حسین خسروپور

ارتباطات شبکه ای، از پایه های اساسی تشکیل اقتصادهای مبتنی بر نوآوری است. در این میان، رویکرد نوآوری باز با استفاده از مفهوم شبکه سازی دانشی، سعی در ایجاد ارتباطات تعاملی بین بازیگران دانشی و صنعتی برای تبادل ایده، فناوری و دانش در درون شبکه و کوتاه سازی مسیر توسعه محصول و نوآوری در محصولات دارد. این پژوهش تلاش می کند تا با استفاده از الگوی شایستگی های سازمانی برای نوآوری بازِ هافکبرینک و شرول، وضعیت راهبردهای نوآوری باز را در صنعت هوایی ایران بررسی و چالش های پیاده سازی آن را شناسایی کند. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و جامعه آماری آن شامل 66 نفر از کارشناسان و مدیران بخش های مختلف صنعت هوایی می باشند. جهت گردآوری داده ها، از ابزار پرسشنامه استفاده شد. در این پژوهش، آزمون تی برای بررسی وضعیت هر یک از متغیرها و روش تاپسیس فازی برای رتبه بندی عوامل مؤثر بر رویکرد نوآوری باز مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که عامل توانمندی شبکه سازی از بعُد توانمندی های مشارکتی و عوامل شناسایی فرصت های نوآورانه و فهم و تبادل از بعُد ظرفیت جذب در شرایط نامطلوب قرار دارند، اما بقیه عوامل دارای وضعیت قابل قبولی هستند. همچنین رتبه بندی عوامل مؤثر بر رویکرد نوآوری باز، نشان داد که عوامل فهم و تبادل، شناسایی فرصت های نوآورانه و توانمندی شبکه سازی دارای بیشترین اهمیت و عوامل طراحی خاص ساختار و فرآیند، همکاری از بیرون به درون و برعکس و همکاری داخلی دارای اولویت کمتری هستند. 

پدیده های فناورانه مالی به موجب تحولاتی که در بوم سازگان خود ایجاد می کنند، احتمالاً موجب بروز عوارض جانبی و آثار سوء خواهند شد. تاکنون مسیرهای تنظیم گری گوناگون و موازی در دستورکار تنظیم گران مالی قرار گرفته است. محیط آزمون تنظیم گری نیز به عنوان یکی از مسیرهای موجود برای شناخت این پدیده ها طی سال های اخیر توجه فراوانی را به خود جلب کرده است. این فضا چارچوبی ست که توسط یک نهاد ناظر مهیا شده و به شرکت های نوپا این امکان را می دهد تا پیش از ورود به بازار، راهکار نوآورانه خود را در مقیاس کوچک و پویا مورد سنجش قرار دهند؛ اما استخراج الزامات موفقیت و چالش های پیش رو موضوعی است که به جهت نوین بودن این مسیر مغفول مانده است. لذا در این پژوهش سعی شده الزامات موفقیت و چالش های آن از طریق مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه های نیمه ساختاریافته از نمونه نخبگانی 42تایی مورد شناسایی قرار گیرد. بر اساس تحلیل مضامین مصاحبه های انجام شده که به روش برچسب زنی با استفاده از نرم افزار NVIVO انجام شده، نتایج در قالب دسته های موضوعی و گزاره های تحلیلی بر اساس فراوانی عبارات و کلید واژگان، تجمیع و تلفیق گردد. نتایج این پژوهش اجرای موفقیت آمیز محیط آزمون را نیازمند توجه به ایجاد محیط های آزمون تخصصی با واحد اختصاصی، دوره آزمون 3 الی 12 ماه همراه با دو دوره تمدید مقتضی6 ماهه، ارائه خدمات بر اساس سطح بندی کاربران، تشکیل واحد شکایات، تسهیل در شرایط ورود با شروط حداقلی، تداوم نظارت بعد از دوره آزمون، ارائه خدمات مشاوره ای، اجرای محدودیت های ممانعتی و معافیتی با اجرای پلکانی و استفاده از خدمات برون سپاری برای ارزیابی متقاضیان است.  

هدف: در دهه های اخیر خلق ارزش از طریق یادگیری فناوری در سطح بنگاه، توجه زیادی را به خود جلب کرده است، چراکه سه دلیل مهم توجه به موضوع خلق ثروت، توسعه صنعتی و خلق قابلیت های فناورانه به مباحث راهبردی بنگاه ها تبدیل شده است. هدف این تحقیق تبیین و اولویت بندی عوامل موثر بر سطوح یادگیری فناوری در سطح بنگاه می باشد. روش شناسی پژوهش: جامعه آماری، 104 بنگاه های فعال در زمینه های صنعتی بوده اند که با جمع آوری داده های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه ای با اجزای استاندارد و ضریب پایایی 0.845، به آزمون فرضیات پنج گانه پرداخته شده است. یافته ها: این پژوهش نشان می دهد که چهار سطح موردمطالعه، به خوبی تبیین کننده سطوح یادگیری فناوری در سطح بنگاه خواهند بود و هرکدام هم به صورت مستقیم بر فرآیند مذکور تاثیرگذار هستند. بر این اساس، بیشترین اثرگذاری مستقیم مربوط به سطح متوسط (78/0)، سطح پایه (67/0) و سطح جهانی (65/0) به ترتیب در درجات بعدی اهمیت قرار دارند و همچنین رتبه ی هر یک از عوامل موثر بر این سطوح موردبررسی قرار گرفت. اصالت/ارزش افزوده علمی: با توجه به نتایج حاصل توصیه های برای مدیران به منظور بهبود سطوح یادگیری فناوری در سطح بنگاهی و چگونگی توجه به عوامل شناسایی شده به یادگیری بیان شده است.

شناخت به موقع جایگاه فناوری های آینده یک صنعت کمک شایانی به مدیران در سرمایه گذاری به موقع در حوزه های نوظهور فناوری می نماید. از فواید این پیش دستی ایجاد مزیت رقابتی پایدار و موقعیت برتر در بازار صنعت آینده برای بنگاه ها می باشد. در این میان، چرخه عمر فناوری به عنوان ابزار پیش بینی فناوری می تواند اطلاعات ارزشمندی از فناوری های مناسب آینده را به نمایش گذارد. که این اطلاعات با در نظر گرفتن تغییرات محیطی و محدودیت های طبیعی آینده روشنی برای جهت گیری های فناورانه بنگاه ها رقم خواهد زد. از آنجایی که استفاده از مدل چرخه عمر فناوری در پیش بینی جایگاه فناوری در آینده اغلب با دشواری هایی مواجه می باشد، نمی تواند به صورت دقیق و کمی شده وضعیت عمر فناوری را پیش بینی کند. از این رو، در این مقاله سعی گردیده تا با بهره گیری از منحنی اشتیاق به فناوری توسط موسسه تحقیقاتی گارتنر محدودیت های چرخه عمر فناوری برطرف گردیده و با تلفیق روش فوق الگویی به منظور شناسایی هر چه بهتر فناوری ارائه گردد. منحنی اشتیاق فناوری مراحل گذار فناوری های جدید را از پیدایش تا فراز و فرود و در نهایت یافتن جایگاه واقعی فناوری توصیف می نماید. در ادامه مقاله این منحنی بر اساس فناوری های مربوط به چاپگرهای سه بعدی تشریح خواهد شد.