عباس ارغان

عباس ارغان

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه جغرافیا، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران(استاد مشاور)

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۶۶ مورد.
۲۱.

تبیین میزان اثرگذاری مولفه های نهادی در الگوی مدیریت زمین شهری در ایران موردپژوهی: منطقه 12 کلانشهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت زمین مولفه های نهادی توسعه پایدار کالبدی - فضایی کلانشهر تهران منطقه 12

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۵۷۵
با توجه به اهمیت نقش مولفه های نهادی در مدیریت زمین شهری و چالش های فراروی آن در کشور، پژوهش حاضر با هدف تبیین میزان اثرگذاری مولفه های نهادی در الگوی فعلی مدیریت زمین شهری در منطقه 12 کلانشهر تهران و معرفی راهکارهای مدیریت بهینه زمین شهری در این منطقه صورت گرفته است. این پژوهش از نظر هدف نظری بوده و از نظر ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی می باشد. جهت گردآوری داده ها از روش های اسنادی و میدانی و برای تحلیل داده ها ازآزمون t تک نمونه ای، همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چندمتغیره استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش نیز نهادهای متولی مدیریت زمین شهری و مراجعه کنندگان به این نهادها بوده که به ترتیب 206 و 130 نمونه تعیین و مورد مصاحبه و پرسشگری قرار گرفته است. نتایج حاصله از بررسی یافته ها نشان می دهد از میان مولفه های نهادی، تصمیم گیری غیرمشارکتی و ساختار تمرکزگرا بیشترین تأثیر را در ناکارآمدی الگوی فعلی مدیریت زمین شهری در منطقه 12 کلانشهر تهران داشته است.
۲۲.

عوامل و پیامدهای خزش شهری در نواحی پیراشهری (مطالعه موردی: شاهد شهر شهریار)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خزش شهری تحولات کالبدی تغییر کاربری اراضی محیط زیست شاهد شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۲۰۱
الحاق و ادغام روستا به شهر یکی از نتایج خزش شهری است که آثار اجتماعی، اقتصادی و کالبدی گوناگون مطلوب یا نامطلوب را بر عرصه های روستایی ادغام شده در شهر برجای می گذارد.شهر شاهد شهر در شهرستان شهریار در سالیان اخیر در ابعاد مختلف کالبدی،اقتصادی،اجتماعی گسترش یافته است. توجه به جوانب مختلف خزش شهری و الحاق و ادغام روستا به شهر می تواند در ترسیم چشم انداز دقیق تری از توسعه فیزیکی آتی شهر مؤثر واقع شود؛ از این رو در پژوهش حاضر به بررسی عوامل خزش شهری و آثار و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و محیط زیستی-کالبدی الحاق و ادغام سکونتگاه های روستایی به شاهد شهر از دیدگاه ساکنان پرداخته شد. داده های مورد نیاز تحقیق به کمک تصاویر ماهواره ای TM لندست 5 در دو مقطع زمانی 1375 و 1395 و فنون سنجش از دور و نیز تکمیل پرسشنامه تحقیق جمع آوری شده است. یافته ها به روش کیو نشان داد چهار عامل افزایش جمعیت و مهاجرت ، سودآوری سرمایه داری مستغلات، ضعف قوانین ، مقرارت و نظارت ضعیف دولت، ضعف فعالیت های مولد و سرمایه داری تولیدی،در دو دهه مزبور موجب تسریع خزش شهری در شاهد شهر شده است. همچنین نتایج حاصله از خزش شهری درتحولات فضایی شاهدشهر به روش دلفی نشان داد که گسترش باغ ویلا و ساخت ساز شهری با میانگین 8/7، ادغام قومی و کاهش انسجام اجتماعی و تغییرات ساختار اشتغال با میانگین 9/8، تخریب باغ ها با میانگین 8/8،کاهش آب زراعی به نفع آب شرب شهری با میانگین 6/5 درصد، از جمله اثرات فضایی گسترش خزش شهری در ناحیه بوده است.
۲۳.

سنجش تاب آوری و پایداری شهر سمنان در مواجهه با مخاطرات طبیعی (با تأکید بر زلزله)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری مخاطرات طبیعی زلزله شبکه عصبی سمنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۱۳۱
شاکله ی تاب آوری شهری را چهار بعد اجتماعی، اقتصادی، نهادی و کالبدی تشکیل می دهند در وضعیت مطلوب یک شهر تاب آور دارای اجتماعی محلی توانمند با اقتصادی پویا و پایدار که از لحاظ نهادی و مدیریتی به شکل مشارکتی اداره شده و از برآیند این عوامل فوق کالبدی شهری شکل گرفته بصورت یک دست و منسجم جلوه کرده و در هیج نقطه ای از آن پژمردگی مشاهده نمی شود. هدف از پژوهش حاضر سنجش تاب آوری و پایداری شهر سمنان در مواجهه با مخاطرات طبیعی (زلزله) می باشد. روش تحقیق در این بررسی توصیفی- تحلیلی بوده که آمار و اطلاعات آن با استفاده از پرسشنامه به دست آمده است. جامعه آماری این پژوهش شهروندان ساکن در شهر سمنان بوده است که با استفاده از فرمول کوکران، نمونه ای به حجم 384 نفر از بین آن ها با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردید. برای سنجش روایی (اعتبار)، با استفاده از روایی صوری، نظرات افراد مرتبط بررسی و پایایی آن با استفاده از آزمون کرونباخ در محیط نرم افزاری Spss معادل 863/. تعیین شد که گویای هماهنگی و پایایی بالای داده ها است. در تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی در نرم افزار Spss استفاده شده است. در سطح آمار توصیفی، از میانگین گیری و درصد گیری؛ و در سطح آمار استنباطی، برای بررسی ارتباط میان متغیر ها از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تی تک نمونه ای و همچنین مدل شبکه عصبی بهره گیری شده است. یافته های تحقیق نشان داد که بعد اجتماعی - فرهنگی با میانگین رتبه 2.59 و کالبدی با میانگین رتبه 3.05 و بعد اقتصادی با میانگین رتبه 2.17 و در آخر بعد نهادی - سازمانی با میانگین رتبه 2.56وضعیت موجود ابعاد تاب آوری در شهر سمنان را نشان می دهند.
۲۴.

ارزیابی روند توسعه شهری با روش جا پای جغرافیا (مطالعه موردی:منطقه 13کلانشهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جغرافیا بوم شناسی توسعه پایدار آنتروپی آنتروپی شانون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۱۴۲
این پژوهش به بررسی دوموضوع مهم ردپای جغرافیایی وتوسعه پایدار شهری درلایه های مدیریت وبرنامه ریزی شهری می پردازد. جمع آوری وگردآوری اطلاعات با روش کتابخانه ای،میدانی وپرسشنامه انجام شده است. این تحقیق با روش توصیفی، تبیینی واز طریق مدل جای پای جغرافیا(ردپای اکولوژیکی) برای تعیین توسعه پایدارجامعه شهری درمنطقه13انجام گرفته است.یافته های تحقیق نشان می دهد که جای پای جغرافیا (ردپای اکولوژیکی)منطقه معادل 1.913هکتاربه ازای هرنفردرسال می باشد،این بدان معناست که این منطقه 1.376برابربیش ازسهم خود ظرفیت اکولوژیکی قابل تحمل را به خود اختصاص داده ومنطقه 13برای برآوردن نیازهای خویش به مناطق دیگرتهران نیازمند و ازسوی دیگرالگوهای توسعه منطقه بنا برمحاسبات صورت گرفته ازطریق ضرایب جینی وآنتروپی نسبی شانون تا حدودی پراکنده بوده ونابرابری وعدم تعادل درتوزیع جمعیت نیزدرنواحی چند گانه آن مشهود است.
۲۵.

سنجش شاخص کالبدی- محیطی تاب آوری در بافت های شهری تهران (مطالعه موردی محلات تجریش، جنت آباد شمالی و فردوسی شهر تهران) در راستای ارائه مدلی بومی برای تاب آوری کلان شهرهای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شاخص کالبدی- محیطی تاب آوری بافت های شهری تهران کلان شهرها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۱۲۹
تاب آوری شهری موضوعی کلان است که مؤلفه های مختلفی در چارچوب آن گنجانده می شود که یکی از این مؤلفه ها شاخص کالبدی- محیطی است. شاخص کالبدی محیطی ناب آوری شهری بیشتر زیرساخت های حیاتی شهر را در بر می گیرد. از طرفی در میان شاخص های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و... تاب آوری این شاخص از اهمیت بیشتری در مواجه با بحران ها برخوردار است. هدف این مقاله سنجش شاخص کالبدی- محیطی تاب آوری در بافت های شهری تهران با تأکید بر محلات تجریش، جنت آباد شمالی و فردوسی است. سؤال اصلی مقاله این است که وضعیت محلات مورد مطالعه در این مقاله ازنظر شاخص های کالبدی- محیطی اثرگذار در تاب آوری بافت های شهری چگونه است؟ روش مورد استفاده در این مقاله توصیفی- تحلیلی است که دران سعی خواهد شد با استفاده از واقعیات موجود در کتاب ها و مطالعات صورت گرفته و مشاهدات میدانی به تحلیل و تبیین موضوع مورد بررسی پژوهش پرداخته شود. نتایج این مقاله نشان می دهد که اولاً شهر تهران از لحاظ تاب آوری با بحران مواجهه است و دغدغه بسیاری از مدیران کلان و خرد شهر تهران کم کردن از شدت و درجه این وضعیت بحرانی تاب آوری این شهر است و ثانیاً این که از بعد کالبدی محیطی وضعیت تاب آوری شهر تهران به مراتب بغرنج تر می نماید. زیرساخت های آسیب پذیر، شامل خانه های کم دوام که مخصوصاً به یک حادثه فاجعه بار حساس هستند. نتایج این مقاله گویای این واقعیت است که شهر تهران و محلات مورد بررسی از لحاظ متغیرهای کالبدی مهم مانند مقدار شریان های اصلی برای تخلیه های پیش از حادثه و تأمین مواد حیاتی پس از سوانح و همچنین سیستم های فیزیکی نظیر تعداد خطوط لوله، جاده ها و زیرساخت های حیاتی و بحرانی، شبکه حمل ونقل، کاربری زمین، نوع مسکن (ویلایی- آپارتمانی)، جنس مصالح، مقاومت بنا، کیفیت و قدمت بنا، مالکیت، نوع ساخت و ساز، ارتفاع ساختمان ها، فضای باز ساختمان محل سکونت، فضای سبز، تراکم محیط ساخته شده، نوع مسکن، پتانسیل دسترسی/تخلیه، ویژگی های جغرافیایی (خصوصیات ژئوتکنیک، شیب)، شدت و تکرار مخاطرات، شناسایی مکان های امن، شناسایی گسل ها، دور شدن از مناطق آسیب پذیر، نزدیک بودن به نواحی تاب آوری بسیار ضعیفی دارد.  
۲۶.

بررسی و تحلیل تطبیقی اثرات شاخص های پایداری در محلات شهری مطالعه موردی: شهر جدید رودیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پایداری برنامه ریزی شهری محلات شهری شهر رودیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۲۸۶
توسعه شهرهای کوچک همواره به عنوان یکی از سیاست های عمده در امر برنامه ریزی کشورهای درحال توسعه بوده است. تحلیل شاخص های پایداری محلات شهری برای برنامه ریزان شهری امری مهم تلقی می گردد. هدف از پژوهش حاضر سنجش و تحلیل سطح پایداری کالبدی، اقتصادی، زیستی، اجتماعی و امنیتی محلات شهری می باشد. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی بوده و روش بررسی آن توصیفی تحلیلی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه افراد ساکن در شهر رودیان، در سال 1395 بود که از بین آن ها 359 نفر از افراد به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب گردیدند. بدین جهت یک نمونه اولیه شامل 40 پرسشنامه در بین جامعه موردنظر پیش آزمون گردید و سپس با استفاده از داده های به دست آمده از این پرسشنامه ها و به کمک نرم افزار آماری SPSS میزان ضریب اعتماد با روش آلفای کرونباخ محاسبه گردید. این روش هماهنگی درونی ابزار اندازه گیری خصیصه های مختلف را ارزیابی می کند. در ادامه به منظور تجزیه وتحلیل داده های حاصل از عملیات میدانی از آزمون آماری t تک نمونه ای برای سنجش وضعیت پایداری، از تحلیل واریانس برای مقایسه گویه ها در قالب نرم افزار SPSS و از مدل های تصمیم گیری ترکیبی WASPAS جهت رتبه بندی استفاده شده است. از یافته های این پژوهش می توان به این نتیجه رسید که محلات شهر رودیان ازنظر شاخص های توسعه پایدار محله ای متفاوت می باشند، شاخص های پایداری می تواند در ساماندهی محلات شهری اثرگذار باشد، محلات شهر رودیان ازنظر جمعیت و مساحت تفاوت های قابل ملاحظه ای با یکدیگر دارند و با شناخت مشکلات محلات و بهبود بخشیدن به آن ها و با قوت بخشیدن به شاخص های محله ای می توان به ساماندهی مناطق شهر دست یافت. نتایج این بررسی نشان می دهند عوامل اجتماعی کالبدی در توانمند کردن محلات شهر رودیان نقش بسزایی دارند بنابراین رشد امنیت، خدمات، کیفیت زندگی، مشارکت و دسترسی در ای ن محلات درگرو س امان دهی کالبدی آن ها اس ت که در جریان آن راهبرد توانمند کردن اجراشدنی است.
۲۷.

سنجش و ارزیابی مناطق کلان شهر تهران از نظر شاخص های شکوفایی شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شکوفایی شهری توسعه پایدار شهری شاخص های شکوفایی شهری کلان شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۳۱۳
امروزه شهرها به منظور رقابت در عرصه بین المللی سعی در ارتقا زیرساخت های خود، جهت دستیابی به نوآوری و شکوفایی دارند. از این رو، بررسی جایگاه شهرها از منظر شاخص های شکوفایی شهری امر مهمی در بحث شهرسازی پایدار می باشد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر سنجش و ارزیابی مناطق کلان شهر تهران از نظر شاخص های شکوفایی شهری است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و هدف گذاری آن کاربردی است. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از مدل های کمی آنتروپی شانون، واسپاس (WASPAS)، ضریب پراکندگی (C.V)، آمار خودهمبستگی فضایی موران و از نرم افزار Arc GIS استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که الگوی توزیع فضایی شاخص های شکوفایی شهری در سطح مناطق 22 گانه شهر تهران به صورت خوشه ای است و مناطق 22، 1 و 2 به ترتیب با کسب میزان امتیاز واسپاس 4492/0، 1981/0 و 1938/0 از لحاظ برخورداری از شاخص های شکوفایی شهری در بین مناطق 22 گانه در رتبه های اول تا سوم قرار دارند. در سوی دیگر منطقه 8 با کسب کمترین میزان واسپاس 0439/0 در جایگاه آخر قرارگرفته است. از نظر آماری حدود 5/0 درصد از مناطق در وضعیت برخوردار، 36/0 درصد در وضعیت نیمه برخوردار و 59/0 درصد در وضعیت نامطلوب قرار دارند. از نظر جغرافیایی می توان گفت که برخورداری مناطق از شاخص های شکوفایی شهری از  سمت شمال به جنوب و از شرق به غرب تهران سیر نزولی دارند و از  میزان آن کاسته شده است.
۲۸.

ارائه الگوی تحقق اقتصاد مقاومتی در مدیریت شهری با رویکرد دانش و فناوری(مطالعه موردی: منطقه14 شهرداری تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانش و فناوری اقتصاد اقتصاد مقاومتی مدیریت شهری الگو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۲۰۶
در شرایط کنونی که کشور بدلیل تحریم، در برخی بخش ها با مشکلات و مسائل اقتصادی فراوانی روبه رو است گام برداشتن به سوی اقتصاد مقاومتی در حوزه شهری می تواند بستر مناسبی برای هزینه کرد صحیح و کاهش هزینه های شهری، پی بردن به ظرفیت های بالقوه شهر، استفاده بهینه و بموقع از فرصتهای موجود، استراتژیهای مدیریت شهری و استفاده از خلاقیت و نوآوری باشد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی و تبیین الگوی تحقق اقتصاد مقاومتی در مدیریت شهری با رویکرد اقتصاد درون زا می باشد. پژوهش حاضر از دید هدف، کاربردی است و از دیدگاه روش انجام پژوهش، توصیفی – تحلیلی محسوب می شود. در این پژوهش از طریق مطالعه اسنادی و به کمک روش دلفی و نظر خبرگان، الگویی ارائه شده است. تجزیه وتحلیل داده ها ابتدا با استفاده از آمار توصیفی انجام شد. الگوی ارائه شده دربرگیرنده ی یک بعد دانش و فناوری شامل 3 مولفه و 46 شاخص بود. سپس به منظور تحلیل آماری داده ها از روشهای تحلیل عاملی استفاده گردید و آزمون مدل تحقیق با روش معادلات ساختاری انجام شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که الگوی به دست آمده نقش اساسی در تحقق اقتصاد مقاومتی در مدیریت شهری از طریق نخبه گرایی، مدیریت دانش بنیان و آموزش بعنوان مولفه های بعد دانش و فناوری خواهد داشت.
۲۹.

ارزیابی عملکرد چشم انداز و ساختار طبیعی شهر در مناطق گردشگر پذیر، مطالعه موردی شهر چالوس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهر چشم انداز شهر ساختار طبیعی گردشگری شهر چالوس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۱۴۶
پژوهش حاضر از نظر هدف، پژوهش کاربردی و از نظر ماهیت و روش کار توصیفی-پیمایشی و استنباطی است. جامعه آماری پژوهش تمامی شهروندان بالای 20 سال محلات شهر چالوس هستند روش نمونه گیری در این پژوهش به صورت اتفاقی از مردم شهر و گردشگران به تعداد 484 نمونه (بر اساس فرمول کوکران) می باشد.جهت تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ (0.734) استفاده شد و تحلیل داده ها از ابزار پرسشنامه و تحلیل آن در SPSS و بهره گیری از آزمون هایی همچون میانگین ، آزمون T تک نمونه ای و همبستگی پیرسون و نیز تحلیل سلسله مراتبی AHP استفاده شده است. نتایج حاصلحاکی از آن است که شاخص ساختار طبیعی شهر، دارای مقدار آماره T مثبت بوده و در سطح معناداری کمتر از 0.05 قرار گرفته و در نتیجه وضعیت آن بیش تر از حد متوسط است.همچنین شاخص های تابلوهای اطلاع رسانی، فضای سبز، نورپردازی، دارای مقدار آماره T منفی است و در سطح معناداری کمتر از 0.05 قرار گرفته اند. در نتیجه وضعیت آن ها کم تر از حد متوسط است.ضمن اینکه شاخص های توپوگرافی، هندسه ساختمان ها، خیابان ها و شبکه گذرگاهی، نمای ساختمان ها، مبلمان شهری، مصالح ساختمانی، در سطح معناداری بیش تر از 0.05 قرار گرفته اند. ارزیابی کلی از شاخص های چشم انداز و ساختار طبیعی در جذب و ماندگاری گردشگر در شهر چالوس نیز بیانگر این امر است که محله 10 با میانگین وزنی کل (3.70)، در بهترین شرایط و محله 5 با میانگین وزنی کل( 2.65) در ضعیف ترین شرایط وجود دارد.
۳۰.

ارزیابی عوامل مؤثر بر رضایتمندی از سیستم اتوبوسرانی شهر سمنان

کلید واژه ها: رضایتمندی حمل و نقل عمومی سیستم اتوبوسرانی شهر سمنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۲۴۴
افزایش جمعیت و رشد روزافزون آن در شهرها مسایل ومشکلات بسیاری را برای شهروندان به همراه داشته است. آلودگیهای زیست محیطی و صوتی از مهمترین مشکلات است.یکی از راهکارهای موثر در کاهش این مشکلات استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی است. وجودپایانه در شهرها، از اصلی ترین نیازها و مطالبات مردم است. پایانه ها به عنوان مفصل ارتباطی جاده های برونشهری و درونشهری، مانع تردد اتوبوس ها به داخل شهرها می شوند و از اینرو در بهبود وضعیت ترافیک،کاهش آلودگی های زیست محیطی شهرها و ایجاد امنیت، آرامش، هدایت و مدیریت سفرها نقشی سازنده و ارزنده ایفا می کنند. این پژوهش با هدف ارزیابی عوامل مؤثر بررضایتمندی از سیستم اتوبوسرانی شهر سمنان انجام گرفته است که به منظورتجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات ازنرم افزارSPSS، و آزمونT و روش آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون) استفاده شده است.جامعه آماری 141212 نفرساکن در منطقه یک شهر سمنان می باشد. و حجم نمونه انتخابی 50 نفر می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که در فرضیه اول مؤلفه ارتقا کاهش مدت زمان انتظار برای اتوبوس با میانگین میانگین 26/3 ، مولفه تعداد اتوبوس ها با میانگین 24/3 و مولفه کیفیت سیستم سرمایشی گرمایشی در اتوبوس با میانگین 21/3 و در فرضیه دوم مؤلفه افزایش ساعات کار و سرویس دهی با میانگین 25/3، مولفه افزایش تجهیزات و امکانات موجود در ایستگاه ها (وجود سایبان، نیمکت، روشنایی و...) با میانگین 22/3 و مولفه افزایش تجهیزات داخلی اتوبوس ها نظیر صندلی ها، میله های اتوبوس، صحت و رنگ آمیزی با میانگین19/3 در رتبه اول تا سوم قرار گرفتند. نتایج بیانگر کیفیت بسیار نامطلوب وضعیت کنونی خدمات اتوبوسرانی شهر سمنان که باعث کاهش میزان استفاده از این سیستم را نشان می دهد و به منظور ایجاد رضایتمندی در جهت استفاده از این سیستم حمل و نقل افزایش خدمات ضروری می باشد
۳۱.

بررسی ظرفیت های توسعه درونی اراضی ناکارآمد و فرسوده مطالعه موردی: مناطق 4 و 14 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه درونی اراضی ناکارآمد بافت فرسوده منطقه 4 و 14 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۲۴۸
بافت های فرسوده که کمبود خدمات شهری و ناپایداری در آن ها مشهود است، دارای ظرفیت های فروانی برای حرکت به سمت توسعه درونی در چارچوب توسعه پایدار می باشند. تحقیق حاضر به شناسایی ظرفیت های موجود اراضی ناکارآمد و فرسوده شهری در راستای توسعه درونی پرداخته است. محدوده موردمطالعه در این تحقیق، مناطق 4 و 14 شهر تهران است. تحقیق از نوع کاربردی است و با روش توصیفی تحلیلی به تجزیه وتحلیل اطلاعات پرداخته است. جامعه نمونه شامل 30 نفر از کارشناسان که با روش گلوله برفی شناسایی شده اند. ارزیابی ظرفیت های توسعه درونی در اراضی ناکارآمد و بافت فرسوده با استفاده از روش Fuzyy GIS انجام شده است. نتایج به دست آمده از نقشه های ترکیب لایه ها و شاخص های تحقیق نشان می دهد که محدوده های با اولویت بالا و بسیار بالا در بافت فرسوده منطقه 14 تهران در راستای توسعه درونی حدود82/116 هکتار (6/60% از کل مساحت) را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که محدوده های با اولویت بالا و بسیار بالا در توسعه درونی در منطقه 4 شهر تهران حدود 05/25 هکتار از مساحت بافت فرسوده منطقه 4 تهران است که حدود 4/82 % مساحت از کل بافت فرسوده و زمین های فاقد بنا در این منطقه از تهران را شامل می شود، اما به علت بالا بودن حجم اراضی ناکارآمد و فرسوده منطقه 14 شهر تهران حجم جمعیت پذیری این منطقه بیشتر از منطقه 4 است. مقایسه معیارهای مؤثر بر توسعه درونی در اراضی ناکارآمد و فرسوده منطقه 4 و 14 شهر تهران نشان می دهد، که در منطقه 14 معیار مساحت زمین با امتیاز 412/0 و در منطقه 4، شاخص کاربری زمین با امتیاز 346/0 بیشترین اهمیت را نسبت به سایر شاخص ها دارا می باشد
۳۲.

بررسی تاثیرات کاربری های شهری بر هویت شهر اسلامی. محدوده مورد مطالعه: منطقه یک شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کاربری های شهری هویت شهر اسلامی منطقه یک شهر یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۸۴
شهرهای کشور ایران از لحاظ زمانی و مکانی و شاخص های فرهنگی اجتماعی ، در زمره شهرهای اسلامی قرار میگیرند و شهرها تنها از لحاظ ابعاد کالبدی و وجوه و مولفه های هویت ساز شهرهای اسلامی ( کاربریها، مظاهر معماری و ساختمانی، فعالیتهای شهری، خصوصیات تحرکی ، سیما و منظر شهر و از این قبیل ) در رده های مختلف قرار گرفته و حتی درون هر شهر ، شاهد بافتها و محلات متفاوت از لحاظ دارابودن هویت شهر اسلامی می باشد . لذا در این تحقیق سعی شده که با استفاده ا ز روش توصیفی –تحلیلی به بررسی تاثیرات کاربری های شهری ( مذهبی، فرهنگی، تجاری خدماتی) بر هویت شهر اسلامی و به طور خاص در منطقه یک شهر یزد با توجه به این مساله که در منطقه مورد مطالعه ، بخشهای تاریخی شهر بر اساس بی توجهی و شاید فقدان پاره ای از موارد و هسته های جدید و نوساز به دلیل ضعف در برنامه یزی و طراحی درست و اصولی و همچنین نادیده گرفتن هویت اصیل و دیرینه شهر ، شاهد از بین رفتن هرچه بیشتر و بیشتر هویت شهری و به دنبال آن شکل گیری بافتها و مناطق عاری از هرگونه هویت کالبدی، فرهنگی، اجتماعی و ... هستند، پرداخته شود . ابزارهای گردآوری اطلاعات شامل ، نرم افزار GIS، برداشت میدانی ، مصاحبه و پرسشنامه می باشد و با استفاده از آزمون های آماری و روش تحلیل شبکه به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شده است . نتایج مطالعه نشان میدهد که ، بین تاثیر ویژگیهای کاربری بر هویت شهر اسلامی در منطقه یک، تفاوت معنی داری وجود دارد ، بیشترین تأثیر را کاربریهای مذهبی و در ویژگیهای بعد عینی و کمترین تأثیر را کاربریهای فرهنگی و در ویژگیهای بعد ذهنی در منطقه مورد مطالعه داشته اند.
۳۳.

واکاوی مولفه های موثر در تحقق پذیری شهر خلاق با رویکرد آینده نگری پایدار (مطالعه موردی: شهر رودیان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهر خلاق فضا تعامل شهر رودیان SPSS DANP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۱۲۹
شهر خلاق می تواند نیازها و خواسته های جوامع شهری را در ابعاد گوناگون برطرف کند بر همین اساس هدف از پژوهش حاضر سنجش مولفه های موثر در تحقق پذیری شهر خلاق با رویکرد آینده نگری پایدار می باشد. در این راستا با توجه به هدف پژوهش از روش پیمایش استفاده شده است به لحاظ سطح مطالعه، در دو سطح توصیفی و تبیینی (توصیفی- تحلیلی) استفاده گردید در واقع این پژوهش بر تاثیرعواملی چون (سرمایه انسانی، نوآوری، سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی) بر شهر خلاق تأکید دارد. این تحقق بر اساس وسعت مطالعه جزو تحقیقات پهنانگر (شهر رودیان) است و بر اساس معیار زمان، مقطعی می باشد همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای آماری چون SPSS، و روش تصمیم گیری چند شاخصه(Dematel Based ANP) استفاده شده است در سطح توصیفی از جداول یک بعدی، درصد و فراوانی استفاده شده است همچنین در سطح استنباطی نیز برای آزمون فرضیات از آزمون های T-Test، تی دو نمونه مستقل، تحلیل مسیر، پیرسون استفاده گردیده است و برای رتبه بندی عوامل مؤثر بر تحقق شهر خلاق از مدل DANP بهره گرفته شده است درنهایت نتایج حاصل از پژوهش نشان داد بین هنجارها و اعتماد اجتماعی و سرمایه انسانی، نوآوری، سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی ارتباط مؤثری وجود دارد که این ارتباط دارای همبستگی برای متغیرهای سرمایه انسانی، نوآوری، سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی به ترتیب 436/0، 591/0، 565/0 و 665/0 می باشد که در نتیجه نشان دهنده این موضوع می باشد که با افزایش هنجارها و اعتماد اجتماعی، میزان سرمایه انسانی، نوآوری، سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی نیز در منطقه مورد مطالعه افزایش پیدا خواهد کرد در نتیجه می توان در نهایت از نتایج پژوهش حاضر اینگونه برداشت نمود که سرمایه اجتماعی پیش بینی کننده خوبی برای تبیین و بررسی سطح شهر خلاق در شهر رودیان می باشد.
۳۴.

اولویت بندی و سنجش مولفه های کیفیت محیط از منظر گردشگران در بخش آسارا محور کرج- چالوس با استفاده از تکنیک های MCDM(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اولویت بندی کیفیت محیط گردشگران MCDM بخش آسارا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۲۷۰
هدف پژوهش حاضر شناسایی مهم ترین مولفه های کیفیت محیط گردشگری بخش آسارا از نگاه گردشگران می باشد و ضرورت شناسایی مهم ترین عوامل اثرگذار بر کیفیت محیط مدنظر است. این پژوهش با توجه به هدف، کاربردی و از نظر روش، از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی است. پژوهش فوق با بهره گیری از مدل های تصمیم گیری چندمعیاره ویکور الکتر،مجموع ساده وزنی و مدل کپلند انجام شده و آسارا از لحاظ سنجش و اولویت بندی کیفیت محیط از دیدگاه گردشگران با تأکید بر شاخص های هفتگانه رتبه بندی و اولویت بندی گردید. نتایج تحلیل و اولویت بندی کیفیت محیط منطقه نشان داد از میان شاخص های هفتگانه موثر بر سنجش و اولویت بندی کیفیت محیط براساس اوزان به دست آمده، شاخص مرتبط با جاذبه های گردشگری بیشترین میزان تاثیرگذاری را در ایجاد و بهبود کیفیت محیط بخش آسارا از دیدگاه گردشگران دارد.
۳۵.

شاخصهای تأثیر گذار در شهر خلاق جهت خلق فضاهای تعاملی شهری (مورد مطالعه: شهر ری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهر خلاق فضا تعامل سرمایه اجتماعی شهر ری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۹۳
خلاقیت یک اصل  اساسی برای  انس ان  بودن  و  یک  منبع  حیاتی  برای  فرد،  جامعه  و  اقتصاد  است . جوامع خلاق پر جنب و جوش و  دارای اماکن انسانی، پرورش دهنده رشد فردی، درخشان در پیشرفت های فرهنگی و  تکنول وژیکی،  تولید  کننده  شغل و  ثروت  و  پذیرای  تنوع  شیوه  زندگی  و  فرهنگ  هستند . هدف پژوهش حاضر سنجش شاخص های شهر خلاق و میزان اثرگذاری این شاخص ها در شهر خلاق است. جامعه آماری پژوهش را تمام شهروندان شهر ری تشکیل می دهد که با استفاده از فرمول کوکران 322نفر به عنوان حجم نمونه به صورت تصادفی انتخاب شده است. روایی پرسشنامه با استفاده از کمک کارشناسان و اساتید دانشگاه و پایایی آن به وسیله آلفای کرونباخ محاسبه شده است. مقدار آلفای محاسبه شده برابر با 86/0 است که نشان می دهد عددی مطلوب است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون تی تک نمونه ای، تحلیل رگرسیون و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج آزمون تی نشان می دهد که شاخص کیفیت زندگی با میانگین300/2، سرمایه اجتماعی با میانگین742/2، شاخص نوآوری با میانگین201/2 و شاخص سرمایه انسانی با میانگین 890/2 پایین تر از حد مطلوب قراردارند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که شاخص هنجارها و اعتماد اجتماعی با ضریب 679/0 بیشترین اثر در تحقق شهر خلاق دارد. همچنین نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین سرمایه اجتماعی و شهر خلاق ارتباط معنی داری برقرار است.
۳۶.

واکاوی نقش شاخص های تأثیر گذار در شهر خلاق جهت خلق فضاهای تعاملی شهری (مورد مطالعه: شهر ری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهر خلاق فضا تعامل شهر ری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۷۷
شهر خلاق می تواند نیازها و خواسته های جوامع شهری را در ابعاد گوناگون برطرف کند نیازهایی که هریک در رشد شهر تأثیر گذار است فضای شهری زمانی تحقق می پذیرد که شخص یا افرادی بخواهند از آن استفاده کنند یا در این فرآیند دخیل باشند و این فرآیند از یک سو به پویایی محیط و از سوی دیگر به بروز طبقه خلاق کمک می کندکه عوامل تأثیر گذار (سرمایه انسانی، نوآوری، سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی) به عنوان شاخص ها در ایجاد خلاقیت و برنامه ریزی می تواند تأثیر گذار باشد که در این تحقیق بطور کلی به آن پرداخته شده است هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص های تأثیر گذار جهت خلق فضاهای تعاملی با تاکید بر شهر خلاق می باشد در این راستا با توجه به موضوع پژوهش از روش پیمایش استفاده شده است به لحاظ سطح مطالعه، در دو سطح توصیفی و تبیینی (توصیفی- تحلیلی) استفاده گردید همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای آماری چون SPSS، و نرم افزار Super decision استفاده شده است در سطح توصیفی از جداول یک بعدی، درصد و فراوانی استفاده شده است همچنین در سطح استنباطی نیز برای آزمون فرضیات از آزمون های T-Test، تی دو نمونه مستقل، تحلیل مسیر، پیرسون استفاده گردیده است و برای رتبه بندی عوامل مؤثر بر تحقق شهر خلاق از مدل ANP بهره گرفته شده است در نهایت نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که سرمایه اجتماعی پیش بینی کننده خوبی برای تبیین و بررسی سطح شهر خلاق در شهر ری می باشد.
۳۷.

Resilience Assessment of Semnan, Iran, in the Face of an Earthquake(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۲۴
INTRODUCTION: Resilience is considered a way of strengthening societies using their capacities which can be defined as the ability of systems to adapt to changes without collapsing at the incidence of disasters. To understand resilience and the way it is analyzed at the community level, it is necessary to study the society's current condition and policies, as well as the measures adopted to reduce risk and how the risks in society are dealt with. This study aimed to assess the resilience of urban communities in the face of an earthquake. METHODS: This descriptive-analytical study was conducted using a questionnaire to collect the required data in Semnan, Iran, in 2019. The statistical population of this study (n=384) consisted of the citizens of Semnan selected using the Cochran formula and random sampling method. The collected data were analyzed in SPSS software (version 23) using mean and percentage for descriptive analysis and Pearson correlation coefficient and one-sample t-test for inferential statistical tests. FINDINGS: Based on the results, the sociocultural, infrastructural-physical, economic, and institutional-organizational dimensions showed the current condition of resilience in Semnan with the mean scores obtained as 2.59, 3.05, 2.17, and 2.56, respectively. It was also revealed that resilience had a significant relationship with age, education, income, accommodation ownership, employment, calculated by the Pearson correlation coefficient (P-value=0.99). CONCLUSION: The mean scores and significance level of the economic resilience in Semnan revealed that this city lacked economic resilience. In this regard, it can be noted that residents' lack of skills in other fields and jobs, lack of possessions outside the city, the vulnerability of residents' properties and assets, level of economic poverty in the city, citizens' limited financial ability to participate economically, and low level of household savings to compensate for earthquake damage have made returning to pre-crisis conditions highly difficult for citizens, and consequently, they cannot be economically resilient.
۳۸.

ارائه الگوی بهینه شهر هوشمند از منظر توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر ری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه پایدار شهری شهر ری شهر هوشمند مردم هوشمند هوشمندسازی شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۵۱
پیشرفت هوشمندسازی شهرها از یک سو و الزامات پایداری شهری زمینه را برای گذار به سوی شهر هوشمند پایدار فراهم کرده است. مطالعه حاضر با هدف ارائه الگوی بهینه شهر هوشمند از منظر توسعه پایدار شهری انجام شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و بازه زمانی گردآوری داده ها یک پژوهش پیمایشی مقطعی است. جامعه آماری شامل مدیران و کارشناسان مدیریت شهری است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 384 نفر برآورد شد و نمونه گیری با روش تصادفی ساده انجام گرفت. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که با روش روایی سازه، روایی همگرا، و روایی واگرا اعتبارسنجی شد. با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی نیز قابلیت اعتماد پرسشنامه مطلوب ارزیابی شد. برای اعتبارسنجی الگوی شهر هوشمند از منظر توسعه پایدار شهری از روش حداقل مربعات جزئی و نرم افزار Smart PLS استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده زیرساخت های شهری هوشمند و حکمروایی هوشمند دو عنصر زیربنایی الگو هستند که بیشترین تأثیر را در ایجاد شهر هوشمند مبتنی بر توسعه پایدار دارند. به همین ترتیب از میزان تأثیرگذاری در سطوح بعد کاسته می شود و متغیرهای هم سطح دارایتعامل متقابل با هم هستند. این عوامل با تأثیر بر هوشمندسازی حمل ونقل و تجارت های هوشمند مبتنی بر فناوری به اقتصاد هوشمند و محیط زیست هوشمند کمک می کنند. در ادامه از طریق سازه های هوشمند و مردم هوشمند می توان به توسعه پایدار شهری دست یافت. توسعه پایدار شهری به هوشمندسازی شهر ختم شود.
۳۹.

Assessment of the Tourism Opportunities Role in Developing Sources of Municipal Sustainable Income (Case Study: Sarakhs City)

کلید واژه ها: Urban Tourism Sustainable Income Municipality of Sarakhs Sarakhs City

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۹۲
In addition to its positive effects on the economy of the city, the livelihood of the citizens, developing the micro businesses and improving the condition of the urban infrastructures, the urban tourism can play a major role as one of the municipal income resources in the economy of the city. To earn money in the municipalities is one of the things that has a major effect on providing services to the citizens. Municipality's more reliance on unsustainable income causes the city to confront with the basic problems in all its dimensions, including the urban body and landscape and, consequently, the reduction of the quality in the urban life will be seen. According to the surveys conducted by Sarakhs' municipality, it relies on the sources of the unsustainable income. Among the most important unsustainable sources of Sarakhs' municipality, the construction tolls and the illegal income such as the income from urban crimes, construction violations and the transfer of density surplus can be pointed, which a major share of municipal income is earned by this way. To make a sustainable income system, the use of the potential tourism capacities in Sarakhs can play a significant role in providing the sustainable income for the municipality. The method of the present research is descriptive-analytic and in this article, we try to offer some solutions in order to achieve the sustainable income of the municipality in addition to examine the capacities and the tourism potential capabilities in Sarakhs.
۴۰.

ارزش گذاری شاخصه های زیست پذیری و ارتقای کیفیت زندگی در کلانشهر کرج (به منظور افزایش پایداری شهری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهر زیست پذیر کیفیت زندگی پایداری شهرکرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۹۷
درجهان امروز شهرها با چالشهای بسیاری در زمینه های زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی مواجه و در عین حال به مکان اصلی سکونت و هنجار تبدیل شده اند. رشد شهرنشینی منجر به افزایش مسائل و مشکلات شهرها گشته و هشداری بر ناپایداری شهرها می باشد. در دو دهه اخیر به موازات نظریه های توسعه پایدار شهری ایده ارتقای کیفیت زندگی که خود موجبات زیست پذیر بودن شهرها را سبب می شود، مطرح و به همین دلیل قابلیت برخورداری از خصوصیات زیست پذیری برای شهرها و به ویژه کلان شهرها ضرورت یافته است. این پژوهش با توجه به هدف کاربردی و از نظر روش از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی میدانی است.داده های آماری با استفاده از پرسشنامه جمع آوری و جامعه آماری پژوهش شهروندان ، مدیران و کارشناسان شهری می باشند.نتایج برگرفته ازتحلیل مدل رگرسیونی نشان می دهد که عامل اقتصادی با عدد 525/0 بالاترین اهمیت را دارد. همچنین نتایج بدست آمده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون نیز نشانگر اهمیت بالای شاخص اقتصادی و سپس شاخص اجتماعی در زیست پذیری کلانشهر کرج را دارند. نتایج آزمونT در این پژوهش نشان می دهد که بین ابعاد چهارگانه عوامل اقتصادی ، اجتماعی ، زیست محیطی و کالبدی- زیبا شناسی با زیست پذیری شهری و کیفیت زندگی در کلانشهر کرج رابطه معنادار و تاثیرگذاری حاکم است. نتایج برگرفته ازتحلیل مدل رگرسیونی نشان می دهد که عامل اقتصادی با عدد 525/0 بالاترین اهمیت را دارد. همچنین نتایج بدست آمده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون نیز نشانگر اهمیت بالای شاخص اقتصادی و سپس شاخص اجتماعی در زیست پذیری کلانشهر کرج را دارند. نتایج آزمونT در این پژوهش نشان می دهد که بین ابعاد چهارگانه عوامل اقتصادی ، اجتماعی ، زیست محیطی و کالبدی- زیبا شناسی با زیست پذیری شهری و کیفیت زندگی در کلانشهر کرج رابطه معنادار و تاثیرگذاری حاکم است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان