صدیق رییسی

انبارداری متقاطع یک سیستم توزیع است که در آن کالاها با هدف آماده سازی در ظرفیت کامل ماشین های حمل و کاهش هزینه نگهداری موجودی از تأمین کنندگان به مقاصد تقاضا جابه جا می شوند. مسئله زمان بندی ماشین های حمل اخیراً توسط بسیاری از پژوهشگران موردمطالعه قرار گرفته، اما عمده این مطالعات در موارد و شرایط قطعی بوده است؛ درحالی که بسیاری از عدم قطعیت ها در این فرآیند وجود دارد. در پژوهش حاضر، فرآیند مرتبط با عملیات انبار متقاطع در یک مرکز لجستیک (میدان مرکزی میوه و تره بار شهرداری تهران) با هدف کاهش زمان عملیات و سطح نگهداری موجودی،  مشخص کردن تعداد بهینه نیروی انسانی و با درنظرگیری عدم قطعیت ها در زمان ورود ماشین ها به انبار، زمان انجام عملیات بارگیری و تخلیه، زمان جابه جایی در انبار و دسترسی به منابع و تجهیزات توسعه داده می شود. بعلت پیچیدگی محاسباتی مدل های حل دقیق و آزمایش و ارزیابی گزینه های متنوع عملیات انبار از یک رویکرد بهینه سازی مبتنی بر شبیه سازی استفاده شده است که تلفیقی از شبیه سازی، طراحی آزمایش ها و روش سطح پاسخ است. روش سطح پاسخ نشان می دهد که بهترین سناریو شامل ترکیب، جابه جایی مستقیم کالاها، حالت سرویس انحصاری و روش «اولین ورود اولین سرویس»، است؛ همچنین نتایج عددی تصدیق می کنند سناریوی پیشنهادی معیارهای عملکردی در انبار موردمطالعه را بسیار بهبود می بخشد.

مقدمه: تحلیل مقدار فروش داروهای مصرفی کشور نقش مهمی در تأمین تقاضای داروی کشور در گروه های درمانی مختلف دارد. دراین بین مهم ترین چالش فرارو، روش های متداول و تجربی پیش بینی صنعت دارو است. هدف پژوهش حاضر بررسی کارایی دو روش پیشنهادی شبکه عصبی مصنوعی و برازش منحنی در مقایسه با روش متداول نرخ رشد مرکب است. روش ها: پس از تجمیع داده های 17 سال فروش محصولات دارویی (از سال 1379 تا 1395) و اعمال اصلاحات لازم ازهر سه روش یادشده جهت پیش بینی استفاده شد. سپس با شاخص متداول جذر میانگین مربعات خطاهای پیش بینی، کارایی سه روش مقایسه شده است. یافته ها: پس از بررسی حدود 2200 محصول ژنریک دارویی و شناسایی 17 گروه درمانی اصلی با استفاده از سه روش یادشده، فروش ریالی ۱۷ گروه درمانی برای سال های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ پیش بینی شد و درصد خطای فروش سالیانه محاسبه شده برای دو روش شبکه عصبی مصنوعی و برازش منحنی در سال های 1379 تا 1395 به ترتیب برای ۱۱ سال (از 13 سال محاسبه شده با روش شبکه عصبی) و ۱۵ سال (از 17 سل محاسبه شده با روش برازش منحنی) کمتر از هفت درصد، گزارش شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که به کارگیری روش شبکه عصبی و برازش منحنی در پیش بینی میزان فروش ریالی دارو همواره عملکرد بهتری از روش مرسوم دارد و در مواقعی که سوابق داده های تجربی گذشته برای فروش دارو کم است، روش برازش منحنی کارایی بهتری دارد اما با داده های ورودی بیشتر، روش شبکه عصبی کارایی بهتری نسبت به دو روش دیگر خواهد داشت.

