رهبری آموزشی کاربردی

رهبری آموزشی کاربردی

رهبری آموزشی کاربردی سال اول زمستان 1399 شماره 4

مقالات

۱.

الگوی علی روابط بین ویژگی های رهبری خدمتگزار، کارراهه شغلی، اخلاق کار و رفتار مدنی سازمانی در میان کارکنان دانشگاه

کلید واژه ها: رهبری خدمتگزار کارراهه شغلی اخلاق کار رفتار مدنی سازمانی دانشگاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 816 تعداد دانلود : 295
پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی علی روابط بین ویژگی های رهبری خدمتگزار، کارراهه شغلی، اخلاق کار و رفتار مدنی سازمانی در میان کارکنان دانشگاه ارومیه انجام شد. روش پژوهش توصیفی – پیمایشی و از نوع معادلات ساختار ی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان اداری دانشگاه ارومیه به تعداد 596 بودند که نمونه ای به حجم 236 نفر با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی جهت مطالعه انتخاب شد. برای گردآوری داده های پژوهش از چهار پرسشنامه استاندارد رهبری خدمتگزار (تیلور، 2002)، کارراهه شغلی (آدکلا، 2011)، اخلاق کار (گریگوری، سی و پتی، 1990) و رفتار مدنی سازمانی (کانوسکی و اورگان، 1996) استفاده شد. نتایج حاصله از اجرای مدل های تحلیل مسیر خروجی نرم افزار، نشان دهنده مناسب بودن برازش مدل معادلات ساختاری است. نتایج آزمون فرضیات به روش مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که، رهبری خدمتگزار بر کارراهه شغلی، اخلاق کار و رفتار مدنی سازمانی اثر مستقیم و معناداری دارد. در ادامه نتایج حاکی از وجود اثر مستقیم و معنادار کارراهه شغلی و اخلاق کار بر رفتار مدنی سازمانی بود. همچنین نتایج نشان داد که کارراهه شغلی و اخلاق کار، نقش واسطه ای در رابطه علی بین رهبری خدمتگزار با رفتار مدنی سازمانی دارد. بنابراین، به طور کلی می توان گفت که کارراهه شغلی و اخلاق کار توانسته اند، نقش میانجی را در افزایش اثر رهبری خدمتگزار بر رفتار مدنی سازمانی ایفا کنند. بنابراین مدیران دانشگاه جهت بالابردن رفتار مدنی کارکنان می بایست به رهبری خدمتگزار، استقلال کاری و اخلاق کاری تاکید داشته باشند.
۲.

بررسی نقش آموزش های ضمن خدمت بر تکیه گاهای شغلی معلمان با میانجی گری تسهیم دانش

کلید واژه ها: آموزش های ضمن خدمت تکیه گاه های شغلی تسهیم دانش معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 956 تعداد دانلود : 603
پژوهش حاضر با هدف بر بررسی نقش آموزش های ضمن خدمت بر تکیه گاهای شغلی معلمان با میانجی گری تسهیم دانش انجام شده است. روش تحقیق، توصیفی و همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مقطع متوسطه استان تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی نسبی 380 نفر به عنوان نمونه آماری جهت مطالعه انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از سه پرسشنامه استادندارد آموزش های ضمن خدمت ابراهیمی، پرسشنامه تکیه گاه های شغلی شاین و پرسشنامه تسهیم دانش وانگ و همکاران استفاده گردید. داده های پژوهش با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج نشان دهنده برازندگی مدل مفهومی و تایید آن برای جامعه معلمان مقطع متوسطه استان تهران بود. اثر مستقیم متغیر آموزش های ضمن خدمت بر تسهیم دانش معنی دار بود و اثر مستقیم متغیر تسهیم دانش بر تکیه گاه های شغلی معنی دار است. اما اثر مستقیم متغیر آموزش های ضمن خدمت بر تکیه گاه های شغلی معنی دار نبود. همچنین اثر معنی دار و غیرمستقیم بین آموزش های ضمن خدمت بر تکیه گاه های شغلی براساس نقش میانجی تسهیم دانش (42/0) به دست آمد. بنابراین تسهیم دانش به صورت مستقیم و آموزش های ضمن خدمت به صورت غیر مستقیم روی هم رفته 45 درصد از تکیه گاه های شغلی را تبیین می کنند. با توجه به یافته های پژوهش پیشنهاد می شود برای بالا بردن تکیه گاه های شغلی معلمان، ارتقاء آموزش های ضمن خدمت و نیازسنجی آن ها و به دنبال آن تسهیم دانش را مورد توجه قرار دهند.
۳.

حکمرانی آموزش عالی در ایران؛ فراتحلیلی بر آسیب ها و راهکارها

کلید واژه ها: حکمرانی آموزش عالی ایران آسیب ها راهکارها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 586 تعداد دانلود : 673
حکمرانی خوب، مدیریت شفاف و پاسخگو در یک نظام آموزشی با هدف تضمین توسعه علمی، اقتصادی و اجتماعی عادلانه و پایدار صورت می گیرد. نظام آموزشی همواره برآن است، با تکیه بر این مفهوم و ارائه شاخص های آن بتواند جایگاهی مستحکم برای خود در میان ذی نفعان بیابد. حکمرانی خوب به عنوان روشی نوین برای توسعه پایدار نظام آموزشی مطرح بوده و می توان ادعا کرد که یکی از دلایل پرداختن به حکمرانی خوب، نقش آن بر کارآمدی نظام های آموزشی است. پژوهش حاضر با ارائه تعریفی از این مفهوم به بیان شاخص ها و مؤلفه های آن پرداخته و ضمن ارائه آسیب های حاکم در حکمرانی آموزش عالی ایران و بررسی آثار آن، به ارائه راهکارهایی برای رفع آسیب ها و اعمال صحیح حکمرانی خوب در نظام آموزشی پرداخته است. پژوهش حاضر را می توان فرا تحلیلی تفسیری از وضعیت آسیب های حکمرانی آموزش عالی در ایران برشمرد لذا ضمن مطالعه کتابخانه ای و اسنادی از روش تحلیل مضمون و تجزیه و تحلیل گزارش های علمی استفاده شده است. یافته های پژوهش بیانگر این است که می توان با شناخت مسائل اساسی و اولویت دار؛ که زمینه ساز آسیب های فراوان در حکمرانی آموزش عالی است و همچنین کشف روابط بین آن ها، راهکارها و پیشنهاداتی برای اعمال حکمرانی مطلوب در نظام آموزشی ایران ارائه داد.
۴.

شناسایی و اولویت بندی موانع توسعه مدرسه کارآفرین از دیدگاه مدیران مدارس متوسطه شهرستان اردبیل

کلید واژه ها: موانع توسعه مدرسه کارآفرین مدیران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 906 تعداد دانلود : 424
هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت دهی موانع توسعه مدرسه کارآفرین از دیدگاه مدیران مدارس متوسطه شهرستان اردبیل است که به روش توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق کلیه مدیران مدارس متوسطه دوره اول و دوم شهرستان اردبیل در سال تحصیلی 99-1398 به تعداد300 نفر که از بین این نمونه ها 170 نفر از طریق فرمول مورگان و گرجسی به روش نمونه گیری تصادفی طبقهء انتخاب گردید. ابزارگردآوری اطلاعات مشتمل بر پرسشنامه محقق ساخته موانع توسعه مدرسه کارآفرین از دیدگاه مدیران مدارس با اقتباس از ادبیات پژوهش بود. دادههای موجود درنرم افزار spss بوسیله آزمون T تک نمونه، کای اسکولرو فریدمن تحلیل شد. نتایج این تحقیق نشان داد از دیدگاه مدیران، موانع مربوط به معلم با میانگین (74/3)، موانع مربوط به دانش آموز با میانگین (55/3)، موانع سازمانی با میانگین (18/4)، موانع دولتی با میانگین (13/4)، موانع مربوط به برنامه ریزی و محتوای درسی با میانگین (24/4) و موانع محیطی با میانگین (91/3) در عدم توسعه مدارس کارآفرین نقش معنی دار دارند. نتایج آزمون فریدمن نشان داد رتبه بندی موانع توسعه مدارس کارآفرین از دیدگاه مدیران به ترتیب موانع مربوط به برنامه ریزی و محتوای درسی، موانع سازمانی، موانع دولتی، موانع محیطی، موانع مربوط به دانش آموز و موانع مربوط به معلم می باشد.باتوجه به نتایج پیشنهاد می شود در ارائه محتوای کتب درسی از تأکید صرف بر مفاهیم تئوریک خودداری و مطالب به سمت مفاهیم کاربردی رود و به منظور کاربردی نمودن مطالب دانش آموزان را در موقعیت واقعی قرار داد.
۵.

مقایسه ی تاثیر آموزش معکوس و آموزش سنتی بر اشتیاق تحصیلی درس ریاضی دانش آموزان ابتدایی

کلید واژه ها: آموزش معکوس آموزش سنتی اشتیاق تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 196 تعداد دانلود : 731
پژوهش حاضر با هدف مقایسه تاثیر یادگیری آموزش معکوس و آموزش سنتی بر اشتیاق تحصیلی درس ریاضی دانش-آموزان ابتدایی انجام گرفت. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان پسر و دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان تالش در سال تحصیلی 99- 1398 تشکیل می دادند. نمونه این پژوهش شامل 39 نفر دانش آموزان پسر و دختر پایه پنجم ابتدایی، شامل 22 نفر گروه آزمایش و 17 نفر گروه کنترل می باشد، که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. بدین صورت که ابتدا دو مدرسه از بین مدارس ابتدایی شهرستان تالش که در دسترس بوده اند انتخاب و سپس از هر مدرسه کلاس پایه پنجم که شامل دانش آموزان پسر و دختر بودند و حجم تقریبا برابری داشتند انتخاب شدند. دانش آموزان هر کلاس در دو گروه آزمایش معکوس و گروه کنترل مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اشتیاق (Wang et al, 2011) که دارای سه جنبه رفتاری، هیجانی و شناختی اشتیاق به مدرسه بود استفاده شد که می تواند تمام جنبه های اشتیاق تحصیلی مربوط به درس ریاضی را بسنجد. ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده برای این پرسشنامه بالای 7/0 برآورد شد. داده ها از طریق آزمون آماری آنالیز کواریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که فرضیه های پژوهش مبنی بر اثربخشی آموزش معکوس بر اشتیاق تحصیلی دانش آموزان مورد تأیید قرارگرفته است و دانش آموزان گروه آزمایش نسبت به دانش آموزان گروه کنترل در پس آزمون، به طور معنی داری اشتیاق تحصیلی بیشتری داشتند.
۶.

