مدیریت منابع انسانی پایدار

مدیریت منابع انسانی از مهم ترین فرآیندهای مدیریتی و پشتیبانی در همه سازمان هاست. این فرآیند که قبل از استخدام کارکنان در سازمان آغاز شده و تا پس از انفصال کارکنان از سازمان هم ادامه می یابد، می تواند موجب ایجاد و تقویت مزیت های رقابتی قابل اتکایی برای سازمان ها شود. برخی تجارب دلگرم کننده ای درمورد نقش تعیین کننده و مؤثر این حوزه در موفقیت های سازمان ها در دست است، ولی در تعداد بیشتری از سازمان ها، حوزه منابع انسانی هنوز نتوانسته است مشارکت موثری در سرنوشت استراتژیک سازمان و تحقق اهداف بلندمدت ذی نفعان داشته باشد. پژوهش حاضر به واکاوی انتظارات مدیران ارشد و صف سازمان ها از حوزه منابع انسانی در شرکت ایران خودرو می پردازد. روش تحقیق، از نظر هدف، بنیادی- کاربردی و از نظر شیوه جمع آوری داده ها و اطلاعات، توصیفی و از نوع پیمایشی است. استراتژی پژوهش، ترکیبی از روش های کیفی(تحلیل محتوا و نگاشت شناختی) و نیز کمی(معادلات ساختاری) پایه ریزی گردیده است. پس از بررسی های انجام شده 15 عامل به عنوان عوامل اصلی مورد انتظار  مدیران ارشد و صف سازمان ها از حوزه منابع انسانی شرکت ایران خودرو تعیین گردید. همچنین، بر اساس روش معادلات ساختاری جهت آزمون فرضیه ها مشخص گردید که متغیرهای برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی، طراحی و استقرار نظام آموزشی، اطلاع رسانی و شفافیت امور، الگوبرداری، توجه به درون داده های سیستم مدیریت منابع انسانی، بهبود نظام جذب و نگهداری و در نهایت استقلال و اختیار بر بهبود نظام پرداخت تأثیر دارند. همچنین نتایج پژوهش بیانگر تاثیر بهبود نظام پرداخت ها بر رضایت مدیران است.

هدف اصلی از انجام این تحقیق بررسی تاثیر ادامه تحصیل بر موفقیت شغلی ادراک شده و عملکرد شغلی و همچنین، شناسایی مزیت ها و موانع ادامه تحصیل کارکنان است. پژوهش حاضر، کاربردی و با رویکرد آمیخته است؛ برای جمع آوری داده ها در بخش کمی از دو پرسشنامه استاندارد و در بخش کیفی از رویکرد تحلیل محتوا برای تحلیل داده ها استفاده شده است. مدل مفهومی تحقیق در شرکت پالایش گاز سرخون و قشم با استفاده از روش معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج حاکی از این است که در فرضیه اول رابطه مثبت و معنادار ادامه تحصیل با موفقیت شغلی ادراک شده و همچنین، در فرضیه دوم رابطه مثبت و معنادار آن با عملکرد شغلی تایید گردید. بر اساس مدل مفهومی، نقش میانجی موفقیت شغلی ادراک شده نیز تأیید گردید. در بخش کیفی نیز نتایج به دست آمده نشان داد که نگرش سیستمی، توسعه شغلی، نوآوری و ابداع از جمله مزایای ادامه تحصیل است و افزایش استرس و فشار شغلی، بی کفایتی علمی و کاهش مشارکت گروهی از جمله چالش های ادامه تحصیل می باشد.

آشنایی با رهنمودهای قرآنی در زمینه اسلام در مدیریت منابع انسانی و پیاده سازی اصول صحیح آن، می تواند منشأ تغییراتی مثبت در نگرش کارکنان نسبت به کار و محیط کاری گردد که این امر به نوبه خود منجر به ارتقای سطح عملکرد سازمان خواهد شد. دو مورد از مهم ترین نگرش های سازمانی در پژوهش حاضر، اعتماد سازمانی و تعهد سازمانی هستند؛ از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مدیریت منابع انسانی اسلامی بر تعهد سازمانی کارکنان با نقش میانجی گری اعتماد سازمانی صورت گرفته است. این مطالعه از حیث هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، کارکنان نیروی انتظامی شهرستان یزد، مشتمل بر 248 نفر که با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه گیری خوشه ای برای جامعه محدود، 150 پرسش نامه توزیع شد. داده های پژوهش از طریق پرسش نامه های مدیریت منابع انسانی اسلامی، اعتماد سازمانی و تعهد سازمانی با پایایی (و روایی همگرا) 934/0(523/0)، 953/0(614/0)، 901/0(511/0) جمع آوری شد. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری توسط نرم افزار Smart-PLS3، انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد مدیریت منابع انسانی اسلامی بر تعهد سازمانی تأثیر مثبت دارد؛ همچنین، مدیریت منابع انسانی اسلامی به طور مستقیم بر اعتماد سازمانی اثر مثبت و معناداری دارد و اعتماد سازمانی نیز مستقیماً تعهد سازمانی را تحت تأثیر قرار می دهد. از طرفی نقش اعتماد سازمانی به عنوان میانجی مدیریت منابع انسانی اسلامی و تعهد سازمانی مورد تأیید قرار گرفت. 

مطالعه حاضر به بررسی نقش عدم امنیّت شغلی کمّی و کیفی در بروز رفتارهای انحرافی کاری در یک سازمان نظامی می پردازد.  این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی است و از جنبه ماهیت و روش در ردیف تحقیقات توصیفی- همبستگی قرار دارد. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه استاندارد، از یک نمونه ی 248 نفری که به صورت سهمیه ای انتخاب شدند جمع آوری شده و با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار PLS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج این مطالعه نشان می دهد در حالی که تاثیر عدم امنیّت شغلی کمّی بر رفتارهای انحرافی کاری جهت گیری شده به سمت افراد، منفی و بر رفتارهای انحرافی کاری جهت گیری شده به سمت سازمان، مثبت است؛ تاثیر عدم امنیّت شغلی کیفی بر رفتارهای انحرافی عکس این است. این نتیجه نشان می دهد ماهیت متفاوت عدم امنیّت شغلی کمّی و کیفی، منجر به بروز رفتارهای متفاوت می شود. توجه به این تفاوت ها در تصمیم گیری های مربوط به منابع انسانی، می تواند به اداره بهتر سازمان کمک کند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه نشاط حرفه ای و موفقیت شغلی است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق، تعداد کل کارکنان اداری شهرداری مرکزی کرج (374 نفر)، است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 190 نفر از آن ها بر اساس فرمول کوکران انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده گردید. روایی پرسشنامه ها با استفاده از روش روایی سازه و پایایی نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. به منظور بررسی فرضیات و آزمون مدل از مدل سازی معادلات ساختاری توسط نرم افزار لیزرل بهره گرفته شد. نتایج حاصل از فرضیه اصلی تحقیق حاکی از این است که میان نشاط حرفه ای و موفقیت شغلی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از فرضیه های فرعی تحقیق نشان دهنده آن بود که میان نشاط حرفه ای و رضایت شغلی و نشاط حرفه ای و انعطاف پذیری نیروی انسانی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین، میان نشاط حرفه ای و تمایل به ترک خدمت کارکنان رابطه منفی و معنی داری وجود دارد.

سازمان ها در محیط کسب و کار امروزی به طور فزآینده ای از برندسازی به عنوان یک ابزار استراتژیک استفاده می کنند که این استفاده از برند به حوزه منابع انسانی نیز راه یافته است. موضوع برند کارفرما به بررسی چگونگی جذب کارکنان و حفظ آنها از طریق فرآیند برندسازی می پردازد. پژوهش حاضر در پی بررسی تاثیر تصویر برند کارفرما بر تمایل به استخدام شدن کارکنان بالقوه از طریق متغیر میانجی جذابیت برند کارفرما می باشد. جامعه آماری این تحقیق دانشجویان پردیس فارابی دانشگاه تهران می باشد تعداد آنها نزدیک به 5000 نفر است که بر اساس جدول کرجسی و مورگان، نمونه ای با حجم 375 نفر انتخاب شد. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی- همبستگی است و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. پایایی پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که 920/0، به دست آمد و همچنین، روایی پرسشنامه نیز از طریق تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفت. فرضیه های پژوهش از طریق مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار آزمون شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که تصویر برند کارفرما تاثیر مثبت و معناداری بر جذابیت برند کارفرما و تمایل به استخدام شدن کارکنان بالقوه دارد. همچنین، جذابیت برند کارفرما خود بر تمایل به استخدام شدن کارکنان بالقوه تاثیر مثبت و معناداری دارد. در نهایت، تاثیر غیر مستقیم تصویر برند کارفرما بر تمایل به استخدام شدن از طریق جذابیت برند کارفرما مورد تایید قرار گرفت. همچنین با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهادهای کاربردی برای مدیران و برنامه ریزان سازمانی ارایه شده است.

 امروزه منابع انسانی به عنوان عنصر راهبردی و اساسی ترین راه برای افزایش اثربخشی سازمان محسوب می شود بسیاری از صاحب نظران بر این باورند که ادامه حیات سازمان ها در گرو مشارکت کارکنان آنها است و بدون مشارکت کارکنان دست یابی به اثربخشی ممکن نیست. هدف از اجرای این تحقیق، بررسی نقش میانجی مشارکت شغلی در ارتباط بین اقدامات منابع انسانی و اثربخشی سازمان است. جامعه آماری تحقیق 211 نفر از کارکنان شرکت عالیس مشهد بودند که بر اساس فرمول کوکران، 140 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. داده ها به کمک پرسشنامه استاندارد برای هر یک از متغیرها جمع آوری شد و روایی آن به روش روایی محتوایی و روایی صوری مورد تأیید قرار گرفت. برای تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید و بر این اساس ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه 89/0 به دست آمد که نشانگر پایایی بالای پرسشنامه می باشد. همچنین، داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از نرم افزارهای Spss 16 و Amos 22  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که اقدامات مدیریت منابع انسانی بر مشارکت شغلی مؤثر است و مشارکت شغلی نیز بر اثربخشی سازمانی مؤثر است. به علاوه، مشارکت شغلی در رابطه اقدامات منابع انسانی و اثربخشی سازمانی نقش میانجی کامل را ایفا می کند.

هدف از انجام این پژوهش، واکاوی تجربه خدمت عمومی از منظر کارکنان یک سازمان دولتی است. این تحقیق به روش پژوهش کیفی و با استراتژی تحلیل مضمون انجام شده و به دنبال درک و استخراج معانی ذاتی موجود در خدمت عمومی کارکنان بوده است. جامعه این تحقیق، شامل کارکنان در حال خدمت سازمان مورد مطالعه در بازه 4 ساله اخیر بوده و برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شده است. تعداد مشارکت کنندگان در این تحقیق 9 نفر بوده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون براون و کلارک (2006) استفاده شده است . محقق از طریق شناخت ادراک و نگرش کارکنان از پدیده خدمت عمومی به این موارد پی برد که مهم ترین انگیزه افراد برای پیوستن به سازمان، احساس مسئولیت و منفعت رسانی در قبال جامعه بود. کارکنان در بدو ورود به سازمان، رضایت کافی از سازمان داشتند اما به تدریج جایگاه شغلی آن ها باعث کاهش عملکرد و روحیه خدمت رسانی و تعهد کاری کمتر در سازمان شده بود. پژوهش حاضر نشان می داد که پدیده خدمت عمومی، جدا از این که برای کارکنان افزایش منزلت اجتماعی را به همراه داشت، یک پدیده منفی در زندگی آن ها به شمار می رود.  

یکی از شاخص های مهم در مطالعات سازمانی, رضایت شغلی می باشد. اگر کسی از حرفه اش راضی نباشد، عکس العمل هایی مانند ترک خدمت، شایعه پراکنی، آسیب رساندن به سازمان و وسایل آن، کم کاری و طفره روی سازمانی در محیط کاری از خود نشان می دهند که با کاهش بهره وری فردی همراه است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر رضایت شغلی بر رفتارهای ضد تولید در محیط کار با تاکید بر طفره روی اجتماعی در صورت گرفته است. نتایج این مقاله حاصل پژوهشی کاربردی و از نوع توصیفی - پیمایشی می باشد. جامعه آماری کارکنان سازمان تامین اجتماعی هشتپر است.روش جمع آوری داده ها میدانی بوده و به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه هنجاریابی شده استفاده شده است. پایایی پرسشنامه توسط ضریب آلفای کرونباخ بالاتر از 7/0 برآورد گردید. روایی ابزار تحقیق به روش روایی محتوا تایید شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدلسازی معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزیی توسط نرم افزار آماری Smart PLS3 استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که رضایت شغلی بر رفتارهای ضد تولید تاثیر منفی و معناداری دارد. همچنین نقش طفره روی اجتماعی در رابطه رضایت شغلی و رفتار ضد تولید مورد تایید قرار گرفت.

پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر شیوه های مدیریت منابع انسانی بر عملکرد سازمان از طریق نقش میانجی عملکرد کارکنان و تعدیلگری پیاده سازی مدل منابع انسانی 34000 از منظرکارکنان شرکت نفت پارس انجام شد. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل 510 نفر و نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران، 219 نفر برآورد گردید. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و با روش تصادفی انجام شد. برای تایید روایی پرسشنامه از روایی محتوا و تحلیل عاملی تاییدی و برای تعیین پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ و نرم افزار SPSS استفاده شده است.آزمون فرضیه های پژوهش نیز با استفاده از روش تحلیل مسیر به کمک نرم افزار AMOS انجام گردید. نتایج این پژوهش حاکی از وجود تأثیر مثبت و مستقیم شیوه های مدیریت منابع انسانی و تاثیر نقش تعدیلگر مدل منابع انسانی 34000 بر عملکرد کارکنان است. همچنین نتایج نشان می دهدکه نقش میانجی عملکرد کارکنان در رابطه بین شیوه های مدیریت منابع انسانی و عملکرد سازمان معنادار نیست. با توجه به نتایج تحقیق، پیشنهاد گردید فرایندهای مدل منابع انسانی 34000 به طور کامل در شرکت نفت پارس پیاده سازی گردد.

کارکنان شایسته، یکی از عوامل موثر در موفقیت و بقای سازمان هستند. عوامل متعددی به طور مستقیم و غیرمستقیم باعث بی توجهی به اصول اخلاقی و ترک شغل می شود. این مطالعه برای اولین بار در کشور با تمرکز بر تسهیلگران به عنوان افرادی که گروه و سازمان را دررسیدن به اهداف حمایت می کند و با توسعه مطالعات دکونینک (2010) به وسیله متغیر "نوع دوستی" به دنبال تحلیل مسئله ترک شغلی و لزوم پایبندی به اصول اخلاق حرفه ای است. با روش توصیفی- پیمایشی میان "تسهیلگران بنیاد برکت" و با تحلیل عاملی تاییدی(CFA) و مدل سازی معادلات ساختاری(SEM) و نیز با استفاده از روش حداقل مربعات جزیی(PLS) مشخص شد، که اصول اخلاقی با تأثیر مثبتی که روی رضایت شغلی می گذارد می تواند تعهد تسهیلگران را نسبت به سازمان و انجام وظایفشان افزایش داده و به عملکرد شغلی بهتری بیانجامد. از طرف دیگر افراد با درک مفهوم اصول اخلاقی با استرس کمتری در انجام وظایف شغلی روبرو شده که این درنهایت باعث عملکرد بهتر شغلی آنان شده و ترک شغلی افراد را کاهش می دهد.

امروزه، ویژگی های روانی- اجتماعی کار از عوامل تأثیرگذار بر نگرش ها و رفتارهای کارکنان در محیط کار است. هدف این پژوهش بررسی رابطه بین ویژگی های روانی- اجتماعی کار با بهزیستی حرفه ای و تبیین نقش تعدیل گر تجارب بازیابی است. این پژوهش، دارای ماهیت کاربردی است و از نظر گردآوری داده ها جزء پژوهش های توصیفی-پیمایشی، از نوع همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش حاضر، کارکنان شرکت نکا چوب مازندران شامل 680 نفر می باشد و داده های پژوهش از طریق نمونه گیری تصادفی ساده از  257 نفر جمع آوری شد. برای سنجش متغیرها از پرسش نامه های استاندارد استفاده شد و پایایی آنها با استفاده از روش آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. برای آزمون فرضیه های تحقیق از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار پی ال اس استفاده شد. یافته ها نشان داد که ویژگی های روانی-اجتماعی کار بر بهزیستی حرفه ای تأثیر مثبت و معنی داری دارد و اثر تعدیل گر تجارب بازیابی کارکنان بر رابطه بین این دو متغیر تأیید نشد. سازمان هایی که با توجه به ماهیت وظایفشان دارای مشاغل دشوار می باشند(مانند حفاظت منابع طبیعی)، می توانند برای حفظ و ارتقای بهزیستی کارکنان خود از یافته های این پژوهش بهره بگیرند.