درخت حوزه‌های تخصصی

در طول سالیان متمادی دستیابی به زمین، نیروی انسانی و صنایع سنگین موجبات قدرتمندی ملل مختلف را شکل می داده است. در برخی موارد نیز مرزبندی ملت ها نه براساس مرزهای جغرافیایی بلکه براساس قطب بندی شمال-جنوب یا مرکز- پیرامون که مبنای آن را ثروت و مکنت عمدتا فیزیکی تشکیل می دهد...

این مقاله به تحلیل گفتمان رسانه ای مصاحبه های لری کینگ با چهار رئیس جمهور ایران، روسیه، پاکستان، و اکراین می پردازد تا جلوه های ساخت تصاویر رسانه ای معرفی شوند. توضیح آنکه، در تاریخ بیست و سوم سپتامبر 2008، لری کینگ مصاحبه‌گر معروف شبکه سی.ان.ان آمریکا با رئیس جمهوری ایران، دکتر محمود احمدی نژاد، مصاحبه‌ای انجام داد که این مصاحبه از جنبه‌های مختلف هم در ایران و هم در آمریکا بازتاب‌های گوناگونی داشت. از آنجا که مصاحبه لری کینگ با روسای جمهوری یک امر معمول برای او و شبکه سی.‌ان.‌ان  است، این پژوهش بر آن شده است تا با انجام تحلیل مقایسه‌ای گفتمان این مصاحبه و مصاحبه کینگ با سه رئیس جمهوری دیگر، به این پرسش‌ها پاسخ گوید که آیا اساسا گفتمان این مصاحبه‌ها یکسان است؟ این چهار مصاحبه هریک چه کارکردهایی دارند؟ در انجام این مصاحبه‌ها چه گروهی هدف قرار گرفته و یا به عبارتی شبکه سی.‌ان.‌ان، مخاطب اصلی این مصاحبه‌ها را چه کسی می‌داند؟ مردم کشور هدف، مردم آمریکا، افکار عمومی جهانی، سیاستمداران و نخبگان جهانی و یا ... هستند؟

سریال نرگس یکی از موفق ترین و پربیننده ترین سریالهای تلویزیونی سال 85 بود که با استقبال مردم و منتقدان رو به رو شد. این مقاله حاصل پژوهشی تجربی درباره نحوه تفسیر و رمزگشایی این سریال از سوی مخاطبان (زنان) است. مبنای نظری این پژوهش رویکرد مطالعات فرهنگی در مطالعه تلویزیون و مخاطبان آن است، رویکردی که با تکیه بر نظریه هژمونی گرامشی و هال برنامه های تلویزیون را تلاشی در جهت باز تولید هژمونی و «ایدئولوژی ارگانیک» بلوک قدرت تلقی می کند. از این منظر، برنامه های تلویزیون آکنده از ارزشها و معناها و ایده های خاص هستند، اما مخاطبان به سبب آنکه جایگاههای متفاوتی را در ساختار اجتماعی اشغال کرده و به گفتمانهای متفاوتی دسترسی دارند، قرائتهای متفاوتی از «خوانش مرجح» برنامه های تلویزیون به دست می دهند. در این مقاله، ابتدا با استفاده از روش تحلیل ساخت گرایی - نشانه شناختی خوانش مرجح یا قرائت مسلط سریال نرگس تشریح شده است؛ سپس قرائتهای متفاوت مخاطبان از این سریال تحلیل شده است. تحلیل قرائتهای زنان نشان می دهد که آن گروه از زنان که به زندگی روزمره خود (مسایلی چون خرید، مد، آرایش، تفریح، فراغت و غیره) اهمیت بیشتری می دهند، گرایش کمتری به پذیرش خوانش مرجح سریال دارند و اغلب با تضادها و تعارضهای هویت چند پاره «نسرین» احساس هم ذات پنداری می کنند. برعکس، زنانی که با «نرگس» هم دلی دارند، با تماشایی این سریال به دنبال رهایی از هر گونه تناقض و تعارض و نیز دستیابی به نوعی تسلی هستند.

نگاهی اجمالی به این مقاله نشان می دهد ؛ رسانه‏ ها در تمام مراحل فرایند شکل‏ گیری سیاست خارجی نقش دارند و رهبران سیاسی رسانه ها را از جنبه‏ های ملی و بین ‏المللی مورد توجه قرار می دهند. بر اساس یافته های این مقاله محیط رسانه ‏ای دوسویه به صورت اساسی در مطبوعات یا در صحنة مدیریت یا در مدیریت ‏رسانه مورد توجه واقع می‏ شود. نقش رسانه ها در فرایند تصمیم گیری پیچیده است. زمانیکه رویدادی در صحنة بین المللی اتفاق می‏افتد، رهبران سیاسی آن واقعه را از طریق رسانه ها دنبال می‏ کنند. این اطلاعات از طریق ترکیب تصاویر مختلف پردازش می‏شوند و از طریق سیاست یا فرایند ساخت تصمیم دنبال می‏شود. مشاوران رسانه ای و کارشناسان روابط عمومی در این جریانات دخالت کرده و مشارکت می کنند؛ مقامات رسمی با آنها مشورت نموده و نظرات و عقاید آنان را مورد رسیدگی قرار می دهند. در نهایت، زمانیکه آنها سیاستشان را تعریف کرده و آن سیاست‏ها را با ابزارهای رسانه ای مناسب تطبیق می دهند، به اهمیت رسانه ها پی می‏برند. در مطالعات قبلی از نقش پیچیدة رسانه ها در تصمیم گیری سیاست خارجی غفلت شده‏ است. آنها رسانه ها را به عنوان یکی از کانال های اطلاعاتی رهبران از وقایع و رویدادهای بین ‏المللی توصیف می کنند که به مثابة ورودی فرایندِ تصمیم گیری محسوب می‏شد. واقعیتهای مطرح شده نشان دهنده آن است که این دیدگاه ها موضع رسانه را تضعیف کرده و باید از لحاظ نظری بر تحقیقات و مطالعات کاربردی با رویکرد پیچیدة نقش قاطع رسانه ها در سیاست خارجی تاکید شود. این مقاله چارچوب تحلیل تصمیم گیری سیاست خارجی را توسعه داده و سعی می‏کند تا بعضی از نواقص و موانع موجود در این گونه مدلها را مرتفع کرده، ترکیب فرایندهای پیچیدة رسانه ای را در تصمیم‎‏ گیری وارد کرده و همچنین نقش مطبوعات و تلویزیون را در ساخت سیاست‏گذاری منعکس کند.

مقاله حاضر به ارائه یافته های پیمایشی در زمینه استفاده از مجلات کتابداری و اطلاع رسانی ( چاپی و الکترونیکی ) در دو کشور در حال توسعه ، یعنی مالزی و پاکستان ، می پردازد . جامعه مورد مطالعه شامل دانشجویان کارشناسی ارشد رشته کتابداری و اطلاع رسانی در یک مرکز آموزش عالی در هر کشور بوده است . نتایج پیمایشی که از طریق پرسشنامه صورت گرفته حاکی از درک بهتر از سودمندی مجلات کتابداری و اطلاع رسانی به عنوان ابزاری آموزشی و نیز سهم آن ابزار در پیشبرد کتابداری در هر دو کشور است . ...