پیش بینی آوای سازمانی معلمان بر اساس رهبری اخلاقی با میانجی گری فرهنگ اخلاقی

کلید واژه ها: رهبری اخلاقی فرهنگ اخلاقی آوای سازمانی معلمان ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 19 تعداد دانلود : 721
آوای سازمانی در سازمان های آموزشی بسیار موثر بوده و زمینه را برای خلاقیت سازمانی فراهم می آورد. آوای سازمانی تحت تاثیر متغیرهای متعددی از جمله فرهنگ و رهبری اخلاقی قرار می گیرد. پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی (مدل معادلات ساختاری) می باشد، که با هدف پیش بینی آوای سازمانی معلمان بر اساس رهبری اخلاقی با میانجی گری فرهنگ اخلاقی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش حاضر را، 1302 نفر از معلمان ناحیه یک استان اردبیل تشکیل داده و از میان جامعه آماری پیش گفته با استفاده از جدول مورگان 292 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و طبقه ای به تفکیک زن و مرد انتخاب شدند. داده مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه های استاندارد رهبری اخلاقی کالشوون و همکاران (2011)، فرهنگ اخلاقی گوبل و همکاران (2011) و آوای سازمانی زهیر و اردوقان (2011) جمع آوری، و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار های Spss21 و 8lisrel انجام گرفته است. نتایج حاصل، بیانگر آن است که میزان اثر مستقیم رهبری اخلاقی بر آوای سازمانی معلمان برابر است با 88/0 که نشان از اثر مثبت رهبر اخلاقی بر آوای سازمانی معلمان می باشد. این در حالی است که رابطه رهبری اخلاقی با آوای سازمانی معلمان توسط فرهنگ اخلاقی تشدید می شود. طوری که رهبری اخلاقی با نقش میانجی فرهنگ اخلاقی می تواند 99/0 از واریانس آوای سازمانی معلمان را تبیین نماید. لذا سازمان ها باید در نهادینه کردن فرهنگ اخلاقی و کاربست سبک رهبری اخلاقی اهتمام ویژه ای داشته باشند.
۷.

نقش وضعیت اجتماعی- اقتصادی خانواده و مهارتهای اجتماعی دبیران بر پیشرفت تحصیلی با میانجیگری درگیرهای تحصیلی

کلید واژه ها: پیشرفت تحصیلی وضعیت اقتصادی - اجتماعی خانواده مهارتهای اجتماعی دبیران درگیری تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 825 تعداد دانلود : 508
پژوهش حاضر باهدف نقش وضعیت اجتماعی- اقتصادی خانواده و مهارت های اجتماعی دبیران بر پیشرفت تحصیلی با میانجیگری درگیرهای تحصیلی دانش آموزان است. این پژوهش از نوع کاربردی و ازلحاظ اجرا، همبستگی و از نوع تحلیل مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه معلمان ریاضی به تعداد 19 نفر و دانش آموزان دختر و پسر متوسطه اول در سال تحصیلی (1399-1398) شهرستان الیگودرز به تعداد 5675 نفر بودند. از روش نمونه گیری خوشه ای تک مرحله ای تعداد یک مدرسه دخترانه (50 نفر) و یک مدرسه پسرانه (50 نفر) و 6 معلم مربوطه به عنوان نمونه انتخاب شد. از پرسشنامه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان فام و تیلور (1999)، پرسشنامه وضعیت اقتصادی اجتماعی خانواده گرما رودی و مرادی (1389)، پرسشنامه مهارت های اجتماعی معلمان ماتسون و همکاران (1983) و پرسشنامه درگیری تحصیلی شکاری (1392) ب رای گ ردآوری داده ها اس تفاده ش د. جهت تجزیه وتحلیل داده های پژوهش از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که مهارت های اجتماعی معلمان و وضعیت اقتصادی - اجتماعی خانواده بر درگیری تحصیلی دانش آموزان اثر مستقیم و معنی دار(53/0 و 62/0) دارد؛ وضعیت اقتصادی - اجتماعی خانواده و مهارت های اجتماعی معلمان با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان اثر مستقیم و معنی دار(54/0 و 55/0) و با میانجیگری درگیری تحصیلی اثر غیرمستقیم و معنی دار(56/0 و 62/0) دارد؛ درگیری تحصیلی دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی آن ها رابطه مستقیم و معنی دار(69/0) دارد، و مدل ساختاری پژوهش مورد تأیید قرار گرفت. می توان نتیجه گرفت که وضعیت اقتصادی - اجتماعی خانواده و مهارت های اجتماعی معلمان بر پیشرفت تحصیلی با میانجیگری درگیری تحصیلی دانش آموزان اثر معنی دار دارد.

آرشیو