مطالعات فضای مجازی

نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۳۸۷ مورد.

۴۱.

بررسی نقش استفاده از اینترنت در میزان بروز عادات و خصلت های منفی فرهنگی؛ مطالعه موردی شهر کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید کمال الدین موسوی سمانه سادات جوادی

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال چهارم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۴ 254-288

کلید واژه ها: استفاده از اینترنت فرهنگ عادات و خصلت های منفی محیط اینترنتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۳۸ تعداد دانلود : ۸۶۷

در این پژوهش "نقش استفاده از اینترنت در میزان بروز عادات و خصلت های منفی فرهنگی" در شهر کاشان مورد بررسی قرارگرفته است و در این راستا، نظریات متعددی از دنیس مک کوایل، جان تامپسون، مانوئل کاستلز، و نیز برخی صاحبنظران ایرانی مورد استناد قرارگرفته اند. جامعه آماری پژوهش را مراجعه کنندگان به کافی نت های فعال در شهر کاشان تشکیل می دهند که از آن میان تعداد 384 نفر بر اساس فرمول کوکران محاسبه و چون نسبت حجم نمونه به جامعه آماری بزرگ تر از 05/0 بود تعداد حجم نمونه طبق فرمول اصلاح و نهایتاً حجم نمونه تحقیق 319 نفر تعیین گردید. اطلاعات و داده های پژوهش از طریق پرسشنامه در فروردین 1396 گردآوری و در این مسیر از روش نمونه گیری به صورت دومرحله ای تصادفی و سهمیه ای متناسب بهره گرفته شد. نتایج به دست آمده از آزمون تی تک نمونه ای نشان داد میزان بروز عادات و خصلت های منفی فرهنگی در جامعه مورد بررسی در یک سطح تقریباً متوسط قرار داشته و شدید نیست. جالب اینکه آزمون همبستگی پیرسون حاکی از رابطه معکوس ولی ضعیف میان استفاده از اینترنت و بروز برخی عادات و خصلت های منفی بوده است. بدین معنا که استفاده از اینترنت اثر کاهشی بر روی بعضی عادات و خصلت های منفی کاربران دارد، البته در مقام مقایسه، "میزان استفاده" افراد از اینترنت نقش مؤثرتری از "سابقه استفاده" آن ها در کاهش عادات و خصلت های منفی داشته است. همچنین، بر اساس آزمون تحلیل واریانس یک طرفه روشن گردید که نوع استفاده و محیط استفاده از اینترنت نیز با میزان بروز عادات و خصلت های منفی رابطه معنادار نشان می دهد. بدین معنا که، شدت بروز عادات و خصلت های منفی در کاربرانی که استفاده های مختلفی از اینترنت داشته و یا از محیط های اینترنتی گوناگون استفاده می کنند یکسان نیست.

۴۲.

طراحی مدل مقابله با چالش های تروریسم رسانه ای در شبکه های اجتماعی (مطالعه موردی: مطالعه گروه داعش در شبکه های توییتر و فیس بوک)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی اکبر فرهنگی حجت الله عباسی

منبع: دین و ارتباطات سال بیست و پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 129-156

کلید واژه ها: تروریسم رسانه ای در شبکه های اجتماعی توییتر فیس بوک داعش مدل دروازه بانی خودگزین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۴۸ تعداد دانلود : ۱۰۹۱

چرخش رسانه های جدید و سوگیری آن ها در اقتدار زدایی و حرکت بر مدار خودمختاری کاربران، آوردگاه نوینی را خلق کرده است. با زایل شدن فرآیند دروازه بانی اطلاعات در شبکه های اجتماعی، مخاطره در کنشگری اجتماعی به شدت تقلیل یافته و عصر جدیدی برای ظهور گفتمان های با هویت مقاومت و جهت گیری تروریستی در این شبکه ها آغاز شده است. گروه تروریستی داعش به عنوان نسل دوم تروریسم جهانی، از طریق پوشش رسانه ای خشونت سیاسی با انگاره های مرگ در شبکه های اجتماعی، استراتژی ایجاد رعب و وحشت در اذهان عمومی را عملیاتی کرده و گونه جدید «تروریسم رسانه ای در شبکه های اجتماعی» را نمایان کرده است. کنشگری با سوگیری ضد قدرت این گروه در شبکه های اجتماعی، طلیعه ظهور چالش هایی مانند ناامنی و بی ثباتی، اختلافات مذهبی و قومی، شکاف های اجتماعی و پیش بینی ناپذیری امور در جوامع شده است. در این مقاله چالش های ناشی از «تروریسم رسانه ای در شبکه های اجتماعی» تبیین شده است و مدل «دروازه بانی خودگزین» به عنوان مدلی معطوف به مسائل خرد در شبکه های اجتماعی برای کنترل ژانر خشونت سیاسی و افراط گرایانه تروریستی ارائه شده است. داده های این پژوهش با استفاده از مطالعات تاریخی و اسنادی مشتمل بر مقالات، پژوهش ها، کتاب ها و همچنین پایش اقدامات تروریستی مهم گروه داعش در سال 1394 در گروه توییتر و فیس بوک گردآوری شده و از طریق تحلیل اسنادی و تحلیل ثانوی تجزیه و تحلیل شده است.

