فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۰۱ تا ۳۲۰ مورد از کل ۳٬۵۷۵ مورد.
حمام و استحمام در فرهنگ ایرانیان عصر قاجاریه (از آغاز تا مشروطه)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
استحمام ایرانیان فراتر از کارکرد بهداشتی مرسوم، کارکردهای مختلفی داشت که بررسی و تبیین این ابعاد، میتواند ما را در فهم بهتر تاریخ فرهنگی ایران یاری رساند. از این رو، مساله ی پژوهش حاضر، بررسی جلوه ها، کارکردهای متنوع و ابعاد مختلف فرهنگ استحمام ایرانیان در دوره قاجار است تا به این پرسش پاسخ دهد؛ که استحمام ایرانیان آن عصر از چه ویژگی هایی برخوردار بوده؟ در پاسخ، مقاله این مدعا را طرح می کند که فرهنگ استحمام ایرانیان در آن عهد، علاوه بر کارکرد بهداشتی، ابعاد و نقشهای چندگانه دیگری در چهار حوزه ی بهداشتی سلامتی، دینی، زیباییشناختی و اجتماعی داشت که برآمده از باورهای هویتبخش و طرز معیشت بومی ایرانی اسلامی است. این پژوهش، بر اساس روش توصیفی تحلیلی می کوشد این کارکردها را به نمایش بگذارد.
گفت‌وگو با پوران فرخزاد
منبع:
شهروند ۱۳۸۶ دی شماره ۳۴
حوزه های تخصصی:
نشان ها و مدالهای ایران از آغاز سلطنت قاجاریه تا امروز
حوزه های تخصصی:
حقوق شهروندی در عریضه های زنان عصر مشروطه (دوره دوم و سوم مجلس شورای ملی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مقاله در صدد است تا نشان دهد که می توان شکوائیه های زنان دوره مشروطه، مبتنی بر اسناد به جامانده از دوره های دوم و سوم مجلس شورای ملی را با ارجاع به ارکان چهارگانه حقوق شهروندی، یعنی برابری، آزادی، امنیت و مالکیت، تحلیل کرد. در جهت اثبات چنین ادعایی و یا روشن ساختن چنین تحلیلی، مقاله در دو بخش سامان داده شده است، در بخش نخست بحثی عرضه تاریخی ـ نظری در باره چیستی و تاریخ شهروند و حقوق شهروندی شده است و از آن دو نتیجه اصلی برکشیده شد: نخست این که اهم حقوق شهر وندی مبتنی بر بند دوم اعلامیه 1793 حقوق انسان و شهروند در چهار حق اصلی، یعنی حق برابری، حق آزادی، حق امنیت و حق مالکیت قابل تلخیص هستند؛ دوم اینکه حقوق فردی و حقوق شهروندی هم به لحاظ ذاتی و هم همانگونه که از عنوان «اعلامیه حقوق انسان و شهروند» بر می آید، حقوقی درهم تنیده هستند. تا حدی که می توان گفت هر حقی در این حوزه ها هم فردی و خصوصی است و هم در عین حال حقی شهروندی. مبتنی بر چنین نتایجی، به ویژه نکته دوم است که قسمت دوم مقاله سامان یافته است: در این قسمت برجنبه هایی از شکوائیه های زنان تأکید شده است که در آنها پی گیری حقوق خصوصی صراحتاً یا تلویحا در متن بزرگتری یعنی در متن حقوق شهروندی نهاده شده است. آنچه از بخش دوم این مقاله حاصل شده است این است که خطاب هایی مانند«امنای ملت،» «نمایندگان محترم و حافظین حقوق ملت» و به کار گیری اصطلاحاتی نظیر «حقوق ملت،» «خدمت به عالم انسانیت،» «تجویز قانون،» «عموم ملت،» تابعیت ایرانی،» «تساوی تمام افراد در حقوق،» «ضرورت سلب آزادی از حکام ستمگر،» تاکید بر حق مالکیت و امنیت و اصطلاحاتی مشابه که در متن عریضه ها به کار گرفته شده است، که همگی نشانه آشنایی زنان با مفاهیم حقوق شهروندی بوده است.
