دانشجویان کارشناسی ارشد

مقاله حاضر به ارائه یافته های پیمایشی در زمینه استفاده از مجلات کتابداری و اطلاع رسانی ( چاپی و الکترونیکی ) در دو کشور در حال توسعه ، یعنی مالزی و پاکستان ، می پردازد . جامعه مورد مطالعه شامل دانشجویان کارشناسی ارشد رشته کتابداری و اطلاع رسانی در یک مرکز آموزش عالی در هر کشور بوده است . نتایج پیمایشی که از طریق پرسشنامه صورت گرفته حاکی از درک بهتر از سودمندی مجلات کتابداری و اطلاع رسانی به عنوان ابزاری آموزشی و نیز سهم آن ابزار در پیشبرد کتابداری در هر دو کشور است . ...

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه رفتار اطلاع یابی در وب و مهارت های تفکّر انتقادی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا(س) در سال تحصیلی91-1390 بود. این پژوهش به روش کمّی و به صورت پیمایشی انجام شد و از طریق نمونه گیری طبقه ای تصادفی، تعداد 212 نفر به عنوان نمونه بررسی شدند. ابزار پژوهش دو پرسشنامه آزمون مهارت های تفکّر انتقادی کالیفرنیا فرم ب و پرسشنامه محقق ساخته در ارتباط با رفتار اطلاع یابی در وب براساس مدل مهو و تیبو(2003) بود که روایی آن با استفاده از نظر خبرگان و چندتن از دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری بررسی شد و پایایی آن نیز با محاسبه آلفای کرونباخ 0.94 برآورد شد. یافته ها نشان داد که رابطه معناداری بین مهارت های تفکّر انتقادی و رفتار اطلاع یابی دانشجویان در وب وجود ندارد و سطح تفکّر انتقادی دانشجویان در 8 دانشکده یکسان، اما رفتار اطلاع یابی آن ها متفاوت است. نتایج دیگر پژوهش این بود که دانشجویان به میزان زیادی ازاینترنت/وب استفاده می کنند و در فرایند اطلاع یابی خود، فعالیت های متنوعی را به کار می گیرند. فعالیت های آن ها عبارت از شروع (شناسایی موضوع و یافتن منابع)، پیوندیابی، مرور، نظارت، تمایز، استخراج و شبکه سازی، تأیید و مدیریت اطلاعات است. همچنین میانگین مهارت های تفکّر انتقادی 12.87 به دست آمد که نشان از ضعف این مهارت ها دارد.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت مهارت های روش شناسی پژوهش دانشجویان کارشناسی ارشد در رشته های علوم انسانی و در دانشگاه های دولتی شهر تهران انجام شده است. در بخش کیفی با کاربست روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی، پژوهشگران و خبرگان آموزش روش شناسی پژوهش مورد مصاحبه قرار گرفتند. با انجام تحلیل محتوا و کدگذاری مصاحبه ها و همچنین استفاده از سرفصل های مصوب دروس روش شناسی (روش پژوهش و آمار)، تعداد 35 مهارت مهم شناسایی شد. در مرحله کمی با استفاده از مهارت های شناسایی شده پرسش نامه ای با رعایت روایی محتوا و پایایی مناسب (آلفای کرونباخ بالاتر از 8/0) تدوین شد و توسط 270 دانشجو تکمیل گردید. ابتدا از طریق «تحلیل عاملی اکتشافی»، مهارت ها به 27 مهارت تقلیل پیدا کرد و تعداد 4 عامل شامل مهارت های «طراحی، عملی، تحلیلی و نگارشی» شناسایی شد. در گام بعد با انجام «تحلیلی عاملی تأییدی»، الگوی اندازه گیری متغیر نهفته برازش قابل قبولی با داده ها نشان داد. در مرحله بعد با کاربرد آزمون «خی دو» نتایج نشان داد دانشجویان ارزیابی معناداری از مهارت های خود داشته اند. به این ترتیب که در اغلب مهارت ها توانایی آن ها متوسط به پایین ارزیابی شد. همچنین آزمون «فریدمن» مهارت های هر یک از ابعاد را به طور معناداری مرتب نمود. به این ترتیب که «تشخیص و انتخاب یک موضوع مناسب پژوهشی»، «استفاده از منابع الکترونیکی و پایگاه های علمی»، «فهم و تفسیر خروجی های مربوط به داده های تحلیل شده» و «نگارش مقاله پژوهشی مستخرج از پژوهش»، به ترتیب رتبه آخر را در مهارت های 4 گانه کسب کردند. یافته های این پژوهش به طور کلی ضعف روش شناسی دانشجویان کارشناسی ارشد رشته های علوم انسانی در دانشگاه های دولتی شهر تهران را خاطرنشان می کند. در پایان در مورد یافته ها بحث شده است.

هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر عوامل زمینه ای بر رفتار اطلاع جویی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان در وب است. در این مطالعه چگونگی تأثیر عوامل زمینه ای بر تاکتیک های جستجو و ارزیابی نتایج جستجو از دیدگاه کاربران بررسی شده است. این پژوهش کاربردی به روش پیمایشی و با رویکردی ترکیبی (کمی و کیفی) صورت گرفته است. تعداد 30 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان داوطلبانه در نیمسال اول سال تحصیلی 92-91 در این پژوهش شرکت کردند. گردآوری داده ها از طریق دو پرسشنامه و فایل گزارش با استفاده از نرم افزار کمتازیا استودیو انجام شد. بر طبق یافته ها، (3/53 درصد) از شرکت کنندگان از موتور جستجوی گوگل استفاده می کردند. استفاده از پرسش جستجوی کوتاه رایج تر از پرسش جستجوی طولانی بود. افراد از گزینه های جستجوی پیشرفته به ندرت استفاده می کردند (23 درصد) و به طور متوسط، تعداد کمی از صفحات نتایج جستجو را مشاهده می کردند (27/2Mean=). همچنین یافته ها تأثیر عوامل زمینه ای را بر زمان جستجو، تاکتیک های جستجو (شامل پرس وجو و مرور) و ارزیابی نتایج جستجو از دیدگاه کاربران (شامل سهولت استفاده، سودمندی، رضایت و قضاوت ربط) نشان داد. تاکتیک مرور به عنوان رایج ترین تاکتیک به کار رفته توسط کاربران شناخته شد. همچنین متغیرهای سهولت استفاده و قضاوت ربط در میان جنبه های مختلف ارزیابی نتایج جستجو از دیدگاه کاربران اختلاف معناداری را بر اساس عوامل زمینه ای، نشان دادند؛ درحالی که تاکتیک-های پویش، استخراج و اعتماد کمتر تحت تأثیر عوامل زمینه ای قرار داشتند. یافته های این مطالعه حاوی مفاهیم کاربردی برای طراحان نظام های بازیابی اطلاعات است؛ بطوریکه می تواند در طراحی نظام هایی با رابط کاربر بهتر و متناسب با سطوح مختلف دانش موضوعی و تجربه ی جستجوی کاربران به کار رود و موجب ارتقای فرایند جستجو و بهبود کیفیت نتایج شود.

هدف: تشخیص اختلاف بین سواد اطلاعاتی دانشجویان کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، و دانشجویان رشته فناوری اطلاعات دانشگاه تهران است. روش/ رویکرد پژوهش: پیمایشی - تحلیلی از نوع کاربردی یافته ها: میزان آشنایی و مهارت دانشجویان هر دو رشته در تمام زمینه های مورد بررسی، شامل: میزان مهارت در استفاده از ابزارهای جست وجو و بازیابی اطلاعات، میزان آشنایی با منابع اطلاعاتی مرتبط با رشته تحصیلی ، میزان مهارت در ارزیابی منابع اطلاعاتی، میزان آشنایی با مسائل اخلاقی مربوط به اطلاعات، میزان مهارت در استفاده از خدمات و قابلیت های اینترنت، و میزان آشنایی با زبان انگلیسی در حد بالایی قرار دارد. نتیجه گیری: هر دو فرضیه پژوهش رد، و مشخص شد برخلاف یافته های بختیارزاده، بین میزان سواد اطلاعاتی دانشجویان کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، و فناوری اطلاعات دانشگاه تهران و جنسیت آنان اختلاف معنی دار وجود ندارد.

