رسول صادقی

رسول صادقی

مدرک تحصیلی: هیأت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۷۵ مورد از کل ۷۵ مورد.
۶۱.

تورم جوانی جمعیت در ایران: خلأهای تحقیقاتی و الزامات سیاستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تورم جوانی ازدواج و تشکیل خانواده مسائل جوانان دوره فشرده جمعیت شناختی مرور نظام مند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۲ تعداد دانلود : ۳۴۸
جوانان نه تنها به عنوان منابع توسعه بلکه در عین حال منابع مهمی از مسائل و چالش ها محسوب می شوند. وضعیت پارادوکسی فرصت و تهدید جوانی جمعیت، ضرورت شناخت دقیق علمی و همه جانبه مسائل و نیازهای جوانان را مشخص می نماید. مقاله پیش رو، با استفاده از روش مرور نظام مند مطالعات و پژوهش هایی انجام گرفته در حوزه جوانان در چهار دهه اخیر (92-1350)، به بررسی وضعیت و مسائل جوانان، خلأهای تحقیقاتی و الزامات سیاستی آن در ایران می پردازد. نتایج بررسی نشان داد بیشتر مطالعات انجام گرفته در حوزه آسیب ها، انحرافات و مسایل اجتماعی جوانان بوده است. علاوه بر این، مطالعات مورد بررسی به حوزه هایی از جمله تحصیلات و اشتغال جوانان، اوقات فراغت، ازدواج و تشکیل خانواده، مشارکت اجتماعی، هویت، رفتارهای پرخطر، اینترنت، رسانه ها و دنیای مجازی، دینداری، روابط بین نسلی، مهاجرت و جابجایی، معاشرت و روابط دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج پرداخته اند. علیرغم مطالعات صورت گرفته، هنوز شناخت مطلوب و واقع بینانه ای نسبت به زوایای مختلف جوانی جمعیت وجود ندارد و خلأهای تحقیقاتی عدیده ای در حوزه جوانان وجود دارد که در مقاله بدان ها پرداخته شده است. به طور کلی، مقاله بر این نکته تاکید دارد که تورم جوانی جمعیت نه تنها به لحاظ وزن جمعیتی، بلکه از نظر اقتصادی، اجتماعی و سیاستی نیز حائز اهمیت و سیاست گذاری است.
۶۲.

تعامل پویایی جمعیت و توسعه از دیدگاه ابن خلدون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ابن خلدون پویایی جمعیت تغییرات اجتماعی جمعیت و توسعه رویکرد چرخه ای گذار جمعیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۳۸
ابن خلدون، به عنوان سرشناس ترین متفکر اجتماعی مسلمان، نقش مهمی در شکل گیری آرا و نظریه های جمعیتی دوران ماقبل مدرن داشته است. وی مباحث و دیدگاه های مهمی را درباره تعامل جمعیت و توسعه مطرح کرده است. ازاین رو، در مقاله حاضر ضمن مروری بر آرای جمعیت شناختی ابن خلدون، رویکرد وی درباره تعامل جمعیت و توسعه، بررسی شده است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، ابن خلدون ضمن معرفی ابعاد و مؤلفه های رشد جمعیت و گذار جمعیتی در بستر توسعه، بر تعامل پویا بین جمعیت و توسعه تأکید داشته است. همچنین، از دیدگاه ابن خلدون تأثیر مثبت یا منفی رشد جمعیت بر توسعه و رفاه، به ساختار و کیفیت جمعیت و نیز شرایط ساختاری جامعه بستگی دارد. از این رو، نظریه ابن خلدون درباره توسعه، مبتنی بر نظریه جمعیت شناختی وی است. همچنین، ابن خلدون دیدگاهی چندبعدی در تحلیل رابطه جمعیت و توسعه داشته و نحوه و سازوکار شکل گیری این رابطه و خروجی آن را در ارتباط با مجموعه ای از شرایط پیرامونی تبیین کرده است.
۶۵.

روش های تحقیق ترکیبی به عنوان سومین جنبش روش شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحقیق با روش‫های ترکیبی طرح‫های ترکیبی روش‫های ترکیبی گردآوری و تحلیل داده‫ها روش‫های ترکیبی نمونه‫گیری اعتبارسنجی تحقیقات ترکیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۲۵ تعداد دانلود : ۴۴۶۸
تحقیق با روش‫های ترکیبی، متاخرترین جهت‫گیری روش‫شناختی در علوم اجتماعی رفتاری معاصر است، که به دنبال دوره‫ای نسبتاً طولانی از مناقشه های بین دو رویکرد پارادایمی کمی‫گرا و کیفی‫گرا، ظهور پیدا کرده است. این نوع تحقیق که از نظر فلسفی مبتنی بر رویکرد پراگماتیسم است، با تاکید بر همگرایی پارادایمی و اجتناب از موضع‫گیری‫های کمی کیفی متعارف، در صدد ترکیب هر دو رهیافت کمی و کیفی در یک مطالعه واحد به طور همزمان، متوالی یا تغییرپذیر است. روش‫شناسی ترکیبی گرچه به طور ضمنی از دهه 1960 با عناوین متفاوت به کار رفته است، اما آن به طور رسمی در یک دهه اخیر آغاز شده و در طول چند سال گذشته بسط و گسترش یافته است. این نوع تحقیق دارای واژگان جدید، اصول، مراحل و طرح‫های خاصی است که با طرح‫های کمی و کیفی متعارف متفاوت می‫باشد. بر این اساس، این مقاله ابتدا به خاستگاه تاریخی و برخی تعاریف از این روش اشاره می‫کند، سپس ضمن ارایه انواع طرح‫های ترکیبی استقرایی و قیاسی، طرح های شش‫گانه ترکیبی شامل طرح‫های ترکیبی همزمان ـ زاویه‫بندی، همزمان ـ لانه‫کرده، همزمان ـ تغییرپذیر، متوالی تبیینی، متوالی اکتشافی و متوالی تغییرپذیر معرفی شده و شیوه اجرای آنها نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه مقاله، برخی ابعاد یک تحقیق ترکیبی نوعی شامل اهداف، سؤال ها و فرضیه ها، جایگاه نظریه، روش‫های نمونه‫گیری ترکیبی، روش‫های ترکیبی گردآوری و تحلیل داده‫ها، مراحل اجرا و نگارش گزارش تحقیق ترکیبی، و در نهایت اعتبار گزارش های تحقیق با روش های ترکیبی و شیوه‫های نه‫گانه اعتبارسنجی آن مطرح و بررسی شده‫اند. در پایان مقاله، خلاصه ای از یک تحقیق ترکیبی انجام شده عنوان شده است.
۶۸.

بازسازی معنایی تغییرات خانواده به شیوه نظریه زمینه ای: (مطالعه موردی: ایلات منگور و گورک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نوسازی نظریه زمینه ای تغییرات خانواده ایلات منگور و گورک گذار نسبی تفسیرگرایی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵۲ تعداد دانلود : ۱۹۵۰
بررسی حاضر از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی به بازسازی معنایی تغییرات خانواده در میان ایلات گورک و منگور شهرستان مهاباد از منظر ساکنان آن سامان می پردازد. رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی با تاکید بر بینش ساخت گرایاناست که کنشگران اجتماعی نقش اصلی در سـاخت و بازسازی زندگی اجتماعی خود ایفاء کرده و به گونه ای بازاندیشانه و آگاهانه در برابر محیط و تغییرات آن اندیشیده و عمل می کنند. دو ایل مورد بررسی از ایلات مهم ساکن در شهرستان مهاباد بوده و دارای زندگی روستایی هستند. روش شناسی پژوهش حاضر، روش شناسی کیفی است و از روش قوم نگاری و تکنیک مشاهده و مصاحبه عمیق برای انجام عملیات تحقیق استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه نظریه نهایی از روش نظریه زمینه ای (GT) استفاده شده است. یافته های بدست آمده شامل هفت مقوله عمده به این شرح می باشند که عبارتند از: متعین های سـاختاری، خـانواده درون انتظام، ورود عنـاصر نـوسـازی، خـانـواده برون انتظام، توانمندی، تضعیف سنت ها، برون فرهنگ یابی. مقوله هسته این بررسی «گذار نسبی» است که مقولات عمده فوق را در برمی گیرد.
۷۲.

قومیت و باروری : تحلیل رفتار باروری گروه های قومی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: باروری قومیت رگرسیون لوجستیک موقعیت اقلیت همانندی مشخصه ها اثر قومی/ فرهنگی تحلیل طبقات چند گانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳۲
"قومیت به عنوان زمینه ای که رفتار باروری در آن شکل می گیرد، جایگاه اساسی در مطالعات باروری در جوامع چند قومیتی دارد. با این حال، علی رغم ساختار چند قومیتی ایران هنوز تحقیقات اندکی در زمینه ارتباط قومیت و باروری صورت گرفته است. مقاله حاضر با استفاده از داده های طرح (بررسی ویژگی های اقتصادی اجتماعی خانوار 1380)، به آزمون تئوری ها و فرضیه های مربوط به رابطه قومیت و باروری در ایران می پردازد. یافته های تحقیق بیانگر تفاوت های قومی باروری در ایران می باشد. برای تبیین این تفاوت ها، از دو فرضیه همانندی مشخصه ها و اثر قومی/ فرهنگی استفاده شده است. نتایج تحلیل آماری نشان داد که تفاوت های قومی باروری، به طور چشمگیری، بعد از کنترل مشخصه های اجتماعی- جمعیتی به ویژه تحصیلات کاهش یافته و تا حدی در رفتار باروری و گروه های قومی همانندی و همگرایی ایجاد می شود. با این حال، این همانندی و همگرایی کامل نیست و علی رغم کنترل آماری مشخصه ها، هنوز برخی از تفاوت های قومی باروری بدون تبیین باقی می ماند. تفاوت های باقیمانده را می توان از یکسو ناشی از الگوهای متفاوت تعیین کننده های بلا فصل باروری در بین گروه های قومی و از دیگر سو، متاثر از فرهنگ تاریخ اجتماعی، ارزش ها، هنجارها و اعتقادات خاص قومی دانست. مطالعات جمعیت شناسی مردم شناسانه با به کار گیری روش های کیفی می تواند شناخت عمیق تری نسبت به تاثیر هنجارها، ارزش ها و فرهنگ قوی بر رفتارهای باروری در ایران ارایه نماید. "
۷۴.

رویکردی جامعه شناختی به مسئله جمعیت

کلید واژه ها: مسئله اجتماعی نظام اجتماعی انفجار جمعیت انتقال جمعیتی مسئله جمعیت ریزش جمعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸۲ تعداد دانلود : ۲۱۸۰
این مقاله ابتدا به بیان دیدگاه های مختلف درباره مفهوم مسئله اجتماعی می پردازد. در این راستا، رویکردهای متفاوت نسبت به مرجع تشخیص، منشا پیدایش و جوانب گوناگون و مهم مرتبط با مسائل اجتماعی ارائه شده است. مقاله سپس به مرور تاریخچه درک آسیب شناختی جمعیت می پردازد و در نهایت شرایط زمینه ساز قلمداد کردن جمعیت به عنوان یک مسئله اجتماعی مورد بررسی قرار می گیرد. از این رو، این مقاله با بیان مولفه ها و ابعاد مسئله آفرین ...

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان