مهدی صفری

حکمر,وایی خوب شهری به عنوان شیوه جدیدی از مدیریت شهری می باشد که در آن به واسطه بهبود چندین عامل می تواند توسعه پایدار اقتصادی و کیفیت بالای زندگی را در بر داشته باشد.از طرف دیگر یکی از دغدغه های مدیران و برنامه ریزان شهری در شهرهای بزرگ کشور از جمله شهر مشهد که نیازمند برنامه ریزی برای حل آن می باشد ، بافت های فرسوده شهری است اکنون باید دید که حکمرانی خوب شهری چگونه می تواند در جهت نیل به ساماندهی بافت های فرسوده شهری گام بردارد. هدف از انجام این تحقیق ارزیابی وضعیت شاخصه های حکمروایی خوب شهری در بافت فرسوده شهر مشهد از دید شهروندان و شناسایی وضعیت شاخصه های حکمروایی خوب شهری در هر یک از حوزه های بافت فرسوده می باشد. روش بررسی در تحقیق حاضر آن مبتنی بر روش توصیفی -تحلیلی است. و اطلاعات مورد نیاز از دو روش اسنادی و میدانی(پرسش نامه) جمع آوری شده است. و با استفاده از نرم افزار Spss و آزمون های t-test ،تحلیل واریانس و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.جامعه آماری این پژوهش براساس سرشماری 1395حدود 519924 نفر است که با استفاده از روش نمونه گیری کوکران، حجم نمونه 384 محاسبه شده است. نتایج حاصل از آزمون t-test بیانگر این است که شاخصه های حکمروایی خوب در شهر مشهد در وضعیت مطلوبی قرار ندارند. نتایج از آزمون تحلیل واریانس نشان می دهد که از بین حوزه های بافت فرسوده شهر مشهد حوزه.6و 10به ترتیب با میانگی در بدترین وضعیت قرار دارند در پایان نیز با توجه به نتایج حاصل از پژوهش ، پیشنهاداتی جهت بهبود وضعن 1.92و 2.04یت این شاخص ها در بافت فرسودهده شهر مشهد ارائه می گردد.

گردآوردن و نظم بخشیدن به گفتارها و جستارها درباره دائرهالمعارف، از آغاز ورود این گونه به ایران تا به امروز، نه تنها دسترسی به آنها را برای اطلاع جویان آسان می کند، بلکه علایق و سلایق موضوعی یا کاستی های تحقیقی را نیز می نمایاند و از این رو شاید پاشیدن بذر چون وچرایی شود در عرصه دائرهالمعارف نویسی ایران. گردآوری مقاله های فارسی با موضوع دائرهالمعارف و دائرهالمعارف نویسی پیشینه قابل توجهی ندارد. به جز اهتمامی ددر جای خود ارزشمند که غالباً گزیده ای از مقاله های روزنامه ها و نیز مصاحبه ها را تا سال 1377 دربر می گیرد (مقاله های 258 و 259 همین فهرست)، کار دیگری در این باره سراغ نداریم. مقاله نامه حاضر با این هدف تدوین شده است تا شروعی باشد برای پرکردن این کاستی. این فهرست مقاله هایی را دربر می گیرد که به زبان فارسی در نشریات ایران (به جز روزنامه ها) و همچنین در مجموعه مقاله ها از ابتدا تا پایان 1401 چاپ شده است.

عناصر اربعه و به ویژه آب از اصلی ترین عناصر طبیعت و از حیاتی ترین پدیده هایی است که بشر با آن مواجه شده و ضرورت و اهمیت آن را دریافته است. در ادیان قبل از زرتشت و نیز در دین زرتشت آب همواره مقدس بوده و الهه گان و ایزدانی از آن محافظت و مراقبت می کرده اند. بخش قابل توجهی از اسطوره های ادیان باستانی ایران اختصاص به آب دارد. در نظام فرهنگی و زیستی دوره های آغازین حیات، انسان برای شناخت و معرفی پدیده های هستی از شیوه های خاصی بهره می گرفت که یکی از آنها اسطوره است. اسطوره ها جزو اولین استدلال ها و تبیین های شناختی بشر اولیه برای مشخص کردن چیستی و جایگاه عناصر در دسترس و ناشناخته طبیعت هستند و بخشی از نظام معرفتی انسان در دوره آغاز زندگی بشری را در بر می گیرند. دامنه کارکردهای اسطوره اغلب شناخت قالب های رفتاری انسان در همه ابعاد آن و توجیهی عمومی از پدیده های اجتماعی- فرهنگی پیرامون اوست؛ به عبارتی اسطوره ها تصویر نمادین پدیده های طبیعت به زبانی محسوس و قابل رؤیت و بیان نمادین زیرساخت های اجتماعی و اندیشه مشترک در منابع باستانی و پیش از تاریخ اند که در پیوند با آیین ها، رفتارها، اخلاقیات و مقررات نظام سنتی اجتماعی و خانوادگی، انعکاس خارجی و عینی می یابند؛ بنابراین می توان با اسطوره ها نظام شناختی و معرفتی یک ملت و یا دین را بررسی کرد و دیدگاه ها و عملکردهای آنان را سنجید. بر این اساس این پژوهش با رویکرد توصیفی- تحلیلی سعی دارد تا پس از اشاره ای اجمالی به اسطوره و کارکردهای معرفتی و هستی شناختی آن به بیان چیستی و هویت آب در باور ایرانیان باستان و در ادیان ایرانی به ویژه دین زرتشت بپردازد و کارکردهای اسطوره شناختی آن را در رابطه با بینش و نگرش ایرانیان به این پدیده طبیعی بیان نماید.

امروزه پدیده سکونتگاه های غیر رسمی و بطور کلی بافت های نابسامان شهری در کشورهای جهان اعم از توسعه یافته و در حال توسعه، تبدیل به یک مسئله مهم مدیریت شهری شده است. مشکل عمده سکونتگاه های فرودست و فقیرنشین، کمبود امنیت است. امن سازی فضاهای شهری یکی ازضرورت های اساسی هر شهر مطرح می شود. به همین دلیل، بسیاری از تلاش ها به دنبال کاهش وقوع جرم ازطریق طراحی محیطی می باشند. با توجه به مشکل ذاتی که سکونتگاه های غیر رسمی در زمینه امنیت فضاهای شهری با آن مواجه اند، شناسایی اصول و معیارهای طراحی شهری و طراحی محیطی در طراحی فضاهای سکونتی امن، به منظور ارتقا امنیت، اصلی ترین هدف این پژوهش قرار گرفته است. اطلاعات لازم برای این پژوهش با استفاده از پرسش نامه و مطالعات کتابخانه ای جمع آوری شده است و با روش توصیفی – تحلیلی به تجزیه و تحلیل این داده ها پرداخته شده است. همچنین برای تحلیل یافته ها از روش (ANP) استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد کنترل دسترسی، نظارت طبیعی، فرهنگ جمعی تاثیر بسیار زیادی بر امنیت فضاها در سکونتگاه غیر رسمی دارد. توجه به اصول طراحی شهری در ایجاد امنیت محیطی بر اساس استانداردها و دستورالعمل ها می تواند منجر به افزایش کیفیت سکونتگاه غیر رسمی، افزایش امنیت و در نهایت بهبود شرایط محیطی این سکونتگاه ها شود. در نهایت در این پژوهش سعی بر آن شده است تا با مطالعه تجربیات و نظریه ها راهکارهایی برای ایجاد و بهبود امنیت در سکونتگاه غیررسمی ارائه شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل معیارهای طراحی فضای آموزشی موجود در مراکز پیش دبستانی و دبستانی و تنظیم آن ها براساس برنامه ریزی چندبعدی است. در این راستا، از هر دو روش کیفی و کمّی بهره گیری شده است. جامعه آماری این مطالعه اسناد و مدارک موجود درباره استانداردهای فضای آموزشی و معیارهای برنامه ریزی چندبعدی بوده است و در بعد کمی، از روش نمونه گیری تصادفی ساده در 20 مرکز پیش دبستانی و دبستان ناحیه 3 شهرستان کرج استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات شامل چک لیست محقق ساخته است. در این مطالعه، برای تحلیل داده های کیفی، از فراوانی و نمودار و داده های کمی آزمون t مستقل استفاده شده است. در جهت مستندسازی این پردازش از مراکزی که این برنامه ریزی را به کار گرفته بودند مشاهده به عمل آمد. نتیجه اینکه اضافه نمودن این معیارها به استانداردهای فیزیکی در طراحی فضا نه تنها می تواند بسیاری از محدودیت های آموزشی در فضاهای غیر استاندارد کنونی را به اتکای برنامه ریزی پوشش دهد، بلکه از ضرورت های طراحی فضای آمورشی مبتنی بر مباحث جدید در حوزه طراحی فضای آموزشیِ این پژوهش به شمار می رود. نکته قابل تأکید حاصل از پژوهش، اهمیت توجه به قابلیت های کاربست برنامه ریزی چندبعدی برای استفاده بهینه از امکانات و محدودیت های فیزیکی و غنی نمودن فرصت های یادگیری از منظر اهمیت برنامه ریزی در طراحی فضای آموزشی بود. مراکز پیش دبستانی علیرغم محدودیت های فضای فیزیکی، براساس برنامه ریزی چندبعدی، موفق به پرورش مهارت ها (معیارهای موجود) در کودکان شده بودند که در سایر مراکز به ویژه دوره ابتدایی امکان آن فراهم نشده بود. این یافته ها رابطه بین معیارهای طراحی فضای آموزشی براساس برنامه ریزی چندبعدی در دوره پیش دبستان را معنادار و مثبت نشان داد ولی در دبستان ها این فضای آموزشی چندان مبتنی بر برنامه ریزی چندبعدی نیست؛ یعنی یا معیاری را که  براساس برنامه ریزی چندبعدی تعریف شده ندارد و یا حضور آن به صورت موردی است. 

توسعه و بهکارگیری قالب های ابرداده ای برای توصیف و کشف منبع، خصوصاً در شبکة جهانی وب، از مهم ترین فعالیت های حوزه های درگیر در سازماندهی منابع الکترونیکی میباشد. این قالب های ابرداده ای از سطوح مختلف غنا در سطح توصیف برخوردار هستند که در آن میان «طرح ابرداده ای هستة دوبلین» اهمیت ویژه ای در توصیف الکترونیکی به طور اعم و منابع وب به طور اخص دارد. سادگی عناصر تعریف شده در این قالب، امکان خلق پیشینه های طرح کدگذاری عنصر، امکان پالایش عناصر ابرداده ای و خلق پیشینه های ابرداده ای با سطوح بالاتر توصیف را فراهم میکنند. این مقاله ضمن معرفی توضیحگرهای ابرداده ای هستة دوبلین، دید زبانشناختی نسبت به عبارات هسته دوبلین را با، و بدون توضیحگرها مورد اشاره قرار میدهد.

شبکه جهانی وب ، با تمام امکاناتی که در ذخیره سازی ، پردازش و خصوصا انتقال اطلاعات به ارمغان آورده ، متصدیان سازماندهی اطلاعات را با چالش های زیادی رو به رو ساخته است . سرعت سرسام آور منابع اطلاعاتی ، ویژگیهای ماهوی آنها و خصیصه های منحصر به فرد این رسانه نوظهور موجب گردیده که روشهای سنتی توصیف و سازماندهی منابع در این محیط کارآیی خود از دست بدهند . بنابراین ، آنچه توجه اکثر متخصصان را در امر سازماندهی منابع وب به خود جلب کرده 0است ابزاری است که 0امروزه ”ابرداد“ نامیده می شود .

پیشرفت‌های شگفت‌آور در فناوری اطلاعات که امکان ذخیره، پردازش و انتقال بسیار سریع اطلاعات را فراهم کرده و همچنین گسترش روزافزون شبکه‌های رایانه‌ای پیوسته در خدمات اطلاع‌رسانی، «حق موءلف » و «مالکیت معنوی» آثار را در بحرانی جدی قرار داده است. این بحران دامنگیر تمامی عناصری که به نحوی در زنجیرهء اطلاعات درگیر هستند، خصوصاً عناصر اصلی زنجیرهء اطلاعات، یعنی موءلفان و پدیدآورندگان، ناشران، کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی و استفاده‌کنندگان نهایی نیز شده است. روش‌های فنی در برخورد با این بحران که تمرکز شدیدی بر حفاظت از اطلاعات دارند، شکاف بین فقرای اطلاعاتی و اغنیای اطلاعاتی را عمیق‌تر خواهند کرد. لزوم توجه به مسائلی چون «استفادهء منصفانه» یا «برخورد منصفانه» به عنوان راهکاری برای برقراری تعادل بین حفاظت از اطلاعات و دسترسی به اطلاعات و همچنین تجدیدنظر در قوانین حق موءلف و سازگار‌کردن آن با نیازهای جدید، از مسائل دیگر حق موءلف در عصر رقومی است.