علیرضا منصوریان

  شناخت و تحلیل ذی نفعان گردشگری و تدوین راهبردهای اثربخش برای تحقق مشارکت آنها از مهم ترین عوامل توفیق برنامه های گردشگری است. تمرکز مقاله حاضر بر شناسایی و تحلیل ذی نفعان گردشگری منطقه ونک می باشد که در این راستا برای شناسایی ذی نفعان، از مدل فریمن و برای تحلیل آنها، از رویکرد به کار رفته در پژوهش جپسن و اسکرود، کمک گرفته شده است. برای شناسایی ذی نفعان، پرسشنامه تدوین شده بین 20 نفر از کارشناسان گردشگری منطقه توزیع شده و پس از جمع آوری و تحلیل اطلاعات گرد آمده، فهرستی از ذی نفعان (به تفکیک انواع آنها) و نیز، نکات برجسته انتظارات هر گروه فراهم آمده است. مبتنی بر دوگانه پتانسیل همکاری-تهدید، ذی نفعان در ماتریس موقعیت یابی قرار گرفته و بر اساس قرارگیری در موقعیت مرتبط، یکی از راهبردهای چهارگانه پیشنهاد شده است. به منظور اولویت بندی ذی نفعان در هر یک از نواحی چهارگانه نیز از شاخص A به صورت جمع موزون سه معیار قدرت، مشروعیت و فوریت کمک گرفته شده که در این خصوص، روش چندمعیاره SAW مبتنی بر هفت گام استفاده شده است. بر این اساس، در هر یک از چهار ربع، ذی نفعان اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری، رسانه ها، شهرداری و گردشگران غیر بومی، مهم ترین ذی نفعان به شمار می آیند که البته متناسب با اقتضائات هر ربع، باید راهبرد متناسب با هر یک را اتخاذ کرد.

پایداری سیستم های سیاسی در فضا های قومی متنوع حاصل کنش هایی مسالمت آمیز و همزیستی آنها است. همزیستی حاصل پذیرش محدودیت های اعمال شده بوسیله کنشگران متقابل یا عوامل بین گونه ای است. پژوهش حاضر با هدف سنجش وضعیت فاصله قومی و همزیستی مسالمت آمیز در فضاهای چند قومی با تاکید بر اقوام کرمانج،ترک،فارس و ترکمن استان خراسان شمالی در سه وجه عمومیت شدت وتقارن در میان گروه های اجتماعی مختلف انجام شده است. این پژوهش بصورت توصیفی-تحلیلی انجام شده است.در این روش با جمع آوری داده ها و اطلاعات ( پرسشنامه) توصیف،تحلیل وارزیابی شده است. پرسش های طراحی شده در این بخش بر مبنای مولفه های همزیستی در جدول متغیرهای مورد سنجش مد نظر بوده است. این متغیرها طیفی از فاصله اجتماعی را در فضاهای چند قومی مد نظر قرار می دهند تا با ارزیابی این فواصل اجتماعی، روابط بین آنها را ارزیابی نمایند. پژوهش نشان ازگستردگی نزدیکی سه قومیت ترک ،کرمانج و ترکمن به فارس ها به میزان (96 درصد) و دوری از قوم ترکمن به میزان (79 درصد) است. عمق و(شدت) این فاصله نیز همانند عمومیت نشان از آن دارد که سه قوم ترک ،کرمانج و ترکمن با قوم فارس بیش ترین میزان ارتباط با(84 درصد) در حالیکه با قوم ترکمن کمترین میزان (39 درصد) دارا می باشند. فاصله قوم به قوم نیزنشان از آنست که کرد ها با کمترین تفاوت و فاصله دوجانبه را دارند. این در حالی است که میزان فاصله قومی ترکمن ها با سایر اقوام به مراتب بیشتر از میزان فاصله قومی سایر اقوام با ترکمن ها است. یافته ها نشان از عدم وجود بحران و تضاد قومی در این منطقه و همزیستی مسالمت آمیز است..

مدیریت ریسک فرایندی است که طی آن ریسک ها شناسایی، ارزیابی و پاسخ داده می شوند. اجرای نظام مدیریت ریسک در بخش های مختلف سازمان می تواند سازمان را در دستیابی هر چه بهتر به اهدافش یاری نماید. استفاده از روش های مناسب برای مدیریت ریسک های منفی در محصولات می تواند منجر به بالا رفتن کیفیت محصول و افزایش رضایت مشتری گردد. در کشور ما شناسایی ریسک به شکل سنتی و شامل داده های تاریخچه ای، تحلیل نظری و نظرات افراد مطلع و متخصص انجام می شود. درصورتی که آشکار کردن و شناسایی ریسک ها اساساً ریشه در یک عمل خلاقانه دارد و در عین حال باید آن را به طور سیستماتیک، جامع و با سعی و کوشش انجام داد. لذا وجود روشی سیستماتیک و اجرایی که بتوان به وسیله ی آن ریسک ها را شناسایی، تحلیل و ارزیابی کرد امری ضروری به نظر می رسد. تئوری حل ابداعی مسئله یا TRIZ به طور منحصربه فردی دارای این خصوصیات ذکر شده است. به دلیل آنکه یک رویکرد سیستماتیک برای پیدا کردن راه حل های خلاقانه برای مشکلات ابداعی فراهم می کند. هدف از این پژوهش استفاده از روش پیش بینی مقدماتی شکست یا AFP برای بهبود یک یخ ساز اتوماتیک در گروه صنعتی انتخاب است. این یخ ساز متعلق به محصول یخچال-فریز ترکیبی است که حجم مفید یخچال و فریزر آن به ترتیب برابر 348 و 133 لیتر، با شاخص مصرف A+ است. این یخ ساز تماماً اتوماتیک بوده و بدون دخالت کاربر یخ ها را تولید و ذخیره سازی می نماید. برای این منظور از متخصصین آزمایشگاه تحقیق و توسعه اسنوا که تخصص و آشنایی عمیقی از نحوه کارکرد و طراحی این یخ ساز دارند استفاده شده است. با استفاده از این روش مراحل کارکرد یخ ساز، منابع موجود در سیستم و محیط آن و درختان سناریوی شکست این فرایند استخراج شد و حالات شکست متعددی کشف گردید. در انتها نتایج نوآورانه و بهینه ای برای بهبود این محصول جهت بالا رفتن کیفیت یخ و جلوگیری از آلودگی آب به دست آمد.

فرایند های خلاقیت و نوآوری نقش بسیار مهمی در رشد و توسعه آموزش و پژوهش در نظام آموزشی و پژوهشی کشور دارند، چنان که فعالیتهای جهانی در نظامهای آموزش و پژوهش کشورهای پیشرفته بر اساس خلاقیت و نوآوری است. همچنین، طبیعت به عنوان منبع خلاقیت و نوآوری از مظاهر قدرت خداوند بزرگ در دسترس انسانها برای آموزش و پژوهش است. در این مقاله ضمن معرفی مهندسی خلاقیت بیونیکی، وضعیت آموزشی این حوزه نوین و بین رشته ای بررسی و پیشنهاد شده است که این دانش به عنوان یک رشته یا دروس انتخابی در دانشگاههای کشور تدوین و برنامه ریزی شود.

ایران از جمله کشورهایی است که سازماندهی سیاسی فضا در آن ریشه تاریخی دارد. تا آنجا که بررسیهای تاریخی نشان میدهد اولین تجربه تقسیم فضای سرزمینی به عهد هخامنشیان بر میگردد، حال سوال اصلی آن است که علیرغم آنکه، پیوستگی مولفه های تقسیمات کشوری و ثبات سیاسی از منظر تسهیل حاکمیت دولت و اتصال دولت - ملت در سطوح مختلف در پهنه سرزمینی، پیوسته به عنوان هدف غایی در نظام برنامه ریزی مورد عنایت بوده است. چرا الگوی تقسیمات کشوری به خصوص در دوران معاصر در دستیابی به این هدف ناکام بوده است؟ فرضیه در نظر گرفته شده آن است که در باب عوامل ناکامی این الگو یکی از عواملی که کمتر به آن توجه شده است شکل گیری و تقسیمات سیاسی داخلی مدرن و اجرا نشدن اصول قانون اساسی مشروطه است که تحت لوای حکومت متمرکز با کودتای 1299ه.ش رضا خان شروع شد. در واقع اتخاذ مشی اقتدار گرایانه او که در جهت عکس اقتدار قانون اساسی به مثابه محور توسعه سیاسی دوره پیش تحقق یافته بود باعث شد تا گرایشهای قومی و فرهنگی تقویت شوند و با فروپاشی استبداد اول و دوم به شکل فعال و متراکم در آیند که نمونه های آن را در بحرانهای آذربایجان و کردستان دهه بیست و بحرانهای قومی بعد از انقلاب شاهد هستیم. این تحقیق با هدف بررسی رابطه بین الگوی تقسیمات کشوری و بی ثباتی سیاسی بین دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی با روش کتابخانه ای و تحلیل محتوا درصدد است، این مقطع از تاریخ سازماندهی سیاسی فضا در ایران را تحلیل نماید.

مهندسی زیستی یکی از علوم بین رشته ای و چند رشته ای است که در باره مفاهیم زیست شناسی و علوم مهندسی است و از تداخل اطلاعات علوم مهندسی و زیست شناسی در یک رشته واحد به پرورش و آموزش دانشجویانی کارآمد می پردازد. در این مقاله ضمن معرفی مختصر مهندسی زیستی، به برنامه ریزی آموزشی یکی از حوزه های آن پرداخته و جزئیات بیشتر دو گرایش مهندسی زیستی با عناوین مهندسی سیستم های زیستی و مهندسی محیط زیست و برنامه ریزی آموزشی آنها بررسی شده است.

خلاقیت و نوآوری از مسائل بسیار مهمی است که با وجود تدریس دروس آن در کشورهای پیشرفته و حتی وجود رشته های متنوع در دانشگاه ها و کالج ها در کشورهای مختلف, در نظام آموزشی ایران نبود آن بسیار بارز و مورد توجه است. با توجه به گسترده بودن تکنیک های خلاقیت و نوآوری و کاربردهای متنوع آنها، در این مقاله به طور ویژه به یکی از جنبه ها و تکنیک های خلاقیت (مهندسی خلاقیت TRIZ) پرداخته شده است. مهندسی خلاقیت TRIZ یکی از جامع ترین و نظام مند ترین تکنیک های خلاقیت و از پایگاه دانشی وسیعی برخوردار است که در این مقاله اجزای آن از جمله ایده آل گرایی ، 40 اصل ابداعی و ... معرفی شده است .

مهندسی زیستی یکی از علوم بین رشته ای نوین است که در این علم ارتباط مباحث علمی پژوهشی متقابل و کارآمدی از تداخل گرایش های مختلف مهندسی و زیست شناسی ایجاد می شود. اخیراً در اکثر کشورهای پیشرفته تمایل فراوانی برای اصلاح یا ایجاد برنامه های تحصیلی دروه های مهندسی زیستی پیدا شده است. مهندسی زیستی دارای مفاهیم و ساختارهای بسیار گسترده از دو جنبه زیست شناسی و مهندسی است. بعضی مواقع در ظاهر مفاهیم اساسی مهندسی و زیست شناسی با یکدیگر ناهماهنگ هستند که با ایجاد دوره های کارشناسی در این رشته نوین امکان درک متقابل رشته های زیست شناسی و مهندسی و استفاده از آن در حل ابداعانه مسائل صنایع مختلف کشور فراهم می آید. در این دوره تحصیلی موضوعات مهندسی، موضوعات علم حیات و دوره های ترکیبی این دو مورد بحث قرار می گیرد و در این مقاله مختصری از برنامه های تحصیلی مهندسی زیستی در کشورهای مدرن ارائه و ایجاد این رشته در آموزش عالی کشور پیشنهاد می شود.

خلاقیت و نوآوری یکی از عناصر اصلی در پژوهش ها و تحقیقات همه علوم است. یکی از جنبه های خلاقیت شناسی کاربردی، فناوری بیونیکی است که با استفاده از اصول تکاملی طبیعت راهکارهای مدرن و تازه ای به پژوهشگران ارائه می کند. به طور کلی، فرایند الگوگیری از طبیعت را برای خلق ایده ها و نوآوری های جدید بیونیک گویند. مهندسی بیونیک علم مطالعه مدل های طبیعت و الهام گیری از این طرح ها و فرایند ها برای رفع مشکلات مهندسی است و عده ای نیز بیونیک را هنر به کار گرفتن دانش سیستم های زنده برای حل مسائل تکنیکی می دانند. تا کنون با استفاده از علم بیونیک پیشرفت های بزرگی در علوم فنی و مهندسی ایجاد شده و پژوهش هایی نیز در این زمینه در حال انجام شدن است که می توان الگو گیری های متنوع در علوم پژشکی مانند قلب های کاملاً مصنوعی و اپتیکی و نیز انواع پرنده نماهایی را که توسط سازمان های مختلف از جمله ناسا برای کارهای اکتشافی، تحقیقات و جاسوسی ساخته می شود، نام برد.