۴۳.

تأثیر شبکه های اجتماعی بر فعالیتهای خیریه

نویسنده: مهدی اخترمحققی محمدرضا اخضریان کاشانی

منبع: تحقیقات رسانه تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی فعالیتهای خیریه خیر جمعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی شبکه های اجتماعی

تعداد بازدید : ۶۷۶ تعداد دانلود : ۷۰۳

فعالیتهای خیریه از دیرباز مورد توجه تمامی جوامع انسانی بوده است انجام فعالیتهای خیر و کمک به هم نوع در تمامی فرهنگها کاری پسندیده و توصیه شده می باشد، این امر فارغ از طبقه و موقعیت اجتماعی و مالی افراد صورت می گرفته که نمونه های آنرا در ادبیات و فرهنگ هر جامعه ای می توان یافت. در گذشته این امر بیشتر توسط شناخت چهره به چهره و یا معرفی فردی معتمد صورت می گرفت. شبکه های اجتماعی امروزه نقش مهمی در زندگی انسانها دارند شبکه های اجتماعی تعاملات انسانی را در محیط خانواده، میان دوستان، محیط کار، تغییر داده اند. شبکه های اجتماعی امروزه نقش بسزایی در تاملات روزمره مردم دارد رشد روز افزون این شبکه موید تاثیر گذاری آن بر شئون زندگی انسان است.سوال اساسی در این تحقیق این است که شبکه های اجتماعی چه تاثیراتی بر فعالیتهای خیریه دارد؟ پژوهش حاضر با هدف یافتن پاسخ به این پرسش درصدد یافتن رابطه تاثیر شبکه های اجتماعی با فعالیتهای خیریه صورت گرفته است. در این راستا تاثیر شبکه های اجتماعی در ابعاد آگاهی ، پذیرش و جرا مورد بررسی قرار گرفته است.روش تحقیق این پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است. نمونه آماری این پژوهش با استفاده از روش کوکران ۲۱۰ نفر از سه منطقه از شهر تهران تعیین گردید که با توجه به عوامل اقتصادی و اجتماعی انتخاب شده اند. نتایج این پژوهش نشان می دهد بین ابعاد مختلف شبکه های اجتماعی با فعایتهای خیریه در سه سطح آگاهی، پذیرش و اجرا ارتباط وجود دارد.

۴۴.

بررسی نقش اپلیکیشن های تلفن همراه در توسعه گردشگری منطقه آزاد کیش

نویسنده: فرنوش زنگویی میثم سام بند معصومه کبریایی

منبع: تحقیقات رسانه تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲

کلید واژه ها: اپلیکیشن تلفن همراه کیش گردشگری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۲۳ تعداد دانلود : ۶۵۸

شبکه های اجتماعی امروزه گسترش زیادی یافته اند و طیف وسیعی از افراد جامعه فارغ از قشربندی های اجتماعی عضو این شبکه ها هستند. کارکرد و خدمات این شبکه ها به سرعت در حال تغییر و تحول است چنانچه بسیاری از نیازها و خدمات روزمره افراد در این شبکه ها عرضه می شود مهمترین بحث در ارتباط افراد با این شبکه ها صرف نظر از امکانات فنی اعتماد کاربران به این شبکه ها است این اعتماد به نوعی مهمترین عامل وفاداری به آنها می باشد اعتماد اجتماعی به راحتی قابل تولید نبوده و پیدایش آن از انباشت انواع اعتماد در سطوح مختلف جامعه به وجود می آید. اعتماد مقوله ای اکتسابی است که از طریق آموزش و تجربه در بستر جامعه حاصل می شود. این تحقیق با هدف یافتن رابطه بین ابعاد تبلیغاتی شبکه های اجتماعی با اعتماد اجتماعی صورت پذیزفته است در این راستا تاثیر شبکه های اجتماعی بر سه بُعد اعتماد به تبلیغات:آموزش و تحصیلات، سبک زندگی، خرید محصولات مورد بررسی و سنجش قرار گرفته است. روش تحقیق این پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است. نمونه آماری این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده حجم۱۵۰ نفر تعیین گردید. برای انجام مباحث آمار توصیفی و استنباطی از نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد بین ابعادتحقیق با اعتماد اجتماعی ارتباط معناداری وجود دارد.

۴۵.

آثار ارتباطات مجازی بر بیگانگی جمعی (مورد مطالعه: شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی یوسفی کمال اوجاقلو

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال سوم بهار ۱۳۹۶ شماره ۹ 195-219

کلید واژه ها: بیگانگی جمعی تراکم ارتباط مجازی تراکم ارتباط چهره به چهره شدت ارتباط چهره به چهره شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی

تعداد بازدید : ۶۹۸ تعداد دانلود : ۴۰۳

بیگانگی جمعی در این نوشتار به معنای کاهش چگالی یا نسبت ارتباط واقعی به ارتباط ممکن در شبکه های اجتماعیِ خانوادگی، خویشاوندی، دوستی، همکاری و همسایگی است. فرضیه اساسی تحقیق حاضر عبارت است از این که: ارتباطات مجازی، اثر دوگانه ای بر بیگانگی جمعی دارد. این اثر در شرایط طولانی بودن سابقه ارتباط و جنسیت زنانه، کاهنده است درحالی که در شرایط کوتاه بودن سابقه ارتباط و جنسیت مردانه ارتباط گیرنده، افزاینده است. نتایج وارسی فرضیه بر روی شبکه های اجتماعی یک نمونه 160 نفره تصادفی از افراد 16 ساله و بالاتر ساکن شهر مشهد نشان می دهد: اول این که بیگانگی جمعی در شبکه های اجتماعی شهر مشهد، در مجموع بالاست. دوم این که تراکم روابط مجازی بسیار بیشتر از تراکم روابط چهره به چهره در بیشتر شبکه هاست. سوم این که تراکم ارتباط مجازی در همه شبکه ها با بیگانگی جمعی ارتباط ندارد. و سرانجام برخلاف پیش بینی، افزایش ارتباط مجازی در شبکه های خانوادگی و دوستی سبب کاهش بیگانگی جمعی شده است.

۴۶.

شناسایی عوامل جذابیت شبکه های اجتماعی تلفن همراه از منظر کاربران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عباس زمانی فائزه تقی پور

منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال هشتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۲۴)

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی تلفن همراه استفاده و رضامندی نرم افزارهای اجتماعی شبکه های مجازی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۴۲ تعداد دانلود : ۵۶۷

پژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی و شناسایی عوامل جذابیت شبکه های اجتماعی تلفن همراه از منظر کاربران انجام گرفت. روش پژوهش، کیفی از نوع پدیدار شناسی بود. بدین منظور از کل کاربران دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان) با استفاده از نمونه گیری هدفمند ناهمگن تعدادی 20 نفر انتخاب شدند و اطلاعات آنها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری و انجام مصاحبه ها تا اشباع نظری اطلاعات ادامه یافت. در ادامه یافته ها با به کار گیری روش 7 مرحله ای کلایزی و مطالعه تطبیقی با «نظریه استفاده و رضامندی» مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که مهمترین عوامل جذابیت شبکه های اجتماعی تلفن همراه «اطلاع رسانی و اطلاع یابی»، «استفاده از فناوری های نوین رسانه ای»، «تسهیل در روابط خانوادگی»، «تسهیل در روابط دوستان و آشنایان»، «تقویت ارتباطات گروهی»، «تقویت ارزش ها و آگاهی های شخصی» و «استفاده از فرصت های تفریحی و سرگرمی» بود که در این مقاله به آن پرداخته شده است.

۴۷.

عضویت در شبکه های اجتماعی مجازی و فعالیت در عرصه عمومی غیرمجازی (با تأکید بر دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسماعیل عالی زاد نازگل ابراهیم طاری

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال سوم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۰ 89-112

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی مجازی عرصه عمومی غیرمجازی جامعه مدنی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی شبکه های اجتماعی

تعداد بازدید : ۷۰۵ تعداد دانلود : ۵۲۷

عرصه عمومی میدان حقیقی شکل گیری و تداوم ارتباطات اجتماعی، نهادها و تشکل های مدنی است. از جمله پدیده های اجتماعی ای که ارتباط تنگاتنگی با عرصه عمومی دارد، رسانه های جمعی به ویژه شبکه های اجتماعی مجازی است. در جهان امروز، حاصل فعالیت و تجربه اعضای یک جامعه در شبکه های اجتماعی مجازی می تواند به مثابه یکی از تعیین کننده های اجتماعی، حدود و ثغور عرصه عمومی را دستخوش تغییر کند. تمرکز این پژوهش نیز بر همین رابطه استوار است و به طور دقیق تر کاوشی است در یافتن پاسخ به این پرسش که در جامعه ما آیا شبکه های اجتماعی مجازی، توان و قابلیت کنشگران اجتماعی را در عرصه عمومی غیرمجازی تقویت می کنند؟. این پژوهش از نوع تحقیقات تبیینی، کمّی، کاربردی و پیمایشی است. منطق آن قیاس است و تمرکز نظری آن بر آرای هانا آرنت، یورگن هابرماس و دیدگاه های متأخر در مطالعات عرصه عمومی و رسانه می باشد. جمعیت مورد بررسی آن دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران در سال 95-1394 است. حجم نمونه این پژوهش، 310 نفر است و شیوه نمونه گیری آن از نوع احتمالی چند مرحله ای است. از جمله مهم ترین یافته های تجربی این پژوهش می توان به دو مورد اشاره کرد: نخست، عضویت در تعداد اندکی از شبکه های اجتماعی مجازی و یا در تعداد کثیری از آن ها، هیچ نقش تعیین کننده ای در میزان فعالیت در عرصه عمومی غیرمجازی (فعالیت در انجمن ها و تشکل های مدنی) نداشته است. دوم، با افزایش میزان فعالیت دانشجویان در شبکه های اجتماعی مجازی، میزان فعالیت آنان در عرصه عمومی غیرمجازی کاهش یافته است.

۴۸.

مقایسه تطبیقی روزنامه نگاری زرد و شبکه های اجتماعی مجازی

نویسنده: فاطمه کریم وند

منبع: علوم خبری سال ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۳

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی مجازی مطالعات فرهنگی نشریات زرد روزنامه نگاری زرد مجله خانواده سبز

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۷۰ تعداد دانلود : ۸۱۶

روزنامه نگاری زرد از ابتدای شکل گیری این مفهوم تا به امروز دلالت های متفاوتی به خود گرفته است. هر چند در ابتدا به علت نوع محتوای آن و مسائلی که مطرح می کرد دلالتی اقتصادی داشت، اما بعدها به حوزه سیاست نیز کشانده شد و متفکران نظریه انتقادی معتقد بودند که مطالبی که این روزنامه ها تولید می کنند، عمدتا باعث تحمق توده های مردم شده و آنها را از مسائل مهم سیاسی منحرف می کند. بعدها و در دهه های ۹۰ میلادی دلالت آن به سمت موضوعات اخلاقی پیش رفت و بیشتر از منظر اخلاقی به نقد آنها پرداختند. اما تنها در پایان قرن بیستم بود که مطالعات فرهنگی نگاه متفاوتی به این سبک از روزنامه نگاری ارائه کرد. از این منظر نشریات زرد گاها می تواند به شکل بسیار تأثیرگذاری با زندگی روزمره افراد پیوند خورده و حوزه هایی که نشریات وزین نمی توانند به آن بپردازند را با زبانی مردمی تر با آنها در میان گذاشته و مطرح می کند. بر همین اساس من در این مقاله سعی شده است با بررسی نشریه خانواده سبز به نقد دیدگاه های انتقادی از نشریات زرد پرداخته و از منظر مطالعات فرهنگی به آن پرداخته شود. همچنین سعی نموده با بررسی وضعیت شبکه های اجتماعی مجازی، پیوند نزدیکی بین روزنامه نگاری زرد و شبکه های اجتماعی مجازی برقرار ساخته و نشان دهد که چگونه نفس برقراری ارتباط بر نوع محتوای اشتراکی در این شبکه ها پیشی گرفته است.

۴۹.

مطالعه تاثیر استفاده از سایت های شبکه اجتماعی بر هویت قومی دانشگاه های تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین کرمانی منصور ساعی

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلید واژه ها: هویت جمعی هویت قومی فیسبوک شبکه های اجتماعی مجازی پیمایش آنلاین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۹۶ تعداد دانلود : ۱۰۰۰

این مقاله به مطالعه تاثیراستفاده ازسایتهای شبکه اجتماعی برهویت قومی دانشجویان دانشگاههای تهران می پردازند. شبکه های اجتماعی مجازی در سال های اخیر نقش گسترده ای در تحولات اجتماعی و سیاسی ایفا کرده اند و همین مسئله مطالعه آنها را ضروری ساخته است. چهارچوب نظری این مقاله را هویت قومی تشکیل می دهد. در چهارچوب نظری استفاده شده در این مقاله هویت ملی شامل چهار بعد هویت یابی قومی، تعلق به فرهنگ قومی، تعهد به اجتماع قومی و بعد سیاسی هویت قومی است. روش نمونه گیری نیز تلفیقی از روشهای هدفمند و گلوله برفی بود. روش پیمایش بعنوان روش تحقیق انتخاب شد و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه برخط استفاده شد. سایت فیسبوک نیز بعنوان زمینه تحقیق انتخاب شد چرا که پرکاربرترین و محبوبترین شبکه اجتماعی مجازی است. نتایج تحقیق نشان داد که استفاده از سایت فیسبوک با هویت قومی دانشجویان همبستگی مثبت دارد. این متغیر با هر سه بعد هویت قومی رابطه مثبت دارد اما مقدار این همبستگی پایین و ضعیف می باشد.

۵۰.

رسانه و سیاست: کارکردها و اثرات تلفن همراه در عرصه سیاسی

نویسنده: علیرضا کلانتر مهرجردی

منبع: علوم خبری سال ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۳

کلید واژه ها: تلفن همراه ارتباطات رسانه جمعی موبایل پیامک کارکردهای اجتماعی و سیاسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۵۹ تعداد دانلود : ۱۰۰۷

امروزه هیچ حوزه ای از زندگی بشری نیست که تحت تأثیر فناوری ها به ویژه اشکال رایج تر آن شامل اینترنت و تلفن همراه نباشد. در دنیای سیاست نیز موبایل و کارکردهای مختلف آن از جمله پیامک، توانسته تأثیرگذاری خود را به خوبی نشان دهد و به عنوان یک عامل اطلاعاتی و تبلیغاتی به کار گرفته شود. در این مقاله تلاش شده است تا نقش و کارکرد موبایل در عرصه زندگی سیاسی و اجتماعی امروزی و پیامک متنی به عنوان الگوی تأثیرگذاری این رسانه جدید مورد واکاوی و بررسی قرار گیرد. به نظر می رسد تلفن همراه به عنوان وسیله ای فراگیر، ارزان، قابل دسترس برای همگان و تقریباً همیشه در دسترس توانسته جایگاه خود را- به عنوان یک رسانه و عامل اجتماعی اثرگذار در جاممعه امروز- پیدا کند و با فهم همین اهمیت و جایگاه ، سیاستمداران و فعالان سیاسی اجتماعی تلاش دارند تا حداکثر استفاده از این فرصت را برای خود فراهم آورند .