برنامه درسی در آموزش عالی، یک تجربه وسیع علمی برای دانشجویان است. یکی از مهم ترین زمینه های پژوهش در حوزه آموزش عالی و به ویژه برنامه های درسی آموزش عالی، پایان نامه های دانشجویان مقطع تحصیلات تکمیلی است. نگارش پایان نامه توسط دانشجویان بخش مهمی از پژوهش واحدهای درسی دانشگاهی را تشکیل می دهد. اما مهم تر از نگارش پایان نامه، انتخاب یک استاد راهنمای خوب و بهره مند شدن از راهنمایی های صحیح او است. هدف از این پژوهش شناسایی ویژگی های یک استاد راهنمای خوب از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد بود. پژوهش حاضر در چارچوب رویکرد کیفی و با راهبرد پدیدار نگاری انجام شد. مشارکت کنندگان 37 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه خوارزمی بودند که از طریق نمونه گیری نوعی تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه های عمیق و نیمه سازمان یافته جمع آوری شدند. روش تحلیل داده ها تحلیل محتوایی استقرایی با استفاده از کدگذاری در سه سطح باز، محور و منتخب بود. یافته های مربوطه نشان داد ویژگی های یک استاد راهنمای خوب شامل 1)نشانگرهای رفتاری استاد راهنما؛ 2)رابطه نظارتی استاد راهنما و دانشجو؛ 3)رابطه تعاملی استاد راهنما و دانشجو؛ 4)اخلاق حرفه ای آموزشی استاد راهنما؛ 5)ویژگی های رفتاری استاد راهنما؛ و 6)تخصص استاد راهنما است. پیشنهاد می شود استادان راهنما در راهنمایی پایان نامه ها با توجه به نتایج به دست آمده، گامی مهم در تحقیقات آینده بردارند.

تفکر انتقادی، از جمله مباحثی است که طی سال های اخیر برای رویارویی با دنیای معرفتی متکثر و انفجار اطلاعاتی مورد توجه قرار گرفته است. متخصصان امر، تفکر انتقادی را در دو بعد مهارت ها و تمایلات مورد بررسی قرار می دهند. مفهوم تمایل شامل یک نگرش انتقادی و تعهد برای فعالیت بر پایه این نگرش است و همپای مهارت های تفکر انتقادی در نظر گرفته می شود. پژوهش حاضر در پی بررسی بعد تمایلات و سنجش میزان گرایش به تفکر انتقادی در بین دانشجویان است که با استفاده از روش کمّی پیمایش و با ابزار پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری مطالعه حاضر 10380 نفر است که این تعداد را دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه های الزهراء (س)، امام صادق (ع) و شهید بهشتی که از مجموع دانشگاه های دولتی تهران انتخاب شده اند، تشکیل می دهند. تعداد نمونه تحقیق با روش کوکران و370 نفر تعیین شده است که از طریق نمونه گیری متناسب با حجم انتخاب شده-اند. نتایج نشان می دهد که 3/20 درصد از دانشجویان در سطح بالاو 52 درصد در سطح متوسطی از گرایش به تفکر انتقادی قرار دارند. همچنین خرده مقیاس های کنجکاوی، ذهن باز و تحلیل گرایی بیش ترین میانگین و خرده مقیاس بلوغ در قضاوت کم ترین میانگین را در بین دانشجویان کسب کرده اند. همچنین میانگین گرایش به تفکر انتقادی در بین زن و مرد و همچنین بین رشته های تحصیلی علوم انسانی، علوم پایه و فنی – مهندسی در نمونه مورد مطالعه تفاوت معناداری با هم ندارد.

پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی- پیمایشی است که با هدف کاربست مدیریت کیفیت فراگیر آموزش عالی (TQME) از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان با توجه به اصول کیفیت فضاها و خدمات اموزشی، کیفیت فضاها و خدمات پژوهشی و میزان مشارکت دانشجویان در تصمیم گیری و برنامه ریزی ها انجام شده است. اطلاعات با استفاده از ابزار پرسشنامه ای محقق ساخت جمع آوری گردید. جامعه آماری این مطالعه را دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان تشکیل می دادند (220 نفر) که از میان آن ها نمونه ای به حجم 140 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان به روش نمونه گیری کاملاً تصادفی انتخاب گردید. به منظور افزایش اعتبار مطالعه، تعداد نمونه به 150 عدد افزایش یافت، که در نهایت 143 پرسشنامه قابل بررسی، جمع آوری و کدگذاری گردید. داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS (V20) مورد توصیف و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تمامی متغیرهای مورد بررسی در این پژوهش در سطحی متوسط قرار داشتند لذا تا سطح مطلوب پیاده سازی مدیریت کیفیت فراگیر در آموزش عالی فاصله زیادی وجود دارد. لذا در این راستا به منظور بهبود کاربست مدیریت کیفیت فراگیر در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، راهکارهایی ارائه شد.

درک خوانداری، حاصل فرآیند تعاملِ خواننده با زبان نوشتار و در نهایت دریافتِ معنای متن است. پژوهش ها نشان می دهند که بین خوانندگانِ بزرگسالِ ماهر و ضعیف، از جنبه کاربردِ راهبردهای زیربناییِ درکِ خوانداری از جمله راهبردهای شناختی و فراشناختی تفاوت های بسیاری وجود دارد. باید توجه داشت، ابزاری مناسب برای سنجش سطح درک خوانداری بزرگسالان در داخل کشور و معیارهای مناسب درانتخاب متن های موردِ نیازِ چنین ابزاری وجود ندارد. بر این مبنا، هدف پژوهش حاضر، ساختِ ابزارِ سنجش سطح درک خوانداریِ بزرگسالان فارسی زبان بود. این مطالعه، پژوهشی ترکیبی بود که با هدف پاسخگویی به سه پرسش اصلی در زمینه معیارهای انتخاب متن برای آزمون های درک خوانداری، کاربست معیارهای منتخب در ساخت آزمون مناسب برای سنجش درک خوانداری بزرگسالان و بررسی روایی و پایایی آزمون ساخته شده انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد متن های منتخب باید متناسب با الگوهای آزمون های بین المللی و اصول زبان شناسی متن باشد. برای بررسی روایی، ابزار ساخته شده در اختیار استادهای متخصص قرار گرفت و پس از انجام اصلاحات، روایی محتوایی آن تأیید شد. برای بررسی پایایی و تحلیل گویه ها، این ابزار در دو مرحله روی نمونه ای 60 نفره از دانشجویان کارشناسی ارشد اجرا شد. یافته های به دست آمده، نشان دهنده سطح مطلوب پایایی آزمون (82/0) و (84/0) بود. پس از هنجاریابی، می توان از این ابزار در سنجش سطح درک خوانداری بزرگسالان و در برنامه ریزی های آموزشی برای انتخاب محتوای آموزشی بهره گرفت.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه تفکر انتقادی با انگیزه پیشرفت در بین دانشجویان دوره ی کارشناسی ارشد دانشگاه بیرجند انجام گرفته است. پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی می باشد و جامعه آماری 1093 نفر از دانشجویان دوره ی کارشناسی ارشد دانشگاه بیرجند می باشد که تعداد 288 نفر از این جامعه با روش نمونه گیری طبقه ای با نسبت های مساوی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها دو پرسش نامه تفکر انتقادی کالیفرنیا (فرم ب) و انگیزه پیشرفت هرمنس می باشد. پایایی آزمون تفکر انتقادی با استفاده از آلفای کرونباخ 74% و پایایی پرسش نامه انگیزه پیشرفت هرمنس، 78% به-دست آمد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که تفکر انتقادی با انگیزه پیشرفت رابطه مثبت معنی دار دارد و هر پنج مؤّلفه ی تفکر انتقادی، قادر به پیش بینی انگیزه پیشرفت می باشند.

محصول نهایی پردازشِ زبان به هنگامِ خواندن، درک متن نوشتاری است که نیازمند تعامل هم زمان راهبردهای شناختی و فراشناختی است. استنباط، یکی از راهبردهای شناختی است که می توان آن را در قالب توانایی بهره گیری از دو یا چند بخش از اطلاعات متن برای درک اطلاعاتی که به صورت ضمنی بیان شده تعریف کرد. هدف این پژوهش، بررسی تفاوت میان دانشجویان کارشناسی ارشد فارسی زبان با درک متن نوشتاری ضعیف و قوی از جنبه کاربرد راهبرد استنباط بود. این مطالعه، پژوهشی شبه آزمایشی بود. نمونه آماری شامل 100 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان بود که به روش نمونه گیریِ در دسترس انتخاب شدند. نخست، همه آزمودنی ها در آزمون تعیین سطح درک متن نوشتاری که روایی و پایایی آن در پژوهش های قبلی تأیید شده بود، شرکت کردند تا دو گروه ضعیف و قوی در این زمینه مشخص شوند. در مرحله پسین، آزمون استنباط محقق ساخته در میان آن ها توزیع شد. پس از اجرای این آزمون، داده ها با بهره گیری از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون تی مستقل بررسی شدند. یافته ها، نشان داد میان دانشجویان کارشناسی ارشد فارسی زبان با درک متن نوشتاری ضعیف و قوی از جنبه راهبرد استنباط تفاوت معناداری وجود دارد. به گونه ای که دانشجویان قوی از راهبردهای استنباطی بیشتری بهره می گرفتند. یافته های این پژوهش از جنبه نظری، به عنوان یکی از نخستین پژوهش ها در زمینه کاربرد راهبرد استنباط در درک متن نوشتاری بزرگسالان باسواد فارسی زبان می تواند شکاف اطلاعاتی موجود در پیشینه پژوهش های مربوط در ایران را تا اندازه ای پُر کند.