی، یادگیری حاصل از تجارب آموزشی به پیامدی اثربخش از آن منجر شود. این موضوع و چگونگی بهبود وضعیت انتقال آموزش در سازمان ها نقطه تمرکز اصلی پژوهش حاضر است. در این راستا، محققان با استفاده از یکی از مدل های چندسطحی و میان رشته ای انتقال آموزش با عنوان جعبه سیاه انتقال آموزش، به دنبال ابزاری کاربردی برای بهبود وضعیت انتقال آموزش در سازمان ها بوده اند. در این راستا، محققان با استفاده از روش دلفی فازی و جلب مشارکت 18 نفر از خبرگان این حوزه نظری، به ارائه ی یک نقشه ی راهنمای فرآیندی و کاملاً کاربردی برای بهبود انتقال آموزش در سازمان ها پرداخته اند. نتایج پژوهش، ارائه دهنده ی مجموعه الزاماتی است که متخصصان منابع انسانی و آموزش کارکنان می بایست در سه مرحله ی پیش از آموزش، حین آموزش و پساآموزش مورد توجه و بررسی قرار دهند. یافته های مذکور در قالب چک لیستی متشکل از 47 سوال تدوین و ارائه شده است که به صورت کاربردی و گام به گام متخصصان را در بهبود انتقال آموزش در سازمان هدایت می نماید. در انتها نیز پس از بحث و بررسی یافته ها، پیشنهاداتی در خصوص مسیرهای آتی پژوهشی مورد نیاز ارائه شده است.

هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر انگیزش شغلی و تعلق سازمانی با نقش تعدیل گری رضایتمندی کارکنان بر بهره وری نیروی انسانی است. رویکرد مد نظر این پژوهش، رویکرد ترکیبی است؛ مرحله کمی آن با تحلیل داده های کمی از 260 نفر و تحلیل کیفی بر اساس متن های ارائه شده از 70 نفر از نمونه آماری با تحلیل مضمون صورت پذیرفته است. جامعه آماری این پژوهش کارکنان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بودند. نتایج تحقیق نشان داد که میانگین متغیر بهره وری در سطح متوسط و میانگین سایر متغیرها بالای متوسط است. نتایج تحلیل رگرسیون همبستگی مثبت و معنی داری بین انگیزش شغلی، تعلق سازمانی و رضایتمندی کارکنان با بهره وری نیروی انسانی نشان داد و فرضیه های تحقیق تایید گردید. بر اساس آزمون کروسکال والیس تفاوت میانگین چهار متغیر در معاونت های وزارتخانه به لحاظ آماری معنی دار نبود ولی در مقایسه میانگین در ادارات کل و دفاتر، در خصوص متغیر انگیزش تفاوت معنی دار بود. بر اساس تحلیل کیفی عوامل بی انگیزگی در 6 مقوله طبقه بندی شدند. ارزش نظری این پژوهش تعیین نحوه ارتباط متغیرهای تحقیق و ارزش کاربردی آن پیشنهاد اقدامات اصلاحی در جهت افزایش رضایتمندی، انگیزش و تعلق سازمانی کارکنان در راستای ارتقاء بهره وری آنان می باشد.

حکمرانی متعالی تلاشی برای تبیین مسیر آرمانی حکومت اسلامی، حکومتی عادلانه با معیارهای اخلاقی است. باتوجه به آثار حکمرانی متعالی که از قبیل: رشد اقتصادی، رفتار اخلاقی، توسعه پایدار، اعتماد سیاسی، مشروعیت دولت و کاهش تنش بین مردم و دولت و... است که پرداختن به این تحقیق را مضاعف می کند. پژوهش حاضر از نظر نوع تحقیق توصیفی است و از نظر هدف کاربردی محسوب می گردد و به لحاظ جمع آوری داده ها میدانی است. جامعه آماری این پژوهش شامل اعضای هیئت علمی و یا افرادی دارای سابقه مدیریت و تدریس در رشته مدیریت در یزد در سال 1400 بودند که از بین آنان 42 نفر با استفاده از نمونه گیری هدفمند شرکت نموده اند. پرسش نامه به صورت محقق ساخته و روش کمی بر اساس مدل نظری پورعزت (1398) و پورعزت و همکاران (1394) تهیه شده و برای تحلیل از نرم افزارهای SPSS و Smart PLS استفاده گردید. در اولویت بندی ابعاد حکمرانی تعالی گرا، اولین اولویت، التزام به رعایت قانون است و حساب پس دهی و پاسخگویی، عدالت گرایی فراقانونی، اخلاق گرایی فراقانونی، صمیمیت و پرهیز از سلطه جویی و مسئولیت پذیری و هدف گرایی به ترتیب اولویت های دوم تا ششم را به خود اختصاص داده اند. ضمناً بیشتر پاسخ دهندگان بر این نظر توافق داشته اند که مؤلفه ها با بعد موردنظر تناسب دارد و از جامعیت برخوردار است. ابعاد، مؤلفه ها و شاخص ها به درستی، حکمرانی تعالی گرا در راستای ارتقای سلامت نظام اداری را می سنجند و با استفاده از نرم افزار pls، روایی، پایایی و تحلیل عاملی تأییدی شاخص ها تأیید شد.

نظام نوآوری و فناوری در جریان توسعه نقش بسزایی را ایفاء می کند. از طرفی توسعه محصولات کشاورزی و شناسایی موانع اثر گذار بر آن یک موضوع فراگیر و ملی می باشد. پژوهش حاضر با هدف، برنامه ریزی، شناسایی و تبیین موانع اثرگذار بر توسعه نظام نوآوری فناورانه در منطقه سیستان با استفاده از تکنیک سلسله مراتبی فازی (FAHP) موانع اثرگذار بر توسعه نظام نوآوری روستایی فناورانه شناسایی و رتبه بندی شدند. جامعه آماری شامل 40 نفر از خبرگان و کارشناسان جهاد کشاورزی منطقه سیستان می باشد و پرسشنامه ابزار اصلی جمع آوری داده ها بود، که روایی و محتوایی آن توسط خبرگان جهاد کشاورزی تأییدگردیده شد. نتایج مطالعه حاضر نشان دهنده اینست که موانع مربوط به برنامه ریزی کارآفرینی و شکل گیری با وزن نهایی (27/0) بیشترین تأثیر را داشته و موانع تحقیقاتی و توسعه ای، موانع قانونی و سیاست گذاری، موانع نوآورانه و فناورانه، موانع نهادی- ساختاری، موانع مالی- اعتباری و موانع ترویجی- آموزشی به ترتیب با وزن های 19/0، 15/0، 14/0، 13/0، 08/0 و 04/0 در اولویت بعدی قرار گرفته اند. در راستای توسعه نظام نوآوری فناورانه روستایی توصیه می شود، سازمان ها و نهادهایی برای تشویق و ترغیب کشاورزان منطقه سیستان به منظور کارآفرینی با توجه امکانات منطقه ایجاد گردد.