درخت حوزه‌های تخصصی

رسانه های عمومی نقشی حیاتی در شکل گیری جامعه اسلامی معاصر دارند، تا حدی که می توان آن را شریکی راهبردی در انتشار آگاهی و ارزش های اسلامی برشمرد؛ بنابراین اهمیت بهره گیری از این ابزار کارآمد در راستای آگاهی سازی جامعه بر کسی پوشیده نیست. با توجه به مسأله جهانی سازی و آثار مخرب آن بر زبان عربی با توجه به اجحافی که در حق آن شده است اکنون یکی از مهم ترین مسائل مطرح در جهان عرب، زبان عربی می باشد. از این رو، بهره گیری از رسانه ها در جهت جبران این ضعف و نجات زبان عربی از چالش های فرارو ناگزیر به نظر می رسد. پژوهش حاضر در نظر دارد نقش رسانه های عمومی الجزائر در رشد و انتشار زبان عربی و نیز مهم ترین چالش های موجود این زبان را در گذشته، و زمان حال الجزائر بررسی و تحلیل نماید. به منظور جمع آوری داده، از نظرسنجی و مصاحبه استفاده شد؛ مصاحبه هم با قشر فرهیخته جامعه اعم از استادان، دانشجویان، و اصحاب رسانه صورت گرفت و هم با افراد عامی، اما نظرسنجی ها توسط کارمندان ایستگاه رادیویی شهر تلمسان در سه بخش مدیریت، اخبار، و تولید تکمیل شد. در این جستار به بررسی وضعیت موجود زبان عربی در الجزائر و نقش محدود رسانه ها در نشر آن خواهیم پرداخت. واقعیت دال بر این است که زبان عربی در بحرانی جدی به سر می برد ؛ بنابراین، یافتن ابزار عملی مؤثر در پویایی این زبان و نیز بهره گیری از رسالت رسانه در خدمت و ارتقای آن تأمل جدی را می طلبد.

پژوهش حاضر به بررسی زبان شناختی شیوه های ترغیب مخاطبان در برنامه های مشارکتی کنکورمحور شبکه های سیما در چارچوب نظریه کنش های گفتاری و تحلیل گفتمان انتقادی می پردازد. داده ها شامل پنج ساعت (سیصد دقیقه) از برنامه های پخش شده در پاییز و زمستان 1395 از شبکه های سراسری سیماست . نتایج نشان دهنده آن است که هدف اصلی و محوری این برنامه ها، ترغیب دانش آموزان به استفاده حداکثری از خدمات حامیان مالی برنامه است. بدین منظور، از کنش ترغیبی مستقیم و غیرمستقیم و اقناع ضمنی مخاطبان به طور همزمان، استفاده می شود. بیش از هشتاد درصد از موارد ترغیب کلامی از نوع ترغیب مستقیم مخاطب به تهیه کالا یا خدمات خاص است که گفتمان کلی این برنامه ها را به گفتمانی بازرگانی و تبلیغاتی تبدیل می کند. یافته های این پژوهش نشان دهنده آسیب های متعدد برنامه هایی از این نوع و عدم انطباق محتوای آن ها با اهداف اسناد کلان فرهنگی و آموزشی کشور است. از این رو، شکل فعلی و کنونی این برنامه ها نیازمند بازنگری است و پیشنهاد می شود نظارت بیشتر و تخصصی تری بر محتوای این گونه برنامه ها انجام شود.