مهدی صفری

عناصر اربعه و به ویژه آب از اصلی ترین عناصر طبیعت و از حیاتی ترین پدیده هایی است که بشر با آن مواجه شده و ضرورت و اهمیت آن را دریافته است. در ادیان قبل از زرتشت و نیز در دین زرتشت آب همواره مقدس بوده و الهه گان و ایزدانی از آن محافظت و مراقبت می کرده اند. بخش قابل توجهی از اسطوره های ادیان باستانی ایران اختصاص به آب دارد. در نظام فرهنگی و زیستی دوره های آغازین حیات، انسان برای شناخت و معرفی پدیده های هستی از شیوه های خاصی بهره می گرفت که یکی از آنها اسطوره است. اسطوره ها جزو اولین استدلال ها و تبیین های شناختی بشر اولیه برای مشخص کردن چیستی و جایگاه عناصر در دسترس و ناشناخته طبیعت هستند و بخشی از نظام معرفتی انسان در دوره آغاز زندگی بشری را در بر می گیرند. دامنه کارکردهای اسطوره اغلب شناخت قالب های رفتاری انسان در همه ابعاد آن و توجیهی عمومی از پدیده های اجتماعی- فرهنگی پیرامون اوست؛ به عبارتی اسطوره ها تصویر نمادین پدیده های طبیعت به زبانی محسوس و قابل رؤیت و بیان نمادین زیرساخت های اجتماعی و اندیشه مشترک در منابع باستانی و پیش از تاریخ اند که در پیوند با آیین ها، رفتارها، اخلاقیات و مقررات نظام سنتی اجتماعی و خانوادگی، انعکاس خارجی و عینی می یابند؛ بنابراین می توان با اسطوره ها نظام شناختی و معرفتی یک ملت و یا دین را بررسی کرد و دیدگاه ها و عملکردهای آنان را سنجید. بر این اساس این پژوهش با رویکرد توصیفی- تحلیلی سعی دارد تا پس از اشاره ای اجمالی به اسطوره و کارکردهای معرفتی و هستی شناختی آن به بیان چیستی و هویت آب در باور ایرانیان باستان و در ادیان ایرانی به ویژه دین زرتشت بپردازد و کارکردهای اسطوره شناختی آن را در رابطه با بینش و نگرش ایرانیان به این پدیده طبیعی بیان نماید.

هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل معیارهای طراحی فضای آموزشی موجود در مراکز پیش دبستانی و دبستانی و تنظیم آن ها براساس برنامه ریزی چندبعدی است. در این راستا، از هر دو روش کیفی و کمّی بهره گیری شده است. جامعه آماری این مطالعه اسناد و مدارک موجود درباره استانداردهای فضای آموزشی و معیارهای برنامه ریزی چندبعدی بوده است و در بعد کمی، از روش نمونه گیری تصادفی ساده در 20 مرکز پیش دبستانی و دبستان ناحیه 3 شهرستان کرج استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات شامل چک لیست محقق ساخته است. در این مطالعه، برای تحلیل داده های کیفی، از فراوانی و نمودار و داده های کمی آزمون t مستقل استفاده شده است. در جهت مستندسازی این پردازش از مراکزی که این برنامه ریزی را به کار گرفته بودند مشاهده به عمل آمد. نتیجه اینکه اضافه نمودن این معیارها به استانداردهای فیزیکی در طراحی فضا نه تنها می تواند بسیاری از محدودیت های آموزشی در فضاهای غیر استاندارد کنونی را به اتکای برنامه ریزی پوشش دهد، بلکه از ضرورت های طراحی فضای آمورشی مبتنی بر مباحث جدید در حوزه طراحی فضای آموزشیِ این پژوهش به شمار می رود. نکته قابل تأکید حاصل از پژوهش، اهمیت توجه به قابلیت های کاربست برنامه ریزی چندبعدی برای استفاده بهینه از امکانات و محدودیت های فیزیکی و غنی نمودن فرصت های یادگیری از منظر اهمیت برنامه ریزی در طراحی فضای آموزشی بود. مراکز پیش دبستانی علیرغم محدودیت های فضای فیزیکی، براساس برنامه ریزی چندبعدی، موفق به پرورش مهارت ها (معیارهای موجود) در کودکان شده بودند که در سایر مراکز به ویژه دوره ابتدایی امکان آن فراهم نشده بود. این یافته ها رابطه بین معیارهای طراحی فضای آموزشی براساس برنامه ریزی چندبعدی در دوره پیش دبستان را معنادار و مثبت نشان داد ولی در دبستان ها این فضای آموزشی چندان مبتنی بر برنامه ریزی چندبعدی نیست؛ یعنی یا معیاری را که  براساس برنامه ریزی چندبعدی تعریف شده ندارد و یا حضور آن به صورت موردی است. 

توسعه و بهکارگیری قالب های ابرداده ای برای توصیف و کشف منبع، خصوصاً در شبکة جهانی وب، از مهم ترین فعالیت های حوزه های درگیر در سازماندهی منابع الکترونیکی میباشد. این قالب های ابرداده ای از سطوح مختلف غنا در سطح توصیف برخوردار هستند که در آن میان «طرح ابرداده ای هستة دوبلین» اهمیت ویژه ای در توصیف الکترونیکی به طور اعم و منابع وب به طور اخص دارد. سادگی عناصر تعریف شده در این قالب، امکان خلق پیشینه های طرح کدگذاری عنصر، امکان پالایش عناصر ابرداده ای و خلق پیشینه های ابرداده ای با سطوح بالاتر توصیف را فراهم میکنند. این مقاله ضمن معرفی توضیحگرهای ابرداده ای هستة دوبلین، دید زبانشناختی نسبت به عبارات هسته دوبلین را با، و بدون توضیحگرها مورد اشاره قرار میدهد.

شبکه جهانی وب ، با تمام امکاناتی که در ذخیره سازی ، پردازش و خصوصا انتقال اطلاعات به ارمغان آورده ، متصدیان سازماندهی اطلاعات را با چالش های زیادی رو به رو ساخته است . سرعت سرسام آور منابع اطلاعاتی ، ویژگیهای ماهوی آنها و خصیصه های منحصر به فرد این رسانه نوظهور موجب گردیده که روشهای سنتی توصیف و سازماندهی منابع در این محیط کارآیی خود از دست بدهند . بنابراین ، آنچه توجه اکثر متخصصان را در امر سازماندهی منابع وب به خود جلب کرده 0است ابزاری است که 0امروزه ”ابرداد“ نامیده می شود .

پیشرفت‌های شگفت‌آور در فناوری اطلاعات که امکان ذخیره، پردازش و انتقال بسیار سریع اطلاعات را فراهم کرده و همچنین گسترش روزافزون شبکه‌های رایانه‌ای پیوسته در خدمات اطلاع‌رسانی، «حق موءلف » و «مالکیت معنوی» آثار را در بحرانی جدی قرار داده است. این بحران دامنگیر تمامی عناصری که به نحوی در زنجیرهء اطلاعات درگیر هستند، خصوصاً عناصر اصلی زنجیرهء اطلاعات، یعنی موءلفان و پدیدآورندگان، ناشران، کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی و استفاده‌کنندگان نهایی نیز شده است. روش‌های فنی در برخورد با این بحران که تمرکز شدیدی بر حفاظت از اطلاعات دارند، شکاف بین فقرای اطلاعاتی و اغنیای اطلاعاتی را عمیق‌تر خواهند کرد. لزوم توجه به مسائلی چون «استفادهء منصفانه» یا «برخورد منصفانه» به عنوان راهکاری برای برقراری تعادل بین حفاظت از اطلاعات و دسترسی به اطلاعات و همچنین تجدیدنظر در قوانین حق موءلف و سازگار‌کردن آن با نیازهای جدید، از مسائل دیگر حق موءلف در عصر رقومی است.