اسناد تصویری: سفر شاهان قاجار به فرنگ (مسافرت های ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه قاجار به اروپا)
منبع:
تاریخ معاصر ۱۳۷۶ شماره ۴
حوزه های تخصصی:
تحلیل پدیده شکار سلطنتی در عصر قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف این نوشتار بررسی سنت شکار به عنوان یکی از رسوم مورد علاقه حکام قاجار است. سنت شکار در سیر پادشاهی ایران در قبل و بعد از اسلام تا زمان تأسیس سلسله پهلوی، ازجمله آداب و رسوم پادشاهان و در مقام نظر، از الزامات مقام شاهی بوده و یکی از صفات لازمه پادشاهان به شمار می آمده است. بااین حال فرض بر این است که خوش گذرانی و صرف اوقات فراغت در شکارگاه ها یکی از علل اصلی توجه شاهان قاجار به امر شکار بوده است و بررسی آن مسئله اصلی این مقاله است. در این راستا به سؤالات زیر پاسخ می دهد که چرا برخی از شاهان قاجار به رسم شکار توجه ویژه ای داشتند؟ و این سنت با چه روندی اجرا می شد و دارای چه آثار و تبعاتی بود؟
روش و رویکرد: این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با اتکا به متون اسنادی- کتابخانه ای به واکاوی موضوع می پردازد.
یافته ها و نتایج: نتایج نشان می دهد که توجه شاهان قاجار ازجمله فتحعلی شاه، ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه به شکار علاوه بر خوش گذرانی و سرگرمی، انگیزه های سیاسی و کسب مشروعیت از طریق اثبات توانایی تیراندازی خود بود که با تشریفات خاص اجرا می شد. این رسم همچنین نقش زیادی در تحمیل هزینه ها و کم توجهی به امور داخلی نیز داشته است.
اداره بلوچستان از طریق حاکمان کرمان (از دوره ناصری تا اوایل پهلوی)
حوزه های تخصصی:
فرنگ و فرنگی مآبی
اقتصاد کرمان در دوره قاجار
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی اقتصاد کرمان و آثار و نتایج سیاسی آن در دوره قاجار بویژه پیوندهای اقتصاد با گروه های اجتماعی در اواخر این دوره است. در پی یافتن تأثیرات اقتصادی در سیاست کرمان در دوره قاجار به نتایج مهمی دست یافتیم؛ مالیات نقش مهمی در تعیین حکام کرمان و روابط حکام با مردم این ناحیه داشته است و چند تن از حکام کرمان بر سر چگونگی دریافت مالیات از کار برکنار شدند. عملکرد آن ها در قیام هایی نظیر قیام شالبافان مؤثر بود. دو تن از کرمانیان بنام میرزا آقاخان کرمانی و میرزا رضا کرمانی بر سر مسائل اقتصادی با حاکمان کرمان درافتادند و مسیر زندگی سیاسی آن ها تغییر یافت؛ میرزا آقاخان در بردسیر کرمان ضابط مالیات بود که به علت بدهی که داشت از کرمان مهاجرت کرد و میرزا رضا کرمانی هم به علت تصرف املاک پدری اش و شکایت هایی که از این موضوع داشت زندانی شد و نکته مهم در مورد این است که در ابتدا دست فروش و شال فروش بوده است. تجارت خارجی به خصوص با انگلیس هند منشأ تحولاتی در کرمان بوده است و انگلیسی ها هر چند به علل سیاسی در کرمان حضور داشتند امّا رویکردهای اقتصادی نیز داشتند و خرید کالاهای تجاری و نیز یافتن بازار برای فروش کالا برای آن ها اهمیت داشت و در پی همین رویکرد هندی ها یکی از گروه هایی بودند که در زمینه تجارت در کرمان فعالیت می کردند. از سایر گروه های سیاسی مذهبی که نقشی در اقتصاد کرمان داشتند باید به شیخی ها و زرتشتی ها اشاره کرد.
بررسی عملکرد مستشارالدوله در مجلس شورای ملی
حوزه های تخصصی:
بعد از سال‌ها مبارزه، سرانجام ملت ایران موفق شد سال 1324 هجری قمری حکومت مشروطه را جایگزین استبداد سنتی قاجار کنند. بدون تردید نقش و عملکرد هریک از سردمداران مشروطه در جای خود قابل تامل و بررسی است. یکی از این شخصیتها مستشارالدوله ، وکیل سرشناس آذربایجان است. شاید در نگاه اول او شهرت خود را مدیون عموی نامدارش میرزا یوسف باشد، اما عملکردش گویای آن است که نشانی از مستشارالدوله بزرگ به ارث برده بود.این مقاله نقش مستشارالدوله در تحولات مجلس شورای ملی را مورد بررسی قرار می دهد .
محمد حسن خان ایروانی یا خان باباخان سردار
منبع:
وحید دی ۱۳۴۵ شماره ۳۷
حوزه های تخصصی:
رجال دوره قاجاریه: شرح حال میرزا عبدالوهاب خان آصف الدوله
حوزه های تخصصی: