درخت حوزه‌های تخصصی

چکیده هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر تدوین الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس احادیث و روایات اسلامی و بررسی تأثیر این الگو بر افزایش شادمانی زناشویی زوجین شهر بهارستان است. بدین منظور ابتدا از میان کتب و منابع معتبر حدیثی شیعه مجموعه ای از اصول مؤثر در زندگی زناشویی استخراج و تدوین گردید. سپس تحت عنوان «الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس روایات اهل بیت (ع)» به زوجین شهر بهارستان ارائه گردید. روش: جامعه آماری پژوهش کلیه زوجینی بودند که در سال1391-1392 به علت مشکلات زناشویی به مراکز مشاوره شهر بهارستان مراجعه کرده بودند. نمونه پژوهش شامل چهل زوج بود که پس از اطلاع رسانی و ثبت نام، به صورت گمارش تصادفی، در دو گروه آزمایش (ده زوج) و کنترل (ده زوج) جایگزین شدند. به گروه آزمایش، الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس روایات اهل بیت (ع) ارائه گردید و گروه کنترل، آموزشی دریافت نکرد. همچنین دو گروه، مقیاس شادمانی زناشویی را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل نمودند. سپس داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شدند. واژه های کلیدی حل دلزدگی زناشویی، شادمانی زناشویی، زوجین، روایات اهل بیت (ع).

هنگامی که می خواهیم فردی را برای قبول حقیقت آماده سازیم، باید با کاوش در اعماق وجودیش، ریشه های آن را بیدار نماییم. برای این امر باید تربیت و شیوه تربیتی حاکم بر جامعه ای که فرد در آن زندگی می کند را بازنگری نموده و با دوری گزیدن از تربیت های تلقینی و تحمیلی، شیوه ای در پیش گیریم که اعماق وجودی فرد را با حقیقت مرتبط سازد. شیوه پیشنهاد شده جهت تربیتِ موثر در این مقاله، شیوه تربیت تحقیقی است. بر اساس این شیوه، تربیت، نشان دادن راه و آگاه ساختن متربّی به مسیر و مشکلات مسیر است و انتخاب های اصلی و سرنوشت ساز به عهده خودِ متربّی نهاده می شود. در نتیجه این نوع تربیت، فرد تربیت یافته ضمن برخورداری از شخصیتی با ثبات و نیز اراده ای محکم، همواره با تکیه بر قوّه عقلانی خویش، به ارزیابی قوانین حاکم بر زندگی خود پرداخته و پس از تامّل و تحقیق، آنها را به صورت اصول رفتاری خویش درآورده و به دیگران نیز توصیه می کند. این مقاله ضمن تبیین دو شیوه تربیت تلقینی و تحقیقی، بهترین شیوة تبلیغ دینی را تربیت تحقیقی دانسته و معتقد است که تربیتِ مورد لحاظ در حوزه تبلیغ، باید از سنخ تربیت فعّال و نه منفعل باشد که از طریق تربیت تحقیقی محقَق می شود.

هدف اصلی تحقیق بررسی رابطه استفاده از فناوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطاتی (ماهواره و اینترنت) با دوستی با جنس مخالف در میان دانش آموزان دبیرستانی شهر فریدون کنار است. پژوهش حاضر به صورت پیمایشی و با بهره گیری از پرسشنامه خوداجرای محقق ساخته با تکیه بر نظریه جهانی شدن گیدنز انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق همه 1271 دانش آموز دبیرستان های شهر فریدون کنار است، که از میان آنها، براساس فرمول کوکران و به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای سیصد نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان داد که با افزایش نوع و میزان استفاده از فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، دوستی با جنس مخالف در میان دانش آموزان افزایش می یابد. نوع استفاده از این فناوری ها نیز بر دوستی با جنس مخالف مؤثر است. استفاده از ماهواره و اینترنت برای سرگرمی با دوستی با جنس مخالف رابطه معنادار دارد. اما استفاده آموزشی و اطلاعاتی از این فناوری ها رابطه معناداری با دوستی با جنس مخالف را نشان نداد. همچنین نوع و میزان استفاده از فناوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطی حدود 36 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند.

در جهان پیچیده و روابط مختلف انسان ها با یک دیگر و ارتباط «عمل ها» با «پیامدها»، شرط خردمندی، آینده نگری و تدبیر است. انسان خردمند، قبل از انجام هر کاری، جوانب و عواقب آن را از هر جهت می سنجد، سپس تصمیم گرفته، اقدام می کند. این کار که نشانه بصیرت و آینده نگری است، در زندگی فردی و اجتماعی و تصمیم های خُرد و کلان، کارساز و مفید است. افراد آینده نگر و مدبر، با طمانینه و درنگ و به دور از شتاب زدگی، در تصمیم و عمل، جلوی ضررها و پشیمانی های بعدی را می گیرند.