۵۱.

بررسی رابطه بین سبک زندگی متأثر از فضای مجازی و طلاق عاطفی در شهر ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سهراب مظفری نیا مریم قاسمی پور

منبع: فرهنگ ایلام دوره ۱۸ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۶ و ۵۷

کلید واژه ها: فضای مجازی سبک زندگی تأثیرپذیری طلاق عاطفی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۳۹۵ تعداد دانلود : ۱۸۱۸

رسانه های جمعی، به ویژه فضای مجازی باعث تغییر و تحولات بسیاری در زندگی و سبک زندگی مردم شده است. میزان گرایش افراد به این فضا تحت تأثیر ویژگی های فردی و عوامل اجتماعی متفاوتی می باشد؛ تأثیرپذیری سبک زندگی از فضای مجازی، پیامدهای گوناگونی دارد. بنابر بر نظر جامعه شناسان متخصص در این حوزه، یکی از این پیامدها، رشد و قوام طلاق عاطفی است. طلاق عاطفی، محصول استراتژی های سرمایه گذاری فردی یا جمعی و آگاهانه یا ناآگاهانه در ایجاد و بازتولید ارتباطات اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین سبک زندگی متأثر از فضای مجازی و طلاق عاطفی، به صورت پیمایشی، در بین 361 نفر از متأهلان شهر ایلام در سال 1395 انجام شده است. شیوه نمونه گیری در این تحقیق، نمونه گیری چند مرحله ای بوده و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفته است. مهمترین یافته های این پژوهش بدین قرار است: میانگین نمره سبک زندگی متأثر از فضای مجازی در بین زنان و مردان یکسان است. میانگین نمره سبک زندگی متأثر از فضای مجازی بر حسب میزان تحصیلات متفاوت می باشد؛ همچنین بین سبک زندگی متأثر از فضای مجازی و طلاق عاطفی، رابطه معنادار وجود دارد.

۵۲.

فهم دیگری در فضای مجازی؛ مطالعه دو جناح سیاسی اصول گرا و اصلاح طلب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وحید شالچی سرکو رحیمی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال دهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۴۰)

کلید واژه ها: فهم دیگری فضای مجازی گفت و گو اصولگرایان اصلاح طلبان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۶۷ تعداد دانلود : ۱۰۷۴

جامعه ایران مانند هر جامعه بزرگ دیگری ترکیبی از نیروهای اجتماعی مختلف است که زیستن آن ها در یک جامعه منوط به حفظ حداقلی از فضای اشتراک است؛ ازاین رو، ایماژی که نیروهای اصلی اجتماعی جامعه از رقیب خود عرضه می کنند، دارای اهمیت است، زیرا این تصور از دیگری، چشم اندازها و چالش های تفاهم در کشور را مشخص می کند. این مقاله با بهره مندی از نظریه های باختین و باومن به فهمِ دیگری در سیاست ایران با محوریت فضای مجازی میان دو جریان اصول گرایی و اصلاح طلبی پرداخته است.این مقاله از روش تحلیل مضمون استفاده می کند و گزیده ای از وبگاه های دو جناح را برای تحلیل انتخاب می کند. این مقاله تصور از «خود» و «دیگری» نزد اصول گرایان و اصلاح طلبان را با توجه به آنچه آن ها در وبگاه هایشان از «خود» و «دیگری» بازنمایی کرده اند، بررسی می کند. سرانجام، براساس مضمون هایی که از وبگاه های دو جناح یادشده استخراج شد، تصور آن ها از هم نه برمبنای «فهم دیگری»، بلکه برمبنای «تحمل دیگری» بازنمایی شده است.

۵۳.

الگوهای به کارگیری راهبردهای سواد حریم خصوصی آنلاین؛ مطالعه موردی کاربران دختر اینستاگرام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرزانه سیاسی راد عبدالله بیچرانلو

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال دهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: حریم خصوصی خودافشاگری شبکه های اجتماعی مجازی سواد حریم خصوصی آنلاین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۹۶ تعداد دانلود : ۳۱۰۷

امروزه شبکه های اجتماعی در زندگی کاربران حضوری پُررنگ دارند، اما بهره مندی کاربران از مزایای آن ها، مانند اغلب تعاملات میان فردی در زندگی واقعی مستلزم حل تناقض میان خودافشاگری و حفظ حریم خصوصی کاربر است. این بهره مندی با فرایندهای بهینه سازی حریم خصوصی و با تأکید بر توانایی های کاربر در سطح فردی محقق می شود. هدف اصلی این نوشتار ایجاد درکی از چگونگی به کارگیری راهبردهای مبتنی بر سواد حریم خصوصی آنلاین برای دستیابی کاربران دختر اینستاگرام به سطح بهینه حریم خصوصی است. به این منظور ابتدا تناقض حریم خصوصی، مزایا و خطرهای خودافشاگری بررسی شده و سپس بر اساس سواد حریم خصوصی آنلاین، برخی از راهبرد های اجتماعی و فنّاورانه برای حل «تناقض حریم خصوصی» معرفی شده اند. در بخش یافته ها پس از توصیف مهم ترین مزایا و خطرهای خودافشاگری برای کاربران دختر، الگوهای فعلی چگونگی به کارگیری راهبردهای اجتماعی و فنّاورانه برای حل این تضاد استخراج و درباره آن ها بحث شده است. این بررسی به روش مردم نگاری و با مصاحبه نیمه ساخت یافته و مشاهده غیرمشارکتی صفحات 20 کاربر دختر اینستاگرام صورت گرفته است.

۵۴.

مطالعه و بررسی جامعه شناختی نقش شبکه های اجتماعی نوین در بُعد حقوقی هویت شهروندی جوانان ایران مطالعه ی موردی: دانش آموزان دوره ی دوم متوسطه ی شهر تبریز / 1394(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیمراد موسی پور سیف الله سیف اللهی

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۳

کلید واژه ها: بعد مدنی شهروندی بعد سیاسی شهروندی بعد فرهنگی شهروندی شبکه های اجتماعی نوین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۶۳ تعداد دانلود : ۸۰۴

زمینه و هدف:هدف اصلی این تحقیق مطالعه ی جامعه شناختی نقش شبکه های اجتماعی نوین در بُعد حقوقی هویت شهروندی جوانانِ کاربر شبکه های اجتماعی است. برای این منظور وضعیت بُعد حقوقی هویت شهروندی که دارای چند مؤلفه ی مدنی، سیاسی و فرهنگی بود در بین کاربران این شبکه ها مورد بررسی قرار گرفت. روش:در این تحقیق بنا بر ماهیت موضوع از روش پیمایشی بهره گرفته شد، بنابراین با استفاده از تکنیکهای مصاحبه و پرسشنامه، داده های لازم گردآوری شده اند، روایی پرسشنامه توسط آلفای کرونباخ 912/. برآورد گردید؛ نمونه ی آماری 372 نفری مورد مطالعه، با روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی از بین جوانان 16 تا 18 ساله شهر تبریز انتخاب شده اند. یافته ها:جوانان کاربر از شبکه های اجتماعی نوین بین کمتر از 1 تا بیش از 6 ساعت در شبانه روز استفاده می کردند، بین مردان و زنان کاربر شبکه های اجتماعی در میزان و نوع استفاده از شبکه ها تفاوت وجود داشت، به علاوه بین کاربران با سطوح تحصیلی متفاوت هم از نظر نوع استفاده از شبکه های اجتماعی نوین و هم از نظر هویت شهروندی، تفاوت معناداری وجود داشت. همچنین، وضعیت هویت شهروندی جوانان مورد مطالعه در بُعد حقوقی در حد متوسط ارزیابی شد و بین متغیر میزان استفاده از شبکه های اجتماعی با مؤلفه های مدنی و سیاسی بُعد حقوقی هویت شهروندی همبستگی خطی منفی متوسط و با مؤلفه ی فرهنگی بُعد حقوقی هویت شهروندی همبستگی مثبت خطی متوسط مشاهده گردید، به علاوه نوع و میزان استفاده از شبکه های اجتماعی نوین بر بُعد حقوقی هویت شهروندی کاربران مؤثر بوده است.

۵۵.

نقش نرم افزار اجتماعی «تلگرام» در تبلیغات دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از منظر رای دهندگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید محمد مهدی زاده اقبال خالدیان مهراوه فردوسی

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال سوم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۰ 9-42

کلید واژه ها: شبکه اجتماعی تلگرام انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری ایران تبلیغات

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی شبکه های اجتماعی موبایل محور

تعداد بازدید : ۱۷۳۳ تعداد دانلود : ۶۵۲

هدف عمده ای که این مقاله در پی آن بود، بررسی نقش نرم افزار اجتماعی تلگرام در تبلیغات دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران است. برای رسیدن به این هدف، با رجوع به آراء اساتید و صاحبنظران حوزه رسانه و جامعه شناختی، پدیده نرم افزار اجتماعی «تلگرام» را مطالعه می کند. صاحبنظران با نمونه گیری خوشه ای و هدفمند، انتخاب گردید. چارچوب نظری حول نظریات تبلیغات و اقناع، برجسته سازی و استفاده و رضامندی انتخاب شده است. نتایج در دو بخش توصیفی و استنباطی بررسی و تشریح شده است. نتایج توصیفی در محورهای چهارگانة میزان استفاده پاسخگویان از اینترنت (خیلی زیاد)، میزان استفاده از نرم افزار اجتماعی تلگرام (زیاد)، دلایل استفاده از نرم افزار اجتماعی تلگرام (کسب اطلاعات و آگاهی از اوضاع اجتماعی و سیاسی) و نقش نرم افزار اجتماعی تلگرام در تبلیغات انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری بررسی شده است. نتایج تبیینی نشان می دهد که بین جلب توجه به انیمیشن ها و ویدیوهای تبلیغاتی «تلگرام» و شرکت در انتخابات، رابطه معناداری وجود دارد. بین کارکردهای نرم افزار اجتماعی «تلگرام» (شبکه ای بودن، در دسترس بودن، سرعت بالا) و انتشار پیام های تبلیغاتی کاندیداهای انتخابات رابطه معناداری وجود دارد. بین جذابیت شعارها و تبلیغات نامزدها در «تلگرام» و شرکت در انتخابات رابطه معناداری وجود دارد. بین استفاده از نمادها و نشانه ها در تبلیغات کاندیداها و احزاب در «تلگرام» و شرکت در انتخابات رابطه معناداری وجود دارد. بین انتشار پیام های افراد صاحب نفوذ سیاسی در تبلیغات انتخاباتی در «تلگرام» و شرکت در انتخابات رابطه ی معناداری وجود دارد. بین اعتماد به تبلیغات در «تلگرام» و شرکت در انتخابات رابطه معناداری وجود دارد.

۵۶.

تحلیل شبکه ابرپیوند پایگاه های فرهنگی و مذهبی ایران در فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حامد طالبیان هادی خانیکی

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال سوم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۱ 1-33

کلید واژه ها: تحلیل شبکه ابرپیوند مدل اسناد جایگزین صفحة فیلترینگ وب سنجی تحلیل شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۴۲ تعداد دانلود : ۴۸۷

ابرپیوند در فضای وب پیوندی است از یک پایگاه به پایگاه دیگر که پایگاه های مختلف را در فضای مجازی به یکدیگر متصل می کند. با اتصال پایگاه ها از طریق ابرپیوندها شبکه ای تودرتو از منابع اطلاعاتی شکل می گیرد که وسعت آن به طور پیش فرض کل فضای وب را دربرمی گیرد. در این پژوهش تلاش کردم شبکة ابرپیوندی را مطالعه کنم که میان پایگاه های معرفی شده در صفحة مشهور به فیلترینگ به نشانی اینترنتی Peyvandha.ir شکل می گیرد. هدف های اصلی، مطالعة ساختار پیوند در این شبکه و نیز شناسایی گره ها یا همان پایگاه های کلیدی است. برای این منظور پس از مرور مبانی نظری دو رویکرد اصلی تحلیل پیوند در وب سنجی و تحلیل شبکة پیوند در حوزة تحلیل شبکه های اجتماعی، فهرست 2370 پایگاه بخش فرهنگی و مذهبی معرفی شده در صفحة فیلترینگ را در 5 بخش استخراج و به عنوان فهرست ورودی خزندة وب سوسیوبوت در نظر گرفتم. نتایج پژوهش نشان می دهد که در سطح کلان تنها 3 شبکة ابرپیوند با تراکم بسیار کم و دو پایگاه کلیدی در سطح خرد وجود دارد.

۵۷.

بررسی جامعه شناختی نگرش جوانان نسبت به ازدواج در فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نادر رازقی مهدی علیزاده سمیه محمدی سنگ چشمه

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هشتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۶۵)

کلید واژه ها: جوانان نگرش ازدواج اینترنتی شهرساری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۳۲۳

با گسترش اینترنت، هنجارها، الگوها و ارزش های سنتی حاکم بر آشنایی و یافتن فرد مناسب برای ازدواج تغییر و تحول اساسی یافته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی نگرش جوانان شهرستان ساری به ازدواج در فضای مجازی و عوامل اجتماعی مرتبط انجام یافته است. پژوهش به صورت پیمایشی است و داده های آن با پرسشنامه جمع آوری شده است. نمونه پژوهش را 400 نفر از جوانان سن 18 تا 29 سال شهر ساری تشکیل می دهد. یافته ها نشان دادند 5/54 درصد از پاسخگویان، نگرشی منفی، 15 درصد، نگرش مثبت و 5/30 درصد نیز نگرشی بیطرفانه به ازدواج در فضای مجازی داشتند. یافته ها نشان دادند متغیرهای دینداری (43/0-= β)، وابستگی به خانواده (20/0-= β) و پایگاه اجتماعی و اقتصادی (16/0-= β) به ترتیب مهم ترین پیش بینی کننده در نگرش منفی به ازدواج در فضای مجازی بوده اند. همچنین متغیرهای ارتباط با دوستان و همسالان (26/0= β)، میزان استفاده از اینترنت (23/0= β) و سن (08/0= β) مهم ترین متغیرهای تأثیرگذار در نگرش مثبت به ازدواج در فضای مجازی بوده اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد تغییرات و دگرگونی های نگرشی و ارزشی در ارتباط با ازدواج در فضای مجازی یکی از مؤلفه های تغییرات وسیع اجتماعی است که در جامعه در حال گذار ما در حال شکل گیری و بازتولید است.

۵۸.

نقش شبکه های اجتماعی در هویت تمدنی کاربران ایرانی (مطالعه موردی فیس بوک و تلگرام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرهاد زیویار مهدی شاهین جعفر حسن خانی رضا رحمتی

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 105-128

کلید واژه ها: حوزه ی عمومی جدید رسانه بین المللی شده هویت تمدنی شبکه ی اجتماعی فیس بوک تلگرام

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۸۳ تعداد دانلود : ۸۸۵

اینک صحبت در خصوص این موضوع که شبکه های اجتماعی خود به تحولات سیاسی زیادی جامه عمل پوشانده، چنانکه در تحولات بیداری اسلامی عربی مشاهده میکنیم، چندان دور از واقعیت نیست. بدون تردید نمیتوان انقلاب ها و جنبشهای اخیر منطقه را جدای از نقش رسانه و شبکه های اجتماعی مورد بررسی قرار داد. رسانه های بین المللی شده و شبکه های اجتماعی مجازی، چه تأثیری بر هویت ملی (و بهطور خاص حوزه ی تمدنی فارسی زبان) کاربران ایرانی داشته است؟ از یکسو شکاف دیجیتال(digital divide) در توزیع اطلاعات از ناحیه رسانه بین المللی شده، توان تأثیرگذاری آنرا سلب نموده، و از دیگرسو، جهانی شدن مانع ازکارآمدی کارگزاری آگاهی بخش بین المللی شده، شده است که این مورد دوم خود، به دو دلیل منجر به بازگشت به هویت مادر (و در اینجا حوزهی تمدنی فارسی) میشود و توانایی رسانه بین المللی شده در جهت ایجاد دو و چند دستگی تمدنی و ملی را از کار انداخته است، این دو دلیل،یکی ضرورت توجه به هویت مادر و دیگر، ضرورت شکل گیری و قوام ائتلاف تمدنی است. که برای اثبات این دو مورد از اعضا و شهروندان شبکه های اجتماعی فیس بوک و تلگرام آزمونی صورت گرفته است

۵۹.

بررسی رابطه بین میزان و نوع استفاده از اینترنت و انزوای اجتماعی در میان کاربران 15 - 29 ساله ی کافی نت های شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین بنی فاطمه توکل آقایاری هیر داریوش محمدپور

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلید واژه ها: انزوای اجتماعی جامعه پذیری مجازی اینترنت

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی

تعداد بازدید : ۱۰۵۱ تعداد دانلود : ۵۴۷

در هزاره ی سوم، اینترنت نقش مهم و روزافزونی در زندگی نوجوانان و جوانان ایفا می کند. جاذبه ی اینترنت باعث شده تا بسیاری از جوانان و نوجوانان به جای تعامل با همسالان و والدین، اینترنت را برگزینند. این همنشینی با اینترنت به مرور زمان تجربه ی شیرین در جمع بودن را از فرد می گیرد و می تواند به انزوای اجتماعی منجر شود. مطالعه ی حاضر به منظور تعیین ارتباط میان میزان استفاده از اینترنت و انزوای اجتماعی طراحی شده است. روش تحقیق مورد استفاده ی این پژوهش پیمایشی و شیوه ی تحقیق همبستگی است. جامعه ی آماری این تحقیق کلیه ی کاربران 29-15 ساله ی کافی نت های شهر تبریز در مرداد و شهریور ماه 1394 هستند. نتیجه ی حاصل از آزمون فرضیه ها نشان دهنده ی وجود رابطه ی معنادار بین متغیر های وضعیت تأهل، پایگاه اقتصادی – اجتماعی، میزان استفاده از اینترنت، میزان استفاده ی اجتماعی از اینترنت و جامعه پذیری مجازی به عنوان متغیر های مستقل و انزوای اجتماعی به عنوان متغیر وابسته ی تحقیق است. به علاوه نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیره ی تحقیق نشان می دهد که 21 درصد از تغییرات متغیر وابسته، توسط متغیر های مستقل باقی مانده در مدل (وضعیت تأهل، میزان استفاده از اینترنت، جامعه پذیری مجازی و پایگاه اقتصادی – اجتماعی) تبیین می شود.

۶۰.

مقایسه نگرش صمیمانه نسبت به همسر در زنان متأهل کاربر و غیر کاربر شبکه های مجازی اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: داوود تقوایی نرگس آبکار

منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۸

کلید واژه ها: شبکه های مجازی اجتماعی نگرش صمیمانه زنان متأهل کاربر زنان غیرکاربر

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۲۰۵

پژوهش حاضر با هدف مقایسه نگرش صمیمانه نسبت به همسر در زنان متأهل کاربر و غیرکاربر شبکه های مجازی اجتماعی صورت گرفت. در این مطالعه علّی مقایسه ای تعداد 80 نفر از افراد هر دو گروه که از نظر متغیرهایی مثل وضعیت تحصیلی- اقتصادی و مدت زمان زندگی مشترک همتا بودند، به روش در دسترس انتخاب شدند. داده های پژوهش با پرسشنامه نگرش صمیمانه جمع آوری و با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس چند متغیری، آزمون t و آزمون خی دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان نگرش صمیمانه در تمام خرده مقیاس ها و همچنین نمره کلی در دو گروه تفاوت معنی داری با هم دارند. بر اساس نتایج این پژوهش می توان گفت که بین زنان متأهل کاربر و غیر کاربر شبکه های مجازی اجتماعی، تفاوت معناداری در خرده مقیاس ها و همچنین نمره کلی پرسشنامه نگرش صمیمانه نسبت به همسر وجود دارد.

درخت حوزه‌های تخصصی