سید کاظم اکرمی

هدف اساسی پژوهش، تبیین و تحلیل بنیانهای رشد آدمی بر مبنای سخنان امام علی علیه السلام است. روش این پژوهش تحلیلی و استنباطی است. جامعه تحلیلی، تمام اسنادی است دست اول و دست دوم که درباره سخنان امام علی علیه السلام در دسترس است. نمونه تحلیلی، شامل سخنان امام علی علیه السلام در زمینه رشد خواهد بود. روش نمونه گیری در این مطالعه هدفمند و بر اساس هدف تحقیق است. در این مقاله ابتدا رشد از دید دانشمندان تعلیم و تربیت و روانشناسی تبیین، و سپس مفهوم لغوی آن از کتابهای لغت و معنای اصطلاحی آن از تفاسیر و شرحها استخراج شده است. یافته ها نشان می دهد که بنیانهای رشد در سخنان امیر مؤمنان علیه السلام عبارت است از: توحید محوری، راهنماپذیری، وحدتگرایی، همسر گزینی، اقتصاد پیشگی، عقل ورزی و با چشم عبرت به دنیا نگریستن.

هدف از این پژوهش، ارزشیابی عملکرد دانش آموزان سال سوم متوسطه دو در کشور، در ابعاد تربیت دینی (اعتقادی- عبادی) و اخلاقی براساس شاخص های سند تحول (1398) است. روش مورداستفاده برای تحقیق ازنظر هدف، ازنوع تحقیق و توسعه، و ازنظر جمع آوری داده ها ازنوع توصیفی- مقطعی و ارزشیابی قبل از اجراست. 902= (خودسنجی) 1n نفر و 901= (همسال سنجی) 2n نفر و 1.110.016= N نفر و روش نمونه گیری ازنوع خوشه ای چندمرحله ای بوده و هردو ابزار، واجد همه انواع روایی و پایایی به میزان 964. =α است. فرایند انجام شدن کار با تعیین ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های تربیت دینی (اعتقادی- عبادی) و اخلاقی ازدید متخصصان تعلیم و تربیت آغاز و سپس وضعیت تربیت دینی (اعتقادی- عبادی) و اخلاقی دانش آموزان ازدید خود آن ها و همسالان و مدیران بررسی شد و میزان توافق داده های کمّی و کیفی در طرح همسوسازی به دست آمد. دانش آموزان از هرسه نوع تربیت در هرچهار حیطه شناخت، گرایش، اراده و عمل، نمره تربیت اعتقادی (3.5±16.8-16)، عبادی (2.5±17-16.6) و اخلاقی (2.4±16-15.7) را در بازه صفر تا بیست کسب کردند. بین تربیت دینی و اخلاقی دختران و پسران هم تفاوت معناداری وجود ندارد. در مقایسه با 95 درصد اطمینان به ترتیب، مدرسه های استان های خراسان جنوبی، بوشهر و مازندران، و همدان و تهران از تربیت اعتقادی، عبادی و اخلاقی بیشتری برخوردارند و مدرسه های محروم ازنظر تربیت دینی و اخلاقی نیز عمدتاً محروم ترند.