بابک امیدوار

بابک امیدوار

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۴ مورد از کل ۱۴ مورد.
۱.

Optimization of the Construction System of Relief Tents Used in Emergency Accommodation(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۰۳
INTRODUCTION: The frequency of natural disasters is high in Iran due to its special climatic and geophysical conditions. However, the provision of better services to trauma victims requires further research. Decisions on emergency accommodation and meeting the needs of the victims are often made in conditions of uncertainty, and the lack of appropriate studies leads to the provision of low-quality and intermittent services. METHODS: This applied and descriptive-analytical study was conducted to determine the advantages and disadvantages of relief tents using documentary and library resources, observation, and interviews with officials and experts, and the effective standards for the construction system of emergency accommodation. The thermal comfort of the victims was then investigated using the guidelines of the American Society of Heating, Refrigerating, and Air-Conditioning Engineers (ASHRAE), interviews with the victims, and field tests. Moreover, solutions are introduced for the improvement and optimization of relief tents, and a new building system is introduced for the emergency accommodation of victims in incidents by removing the disadvantages of the systems previously used in emergency accommodation. FINDINGS: According to the observations and investigations, the previously used emergency shelters do not meet the needs of the accident survivors properly and their design does not correspond to the users’ culture and needs. The problems with the current accommodating methods include lack of privacy, lack of protection against disturbing cold and heat, and inappropriate and non-standard dimensions of the existing tents. Solutions have been presented to solve the existing problems and a new system for emergency accommodation has been introduced based on field observations and interviews with experts. CONCLUSION: It is noteworthy that the votes of 22 percent of people are in the range of slightly warm to slightly cold; which shows that these people are satisfied with their accommodation regarding thermal comfort. 78 percent of the people's votes were outside the satisfaction range. Due to the chambered structure of the tent, direct sunlight in the summer, the lack of proper air exchange, the weakness of the structural components of the tent and the lack of heat retention in the winter, proper mechanical systems should be used to provide thermal comfort, which is not feasible in practice due to the extent of the incidents and large amounts of equipment and resources needed which bolds the importance of the proposed construction system.
۲.

Effectiveness of social and governance strategies on improving urban resilience against earthquake(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Strategy Efficiency Social dimension Governance Dimension Urban Resilience Earthquake

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۲۱۶
The study of the resilience of the cities against earthquake is one of the necessities for the reduction of losses and death toll of the earthquakes. Resilience has various definitions and there is not a unique comprehensive model for its quantitative assessment. Therefore, the aim of this paper is to provide a comprehensive quantitative indicator for resilience and to study the efficacy of social and governance strategies in improvement of urban resilience against earthquake. To achieve this aim, first effective dimensions and indices of resilience of urban areas were explored and extracted by reviewing available research studies and experts elicitation method. Then based on experts’ opinions and pairwise comparison the model was justified and the relative weights for dimensions and indices were obtained and a comprehensive overall resilience index was introduced. Using the proposed index, the efficacy of different social and governance strategies were compared considering three different earthquake scenarios of North-Tehran, Ray fault, and floating faults. The comparisons were based on three metrics i.e. absolute value of resilience increase, distance from the origin of the Pareto chart considering implementation duration time and costs, and the ratio of cost to resilience increase. In this regard, strategy S3 (90 percent increase of social resilience), strategy S1 (10 percent increase of social resilience) and strategy S3 were the optimal ones based on the first, second and third metrics, respectively. On the whole, the social strategies had better efficiency than the governance ones, but it seems in practice the social and governance strategy categories must be implemented in an integrated manner which could be considered as a future research proposal.
۳.

اولویت بندی سیستم های ساختمانی نوین اسکان موقت پس از وقوع زلزله بر اساس شرایط بومی کشور ایران (مطالعه موردی: استان مرکزی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معیارهای اسکان سیستم های ساختمانی اسکان موقت الگوی بومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۰۹
در پژوهش حاضر با استفاده از مطالعات اسنادی و کتابخانه ای معیارهای اصلی و زیر معیارهای مؤثر در اسکان موقت تعیین و با بررسی تطبیقی سیستم های ساختمانی نوین اسکان در مناطق مختلف جهان، پس از تدوین عوامل مهم در انتخاب سیستم های مذکور و اخذ نظر خبرگان، سیستم ها تعیین و تأیید گردیدند. اولویت بندی و وزن دهی معیارها براساس روش تجزیه وتحلیل سلسله مراتبی و روش ترکیب خطی صورت گرفته است. با توجه به گستردگی جغرافیایی و همچنین تنوع در شرایط آب و هوایی در یک بازه زمانی مشخص و تنوع فرهنگی کشورمان، انتخاب یک سازه مشخص را بسیار مشکل ساخته است. با تعیین معیارهای اسکان موقت و بررسی سیستم های مختلف در این پژوهش برای هر معیار، سیستم های ساختمانی اولویت بندی شدند تا مدیران با توجه به شرایط بومی و اولویت ها بتوانند سازه مناسب را انتخاب و در اختیار آسیب دیدگان قرار بدهند. درنهایت با ترکیب خطی وزن تعیین شده، سازه برتر تعیین گردید. چارچوب انتخابی برای سیستم اسکان موقت به صورت مناسبت ترین سازه برای هر کدام از معیارها و همچنین مناسب ترین سازه براساس تمامی معیارها تعیین شد. سیستم ساختمانی «سازه گابیون و پارچه ضد آب» با ضریب اهمیت 290/0 به عنوان مناسب ترین سیستم ساختمانی از نظر کارشناسان تعین شده است و پس ازآن به ترتیب سیستم های ساختمانی «سازه ابر خشت» با ضریب اهمیت 183/0 و «سازه ترکیبی کانکس و چادر» با ضریب اهمیت 160/0 مناسب ترین سیستم ساختمانی می باشند. نتایج نشان داد؛ «زمان راه اندازی» با ضریب نسبی 112/0 به عنوان مهم ترین شاخص تأثیرگذار بر شناسایی و رتبه بندی تعیین معیارهای (مؤلفه های) انتخاب سیستم ساختمانی برای اسکان موقت از نظر کارشناسان تعین شده است و پس ازآن به ترتیب شاخص های «استحکام ساختاری» با ضریب اهمیت 110/0 و «مشارکت» با ضریب اهمیت 103/ 0 و «تولید انبوه» با ضریب اهمیت 078/0 و «قابلیت استفاده مجدد یا قرارگیری سازه در مسیر توسعه» با ضریب اهمیت 055/0 و «مطابقت با استاندارد ساخت وساز» با ضریب اهمیت 050/0 مهم ترین معیار می باشند.
۴.

ارائه مدل تاب آوری جامعه در برابر سوانح محیط زیستی با رویکرد فراتحلیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری سوانح محیط زیستی جامعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۱۳۳
تاب آوری ظرفیت این را دارد که در چرخه مدیریت سوانح محیط زیستی: در قبل، حین و بعد از سانحه وارد شود. هدف این پژوهش بررسی مدل های موجود در زمینه تاب آوری در برابر سوانح محیط زیستی است. این پژوهش با روش فراتحلیل انجام شد. جامعه آماری پژوهش کنونی شامل پژوهش های مرتبط بود که در داخل و خارج از کشور به صورت مقاله تمام متن، پایان نامه و طرح های پژوهشی در پایگاه های اطلاعاتی و کتابخانه های دانشگاه ها یا مراکز دولتی در دسترس بودند. بر اساس ملاک های ورود و خروج 25 پژوهش موردبررسی قرار گرفتند. نتایج پژوهش منجر به تشکیل مدل جامع با 14 مؤلفه محیط زیست و کشاورزی، انسانی، فیزیکی و کالبدی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی و مالی، بیمه، کاهش مخاطرات، روان شناختی، جمعیت شناختی، نهادی و سازمانی، صلاحیت جامعه و سبک زندگی، اطلاعات و ارتباطات، رهبری و استراتژی و حفاظت و امنیت تشکیل گردید. پایایی از طریق ضریب کاپا با مقدار 95/0 محاسبه گردید که در سطح توافق عالی قرار گرفته است. مدل حاصل از پژوهش با شناساندن عوامل مؤثر بر تاب آوری جامعه در برابر سوانح محیط زیستی امکان بهبود مدیریت بحران، کاهش آسیب ها و زمینه های لازم برای برنامه ریزی آموزشی در سطح کشور را فراهم می کند.
۵.

مطالعه اثربخشی راهبردهای «فنی-کالبدی» و «اجتماعی-اقتصادی» در بهبود تاب آوری شهری در برابر زلزله(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بعد اجتماعی-اقتصادی بعد فنی-کالبدی راهبرد زلزله شاخص تاب آوری مدل مفهومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۳۹۱
مطالعه تاب آوری شهرها در مقابل زلزله از الزامات برنامه ریزی کاهش خسارات جانی و مالی زلزله در شهرهاست. تاب آوری تعاریف گوناگونی دارد و مدلی جامع به منظور محاسبه کمی آن وجود ندارد. در این پژوهش، به مطالعه اثربخشی راهبردهای بهبود تاب آوری شهری مرتبط با بخش های فنی-کالبدی و اجتماعی-اقتصادی در برابر زلزله با هدف ایجاد ابزاری برای تصمیم گیران و سیاست گذاران پرداخته شده است. بدین منظور ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و نظر خواهی از خبرگان ابعاد و شاخص های مؤثر در تاب آوری شهرها در مقابل زلزله استخراج شد. سپس با استفاده از نظر خبرگان و روش مقایسه زوجی، وزن هریک از ابعاد و شاخص ها معین و شاخص تاب آوری معرفی شد. با استفاده از این شاخص و درنظرگرفتن سه سناریوی لرزه ای گسل شمال تهران، گسل ری و گسل شناور، اثربخشی راهبردهای فنی-کالبدی و اجتماعی-اقتصادی در بهبود تاب آوری برای منطقه 6 شهرداری شهر تهران با یکدیگر مقایسه شد. مقدار شاخص تاب آوری  در سناریوی گسل شمال تهران 458/0، در سناریوی گسل ری 454/0 و در سناریوی شناور 456/0 است. نسبت هزینه به افزایش شاخص تاب آوری در راهبرد های اجتماعی اقتصادی کوتاه مدت S1، میان مدت S2 و بلندمدت S3 به ترتیب 17/6، 69/11 و 52/18 است. همچنین در راهبردهای فنی کالبدی کوتاه مدت T1، میان مدت T2 و بلندمدت T3 به ترتیب 90/3، 67/4 و 41/7 است. بهترین راهبرد در افزایش شاخص تاب آوری در مقایسه با هزینه راهبرد S3 و ضعیف ترین راهبرد T1 است. با وجود این از نظر زمان مورد نیاز برای اجرا، راهبردی T1 بهینه ترین راهبرد است. انتخاب راهبرد بهینه برای یک شهر با پارامترها و متغیرهای گوناگونی ارتباط دارد. تنها یک راهکار فنی یا اجتماعی نمی تواند ضامن موفقیت طرح های بهبود تاب آوری شهری باشد. در کوتاه مدت راهبرد T1 و در طولانی مدت راهبرد S2 بهینه ترین راهبردها هستند.
۶.

Prioritization of Crisis Management Practical Measures in the Field of Drought Using Views of Executive Managers(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۳۰
Introduction: Drought is considered as a complex and creeping natural hazard associated with pervasive socio-economic and environmental impacts. Given the water reserves, per capita consumption, and average rainfall, Iran can be regarded as one of the countries facing the risk of lack of physical water resources and therefore proper management of drought in the country is an important issue. The main objective in the present study was to identify the dimensions gaining less attention in the context of executive drought management measures. METHODS: This was an applied-developmental study performed with the field method along with documentary studies. The data collection tool, data collection method, and data analysis method were a researcher-made questionnaire, structured interview, Q methodology using factor analysis, respectively. The statistical population of the study consisted of 12 executives of the Forests, Range, and Watershed Management Organization, Deputy ABFA of ministry of energy, Agricultural Promotion, Training, and Development Organization, and Deputy Minister of Water and Soil of Ministry of Agricultural Jihad active in drought management executive actions in the country. To derive the questionnaire items using the expert opinion, 24 items on drought management performance measures were selected in four technical-structural, socio-economic, managerial, and environmental-climatic aspects and factor interpretation was performed on them. FINDINGS: Based on the factor analysis of the results, the two technical-oriented and management-centered technical-oriented subjective models that both criticized the executive actions in the socio-economic dimension, were specified among the executives of the drought management field. Thus, according to the experts, most problems in the country in the field of drought management were in the socio-economic sector and most of the achievements in the technical-structural dimension. CONCLUSION: The results of the viewpoints of the executive managers indicated that most of them considered health promotion in drought crisis as one of the achievements of the executive measures in this field in the country which can be used as a strength in future planning.
۷.

Assessment of Overall Resilience Index of Urban Areas against Earthquake considering Intra- and Interdependencies between Different Sectors(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Quantitative resilience assessment infrastructure Earthquake resilience index Input-output model

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۳۵۵
Sustainability and resiliency analysis of cities is not completed without considering the whole system of interacting sectors. The purpose of this study is to introduce an algorithm for assessment of overall seismic resiliency increase of urban areas due to the reduction of Intra- and Interdependencies between different sectors and retrofitting infrastructures. The proposed method is versatile, and different dimensions of resiliency, i.e., social, economic, technical, physical, institutional, and security dimensions of resiliency are considered in the study. In this research, the technical dimension, i.e., the functionality of water and power networks are modeled as an example, and some solutions to increase overall resiliency of an urban district against earthquake is investigated. The algorithm is based on the inoperability input-output model, and the interaction between water and power sectors in a metropolitan district is surveyed. Based on the results of a number of Monte Carlo simulations of different dependency scenarios, it is quantitatively shown that the decrease in interdependency has a direct and great effect on the increase in serviceability and overall resiliency indices, but the pattern of this effect is different between various earthquake scenarios. It is concluded that the reduction of interdependency has an increasing effect on the overall resiliency index. Thus, an optimum value for interdependency reduction can be obtained to increase resiliency index using the Pareto principle, and the influence of reducing of interdependency on increasing the resiliency of a region as a whole is investigated. The proposed model may be used in system analysis for other dependent sectors and for different disasters and can also be considered as a helpful measure for decision-makers in sustainability and resiliency enhancement studies.
۸.

تدوین شاخص تاب آوری شهری در مقابل زلزله(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۴۰
مقدمه: مطالعه تاب آوری شهرها در مقابل زلزله از الزامات برنامه ریزی کاهش خسارات جانی و مالی زلزله در شهرهاست. تاب آوری تعاریف گوناگونی دارد و مدل جامع به منظور محاسبه کمّی آن وجود ندارد. ازاین رو یکی از اهداف این مقاله ارائه شاخصی کمّی برای تاب آوری است. روش: ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و اخذ نظر خبرگان، ابعاد و شاخص های مؤثر در تاب آوری شهر ها در مقابل زلزله استخراج شد. سپس با استفاده از نظر خبرگان و روش مقایسه زوجی، وزن هر یک از ابعاد و شاخص ها معین گردید و در پایان شاخص تاب آوری معرفی شد. یافته ها: در این مقاله ضمن معرفی اجمالی تعاریف بلایا و تاب آوری، ابعاد و شاخص های به دست آمده از مطالعات پیشین و نظرات خبرگان معرفی گردید. این ابعاد و شاخص ها معرف عوامل تأثیرگذار بر تاب آوری شهری در برابر زلزله هستند. بر این اساس، بُعد کالبد که معرف ساختار شهر است، بیشترین سهم و پس از آن بُعد امنیت، مهم ترین عامل در تاب آوری شهر است. در رابطه با شاخص ها نیز شاخص «نسبت ارتفاع ساختمان به عرض معبر» بیشترین تأثیر را از نظر کارشناسان بر تاب آوری شهری در مقابل زلزله داشته است. به نسبت دیگر شاخص ها، تعداد طبقات ساختمانی تأثیر اندکی دارد، زیرا درصورت ساخت با استفاده از سازه مناسب، وجود فضای کافی در معبر و دسترسی مناسب به معابر، تعداد طبقات ساختمانی اهمیت چندانی در بروز آسیب پذیری ندارد. بحث و نتیجه گیری: شاخص معرفی شده برای شهرهای مختلف و همچنین استراتژی های مختلف مقاوم سازی و افزایش تاب آوری قابل محاسبه است و این امکان را فراهم می کنند تا استراتژی بهینه از نظر افزایش تاب آوری انتخاب شود. همچنین برنامه ریزان و تصمیم سازان این امکان را دارند تا اثر بخش های گوناگون را در تاب آوری شهر یا منطقه مورد مطالعه مشاهده کنند.
۹.

بررسی میزان رضایت مردم آسیب دیده شهر بروات از بازسازی پس از زلزله سال 1382 بم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زلزله بم بازسازی مدیریت بازسازی رضایت آسیب دیدگان بروات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۹۹
زلزله بم و بروات یکی از مخرب ترین زلزله های ایران محسوب می شود که تلفات سنگینی به جای گذاشته است. اگرچه پس از جنگ شهرهایی چون خرمشهر و آبادان بازسازی شدند ولیکن این بازسازی به عنوان اولین بازسازی شهری ناشی از سوانح طبیعی (زلزله) محسوب می شد که ابهامات و سؤالات فراوانی پیرامون بازسازی منطقه آسیب دیده پیش روی مسئولین قرار می داد. از این رو عملکرد مدیریت بازسازی در فرایند تأمین مسکن آسیب دیدگان، تا حدود زیادی متفاوت تر از سوانح پیشین بوده است. همین امر باعث شده است تا لزوم تجزیه و تحلیل عملکرد مدیران بازسازی بم پس از زلزله بم مورد تأکید قرار گیرد و نقاط قوت و ضعف برنامه بازسازی، از طریق سنجش رضایت آسیب دیدگان، تجزیه و تحلیل شود. پژوهش حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر میزان رضایت آسیب دیدگان شهر بروات از عملکرد مدیران در بازسازی می پردازد. در این مقاله پس از ارائه چارچوب نظری تحقیق، شاخص هایی که می تواند به عنوان معیاری برای ارزیابی رضایت آسیب دیدگان در نظر گرفته شود (بر اساس تجارب بازسازی های گذشته)، استخراج شده است و فرضیات تحقیق بر مبنای آن بنا نهاده شده است. با بررسی میزان و نحوه عملکرد مدیران بر شاخص های مذکور، میزان رضایت آسیب دیدگان سنجیده شده است. بدین منظور با استفاده از مطالعات میدانی، همبستگی بین شاخص ها و رضایت از عملکرد مدیران بازسازی مورد بررسی قرارگرفته که در نهایت، همبستگی بالایی در اکثر شاخص ها حاصل شده است. معنا دار بودن هر یک از فرضیات تحقیق، مورد آزمون قرار گرفته و در نهایت مشخص شد که تقریباً رضایت قابل قبولی (از مدیران بازسازی) در فرایند بازسازی بروات وجود دارد و مدیریت بازسازی با وجود تمام مشکلات و کمبودها توانسته رضایت (نسبتاً خوب) بازماندگان را کسب نماید.
۱۰.

مدل تحلیل خسارت لرزه ای زیرساخت های حیاتی بر مبنای سیستم اطلاعات مکانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زلزله شبیه سازی مونت کارلو سیستم اطلاعات مکانی تحلیل خسارت زیرساخت حیاتی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت بحران
تعداد بازدید : ۱۱۴۲ تعداد دانلود : ۸۵۸
پدیدهزلزله،جزء سوانحطبیعیاستکههمهسالهخساراتجانی،مالیوزیستمحیطیفراوانیبرجای میگذارد. ایران به علت موقعیت لرزه خیزی و قرار گیری آن برروی کمربند زلزله، در برابر زمین لرزه بسیار آسیب پذیر می باشد. همچنین تعداد زیادی از مستحدثات قبل از تدوین معیارهای طراحی مقاوم در برابر زلزله ساخته شده اند و متأسفانه همچنان کیفیت ساخت و ساز در برخی موارد در کشور در حد مطلوب نمی باشد. از اینرو با توجه به رفتار مشکوک شبکه ها نسبت به وقوع زلزله های احتمالی، مباحث بررسی آسیب پذیری لرزه ای زیرساخت های حیاتی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در مقاله ی حاضر، مدلی ارائه شده که در آن، ابتدا تحلیل خطر منطقه مورد نظر (بر اساس 2 رابطه کاهندگی موجود برای کشور) صورت می گیرد، که با توجه به عدم قطعیت های موجود در وقوع زلزله (شامل اندازه بزرگای زلزله، عمق کانونی و موقعیت کانون زلزله)، این عملیات بصورت تصادفی در هر بار انجام تحلیل انتخاب می گردد و پس از هر بار آنالیز تحلیل خطر خروجی های ناشی از خطر لرزش زمین شامل مقادیر بیشینه شتاب، حداکثرسرعت و تغییرمکان زمین محاسبه می گردد. چنانچه منطقه دارای استعداد زمین لغزش یا روانگرایی باشد، می بایست خروجی های ناشی از خطر شکست زمین شامل مقادیر تغییرمکان های روانگرایی و زمین لغزش برای هر عارضه وارد مدل شوند. سپس از توابع آسیب پذیری لرزه ای که برای هر 2 خطر لرزش زمین و شکست زمین برای شریان ها در پایگاه داده مدل قرار داده شده، استفاده می گردد. در انتها براساس توابع موجود آسیب پذیری به تحلیل خسارت شبکه ها پرداخته می شود. تمامی این گام ها برای یکبار آنالیز می باشد. از این رو بر اساس شبیه سازی مونت کارلو، تمامی این عملیات بصورت 10هزار بار برای لحاظ نمودن تمامی عدم قطعیت ها و حالات خرابی تکرار می شوند و از خروجی های موجود در پایگاه داده، میانگین گیری انجام می شود تا تمامی حالات خرابی در نظر گرفته شود. به همین منظور باتوجه به حجم وسیع داده توصیفی و مکانی، از طرفی آنالیزهای مکانی زیاد بر روی داده ها و همچنین حجم بالای معادلات ریاضی برای تکرار عملیات، به کدنویسی در محیط Visual Studio با زبان برنامه نویسی C# با بهره گیری از کتابخانه های .Net Framework و Arc Engine پرداخته شد که منجر به تولید یک سامانه نرم افزاری با به کارگیری یک پایگاه داده و با قابلیت های تحلیل و استنتاج مکانی بر مبنای سیستم های اطلاعات مکانی (GIS) گردید که می تواند مقادیر احتمالی خرابی کم، متوسط، وسیع و کامل هر شریان را به تفکیک در قالب نقشه و جدول برای هر عارضه برآورد نماید. در این مقاله بمنظور نمایش بهتر این پژوهش، مدل موجود برای شهر نیشابور، پیاده سازی و مورد تحلیل واقع گردید.
۱۱.

تحلیل پارامتر های ایمنی مؤثر در انتخاب مسیر های بهینه امداد و نجات (مطالعه موردی: محله 13 آبان شهر تهران)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۱۰
مقدمه: وقوع زلزله، محیط های شهری مخصوصاً تهران را به شدت تهدید می کند. بروز زلزله باعث ایجاد خرابی های گسترده می شود و می تواند مصدومان و تلفات بسیاری به دنبال داشته باشد. اولین نیاز سانحه دیدگان زلزله نجات آنها و دریافت خدمات امدادی در کمترین زمان ممکن است. برای تسریع در امداد رسانی باید بهینه ترین مسیر به لحاظ ایمنی مورد توجه قرار گیرد. از این رو در فاز پیش از بروز زلزله در بررسی ایمنی شبکه راه ها و تعین بهینه ترین مسیر، لازم است مجموعه ای از پارامترها با در نظر گرفتن اهمیت هریک از آنها لحاظ شوند. با توجه به این موضوع در این پژوهش، رویکرد تحلیل چند عاملی به منظور تعیین و ارزیابی پارامترهای ایمنی مؤثر در انتخاب مسیرهای بهینه امداد و نجات درون شهری پس از زلزله مورد توجه قرار گرفته است و به عنوان نمونه در محله 13 آبان شهر تهران پیاده شده است. روش: در این تحقیق که نمونه ای از روش موردی و زمینه ای می باشد، به تعیین پارامترهای مؤثر در ایمنی شبکه راه ها و تحلیل ارتباط بین آنها و میزان تأثیر هر یک از پارامترها در انتخاب بهینه ترین مسیر ایمن برای محله 13 آبان منطقه 20 شهرداری تهران پرداخته شده است. برای رسیدن به این منظور از مدل تحلیل فرایند سلسله مراتبی به عنوان مدل اصلی استفاده شده است. همچنین از قابلیت ها و تکنیک های تحلیل نرم افزار GIS مانند همپوشانی لایه های اطلاعاتی استفاده شده است. یافته ها: پارامترهای کاربری های خطرناک (از قبیل جایگاه های سوخت، مراکز نگهداری مواد شیمیایی و ...)، سازه های حمل و نقل (ازقبیل پل و تونل)، آسیب پذیری و خسارات سنگین وارده به ساختمان و تراکم جمعیت در تعیین مسیر بهینه ایمن امداد و نجات پارامترهای اصلی تأثیرگذارند که هر کدام دارای درجه اهمیتی متفاوت هستند؛ به طوری که آسیب پذیری ساختمان های مجاور شبکه با 38 درصد بیشترین و تراکم جمعیت با 15 درصد کمترین ضریب اهمیت را دارند. درضمن تأثیرگذاری عواملی نظیر شیب معابر، فاصله از گسل و قنوات را هم نمی توان انکار کرد. نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد که تا کنون به تعیین و بهینه سازی مسیرهای امداد رسانی توجه شایسته ای نشده است. با تعیین و بهینه سازی مسیرهای امداد و نجات می توان در کمترین زمان ممکن بیشترین خدمات امدادی را ارائه کرد. پارامترهای اصلی تأثیرگذار در تعیین شبکه معابر ایمن شامل تراکم جمعیت، آسیب پذیری و خسارات سنگین وارده به ساختمان ها، مستحدثات حمل و نقل و کاربری های خطرناک می باشد.
۱۲.

بررسی مدل های ارزیابی ریسک آتش سوزی در ساختمان ها(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۱۱۴
مقدمه: بحث آتش سوزی یکی از مهم ترین مواردی است که در هر سه مقوله ایمنی، بهداشت و محیط زیست تأثیرگذار است. استفاده از روش های مناسب ارزیابی ریسک آتش سوزی با شناسایی خطرات موجود و به کارگیری اقدامات فنّی و مدیریتی لازم برای کنترل یا به حداقل رساندن احتمال وقوع حوادث و کاهش اثرات آنها می تواند خسارت های مختلف ناشی از حریق را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. لذا این تحقیق بر آن است تا با بررسی و مقایسه مدل های ارزیابی ریسک آتش سوزی، شرایط استفاده از مدل ها را مشخص نماید. روش ها: در راستای دستیابی به هدف اصلی تحقیق، ابتدا مدل های موجود ارزیابی ریسک آتش- سوزی شناسایی شد، سپس با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی به بررسی این مدل ها و کاربرد آنها پرداخته شد. در این تحقیق مدل های CESARE-Risk که در استرالیا توسعه یافته، FIRECAM و FIERASystem که در کانادا توسعه یافته، مدل CRISP در انگلیس و روش ارزیابی ریسک کمّی که در دانشگاه لوند سوئد توسعه پیدا کرده، بررسی شد. یافته ها: با توجه به بررسی انجام گرفته، در مدل های مبتنی بر روش های ارزیابی ریسک-هزینه مانند: CESARE-Risk، FiRECAM و FIERASystem، عدم قطعیت های معینی به دلیل پیچیدگی و نبود درک کافی از پدیده آتش سوزی و رفتار انسانی در نظر گرفته می شوند. بنابراین، در حالی که این مدل ها برای ارزیابی های مقایسه ای و انتخاب یک سیستم ایمنی مقرون به صرفه در برابر آتش سوزی در نظر گرفته می شوند، نمی توانند برای ارزیابی مطلق ریسک آتش سوزی استفاده شوند. به علاوه حوزه مدل CRISP محدود به ساختمان-های مسکونی دو طبقه است و کاربرد این مدل در ساختمان های پیچیده منوط به در نظر گرفتن ضوابط احتیاطی بیشتر می باشد. در نهایت، دشواری های موجود در توسعه و بسط اصطلاحات تحلیلی مناسب و فاکتورهای عدم قطعیت به عنوان محدودیت ها و چالش های استفاده از روش ارزیابی ریسک کمّی لوند مطرح می باشند. نتیجه گیری: در تحقیق حاضر سعی شد مدل های ارزیابی ریسک آتش سوزی بررسی شود. بر این اساس، مدل هایی که برای استفاده در ساختمان های خاص توسعه یافته بودند فقط در این ساختمان ها قابل استفاده بوده و به سادگی امکان بسط به ساختمان های دیگر را ندارند. این موضوع عمدتاً به علت فرض های ساده و ساده سازی هایی که در کد های کامپیوتری انجام می گیرد، می باشد. موضوع مهم دیگر میزان پذیرش روش های ارزیابی ریسک آتش سوزی برای طرح های ایمن در برابر آتش سوزی است. دلایل این امر مشکل اعتبار کامل مدل ها و کمبود دانش و تکنولوژی آموزش این مدل ها به طراحان و بازرسان است.
۱۳.

مکان یابی اسکان موقت با استفاده از الگوریتم های فازی؛ مطالعه موردی: منطقه یک شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسکان موقت مکان یابی منطق فازی Idrisi WLC

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲ تعداد دانلود : ۳۳
یکی از مهمترین مسائلی که همواره مورد توجه سازمان های مسئول در مدیریت بحران قرار دارد انتخاب مکانی مناسب جهت اسکان موقت جمعیت های آسیب دیده از سوانح می باشد. بدیهی است عدم رعایت مکان گزینی صحیح ممکن است فاجعه دیگری حتی به مراتب وخیم تر از سانحه اولیه بدنبال داشته باشد. بنابراین لزوم برنامه ریزی، مدیریت و ارائه راهکارهای مناسب در استقرار اضطراری یا موقت جمعیت آسیب دیده قبل از وقوع زلزله الزامی می نماید. هدف از این تحقیق ارائه روشی مناسب و کارا برای مکان یابی اسکان موقت با استفاده از الگوریتم های فازی می باشد. به منظور نشان دادن کارآیی الگوی کلی مکان یابی مناسب اسکان موقت پیشنهاد شده در این تحقیق، منطقه یک شهر تهران به عنوان نمونه موردی انتخاب شده تا مکان یابی مورد نظر در سطح این منطقه صورت گیرد. با استفاده از نتایج تحلیل خسارت منطقه، تعداد بی خانمان های شهر تهران 136،786 نفر و میزان سرپناه لازم عددی بین 410 تا 615 هکتار برآورد شد. جهت انتخاب مکان مناسب، ابتدا معیارهای لازم برای مکان یابی تهیه شد. پس از بررسی تحقیق های گذشته و همچنین دریافت نظرات خبرگان، معیارهای مؤثر در مکان یابی اسکان موقت شناسایی گردید. این معیارها شامل معیارهایی مانند دسترسی، نزدیکی به منابع آب، فاصله از گسل ها و رودخانه ها، نزدیکی به مراکز درمانی و خدماتی و امنیت می باشد. در این تحقیق برای تلفیق معیارها (لایه ها) از دو منطق بولین و فازی استفاده شد. جهت انجام عملیات تلفیق فازی و عملیات مکان یابی اسکان موقت، با توجه به قابلیت های گسترده نرم افزار IDRISI در مسائل آنالیز تصمیم گیری چند معیاره، از این نرم افزار استفاده شد. سپس با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار (WLC)، نقشه های فازی بدست آمده، تلفیق شدند و نقشه مطلوبیت منطقه مورد مطالعه بدست آمد. با استفاده از این نقشه و منطق فازی، تعداد 17 مکان با مجموع مساحت 1/649 هکتار جهت اسکان موقت شناسایی گردید. نتایج این تحقیق نشان می دهد که با توجه به محدودیت های قطعی که در روش بولین (روش کلاسیک) اعمال می شود، در این روش مناطق مکان یابی شده نسبت به روش های مبتنی بر منطق فازی، دارای تعداد بیشتری می باشند بنابراین، این منطق در مناطقی که زمین دارای محدودیت است، مناسب نمی باشد. اما با بررسی روش فازی اعمال شده در این تحقیق، مشخص گردید که روش WLC علیرغم سادگی آن، دارای کارایی بسیار بالایی می باشد و این قدرت را به تصمیم گیر می دهد که برای عوامل مختلف برحسب درجه اهمیت آن ها، وزن های متفاوتی را اختصاص دهد. در اثر این برتری، نتیجه حاصل از مکان یابی به روش فازی WLC دارای قدرت تفکیک بهتری می باشد. همچنین نتایج نشان داد با توجه به اینکه موضوع مکان یابی تا حد زیادی وابسته به استدلال تصمیم گیری می باشد، منطق فازی نسبت به منطق کلاسیک دارای کارایی بیشتر می باشد.
۱۴.

تحلیل ریسک مخاطرات چندگانه شهری در اثر سیل و زلزله (مطالعه موردی: منطقه بیست تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ریسک زلزله سیل احتمال مخاطرات چندگانه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی ارزیابی مخاطرات طبیعی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت بحران
تعداد بازدید : ۲۱۲۳ تعداد دانلود : ۱۰۷۱
با گسترش جامعه (شهری) و اقتصاد، به تدریج نیاز به کاهش دادن مخاطرات، اطمینان در ارتباط با کنترل ریسک مخاطرات و دیگر اقدامات مهم و مدیریتی در جهت تهیه برنامه ها و پیگیری طرح های بازدارنده از بروز آسیب پذیری های بیشتر، زیاد شده است. با توجه به توسعه شهرنشینی و تراکم بالای ساختمانی در شهرهای بزرگ، به خصوص شهر تهران، ریسک خسارت مالی و تلفات انسانی توسط سوانح طبیعی نظیر سیل و زلزله به طور چشم گیری بالا می رود. در این تحقیق به بررسی ریسک مخاطرات چندگانه ساختمان های منطقه بیست شهر تهران بر اساس نتایج تحلیل خسارت پرداخته شده است. در راستای به دست آوردن ریسک خسارت های چندگانه، احتمال وقوع دو مخاطره سیل و زلزله محاسبه گردید. همچنین با توجه به اینکه عمر مفید سازه ها 50 سال است، احتمال خرابی سازه ها در سطوح مختلف هم برای مخاطره سیل و هم برای مخاطره زلزله با در نظر گرفتن این عمر مفید محاسبه شده است. در ادامه با در نظر گرفتن روش های احتمالاتی تعیین ریسک مخاطرات چندگانه، میزان ریسک خرابی تعیین گردید و در نهایت با استفاده از محیط GIS نقشه های ریسک مخاطرات چندگانه تولید شد. در این تحقیق، میزان درصد خرابی در ساختمان ها مشخص گردید و با توجه به نتایج به دست آمده، میزان درصد خرابی در ساختمان ها با توجه به سطوح خرابی مختلف در مخاطرات مجزا و چندگانه بدست آمد و تعداد ساختمان های آسیب دیده بنایی، فولادی و بتنی به ترتیب به میزان 25/1، 26/1 و 5/1 برابر افزایش می یابد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان