حیدر لطفی

حیدر لطفی

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۱۲۱ مورد.
۱۰۱.

بررسی شاخص های کمی و کیفی مسکن و پیش بینی آن برای آینده در شهر اسفراین(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال ششم بهار ۱۳۸۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 69 - 81

کلید واژه ها: مسکن شاخص های کمی شاخص های کیفی نرخ تخریب بنا شهر اسفراین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۸
رابطه توسعه پایدار و شهرسازی و اجزای متشکله آن همانند مسکن و مقولات متعدد مربوط به آن، موضوعی اساسی است.پرداختن به شاخصه های مسکن به عنوان کلیدی ترین ابزار برنامه ریزی و تشکیل دهنده، شالوده اصلی آن را می توان از حساس ترین مراحل برنامه ریزی دانست. عرصه مسکن به منظور تامین رشد اجتماعی علاوه بر خود واحد مسکونی، محیط پیرامون آن را نیز در برمی گیرد.نوع تحقیق کاربردی - توسعه ای، روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی و پیمایشی و محدوده جغرافیاییپژوهش شهر اسفراین است. یافته های تحقیق نشان می دهد که ناتوانی مردم در ساخت و ساز و معمول نبودن شیوه های استاندارد و گرانی و کمبود مصالح مطلوب برای تهیه مسکن و قدمت مرکز شهر از مشکلات عمده مسکن در شهر اسفراین می باشد. در این رابطه حمایت از مسکن سازان کوچک و بهسازی و بازسازی بافت های فرسوده توصیه می گردد.
۱۰۲.

نقش گردشگری پایدار روستایی در توسعه مناطق روستایی استان سمنان (مطالعه موردی، مناطق روستایی شهرستان شاهرود)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال ششم پاییز ۱۳۸۸ شماره ۳ (پیاپی ۲۳) 89 - 106

کلید واژه ها: اقتصاد صنعت توریسم گردشگری روستایی سمنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۱۰۶
یکی از زمینه های گذر از اقتصاد متکی به نفت به اقتصاد غیر نفتی، تغیر ساختار اقتصادی کشور است و برای چنین تغییری، نگرش یکپارچه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، حقوقی و مدیریتی ضروری به نظر می رسد و در این میان اطلاع رسانی به موقع علمی و فرهنگی از طریق انتشار تجربیات جهان می تواند تسهیل کننده این مهم باشد تا فرهنگ تنوع بخشی در اقتصاد را توسعه دهد. یکی از عرصه های تنوع بخشی اقتصاد کشور با توجه به شرایط محیطی و مزیت های نسبی موجود، گردشگری است. اغلب کشورها به ویژه کشورهایی که به لحاظ موقعیت جغرافیایی از این مزیت برخوردار هستند، آن را در برنامههای توسعه ملی خود گنجاندهاند تا از این طریق بتوانند فرایند توسعه ملی خود را تکامل بخشند. گردشگری روستایی نیز به عنوان یکی از مهمترین اشکال گردشگری، سهم برجسته ای را در این خصوص به خود اختصاص می دهد. دردوران ما گردشگری روستایی یکی از مردمی ترین انواع صنعت توریسم محسوب می گردد. در این میان کشور ایران نیز به لحاظ موقعیت خاص جغرافیایی و داشتن عناصر مهم جذب گردشگری چون مناظر طبیعی، آثار باستانی، تنوع اقلیمی و تمدن ریشه دار جزء کشور های دارای توانمندی های گردشگری می باشد که در تلاش است تا از اقتصاد تک پایه ای به سمت اقتصاد متنوع و با ثبات حرکت نمایند و در میان انواع مختلف گردشگری، رشد و توسعه گردشگری روستایی به دلیل تنوع و جاذبه های طبیعی روستا های ایران از اهمیت اقتصادی و اجتماعی خاص برخوردار می باشد و می تواند در توسعه پایدار روستایی و امکان برخورداری روستائیان از امکانات رفاهی و زیستی بهتر و بهبود کیفیت زندگی آنها موثر باشد. لذا شناخت روستاهای ایران گامی در رسیدن به این هدف می باشد. سند چشم انداز صنعت گردشگری، بخصوص گردشگری روستایی در استان سمنان با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص این استان از اهمیت ویژه ای برخوردار است که با برنامه ریزی دقیق و منسجم و با بکار گیری بخش خصوصی می توان این صنعت را از لحاظ اقتصادی در استان خصوصا در مناطق روستایی بسیار فعال ساخته و کمک شایانی به اقتصاد مناطق روستایی نماید. و با این فرایند قطعا در دراز مدت با گردشگری پایدار روستایی، روند  مهاجرت به نفع روستاها معکوس می گردد.
۱۰۳.