تحقیق حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مفاهیم دینی رضا و توکل به خدا به منزله متغیر مستقل، به شیوه گروهی بر کاهش اضطراب به عنوان متغیر وابسته در دختران دانش آموزان سال اول دبیرستان، منطقه 9 شهر تهران انجام گرفته است. ابزار مورد استفاده در این تحقیق پرسش نامه اضطراب کتل بوده است. از میان 200 دانش آموز، 60 دانش آموز که نمره اضطراب آنها در پرسش نامه اضطراب کتل 4 و بالاتر از 4 بوده است به طور تصادفی انتخاب و به گروه های آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت 12 هفته (هرهفته یک جلسه 60 دقیقه ای) تحت تأثیر متغیر مستقل قرار گرفته اند، در حالی که گروه کنترل هیچ گونه آموزشی دریافت نکردند. در این مرحله پس آزمون انجام شد و داده ها با بهره گیری از آزمون آماری T بین نمره های به دست آمده از تفاضل پیش آزمون و پس آزمون میزان اضطراب دو گروه آزمایش و گواه تجزیه و تحلیل آماری شد. یافته های تحقیق نشان داد که بین میانگین های اضطراب کلی، اضطراب پنهان و اضطراب آشکار دو گروه آزمایش و کنترل در پس آزمون تفاوت معناداری وجود دارد (P=0.05). بدین گونه که میانگین تفاضل نمره های اضطراب کلی، اضطراب پنهان و اضطراب آشکار گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل بیشتر بود. یعنی گروه آزمایش میزان بسیار زیادی کاهش اضطراب در مقایسه با گروه گواه داشته است.

این پژوهش با هدف تدوین بسته آموزشی تربیت اسلامی فرزندان در دوره اول کودکی (هفت سال اول) با رویکرد علامه طباطباطبایی(ره) و استاد شهید مطهری و اعتباریابی آن به صورت کیفی و با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شد. جامعه آماری شامل تمام آثار این دو استاد است که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند گروه نمونه انتخاب و مبانی و عوامل تربیت با استفاده از روشهای آمار توصیفی استخراج و با استفاده از روشهای تحلیل کیفیی کدبندی، و نمودار طبقه بندی محتوایی تربیت اسلامی تهیه شد؛ سپس به تحلیل محتوای یافته های روانشناسی رشد پرداخته، و ضمن تبیین فرزندپروری، عوامل مؤثر در زمینه پرورش فرزند سالم و کارامد استخراج، و در نهایت بسته آموزشی متناسب با تأکید بر دوره های سنی اسلامی به دوره اول کودکی (هفت سال اول)، و دو دوره آموزشی (عمومی و کودکی اول) تدوین شد. به منظور اعتباریابی بسته آموزشی محقق ساخته با روش نمونه گیری همگن 15 نفر از استادان حوزه روانشناسی و علوم اسلامی به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و با روش کاپافلیسه، میزان توافق ارزیابان در سطح معنا داری 05/0 P< در دوره های عمومی62/0 و کودکی دوره اول 64/0 محاسبه شد که نشاندهنده توافق مطلوب است.

گرایش به تفکر انتقادی، خلاّقیت و نوآوری یکی از چالش های مهم مدارس هزاره ی سوم هستند که زمینه رشد و ارتقای دانش آموزان در موفقیت های تحصیلی و شغلی را فراهم می نماید. پژوهش حاضر به منظور مقایسه ی میزان گرایش دانش آموزان دختر پایه سوم متوسطه شهر تبریز در گرایش به تفکر انتقادی، خلاقیت و نوآوری بر اساس جو اجتماعی باز و بسته مدارس انجام شده است. روش تحقیق از نوع علی- مقایسه ای است. جامعه آماری پژوهش کلیه ی دانش آموزان دختر پایه ی سوم دوره ی دوم متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی 93-1392 که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای 365 نفر انتخاب گردید. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های جو اجتماعی هالپین و کرافت، تفکر انتقادی ریکتس، خلاقیت عابدی و نوآوری کولز و واندن بروک استفاده شد که اعتبار پرسشنامه ها با استفاده از آلفای کرانباخ مناسب گزارش شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره(MANOVA) استفاده شد. نتایج حاصل نیز، نشان داد که میزان گرایش دانش آموزان دختر به تفکر انتقادی، خلاقیت و نوآوری براساس جو اجتماعی باز و بسته متفاوت است که از میان متغیرهای فوق، جو اجتماعی باز مدارس بیشترین تأثیر را بر گرایش به خلاقیت دانش آموزان دختر داشته است.