برنامه ریزی نگهداری و تعمیر (نت) ماشین آلات کارخانه یکی از ابزار مهم در کاهش هزینه های عملیاتی است؛ مدیریت کنترل موجودی قطعات یدکی نقش پررنگی در عملکرد سیاست های نت دارد. در این تحقیق مدلسازی یکپارچه موجودی قطعات یدکی و برنامه ریزی نت جهت تعیین سطح بیشینه موجودی و دوره بازپرسازی در سیستم (S,T) به همراه تعیین زمان بهینه تعویض پیشگیرانه ارائه می شود. مجموع هزینه های مرتبط با نظام نت، نظیر هزینه سفارش دوره ای و اضطراری و هزینه های امور بازرسی و تعمیرات در تابع هدف مدل کمینه می شوند. برای نشان دادن توانمندی و کارایی مدل، نتایج مطالعه موردی در خطوط پیش رنگ یک شرکت خودروسازی برای تعیین سیاست های مدیریت موجودی قطعه ای پرمصرف و بحرانی پیاده سازی شده است. همچنین به منظور تحلیل پایداری نتایج تحقیق، حساسیت نتایج به تغییرات پارامترهای ورودی بررسی شده است. براساس نتایج، هزینه کل متاثر از نرخ خرابی، مدت زمان تأمین قطعه و هزینه تعویض قطعات معیوب است و در این خصوص بیشترین حساسیت را به مقادیر نرخ خرابی و مدت زمان تأمین قطعه دارد. استفاده از نتایج تحقیق در مواردی که نرخ خرابی نسبتا ثابت است توصیه می شود.

  فرآیند تولید فیلم های سینمایی و سریال های تلویزیونی، بعضاً آنچنان که مدیران تولید پیش بینی و یا برنامه ریزی کرده اند، پیش نمی رود. زیرا مخاطرات زیادی با منشاء عوامل درونی و بیرونی هستند که می توانند علی رغم پیش بینی ها و برنامه ریزی ها، موجب بروز اشکالات جزیی یا اساسی در روند تولید فیلم شوند. امروزه می توان برای کاهش احتمال وقوع مخاطرات، کاهش تاثیر مخاطرات در روند تولید و کاهش خسارات ناشی از وقوع آنها، از دانش مدیریت مخاطرات بهره گرفت و با کسب آمادگی لازم برای تشخیص و کنترل سریع مخاطرات اقدام کرد. مقاله حاضر، به لحاظ هدف، نتیجه یک تحقیق کاربردی است که مبتنی بر استفاده از تحقیقات پیشین و آرای کارشناسان صنعت سینما در ایران است. در این جستار سعی شده، متناسب با شرایط بومی تولید پروژه های سینمایی، روشی سیستماتیک برای شناسایی، تحلیل، اولویت بندی و راهکارهای کنترل و مقابله با مخاطرات تولید ارائه شود. در این تحقیق، مخاطرات تولید در دو گروه مرتبط با مکان فیلمبرداری، عوامل انسانی و تجهیزات مورد توجه قرار گرفته اند. سپس از روش تحلیل حالات شکست و آثار آن در اولویت بندی مخاطرات و روش تصمیم گیری چند معیاره، برای معرفی گزینه های مناسب محدودکننده مخاطرات استفاده شده است. نتایج 9 مخاطره بحرانی و 6 راهکار مقابله با آنها را به ترتیب اولویت معرفی کرده است.  

از مهم ترین موضوعات برای موفقیت سازمان ها، مسئله انتخاب مناسب پرتفوی پروژه ها است. در پژوهش های قبلی انتخاب سبد پروژه ها با تمرکز روی میزان کارایی پروژه ها انجام و کمتر به نقش ریسک توجه شده است؛ بنابراین در این مقاله مدلی چندهدفه برای انتخاب پرتفوی بهینه پروژه ها با رویکرد ترکیبی کارایی- ریسک و با استفاده از تکنیک های DEA، RPN، MOMP و NSGAII ارائه شده است که در آن نه تنها پارامتر ریسک شاخص اصلی در نظر گرفته شده است، کارایی پروژه ها و محدودیت منابع نیز در آن لحاظ شده است. همچنین مدل پیشنهادی قابلیت انتخاب سبد بهینه را در شرایط گوناگون از جمله نبود پروژه های ناسازگار (پروژه های متضاد که تنها یکی از آنها انجام شدنی است)، پروژه های پیش نیاز (پروژه هایی که انجام یکی وابسته به انجام دیگری است) و هم نیاز (پروژه هایی که لازم است هم زمان انجام شوند) دارد. از نوآوری های اصلی این مقاله ارائه روش حل فرا ابتکاری است که چندین پرتفوی بهینه نامغلوب پروژه ها را ارائه می کند.

