مهدی ممتحن

مهدی ممتحن

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۷۶ مورد.
۴۱.

بررسی رابطه بین شهادت و صداقت در قرآن و روایات معصومین علیهم السلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال سوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۰ 145 - 168

کلید واژه ها: صداقت شهادت قرآن روایات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۳۹
شهادت و صداقت از جمله مفاهیم والای انسانی هستند که آیات و روایات بسیاری را به خود اختصاص داده اند. در فرهنگ دینی، صداقت یکی از سپرهای پولادین برای حفظ دین معرفی گردیده است. "شهید" در لغت دارای معانی بسیاری است از جمله "حضور"، "گواه"، "الگو" و.... در اصطلاح کسی را شهید می گویند که در راه حق کشته شده، و همه چیز خود را در راه رضای الهی قربانی کرده است. قرآن کریم مقام و ارزش ویژه ای برای کسی که در این راه قدم گذاشته است قائل است. معصومین نیز سخنان فراوانی را در مورد فضیلت شهادت و مقام شهید گفته اند.در این مقاله، پس از اشاره به مفهوم شهادت و صداقت این دو واژه بلند در آیات قرآن و روایات معصومین مورد بررسی قرار گرفته و به بیان رابطه میان آن دو پرداخته است. نویسنده گان مقاله بر این اعتقاد اند که بهره گیری از فرهنگ شهادت و صداقت براساس آیات قرآن و سخنان معصومین علیهم السلام و کاربردی کردن دستاوردهای آن در تمامی زمینه های اجتماعی، عامل مهمی است که می تواند جامعه اسلامی ما را به سمت کمال خود سوق دهد.
۴۲.

مفاهیم الاغتراب والتغریب فی الأدب العربی دراسه بالمقارنه فی الأسباب والتأثیر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال چهارم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۴ 82 - 98

کلید واژه ها: الأدب العربی الغربه الاغتراب التغریب العصر الجاهلی العصر الحدیث التأثیر والتأثر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۳۱
المفاهیم الاغتراب والتغریب فی الأدب العربی دراسه بالمقارنه فی الأسباب والتأثیرلخص یدرس هذا المقال مفاهیم الاغتراب والغربه فی العمل الأدبی. فی الحقیقه لایزال هذا المصطلح غامضاً، وقلما رأینا یتفق الباحثون علی تحدید مفهومه بل یذهبون مذاهب مختلفه فی تعریفه فلایستطیعون تحدید أنواعه ومصادره ونتائجه السلوکیه علی الأفراد والمجتمع. فالغربه بشکلیها الاغتراب والتغریب أکانت نفسیاً أم مادیاً أو فکریاً قد صحب الإنسان منذ نشأته الأولی علی سطح هذا الکوکب. لکن ما نجده من معنی الغربه فی العصر الجاهلی یختلف کل الاختلاف عما نلحظه فی العصر الحدیث. فالموجد الرئیس لها فی العصر الجاهلی هو الشیب والشیخوخه حیث یقع علی نفس الشاعر ویؤدی إلی ارتداد صدی هذا الصراخ إلى نفسه ثم عرضه فی أدبه؛ أما الوضع فی العصر الحدیث فغیر ما فی الجاهلی من خضوع البلاد العربیه لنفوذ الاستعمار الغربی وسیطرته علیها منذ مطلع القرن السابع عشر المیلادی حیث زاد شیئا فشیئا خطر هذا الاستعمار وآثاره السلبیه وأثّرت الحضاره الغربیه علی مجمل حیاه الأمه العربیه.
۴۳.

بررسی سیر تحول شعر نو در زبان عربی و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال چهارم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۱۶ 153 - 180

کلید واژه ها: شعر نو سیر تحول زبان عربی زبان فارسی نیما یوشیج نازک الملائکه ادبیات عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳ تعداد دانلود : ۸۷
   قرن بیستم شاهد تحول و دگرگونی عمیقی در همه رشته های هنری است، شعر نو نیز یکی از تحولات بزرگ به شمار می آید که افقهای تازه ای را در برابر دیدگان گشوده است. مورخان و ناقدان درباره تاریخ دقیق پیدایش شعر نو با یکدیگر اختلاف نظر دارند. اما آنچه مسلم است این است که شعر نو به عنوان پدیده ای جدید در حوزه ادبیات در ایران و کشور های عربی و حتی کشور های اروپایی به دنبال تغییر و تحولات در ساختار و مضمون شعر قدیم بوجود آمد و توسط نیما یوشیج در ادبیات فارسی و نازک الملائکه  و بدر شاکر السیاب در ادبیات عربی به صورت تثبیت شده به همگان معرفی شد.    این مقاله در صدد است تا تاریخچه و سیر تحول و پیشگامان شعر نو را در این دو زبان به قصد بیان اشتراکات و همانندیها مورد بررسی و تحلیل قرار دهد . 
۴۴.

تطبیق دو داستان ویس و رامین و تریستان و ایزوت

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال چهارم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱۴ 147 - 158

کلید واژه ها: داستان عشق ناگزیر تشابه ویس و رامین تریستان و ایزوت درد عشق نظم و نثر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱ تعداد دانلود : ۴۹
در این مقاله سعی شده است، به صورت موجز، مقایسه هایی بین دو داستان ایرانی و اروپایی انجام گیرد. در هر دوی این داستان ها، عشق ناگزیر و چاره ناپذیری در کار است که همه ارزش ها را باژگونه می کند؛ درد عشق موذیانه می شود و عاشقان آن را نهانی ناگزیر تحمل می کنند. با وجود تشابه هایی که میان داستان های عاشقانه جهان وجود دارد، هنوز نکات مشترک بسیاری از داستان ها شناخته نشده است. امید است که در این مقاله، فاصله های مکانی بین این دو نویسنده ازمیان برداشته و زیبایی های هر دو داستان که در لفافه نظم و نثر پنهان است، آشکار شود.
۴۵.

دین در اندیشه جواهری و شهریار (بررسی و تطبیق)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال چهارم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱۵ 143 - 164

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی شعر ایمان مضامین دینی جواهری شهریار امام حسین (ع) اهل بیت (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۴۵
به جهت اوضاع مشابه اجتماعی و فرهنگی دو ملت ایران و عراق، در این مقاله سعی شده است تا با تکیه بر مضامین دینی اشعار محمد مهدی جواهری و محمد حسین شهریار، موارد اشتراک و اختلاف دیدگاه این دو شاعر بزرگ در مورد دین مورد بررسی قرار گیرد. جواهری در شعر خود به بیان موضوعاتی چون خرافه زدایی و قشر زدایی دینی می پردازد، در این زمینه جواهری به دنبال اصلاح در دین می باشد. همچنین نگاه شهریار در اشعار دینی، نوعی نگاه بنیادین است و به تبیین و توضیح شاخص های اصلی دین می پردازد. این مقاله تطبیقی است میان اندیشه های دینی این دو شاعر نو کلاسیک که با حفظ سنت و نگاهداشت نظام فنّی شعر قدیم با طرح اندیشه های نو در شعر خویش، قصد اصلاح جامعه ی محروم و خرافه گرا و پر آشوب کشور خود را داشتند و اشعار خود را در خدمت مردم قرار دادند.  
۴۶.

النحو وحکایه نشأته

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال اول زمستان ۱۳۸۸ شماره ۴ 157 - 167

کلید واژه ها: اللغه العربیه اللحن النحو المفردات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱ تعداد دانلود : ۴۰
یذهب بعض اللغویین إلی أنّ الکلمه فی اللغه العربیه وضعت فی أولّ أمرها علی هجاء واحد، وتصرف المتکلمون فیها تصرفا یختلف باختلاف البلاد، والقبائل والبیئات، فکان لکلّ زیاده، أو حذف، أو قلب، أو إبدال فکره خاصه، وفریق آخر أخذ یقول: أن الکلمه وضعت فی أول نشوءها علی ثلاثه أحرف أو أکثر، ولذلک کثرت اللغات، والألحان حول ذلک، إلی أن بلغت هذه اللغه حتی الیوم عمراً مدیداً یجوز أن نسمّیه بالکهوله، لأنّ مئات السنین قد مرّت علیها، وأهم ما یعمر فی هذه اللسان، أصول کلمها، وتراکیب حروفها، وأوزانها أو صیغها حتی أصبحت اللغه فی حرز حریز من القوه، والمناعه، ومقارعه أعدائها. وأصبحت حکایه ظهور النحو فی هذه اللغه مشکوکه، فهل النحو مدون من قبل شخص خاص أم ألف علی مرور الزمن؟
۴۷.

أبوالعلاء المعری بین أبیقور وشوبنهور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال دهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۸ 51 - 67

کلید واژه ها: أبوالعلاء المعرّی أبیقور شوبنهور المرأه الأدب الفلسفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۳۶
أبوالعلاء المعری شخصیه عبقریه فی تاریخ الأدب العربی الذی سلطت الضوء إلیه أفکار وأنظار کثیر من النقاد طول القرون. المعری یتعبد العقل وفی جدال دائم مع غریزته فتوجد صفات فی تفکیره وشخصیته التی تجعلنا أن نوازن بینه وبین بعض من الفلاسفه للثقافات الأخری. فأبیقور فیلسوف فی یونان القدیم الذی له مشابهات للمعری فی التفکیر والعیش. و شوبنهور فیلسوف ألمانی الذی کان یعیش فی القرنین 18 و19 من المیلاد وکان من رواد الفلسفات المعاصره. أیضاً له مشابهات کثیره بشاعرنا الفیلسوف المعری . فمن خصائصهم المشترکه الإعتماد علی العقل، وعدم الرغبه فی الزواج والنسل، وحبهم بالنسبه إلی الوحده والإنفراد والعزله عن المجتمع. فهذه الدراسه تهدف إلی تبیین مشابهات هذه الفلاسفه الثلاثه.
۴۸.

بررسی روش قرائت البزی و قنبل در دو سوره نساء و مائده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال چهارم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۶ 122 - 139

کلید واژه ها: ابن کثیر البزی قنبل روش قرائت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸ تعداد دانلود : ۳۲
بعد از دوره صحابه و تابعین عده ای در قرائت از شهرت خاصی برخوردار شده، و به عنوان استادانی ماهر و صاحب نظر دارای مقام و موقعیت قابل توجهی در این فن شدند. یکی از این استادان ابن کثیر مکی است که راویان زیادی قرائت را از او نقل کرده اند. اما دو راوی که بیش تر از همه از او نقل کرده اند و به شهرّآالبزیت رسیده اند البزی و قنبل می باشند. این مقاله در پی آن است که ابتدا اصول قرائت صحیح را بیان کرده، و سپس با ذکر شرح حال ابن کثیر ، روش قرائت قنبل و بزی را به عنوان راویان معروف ابن کثیر در دو سوره مبارکه نساء و مائده مورد بررسی قرار دهد.
۴۹.

الاغتراب عند نازک الملائکه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال سوم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۲ 83 - 100

کلید واژه ها: الأدب العربی العصر الحدیث العراق نازک الملائکه الاغتراب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸ تعداد دانلود : ۳۴
إذا أخذنا مفهوم الاغتراب بمعناه الواسع نجد أنه قد رافق الإنسان منذ القدم، واتضحت خطوطه العامه فی بادئ الأمر من خلال الثنائیات المتمثله فی الذات والموضوع، والفکر والوجود، والطبیعه والروح، وهذه فی حقیقه جوهرها لیست إلا نتیجه منطقیه لمعادله سابقه تسمی "وحده الفکر والوجود" فإذا أتینا إلی العالم الوسیط، رأیناه یأخذ صبغه دینیه تتمثل "بنظریه الخلق من العدم مصحوبه بالعنایه" ونظریه الخلق من العدم "تعبیر عن القدره المطلقه" کما أن "العنایه" تشیر إلی تفوق الإنسان، وتمییزه عن سائر المخلوقات ومن هنا انبثقت ثنائیه جدیده هی "الله والعلم" أسهم الفکر الإسلامی فی بلوره مفهومها إلی حد کبیر. وإذا ما ذهبنا نبحث عن أبعاد تجربه الاغتراب عند نازک الملائکه من خلال سیره الحیاه، والکتابات النثریه والشعریه علی مدی أکثر من ثلث قرن من الزمان، نجد أن نازک الملائکه قد مرت بعده أنواع من الاغتراب کل له طبیعته الخاصه وصفاته المتیزه، وفقا للمرحله الفنیه التی کانت تجتازها الشاعره. 
۵۰.

نقد تطبیقی دیدگاه مشایخ صوفیه در باب وصف حُسنِ معشوق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۳ بهار ۱۳۹۶ شماره ۵۱

کلید واژه ها: وصف اندام معشوق دیدگاه مشایخ زلف و خد و خال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۴۱
از زمان ورود تصوّف به شعر فارسی و درآمیختن مضامین عاشقانه و عارفانه و کاربرد الفاظ و اصطلاحات عاشقانه به عنوان نماد و رمزی برای بیان مفاهیم عرفانی، در میان مشایخ صوفیه اختلاف آراء پدید آمد و هر کدام بر آن شدند تا با تدوین کتب و رسائل، بر آیین مکتب و مشرب عرفانی خود تعریف و توجیهی از این الفاظ به دست دهند. این مقاله قصد دارد تا به روش نقد تطبیقی، به بررسی آراء مشایخ صوفیه از جمله هجویری، احمد غزالی و عین القضات همدانی، در باب الفاظ و مضامین شعری در وصف معشوق بپردازد. محدوده این مقاله الفاظی چون زلف و چشم و خدّ و خال و ابرو را در بر می گیرد. دیدگاه هجویری در باب این الفاظ و توصیفات به ویژه در بحث سماع بیشتر صبغه شرعی و فقهی دارد، احمد غزالی احوال عاشق و صفات معشوق را به گونه ای منسجم برای بیان یک نظام خاص توصیف می کند و عین القضات همدانی با نقل ابیاتی از دیدگاه تصوّف به تعریف شاهد پرداخته این الفاظ را در مقام ها و معانی مختلف شرح می دهد.
۵۱.

بررسی عرفانی آخرین سخن خدا با آخرین پیامبر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال چهارم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۴ 47 - 64

کلید واژه ها: آخرین سخن خدا تقوا یوم موت ظلم مراقبه محاسبه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۲۸
قرآن کتابی است سراپا بشارت و انذار که حاوی خطابات و اشارات عالی قدر عرفانی است . از جمله آیه 281 سوره بقره: « و اتقّو یوماً ترجعون فیه الی الله ثمّ توفی کل نفس ما کسبت وهم لا یظلمون » که طبق اقوال و استناد مفسران بسیاری، آخرین آی های است که بر پیامبر نازل گشته است. این نوشتار با روشی اسنادی- توصیفی به بررسی چند واژ ه کلیدی این آیه پرداخته و ارتباط تقوا با مقامات، احوال و معانی عرفانی را بیان می کند. هدف اصلی این نوشتار تبیین ابعاد آخرین سخن خدا، تقوا، یوم، موت، ظلم، مراقبه، محاسبه.و زوایای واژه های این آیه، با تکیه بر اقوال تفاسیر و متون عرفانی است.
۵۲.

پژوهشی تطبیقی در باب جادو در ادبیات و قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳۱ 109 - 127

کلید واژه ها: جادو شیطان ساحره توتم کاهن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۴۱
انسان اولیه در برابر طبیعت به نخستین چیزی که توجه داشته خود او بوده و آن چنان مفتون این راز بزرگ شده که بی اختیار به جادو و افسون پناه برده است. این موجود ظریف، سخت و آسیب پذیر در روی زمین خشن و پر حادثه و در میان حیوانات درنده و حوادث بنیانکن طبیعی با انگیزه نیروی جنسی و هوش و تفکر خود توانسته بقای نسل شکننده خود را تأمین کند. غریزه پنهان ترس از آینده، نزد عموم بشر در جوامع ابتدائی و جوامع پیشرفته یکسان است که از جهل درون سرچشمه می گیرد و یا از دانسته های محدود الهام گرفته و می توان آن را مهم ترین عامل پناه بردن به جادو دانست. در این مقاله به ریشه یابی و بیان کیفیت جادو از دید ملل گوناگون می پردازیم.
۵۳.

النساء الشاعرات فی الأدب العربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال پنجم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲۰ 49 - 66

کلید واژه ها: الأدب النسائی الأدب الرجالی الأدیبات الشاعرات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۳۸
ظهرت فی القرن العشرین دعوات تنادی بالنسویهًْ وأطلق علیها مصطلح "الأدب النسائی"، فی سیاق الحرکات الداعیهًْ لتحرر المرأهًْ وأطلت علی الأدب العربی فی السبعینات وفی الثمانینیات حتی ظهر تیار عربی سمی بالنقد النسوی. ومازال هذا المصطلح موضع شک وارتیاب بالنسبه لکثیرات من المبدعات، ومازال بالنسبهًْ لبعضهن تهمهًْ تنصق بما یکتبنه ومن هنا بقی المصطلح یتأرجح بین مؤید ومعارض وسط مناقشات فی الأوساط النسائیهًْ الأدبیهًْ بشکل خاص. وطبعاً تم الاختلاف حول المصطلح، هل الأدب النسائی هو الأدب الذی تنتجه المرأهًْ؟ أم هو ما تکتبه المرأهًْ ویدعو إلی التمرد علی ذکوریهًْ المجتمع؟ أم هو غیر ذلک؟ قبل ذلک هل یوجد أدب نسوی وأدب رجالی؟ أم أنّ الأدب هو أدب إنسانی لا رجولیهًْ ولا نسویهًْ فیه؟ أیضاً ما المصطلح المناسب؟ أدب نسوی، أم أدب المرأهًْ؟ أم الأدب الأنثوی؟ أم الأدب النسائی؟
۵۴.

الادب الجاهلی بین البیئه الطبیعیه والاجتماعیه

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال اول پاییز ۱۳۸۸ شماره ۳ 201 - 216

کلید واژه ها: الشعر الجاهلی الطبیعه الزواج البحار المثقب العبدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۶۱
الشعر هو الذی یشهد علی أثر خالقه وصوره الزمینه والمکانیه. فالشاعر لم یقدر علی أن یبتعد عن مجتمعه وبیئته الاجتماعیه والطبیعیه وهو جزء منها، لأنه عاش معها مادامت بجانبه، وهو لسان القبیله والملوک وهو الذی یدافع عن قبیلته أمام القبائل الأخری ویحتمل أعمالها فی جمیع الأمور و فی الترحال والسفر ویستأنس بجبال الأرض التی یعیش فیها ویتلذذ من صحراء ها وبحارها وودیانها فی طبیعیته، ولذلک کان الشاعر یعتبر عند العرب فی العصر الجاهلی رئیس القبیله وأمیرها، ولم یکن لهم علم أصحُ منه، کما کان ذا معرفه بالأنساب ومعالی الأخلاق، ولیست مهمته کالمؤرخ بل أهم منه وهو مخزون من حیث المعارف ولذا قیل: إنّ الشعر الجاهلی لم یسمُ إلی الذروه العلیا التی بلغها الشاعر إلا لکونه صادقاً لبیئته الجاهلیه.
۵۵.

بازشناسی الگوی صحیح مصرف در قرآن و حدیث(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی (فدک سبزواران) سال دوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۶ 145 - 174

کلید واژه ها: مبانی نظری الگوی مصرف اسراف تبذیر اتراف اسلام قرآن آرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴
آبادانی و پیشرفت، یکی از آرمانهای والای جوامع بشری است. ارائه الگوی مطلوب برای تحقق ایده فوق از ضرورت های اجتنای ناپذیری است که در تمامی مکتب های بشری و الهی بالاخص دین مقدس اسلام به آن پرداخته شده است. پرداختن به این موضوع، از نگاه دین، بالاخص قرآن کریم و حدیث معصومین (ع) وظیفه اندیشمندانِ مشفقی است که از منظر دین به پدیده های سیاسی و اجتماعی می پردازند، لذا این مقاله در پی آن است که با ارائه تعریف الگوی مصرف، مبانی نظری اصلاح الگوی مصرف را به عنوان پیش درآمدِ ارائه الگوی آرمانی مصرف صحیح، به رشته تحریر در آورد و با بررسی آیات قرآن کریم و احادیث معصومین (ع)، مهمترین علل و عوامل بازدارنده این اقدام سترگ را تحلیل و در پایان آثار پر برکت و اثربخش اصلاح الگوی مصرف را به خواننده عرضه کند.
۵۶.

مدح در اشعار متنبی و حافظ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال پنجم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲۰ 137 - 149
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۶۹
پیشینه مدح در شعر عربی به عصر جاهلیت می رسد؛ ولی مدح در شعر فارسی، به تقلید از عروض عربی، از قرن سوم هجری شروع شده است. در دوران حیات متنبی و حافظ، مدح رواج فراوان یافته و شاعران بسیاری به مدیحه سرایی مشغول بود هاند. جایگاه و موقعیت مدح در دیوان متنبی و حافظ، با یکدیگر تفاوت فاحشی دارد. در حالی که حدود 90 % دیوان متنبی را مدح تشکیل می دهد، تنها 7% دیوان حافظ به مدح اختصاص یافته است. این دو شاعر در شیوه ها و سبک مدیحه سرایی هم با یکدیگر متباین هستند. متنبی قریب به 50 نفر را مدح کرده؛ در حالی که ممدوحین حافظ، نیمی از این تعداد است.
۵۷.

علل انحطاط فرهنگی از دیدگاه قرآن(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی (فدک سبزواران) سال دوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۵ 145 - 172

کلید واژه ها: قرآن انحطاط فرهنگی فرهنگ علل انحطاط فرهنگی هدایت اعتلای فرهنگی اخلاق سعادت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۴۱
قرآن معجزه پیامبر (ص) و کتاب آسمانی مسلمانان، برای هدایت بشر نازل شده است. هدف از این نزول به تعبیر قرآن هدایت انسان ها از تاریکی به سوی نور است. بنابراین هدایت و سعادت بشردر پرتو شناخت و عمل به قرآن میسر است. قرآن کتابی است که از تمام شئون بشر، مبداء و معاد، خلق و ایجاد، فرهنگ و موضوعات فرهنگی سخن می گوید. رجوع به این کتاب بزرگ الهی و این معجزه بزرگ در هر زمینه، به ویژه در زمینه موضوعات فرهنگی و عوامل اعتلا و انحطاط فرهنگی یک ضرورت است. این سند نبوت و معجزه جاوید حضرت رسول (ص) در صورتی می تواند در زندگی انسان، از جهت اخلاق فردی و اجتماعی، تأثیرگذار باشد که هر مسلمان با تأسی به آن، درس اعتلای فرهنگ ها و عوامل سقوط و تنزل فرهنگی را فرا می گیرد و در جهت تعالی و تکامل امت واحده اسلام به کار می گیرد.
۵۸.

معماری زنبور عسل از دیدگاه قرآن و معماری مدرن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال چهارم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۳ 9 - 22

کلید واژه ها: قرآن طبیعت معماری انسان زنبورعسل بیونیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۴۹
آموزه های قرآن کریم در عین حال که متضمن کلیات برنامه زندگی بشری ، در جهت هدایت اوست، دربردارنده معارف و حقایق ارزشمندی در زمینه های گوناگون هست یشناسی نیز هست فرهنگ قرآن چه به جهان و چه به اسلام، دیدگاه صرفاً مادی ندارد؛ بلکه افقی تازه را رو به انسان و جهان، به منظور پیوند آن دو م یگشاید. در مقاله حاضر به بررسی معماری انسانی و الهاماتی که انسان ها از معماری زنبورعسل گرفت هاند، و هم چنین به آیاتی از قرآ ن که به این حشره مرتبط است اشاره شده؛ و نیز نمونه ای از بناهای شاخص که از این موجود الهام گرفته شده معرفی می شود.
۵۹.

الجمال اللونی فی الشعر العربی من خلال التنوع الدلالی

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال سوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۹ 83 - 101

کلید واژه ها: الجمال اللون القرآن الکریم الشعر الدلاله الفنیه والاجتماعیه البیئه القیمه الفنیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۶۶
 یتناول هذا البحث دراسه جمالیه التشکیل اللونی فی الشعر العربی؛ فالتشکیل اللونی وسیله من وسائل وصف النفس الإنسانیه بشکل عام، ومظهر هام من مظاهر الواقعیه فی الصور الشعریه، وتتوضح فی الألوان جمله من البنی الأسطوریه، والحضاریه المؤسسه لثقافات الشعوب؛ فکانت ذات دلالات جمالیه جدیره بالحث، والتنقیب؛ وبما أن لکل لغه من لغات العالم مجموعه من الألوان فأردنا أن نرصد فی هذه الدراسه جانب اللون فی الشعر العربی لنعرف مدی تأثر الجاهلیین بالألوان عن طریق معالجه الدلالات اللونیه فی أشعارهم. ففی هذا البحث ألقینا الضوء علی أهمیه دور الألوان لتکون أداه أساسیه فی الکشف عن محاور الجمال الفنی فی النص الأدبی، فاللون من أهم وأجمل ظواهر الطبیعه، ومن أهم العناصر التی تشکل الصوره الأدبیه لما یشتمل علیه من شتی الدلالات الفنیه، الدینیه، النفسیه، الاجتماعیه، الرمزیه، والأسطوریه.  
۶۰.

تطبیق نوستالژی در اندیشه جبران و نیما(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال ششم بهار ۱۳۹۱ شماره ۲۱ 189 - 215

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی فارسی و عربی نوستالژیک غم غربت وطن جبران خلیل جبران نیما یوشیج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۴۰
نوستالژی یا " غم غربت" در اصطلاح روانشناسی، حسرت و دلتنگی انسان ها نسبت به گذشته خویش است. فقر، مهاجرت، دوری از وطن و ... در ایجاد این احساس مؤثر است. روانشناسان نوستالژی را یک حالت هیجانی، انگیزشی پیچیده می دانند که گاهی غمگینی و تمایل بازگشت به وطن و گاهی درماندگی ناشی از تفکر درباره آن (وطن یا منزل) است. جبران خلیل جبران(1883- 1931م) یکی از شاعران خوش قریحه رمانتیک، و نیما یوشیج( 1274- 1338 ه .ش) از شاعران توانمند معاصر و صاحب اشعار سیاسی و اجتماعی زیاد است. بررسی این مقاله نشان می دهد که جبران و نیما از شاعران برجسته رمانتیک هستند. احساس نوستالژیک به عنوان یکی از مؤلفه های رمانتیسم (گریز و سیاحت) در آثار هر دو شاعر مشهود است؛ چرا که این دو شاعر تحت تاثیر محیط اجتماعی و سیاسی مجبور به ترک وطن شده اند و غم دوری از وطن و معشوقه برای آنان خاطرات تلخی را به جا گذاشت، در نتیجه نوستالژی فردی و اجتماعی هر دو شاعر را به عنوان شاعران رمانتیک نوستالژیک معرفی می کند. این مقاله کوشش تطبیقی است که نحوه بیان احساسات و عواطف نوستالژیک جبران خلیل جبران و نیما یوشیج را به تصویر می کشد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان