جعفر وفا

آسیب شناسى، شناخت مجموعه آفات و آسیب هاى جامع حال و آینده حکومت است که ضرورت امنیّتى، عقلى و قرآنى دارد. حکومت دینى یعنى حاکمیّت مستقیم معصوم یا جانشینان وى. حکومت هاى گذشته شیعى همانند حکومت ادریسیان در مغرب اقصى، علویان در طبرستان، حکومت فاطمیان در مصر، آل حمدان در عراق و آل بویه در ایران و بین النّهرین، نمونه اى از حکومت مسانخ الهى بوده است که تسلیم آسیبهاى درون تشکیلاتى و برون مرزى شده و زوال پذیرفتند. مقاله حاضر ضمن توجه به علل زوال آنها، به آسیب شناسى حکومت دینى و نظام حاکم پرداخته است.

گفتمان سازی مقاومت، موجب برانگیختگی اذهان، اثرگذاری در افکار و بسیج آنها برای کنشگری در امر مقاومت است. نوشتار حاضر با هدف ارائه الگوی گفتمان سازی مقاومت با بهره گیری از قرآن کریم تدوین شده است. روش پژوهش ترکیبی از نوع گرندد تئوری و توصیفی- تحلیلی بوده است. طبق یافته ها، مهم ترین ارکان الگوی گفتمان سازی مقاومت در قرآن، شامل شرایط علی: تبیین گری عاملان، تولید محتوای غنی، تسلط دانشی، پندپذیری مخاطب، عامل بودن؛ شرایط زمینه ای: مهارت زبانی، استواری و استحکام سخن، استدلال، دعوت، مقابله گفتمانی، مصمم سازی، ایمان و شرایط مداخله گر: اخبار موثق، تمثیل، معرفی الگو، انگیزه، تشویق به اقدام، تسهیل، تکرار، تذکر و یادآوری، استفهام و روش خطابی است. راهبردهای گفتمان سازی مقاومت عبارت اند از: مبارزه، استحکام روحی و تاب آوری، نشاط، همبستگی، بهره گیری از دانش، تحرک، دوری از صلح ذلت بار و عدم پیوند دوستی با دشمن و انتظار شهادت. پژوهش در نهایت، پس از ارائه الگوی گفتمان سازی مقاومت، پیشنهادهایی نیز در این زمینه مطرح می کند. نتایج پژوهش حاضر برای سازمان ها، نهادها و مراکزی که در زمینه فرهنگ مقاومت فعالیت می کنند، از جمله مراکز آموزشی، دانشگاه ها و مراکز حوزوی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، صدا و سیما و نهادهای انقلابی و نظامی که نیازمند الگوی گفتمان سازی فرهنگ مقاومت هستند، مفید و قابل استفاده است.