با توجه به پیشرفت سریع فن آوری و ظهور محیط های شدیداً رقابتی، مهم ترین هدف شبکه های توزیع غیر متمرکز که توسط تامین کنندگان مختلف اداره می شود، بیشینه نمودن سود خود و شبکه است. یکی از ابزارهای کلیدی برای ارتقای کارایی در فضای رقابتی، بهره گیری از تئوری بازی و بازی همکارانه در شبکه های توزیع و حمل و نقل است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی نقش صنایع کوچک و متوسط در توسعه فعالیت های اقتصادی کشور و دست یابی به مدلی همکارانه، به منظور ساماندهی اثر بخش در شبکه های غیر متمرکز است. این امر، این صنایع را وادار می کند که متغیرهای اصلی مانند حجم، هزینه و زمان ارسال را به عنوان یک عنصر مهم در فضای رقابتی در نظر گرفته و سطح خدمت به مشتریان را افزایش داده و محصولات را مطابق با خواسته آنان تهیه نمایند. از سوی دیگر، در دنیای واقعی به علت عدم اطمینان موجود بر اثر مسائل سیاسی مانند تحریم، وقوع جنگ ها، مسائل اقتصادی، اجتماعی، وقایع طبیعی و ...، مقدار جریان، هزینه و زمان ارسالی بین تامین کنندگان، دست خوش تغییرات می گردد. بنابراین، برای فائق آمدن بر مسائل غیر قابل پیش بینی، برای تامین کنندگان اهمیت دارد چگونه و با چه ترکیبی فعالیت نمایند تا بتوانند عایدی بیشتری را نصیب خود و شبکه نمایند. در این پژوهش، مسئله ای ریاضی با در نظر گرفتن سناریو های مختلف در حالت غیر قطعی در این صنایع، ارائه می گردد. در ادامه، برای تشریح مدل و اثبات کاربردی بودن، سه مثال عددی در این صنایع مطرح و کارایی رویکرد همکارانه و غیر همکارانه با هم مقایسه می گردند. نتایج تحقیق نشان می دهند که، بازی های همکارانه باعث افزایش میزان عایدی و سود بازیگران شده و میزان تابع مطلوبیت و هم افزایی در بازی همکارانه افزایش چشم گیری می یابد.

تجزیه و تحلیل سیستم های پیچیده خدماتی با درنظرگرفتن الگوهای تصادفی آن ها به کمک روش های مدل سازی ریاضی بسیار پیچیده یا احتمالاً ناممکن است؛ بنابراین مشاهده می شود راهکارهای بهبود بیشتر متکی بر استفاده از تجربیات خبرگان فن و تحلیل های توصیفی است. در مقاله حاضر، با بهره گیری از رویکرد شبیه سازی کامپیوتری گسسته- پیشامد، نظام دادرسی کیفری در دادگاهی برگزیده در کشورمان تجزیه و تحلیل کمّی شد و در آن با استفاده از ابزارهای آماری مانند طراحی آزمایش ها، آزمون فرض، تحلیل رگرسیون، روش های تحلیل حساسیت و بهینه سازی چندهدفه، راهکارهای عملیاتی مناسب برای بهبود زوج شاخص عملکردی سیستم ارائه شد. نتایج شبیه سازی نشان داد با بهره گیری سناریوهای پیشنهادی می توان کاهش 27 درصدی در میانگین زمان دادرسی و به طور همزمان کاهش 80 درصدی در متوسط مراجعه های مکرر به این دادگاه انتظار داشت. همچنین، با اجرای آزمون فرض بر چند متغیرهای پاسخ مصنوعی، اعتبارسنجی مدل شبیه سازی برای حصول به جزئیات تحلیلی بیشتر دنبال شد.

رنگ مهم ترین عنصر بصری از نظر بار احساسی است. بسیاری از نظریه پردازان رنگ اعتقاد دارند که رنگ ها بر روحیات انسانی تاثیر گذارند. مطالعه تاثیر روانی رنگ به دلیل اهمیتی که در محیط پیرامون ما دارد امروزه به یک علم کاربردی تبدیل شده است. هر شهر مجموعه ای از رنگ ها است که به غیر از ساختمان ها و طبیعت، مربوط به مبلمان ثابت شهری و خودروها به عنوان عناصر متحرک شهری می شود. رنگ از مهم ترین مشخصه های ظاهری خودرو است که اولین و مستقیم ترین تاثیر را بر بینایی می گذارد. ترکیب های رنگی مختلفی از کنار هم قرار گرفتن خودرو ها بوجود می آید که هر یک حاوی بار معنایی خاصی است. این تحقیق به بررسی تاثیر روانشناختی رنگ خودروهادر معابر شهر تهران از طریق مطالعات آماری و میدانی پرداخته و با مقایسه نتایج حاصل، با نظر نظریه پردازان در نحوه تاثیرگذاری هر دسته از رنگ ها، نشان می دهد که طیف های رنگی حاصل از کنار هم قرار گرفتن خودروهای در حال حرکت در تهران، طیفی خنثی، سرد و بی تفاوت است. اگر چه طیف خنثی می تواند سبب ایجاد حس تعادل و توازن شود، اما این طیف در مجموع ایجاد کننده حس کسالت و پوچی است.