مدیریت شهری و جایگاه آن در ارتقاء حقوق شهروندان -

نویسنده:
منبع: جغرافیای انسانی سال دوم زمستان ۱۳۸۸ شماره ۱

کلید واژه ها: شهر مدیریت شهری قوانین و مقررات – حقوق شهروندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴۴ تعداد دانلود : ۱۶۲۴۳
قوانین و مقررات شهری را می توان به عنوان یکی از مهم ترین نقاط اتصال بین مدیریت شهری و شهروندان قلمداد نمود.به تعبیر بهتر بازیگران عناصر اصلی مدیریت شهری در پرتو قوانین و مقررات شهری ضمن تعریف نقش برای خود و سایر اعضا می توانند شهروندان را در اداره امور مشارکت دهند و مفهوم شهروندی را محقق سازند. به طور کلی ، بحث در خصوص حقوق شهروندی ، خود یک بحث مستقل و جامع است . ضوابط و مقررات شهر یا به تعبیر دیگر حقوق شهری در صورت انطباق با اصل بهره مندی که در عبارت حقوق شهروندی خلاصه می گردد، بسیار کارآمد ارزیابی می شوند .نتایج بررسی مجموعه مقررات شهری و طرح های توسعه و عمران مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران از تاریخ تاسیس تاکنون ،حاکی است که متاسفانه چنین رویکردی در مجموعه ضوابط و مقررات عمومی شهری کمتر دیده شده است .یک شهروند یک عضو رسمی یک شهر،ایالت یا کشور است .این دیدگاه ،حقوق و مسئولیت هایی را به شهروند یاد آور می شود که در قانون پیش بینی و تدوین شده است . از نظر حقوقی جامعه نیازمند وجود مقرراتی است که روابط تجاری ، اموال ، مالکیت ،شهرسازی،سیاسی و حتی مسائل خانوادگی را در نظر گرفته و سامان دهد.از این رو از دید شهری موضوع حقوق شهروندی ،روابط مردم شهر ،حقوق و تکالیف آنان در برابر یکدیگر و اصول و هدفها و وظایف و روش انجام آن است .در واقع حقوق شهروندی آمیخته است از وظایف و مسئولیتهای شهروندان در قبال یکدیگر،شهرو دولت یا قوای حاکم و مملکت و همچنین حقوق و امتیازاتی که وظیفه آن حقوق بر عهده مدیران شهری (شهرداری)،دولت یا به طور کلی قوای حاکم می باشد.به مجموعه این حقوق و مسئولیت ها ،""حقوق شهروندی""اطلاق میشود. در مقاله کامل به مباحث شهر ،شهروندی و مفاهیم آنها ،حقوق شهری و شهروندی ،وضعیت آن در قوانین موجود و در نهایت نتیجه گیری پرداخته خواهد شد
۱۰۴.

اهمیت سنجش از دور (Remote Sensing) در امور مطالعاتی و آموزش جغرافیایی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال پنجم زمستان ۱۳۸۷ شماره ۴ (پیاپی ۲۰) 107 - 115

کلید واژه ها: سیستم اطلاعات جغرافیایی سنجش از دور سنجده ها نقشه برداری تماتیک نقشه های توپوگرافی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۱۲
علم سنجش از دور به صورت های متفاوتی تعبیر شده است ولی با توجه به جمع بندی تعاریف می توان آن را علم و هنر کسب اطلاعات در مورد اجسام، اراضی یا پدیده های مختلف به کمک جمع آوری اطلاعات از آن ها بدون تماس با آن معرفی نمود(زبیری،محمود، 1375). در یک سیستم سنجش از دور، کار دریافت، ثبت و ضبط اطلاعات از طریق سنجده های تعبیه شده در سکوهایی صورت می گیرد که این سکوها ممکن است طیف وسیعی از انواع هواپیما، هلی کوپتر، ماهواره، ایستگاه فضایی و غیره را در برگیرد ولی به لحاظ کمی و کیفی ماهواره ها از اصلی ترین سکوها در سنجش از دور به شمار می روند. یکی از مزایای دور سنجی این است که در برخی از مناطق زمین که امکان دسترسی به آنها دشوار بوده و یا در موقعیت های خطرناک قرار دارند، مورد استفاده هستند، همچنین حسگرهای ماهواره ای و هواپیماها برای تحقیق درباره مناطق قطبی زمین،اتمسفر بالائی، آتش سوزی و جنگل ها و فعالیتهای آتشفشانی، اقیانوس های مناطق دور و بیابان ها که امکان دسترسی انسان به آنها دشوار می باشد، مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع دور سنجی علم و هنر بدست آوردن اطلاعات از فاصله دور، یعنی کسب اطلاعات درباره اشیاء و پدیده ها بدون داشتن تماس فیزیکی با آنهاست(سازمان نقشه برداری،ص38). در این مقاله سعی بر آن است پس از مروری بر فناوری سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)، نقش، کاربرد و ارزیابی اثرات این دو را، در امور مطالعاتی مربوط به جغرافیا بکار گرفت
۱۰۵.

گردشگری، دولت و اقتصاد سیاسی در ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی (چشم انداز جغرافیایی) دوره ۳ پاییز و زمستان ۱۳۸۷ شماره ۷ 87 - 110
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۴۷
نقش و جایگاه دولت در صنعت گردشگری، امری غیرقابل انکار و غیر قابل جایگزین با دیگر پارامترها چون افراد، گروهها و بازیگران فراملّی است و نمود عینی دخالت دولت در صنعت گردشگری را می توان در تمامی کشورها از توسعه یافته تا کمتر توسعه یافته مشاهده کرد. اما دستیابی به موفقیت در این عرصه، نیازمند برقراری توازن در کارکردها مابین دولت از یک سو و بخش های خصوصی و دیگر بازیگران از جمله نهادها و سازمانهای بین المللی از سوی دیگر، استراتژی بسیار حسّاس و پیچیده ای است که نیازمند تحقّق پیش فرض هایی چون؛ شکل گیری و تکامل روند دولت- ملّت و به نوعی افزایش سطوح اعتماد بین دو نهاد دولت و جامعه، فقدان اقتصاد رانتی، کمرنگ بودن دغدغه مشروعیت طلبی از سوی دولت می باشد. تلاش ما در این مطالعه بر این است که با استفاده از مولّفه های تاثیرگذار بر اقتصاد سیاسی ایران چون؛ روند ناقص دولت سازی یا ضعف تاریخی بورژوازی، اقتصاد متّکی به نفت و شکل گیری و گسترش اقتصاد غیررسمی و تعمیم آن بر صنعت گردشگری، به تبیین دلایل گذار دولت از سیاست گذاری به عرصه ی کارگزاری و تصدّی گری امور در سطوح پایین پرداخته شود. بدین منظور و جهت سهولت در درک عمق حضور دولت در صنعت گردشگری، از نماگر وابستگی و ویژگی حقوقی اماکن و مراکز تحت مراجعه گردشگران استفاده نموده که نتایج حاصل از این بررسی، حاکی از آن است که بیشتر مراکز مورد نظر، وابسته به نهادها و وزارتخانه های دولتی بوده و هر چند که بخش خصوصی هم از نظر کمیّت دارای جایگاه مناسبی بود اما چنین به نظر می رسد که فقدان زمینه های لازم برای ظهور یک بازار رقابتی، عرصه را برای آنها تنگ کرده است.
۱۰۶.

نقش عوامل جغرافیایی در رفتار انسان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال پنجم تابستان ۱۳۸۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 71 - 78

کلید واژه ها: رشد روانشناسی جامعه شناسی انسان محیط طبیعی تکامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۸ تعداد دانلود : ۲۱۰
تاثیر عوامل جغرافیایی بر رفتار انسان از دیر باز مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است . عوامل طبیعی همواره به طور قابل توجهی در رفتار انسان و اعمال او تاثیر داشته بطوریکه تفاوتهای محیط طبیعی و با شرایط آب و هوایی مختلف می تواند عکس العمل های خاصی را در رفتار انسان داشته باشد . در این مقاله نگارنده با بهره گیری از تجربیات علمی و تعلیم و تربیت در کنار دانش جغرافیا تلاش نموده ارتباط انسان و محیط طبیعی را به لحاظ جغرافیا یی مورد تحلیل قرار دهد .
۱۰۷.

جهانی شدن: آینده سرزمین و هویت های ملی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال پنجم بهار ۱۳۸۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 63 - 73

کلید واژه ها: جهانی شدن دولت - ملت هویت جغرافیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۶۷
جهانی شدن از زوایای مختلفی قابل  بررسی است. یکی از بحث هایی که در این خصوص باید مورد توجه قرار گیرد ارتباط جهانی شدن با مفهوم سرزمین و هویت است چون همواره مفهوم  هویت  با قداست و ارزش های بومی و قومی همراه بوده است که با توجه به تأثیرات انکارناپذیر جهانی شدن بر روی آن حساسیت های زیادی را ایجاد کرده است، لذا در این مقاله به بررسی مولفه ها و عناصر جهانی شدن و دیدگاه های اصلی آن پرداخته می شود. در این مقاله استدلال اصلی این است که هویت های ملی در اثر جهانی شدن نه تنها حذف نمی شوند بلکه احتمالاً در آینده در قالب هایی جدید و پویاتر در عرصه های رسمی و غیررسمی حاضر خواهند شد
۱۰۸.

تحلیلی بر مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ایران (مطالعه موردی: استان سمنان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال چهارم پاییز ۱۳۸۶ شماره ۳ (پیاپی ۱۵) 95 - 104
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۸۵
جغرافیای مشارکت و رفتارهای انتخاباتی از مه مترین مباحث جغرافیای انتخابات محسوب می گردند. با بررسی علمی این دو شاخه جغرافیای انتخابات می توان بسترهای لازم را برای تحول در روند مشارکت در مناطق مختلف جغرافیایی با توجه به تنوع عوامل انسانی و شرایط طبیعی آنها فراهم ساخت. بررسی نه دوره انتخابات ریاست جمه وری ایران نوع خاصی از تنوع رفتارهای انتخاباتی و میزان مشارکت مردمی را به نمایش می گذارد که این تنوع نمی تواند بی تأثیر از عوامل ثابت جغرافیایی مناطق این کشور و شرایط متغیر سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و نحوه عملکرد جناح حاکم و رئیس جمهور منتخب باشد. این مقاله با روش تحلیل محتوا ضمن بررسی عوامل کُلی مؤثر بر روند مشارکت و رفتارهای انتخاباتی در انتخابات ریاست جمهوری ایران به بررسی آماری نه دوره انتخابات ریاست جمهوری در استان سمنان از مناطق مرکزی ایران می پردازد نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد روند مشارکت م ردم استان سمنان در انتخابات ریاست جمهوری بیشتر از آنکه متأثر از عوامل کشوری باشد، تابع عوامل محلی است و رفتارهای انتخاباتی مردم این استان در اکثر دوره ها از عوامل کشوری پیروی می کند
۱۰۹.

تبیین ژئواکونومیکی و ژئوکالچری بحران های ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ژئوپلیتیک بحران ژئواکونومی ژئوکالچر خاورمیانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۹۴
منطقه خاورمیانه در مرکز ثقل سیاسی و اقتصادی و فرهنگی جهان واقع شده است. خاورمیانه محل تلاقی و به هم رسیدن آسیا، اروپا و افریقا و به عبارت دیگر نقطه کانونی سیاسی- اقتصادی و فرهنگی جهان قدیم است. در سال های اخیر، خاورمیانه دچار یک بحران زدگی کم سابقه شده و کشورهای منطقه از جمله سوریه، عراق و یمن دچار بحران تروریسم و بحران های گسترده داخلی شده اند. هدف این مقاله بررسی نقش متغیرهای ژئواکونومیکی و ژئوکالچری در نضج بحران های ژئوپلیتیکی منطقه است. سؤال اصلی مقاله این است که متغیرهای ژئواکونومیکی و ژئوکالچری چه نقشی در ظهور و تداوم بحران های ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه ایفا می کنند؟ فرضیه ای را که برای پاسخگویی به سؤال اصلی پژوهش در صدد تحلیل و بررسی آن هستیم این است که به نظر می رسد متغیرهای ژئواکونومیکی و ژئوکالچری پیدایش و ظهور بحران های ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه را تسهیل و حل و فصل و خاتمه آن ها را پر چالش و سخت و غیرممکن می نمایند. روش این مقاله توصیفی تحلیلی است که در ان مقاله سعی خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه-ای و مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل موضوع پرداخته شود. نتایج مقاله نشان می دهد که بحران های خاورمیانه دارای دو آبشخور اقتصادی و فرهنگی هستند که دخالت بازیگران فرا منطقه ای نقش کاتالیزور را در این معادله بازی می کند.
۱۱۰.

جایگاه ژئواکونومیکی ایران در استراتژی های اقتصادی قدرت های جهانی در سطوح جهانی و پیرامونی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ژئواکونومیک ایران رقابت استراتژی تحریم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۸۴
در آغاز سده بیست و یکم دو عامل داشتن منابع و موقعیت ارتباطاتی نقش اصلی را در شکل گیری مناطق ژئواکونومیک و ژئواستراتژیک بازی می کنند. هر کشوری که هر دو یا یکی از این دو را داشته باشد در استراتژی های اقتصادی قدرت های جهانی جایگاه ویژه ای خواهد داشت. هدف اصلی این مقاله عبارت است از تحلیل و بررسی جایگاه ژئواکونومیکی ایران در استراتژی های اقتصادی قدرت های جهانی. سؤال اصلی مقاله این است که در استراتژی-های اقتصادی قدرت های جایگاه ژئواکونومیکی ایران چه نقشی دارد و ایران چگونه می تواند از این نقش و جایگاه ژئواکونومیک خود بهره ببرد؟ فرضیه ای را که برای پاسخگویی به سؤال فوق در صدد تحلیل آن هستیم این است که ایران هم به دلیل داشتن منابع هیدروکربنی و هم به دلیل داشتن موقعیت ارتباطاتی کشوری با موقعیت ژئواکونومیک محسوب می شود و این مهم خود را در استراتژی های قدرت های اقتصادی نشان داده است. روش این مقاله توصیفی تحلیلی است که در ان با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی و پژوهشی سعی خواهد شد فرضیه پژوهش بررسی و تحلیل شود. نتایج مقاله نشان می دهد که ایران به دلیل موقعیت ارتباطاتی و نیز برخورداری از منابع هیدروکربنی جایگاهی استراتژیک در معادله ژئواکونومیک منطقه و جهان بازی می کند.
۱۱۱.

تحلیل و بررسی پتانسیل های عمق ژئوپلیتیک ایران در مقابله با تحریم های همه جانبه غرب: مطالعه موردی آمایش سرزمینی مناطق غرب کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: عمق ژئوپلیتیک تحریم آمایش غرب ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰ تعداد دانلود : ۱۰۱
تحریم های ایران را از نظر تحریم کنندگان می توان به چهار دسته کلی تقسیم بندی کرد: تحریم های چندجانبه همچون تحریم های شورای امنیت سازمان ملل، تحریم های اتحادیه اروپا، تحریم های یک جانبه از سوی کشورهای مختلف مانند ایالات متحده و تحریم های کنگره آمریکا. در این وضعیت بایستی به دنبال راهکارهای علم و در دسترس برای غلبه بر مشکلات ناشی از این چالش بود. هدف اصلی این رساله عبارت است از بررسی نقش آمایش سرزمینی مناطق غربی کشور در ارتقاء پتانسیل های عمق ژئوپلیتیک ایران در مقابله با تحریم های همه جانبه غرب. سؤال اصلی رساله این است مناطق غربی کشور در ارتقاء پتانسیل های عمق ژئوپلیتیک ایران در مقابله با تحریم های همه جانبه غرب چه نقشی می توانند ایفا نمایند؟ فرضیه ای را که برای پاسخگویی به سؤال فوق در صدد آزمون آن هستیم این است که به نظر می رسد آمایش سرزمینی مناطق غربی می تواند موجب پویایی توان داخلی برای مقابله با تحریم ها شود. در این مقاله از روش تحلیل سوآت برای تحلیل و بررسی پتانسیل های عمق ژئوپلیتیک ایران در مقابله با تحریم های همه جانبه غرب استفاده می شود. برای سنجش وزن سنجه ها از روش AHP استفاده شده است. جامعه آماری این رساله دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترای جغرافیای سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار و حجم نمونه نیز 50 نفر تعیین شده است. نتایج مقاله نشان می دهد که پایدارترین آرایشی که به سه مؤلفه مهم جمعیت، سرمایه، منابع طبیعی و محیطی یک منطقه یا سرزمین ختم می شود اجرای برنامه آمایش سرزمین در غرب کشور است. تنظیم رابطه بین انسان فضا و فعالیت های انسان در فضا به منظور بهره برداری منطقی از جمع امکانات در جهت بهبود وضعیت مادی و معنوی اجتماع بر اساس ارزش های اعتقادی سوابق فرهنگی یا ابزار علم و تجربه در طول زمان است که جزئی از جغرافیا محسوب می شود. به عبارتی دیگر آمایش سرزمینی توسعه، سازمان دهی هم آهنگ و دارای نظم و نظام فضای حیاتی کشور در حوزه ی سیاست های کلی توسعه ی درازمدت همه سونگر اجتماعی، اقتصادی ، فرهنگی و کالبدی در چ ارچوب منطقه بندی و ت قسیم های کشوری و ضروریات امنیت اجتماعی و اق تصادی ق رار دارد. لذا آمایش سرزمینی توسعه دارای دو بعد توسعه ای و امنیتی است .
۱۱۲.

بررسی و تحلیل ساختار فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جوامع مرزی ایران در غرب و جنوب غرب (با تاکید بر اعراب) در راستای توسعه روابط ایران و کشورهای عربی(آمایش سرزمینی در مناطق مرزی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: جوامع مرزی آمایش سرزمین مناطق مرزی در غرب و جنوب غرب کشورهای عرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۷۹
مساله تحقیق حاضر چگونگی بهره گیری از از مزیت های علمی آمایش سرزمینی برای تهیه منویی کامل و جامع از توانایی های ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جوامع مرزی ایران در غرب و جنوب غرب برای برای بهره گیری از ان ها به منظور گسترش روابط ایران و کشورهای عربی است. پرسش اصلی تحقیق حاضر عبارت است از اینکه آمایش سرزمینی جوامع مرزی ایران در غرب و جنوب غرب (با تاکید بر اعراب) چه تاثیری بر توسعه روابط ایران و کشورهای عربی خواهد گذاشت؟ فرضیه ای را که برای پاسخگویی به این سوال در صدد تحلیل و تبین آن هستیم این است که به نظر می رسد که آمایش سرزمین با بررسی و تحلیل ساختار فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جوامع مرزی ایران در غرب و جنوب غرب (با تاکید بر اعراب) می تواند منو و نقشه راهی را برای توسعه روابط ایران و کشورهای عربی (آمایش سرزمینی در مناطق مرزی) فراهم نماید. نتایج این مقاله نشان می دهد که در کشوری همچون جمهوری اسلامی ایران با مرزهای بسیار طولانی و تنوع جغرافیا و تنوع کشورهای همسایه که اغلب آن ها دچار ضعف و بی ثباتی اقتصادی و سیاسی هستند و همچنین رویارویی نظام استکباری آمریکا با ایران لزوم توجه تنگاتنگ به مسئله آمایش سرزمین با مدنظر داشتن ابعاد نظامی امری بسیار اساسی است. در این پژوهش با استفاده از روش تحقیق توصیفی و تحلیلی ابتدا اصول آمایش سرزمین و مبانی نظری در این خصوص را مطالعه می نماییم.
۱۱۳.

بررسی ساختارهای قومی و امنیتی در منطقه شمال غرب ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: قومیت امنیت شمال غرب ایران روابط قومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۸۴
ایران کشوری متشکل از اقوام گوناگون است که هر کدام در جغرافیایی خاص ریشه دارند. منطقه شمال غرب نیز از دیرباز مامن اقوامی مانند کردها و آذری ها بوده است. اما در کنار ساختار قومی جغرافیای سیاسی ایران، موضوعی دیگری که بایستی مورد توجه قرار گیرد ساختارهای امنیتی است چرا که ساختار اخیر نوعی فرآروده روابط انسانی خرد و کلان است. هدف این مقاله بررسی ساختارهای قومی و امنیتی منطقه شمال غرب ایران است. سوال اصلی مقاله این است که منطقه فوق الذکر دارای چه ساختارهایی از لحاظ دو مولفه قومیت و امنیت است؟ فرضیه پژوهش این است که ساختار امنیتی یک منطقه حاصل روابط درون قومی و برون قومی افراد با یکدیگر و جهت گیری آن ها نسبت به فضای جغرافیای سرزمینی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی محیط پیرامون و فراپیرامون خود است. روش انجام این مقاله توصیفی تحلیلی است. نتایج مقاله نشان می دهد که شمال غرب ایران منطقه ای است که دارای ساختار قومیتی و در نتیجه ساختار امنیتی ویژه ای است که در طول تاریخ نیز دارای تاثیراتی در سطح کلان ملی بوده است و در نتیجه برای مدیریت و برنامه ریزی علمی و در ادامه سیاستگزاری کارآمد قومی- امنیتی در این منطقه و حتی کل کشور بایستی ساختارهای قومی و امنیتی این منطقه به درستی فهم شده باشد.
۱۱۴.

نقش شکاف های قومی در بحران های ژئوپلیتیکی ایران در مناطق مرزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: شکاف های قومی بحران های ژئوپلیتیکی مناطق مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۱۲۱
ایران جزء کشورهایی است که از اقوام گوناگونی در ترکیب جمعیتی خود بر خوردار است. تعدد و تنوع قومی در ایران به گونه ای است که می توان جامعه پلی اتنیک یا کثیر الاقوام را بر آن اطلاق نمود و منجر به بحران های هر چند محدود نیز شد. هم زمان با پیروزی انقلاب اسلامی زنجیره ای از مناقشات قومی نیز رخ نموده است. هدف اصلی این مقاله عبارت است از تبیین و تحلیل نقش شکاف های قومی در بحران های ژئوپلیتیکی ایران در بعد از انقلاب. سؤال اصلی مقاله این است که شکاف های قومی در بحران های ژئوپلیتیکی ایران در بعد از انقلاب به ویژه در مرزهای غربی دارای چه فرصت ها و تهدیدات و نیز قوت ها و ضعف هایی بوده است؟ فرضیه ای را که برای پاسخگویی به سؤال اصلی پژوهش در صدد بررسی آن هستیم این است که به نظر می رسد شکاف های قومی چون دارای بستر جغرافیایی هستند در صورت تقویت از سوی عوامل داخلی و خارجی به بحران ژئوپلیتیک تبدیل خواهند شد. روش انجام این تحقیق با توجه به موضوع و اهداف و شیوه گردآوری اطلاعات به صورت توصیفی – تحلیلی است. بر این اساس جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و مراجعه به پایگاه های داده و جستجوی اینترنتی مقالات دارای درجه علمی معتبر خواهد بود. ابزار گردآوری اطلاعات به صورت فیش برداری و بانک های اطلاعاتی است. نتایج این مقاله نشان می دهد که شکاف های قومی جدای از بحران جدایی طلبی و استقلال می تواند بحران های ژئوپلیتیک دیگری از جمله بحران توسعه، بحران انزوای جغرافیایی و بحران مشارکت را به وجود آورد.
۱۱۵.

نقش ژئواکونومیکی مناطق آزاد در بازدارندگی اقتصادی و حمایت از تولید ملی با تأکید بر ارائه مدلی راهبردی برای بازطراحی مناطق آزاد استان های مرزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مناطق آزاد بازدارندگی اقتصادی تولید ملی حمایت گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۷۸
مناطق آزاد از جمله پدیده های پارادوکسیکال در دنیای اقتصاد به شما می روند که دارای دو جنبه کارکردی و غیر کارکردی هستند. در ایران این پدیده در شکل فعلی به زعم بیشتر کارشناسان نقشی غیر کارکردی در اقتصاد ملی پیدا کرده است به نحوی که در جنگ اقتصادی غرب و در برابر تحریم های اقتصادی امریکا نقش اسب تروای دشمنان را بازی می کند. با توجه به این مقدمه هدف این مقاله پرداختن به نقش ژئواکونومیکی مناطق آزاد در بازدارندگی اقتصاد ملی ایران در برابر جنگ اقتصادی غرب و سهم این مناطق در حمایت از تولید ملی است. سؤال اصلی مقاله این است که مناطق آزاد ایران در قواره ی فعلی چه نقشی در بازدارندگی اقتصاد ملی ایران در برابر جنگ اقتصادی غرب و حمایت از تولید ملی می-توانند ایفا بکنند؟ در راستای سؤال پژوهش فرضیه ای را که مقاله سعی در بررسی آن دارد این است که به نظر می رسد مناطق آزاد ایران دچار نوعی آنومی در اهداف و سیاست ها و ساختارهای هستند و به این ترتیب نمی توانند دارای کارکرد مثبتی در اقتصاد ملی ایران در شرایط موجود باشند. نتایج این مقاله نیز نشان می دهد که اشتغال و سرمایه گذاری و ورود تکنولوژی و صادرات در مناطق آزاد ایران بیشتر در قالب ساماندهی و فراهم آوردن زمینه واردات و قاچاق تبلور یافته اند.
۱۱۶.

ساماندهی فضای مرزی ایران در خلیج فارس از لحاظ قاچاق کالا و گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: فضا مرز قاچاق گردشگری خلیج فارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۷۷
مرزهای ایران در خلیج فارس نیازمند طرح ریزی مدلی است که چند متغیر اساسی یعنی مرزها، قاچاق و گردشگری را در کنار هم ساماندهی کند. هدف اصلی این مقاله عبارت است از ساماندهی فضای مرزی ایران در خلیج فارس از لحاظ قاچاق کالا و گردشگری در راستای ارائه مدلی برای پیشرفت درون زای اقتصاد جنوب کشور است. سؤال اصلی مقاله این است که ساماندهی فضای مرزی ایران در خلیج فارس با تأکید بر مبارزه با قاچاق کالا و مدیریت گردشگری چه نقشی در پیشرفت درون زای اقتصاد جنوب کشور ایفا خواهد کرد؟ فرضیه ای را که برای پاسخ گویی به این سؤال اصلی در صدد آزمون آن هستیم این است که قاچاق با مرز عجین است و این اصل در مرزهای ایران در خلیج فارس نیز وجود دارد و ساماندهی این مسئله نیازمند درآمدزایی پایدار در مرزهاست که یکی از راه های آن توجه به مدیریت گردشگری است. روش این مقاله توصیفی تحلیلی است که در آن تلاش می شود با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی و پژوهشی و آمار و اطلاعات موجود در زمینه قاچاق کالا و گردشگری به توصیف، تحلیل و در نهایت تبیین موضوع مورد مطالعه پرداخته شود. نتایج مقاله نشان می دهد که قاچاق گسترده و با حجم بالا در کنار توسعه اندک و ضعیف گردشگری در منطقه مورد مطالعه به چرخه ای اقتصادی و عادتی فرهنگی- اجتماعی تبدیل شده که نسبت اندکی با پتانسیل های اقتصادی منطقه دارد.
۱۱۷.

برنامه ریزی و نگرش سیستمی حاکمیت نسبت به امنیت و توسعه پایدار گردشگری در کلان شهرهای ایران: مطالعه موردی کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نگرش سیستمی امنیت توسعه پایدار گردشگری کلان شهرهای ایران کلان شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۹۴
گردشگری پدیده ای است که دارای ابعاد و انواع مختلف است و می توان گفت که کل سیستم سیاسی و فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی یک کشور را درگیر و همراه می کند. با توجه به این مسئله است که نگرش سیستمی نسبت به امنیت و توسعه پایدار گردشگری اهمیت فزاینده ای می یابد. هدف این مقاله بررسی ضرورت برنامه ریزی و نگرش سیستمی حاکمیت نسبت به امنیت و توسعه پایدار گردشگری در کلان شهرهای ایران با تأکید بر کلان شهر تهران است. سؤال اصلی مقاله این است که دلایل ضرورت برنامه ریزی و نگرش سسیستمی حاکمیت نسبت به امنیت و توسعه پایدار گردشگری در کلان شهرهای ایران چیست؟ فرضیه ای را که برای پاسخگویی به این سؤال اصلی در صدد بررسی و تحلیل آن هستیم این است که نگاه حاکمیتی نسبت به پدیده ها اصولاً بایستی سیستمی باشد و گردشگری علاوه بر این ضرورت دارای ضرورتی درونی نیز است که از ذات این پدیده ناشی می شود. روش این مقاله توصیفی تحلیلی است که در آن سعی خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه ای و نیز مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین موضوع پرداخته شود. نتایج این مقاله نیز نشان می دهد که گردشگری و توسعه پایدار در ایران نیازمند مدیریت و برنامه ریزی به ویژه در زمینه ارتقای امنیت هستند و این دو در گروه داشتن نگرش سیستمی از سوی حاکمیت است. شواهد کلان شهرهای ایران و به ویژه شهر تهران گویای جدایی و جزیره گونگی حوزه های امنیت و توسعه پایدار گردشگری و نگرش غیر سیستمی در این حوزه هاست.
۱۱۸.

نقش متغیرهای جغرافیایی در بحران های ژئوپلیتیکی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: بحران ژئوپلیتیک ایران بحران ژئوپلیتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۸۶
بحران پیشامدی است که به صورت ناگهانی و گاهی فزاینده رخ می دهد و به وضعیتی خطرناک و ناپایدار برای فرد، گروه یا جامعه می انجامد. بحران ها سرچشمه ها و انواع مختلف دارند اما بحران ژئوپلیتیکی عبارت است از منازعه و کشمکش کشورها و گروه های متشکل سیاسی - فضایی و بازیگران سیاسی بر سر کنترل و تصرف یک یا چند ارزش و عامل جغرافیایی. هدف اصلی این مقاله عبارت است از تحلیل و بررسی نقش متغیرهای جغرافیایی در بحران-های ژئوپلیتیکی ایران. سؤال اصلی مقاله این است که متغیرهای جغرافیایی به ویژه تغییرات آب و هوایی و خشک سالی چه نقشی بحران های ژئوپلیتیکی ایران دارند؟ فرضیه ای را که برای در صدد اثبات صدق و کذب آن هستیم این است که متغیرهای جغرافیایی به ویژه تغییرات آب و هوایی و خشک سالی ازآنجا که باعث نزاع بر سر منابع کمیاب می شوند در بحران های ژئوپلیتیکی ایران نقش دارند. روش این مقاله توصیفی تحلیلی است که در آن سعی خواهد شد با استفاده از مقالات علمی و پژوهشی و نیز سایر اسناد و مدارک مکتوب و دیجیتال به تحلیل موضوع پژوهش پرداخته شود. نتایج مقاله نشان می دهد که بحران های ژئوپلیتیکی که بعضاً حاصل تلاش برای تسلط بیشتر بر منابع کمیاب جغرافیایی هستند اغلب به دلیل آن که این منابع در بعضی مناطق دچار بحران طبیعی می شوند به وقوع می پیوندد و بنابراین بحرانی جغرافیایی به بحرانی ژئوپلیتیک تبدیل می شود.
۱۱۹.

نقش سیاست های قومی و مذهبی در مشارکت اقوام در امنیت، توسعه همه جانبه و همگرایی با تأکید بر ترکمن های شمال و شمال شرق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مشارکت اقوام ایرانی امنیت همگرایی اقوام قوم ترکمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۱۵۴
ایران کشوری چند قومیتی است و برحسب دو عنصر شاخص مذهب و زبان بین اقوام ایرانی تمایز وجود دارد و آن ها را به چند دسته تقسیم می کند. در این که موضوع اقوام و مسئله قومیت یکی از مهم ترین مباحث و مسائل مطرح در ایران معاصر است تردیدی نیست. در این راستا مهم ترین نکته در سیاست گذاری و مدیریت قومی، ایجاد توازن و سازش میان تعلقات ملی و قومی است. مشارکت مردم در امور سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، یکی از مباحث مهم جامعه شناسی و علم سیاست است؛ نظام های سیاسی بر پایه ی اعتماد عمومی و اراده ی مردم استوار می گردند و استمرار و اقتدار آن ها وابسته به مشارکت و دخالت مردم است. با توجه به این مقدمه سؤال اصلی مقاله حاضر این است که مشارکت سیاسی و اقتصادی اقوام ایرانی در مدیریت کشور چه اثر و نقشی در امنیت و توسعه همه جانبه و همگرایی اقوام دارد؟ فرضیه ای را که برای پاسخگویی به این سؤال اصلی در صدد آزمونان هستیم این است که به نظر می رسد که در تاریخ ایران هر زمان دولت مرکزی به اقوام و گروه های قومی توجه کرده ساختار سیاسی ما شاهد مشارکت و همیاری و همسویی آن ها با خواست های حاصل از سیاست گذاری های مرکز بوده ایم. تحقیق حاضر به صورت توصیفی -پیمایشی انجام می شود. بدین صورت که ابتدا با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات پژوهشی و نیز سایر منابع علمی به گرداوری و تحلیل مشارکت سیاسی و اقتصادی و ادبیات قومیت پرداخته شود و در ادامه با استفاده از روش دلفی به آزمون فرضیات پژوهش پرداخته می شود. یافته های مقاله نشان می دهد که تشویق اقوام ایرانی به حذف ناسیونالیسم افراطی قومی و نهادسازی سازمانی، بستری برای مشارکت نظام مند در متن نظام سیاسی فراهم می سازند و از طرف دیگر چنانچه احساس هویت متفاوت در کنار احساس محرومیت های سیاسی-اجتماعی قرار گیرد می تواند موجد عوارض امنیتی در کشور باشد. همچنین سبکی وزنه مدیریت سیاسی به نسبت وزنه جمعیتی و احساس محرومیت های اقتصادی و اجتماعی نسبت به مرکز در ایران می توانند احساس هویت متفاوت در قومیت ها را تشدید نمایند.  
۱۲۰.

مقایسه راهبردهای امنیتی ایران و امریکا برای امنیت سازی در خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: امنیت امنیت منطقه ای خلیج فارس ایران امریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۰۳
پژوهش حاضر با در نظر داشتن ابعاد متکثر امنیت در عصر حاضر به موضوع تحقیق می پردازد. نزدیکی جغرافیایی و میزان تعاملات سیاسی اقتصادی و... همسایگان و همچنین آسیب پذیری های متقابل آنان به حدی است که می توان امنیت و ناامنی در خلیج فارس را به هم پیوسته ارزیابی نمود. ایالات متحده آمریکا که پس از جنگ جهانی دوم سیاست خارجی فعالی را در قبال تحولات جهانی و منطقه ای در پیش گرفت. از طرف دیگر یکی از اصلی ترین دلایل تمرکز غرب بر خلیج فارس و قرار گرفتن آن در صدر استراتژی آمریکا لزوم جلوگیری از افزایش نفوذ و قدرت مانور ایران در منطقه بوده است. هدف اصلی این مقاله عبارت است از تحلیل و مقایسه راهبردهای امنیتی ایران و امریکا برای امنیت سازی در خلیج فارس در سه سطح نظامی و سیاسی و اقتصادی. سؤال اصلی مقاله این است که راهبردهای امنیتی ایران و امریکا برای امنیت سازی در خلیج فارس در سه سطح نظامی و سیاسی و اقتصادی کدام اند؟ روش مورد استفاده پژوهش توصیفی- تحلیلی است. نتایج مقاله نشان می دهد که موقعیت ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک خلیج فارس باعث توجه و مداخله قدرت های بزرگ بین المللی به این منطقه شده و در نتیجه نقش آفرینی قدرت های بیرونی به عنوان عامل مداخله گر بیرونی باعث ناکامی تلاش های درونی برای ایجاد امنیت مبتنی بر مشارکت بازیگران بومی در منطقه شده است و در نتیجه راهبردهای امنیتی ایران و امریکا برای امنیت سازی در خلیج فارس در سه سطح نظامی و سیاسی و اقتصادی با هم متفاوتند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان