شهاب الدین شمس

هدف این پژوهش، شناسایی دستکاری قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که از طریق مدل ترکیبی الگوریتم ژنتیک-شبکه عصبی مصنوعی (ANN-GA)[1] و مدل تابع تفکیکی درجه دوی تعدیل شده (SQDF)[2] انجام گرفته است. در این پژوهش از متغیرهای قیمت، حجم معاملات و سهام شناور آزاد برای تطبیق نتایج مدل و داده های واقعی از دستکاری قیمت استفاده شده است. در مدل ترکیبی ابتدا داده های مربوط به 316 شرکت از نخستین روز کاری سال 1389 تا آخرین روز کاری سال 1392 بصورت روزانه شامل 966 روز وارد مدل الگوریتم ژنتیک شده و در نهایت اوزان مربوط به هر متغیر از این الگوریتم منتج شد. با استفاده از این اوزان، شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون طراحی، آموزش و اجرا شد. سپس مدل SQDF طراحی و اجرا و کارایی آن اثبات شد. سرانجام نتایج حاصل از مدل ANN-GA با نتایج مدل SQDF با استفاده از آماره های اندازه گیری خطای MAPE، RMSE و R2 مقایسه شدند. نتایج نشان داد که مدل ANN-GA در شناسایی دستکاری قیمت سهام و طبقه بندی شرکت ها به دو گروه دستکاری شده و دستکاری نشده عملکرد بسیار بهتری از مدل SQDF داشته و خطای بسیار کمتری دارد.

این تحقیق به مدلسازی انتخاب سبد بهینه با رویکرد حسابداری ذهنی و بر مبنای شاخص های ارزیابی ریسک و بازده بر اساس نظر خبرگان می پردازد. در این راستا پس از نظر سنجی چند مرحله ای از 28 خبره  و تدوین مدل پایه بر اساس روشهای کیفی،  با محاسبه بازده صنایع مختلف بورسی طی ده سال به  ارزیابی مقایسه ای روش های بهینه سازی پرتفوی با توسعه روش های محاسبه ریسک از واریانس به ارزش در معرض خطر و وارد نمودن متغیر حسابداری ذهنی سرمایه گذاران در قالب دو دوره آموزش هشت ساله و آزمایش دو ساله پرداخته است. نوآوری اصلی تحقیق در تدوین مدل ریاضی بهینه سازی با درج محدودیتهای حسابداری ذهنی و نقدشوندگی بوده و ارزیابی نهایی مدل توسعه یافته نشان دهنده کارکرد مناسب مدلسازی مذکور در عملکرد پرتفوی می باشد. نتایج حاصله نشان می دهد  که عملکرد پرتفوی های حاصل از مدل مبتنی بر حسابداری ذهنی  DMSS و MVO در حالت ساده یکسان عمل کرده و اختلاف معناداری ندارند. ولی پرتفوی هایی که بر اساس مدلهای مبتنی بر حسابداری ذهنی با در نظر گرفتن محدودیتهای ارزش در معرض ریسک و نقدشوندگی تشکیل شده اند عملکردی به مراتب بهتر از مدل MVO دارند.

چکیده مدیران، هموارسازی سود را تحت تأثیر عوامل مختلفی انجام می دهند و خصوصیات مدیران، سبک تصمیم گیری آنها را پیرامون این موضوع تحت تأثیر قرار می دهد. یکی از این خصوصیات، خوش بینی است که با بررسی این موضوع به شناخت بهتری در زمینۀ عملکرد شرکت ها و نحوۀ تصمیم گیری دربارۀ خرید سهام آنها می توان دست یافت. هدف این پژوهش، بررسی چگونگی تأثیر خوش بینی مدیریتی در هموارسازی سود است. نمونۀ آماری  شامل 107 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادر تهران برای یک دورۀ یازده ساله (1393-1383) انتخاب شده است. از معیار تغییرات سود خالص به دارایی کل برای سنجش هموارسازی سود و معیار تعداد روزهای افزایش قیمت سهام برای خوش بینی مدیریت استفاده شده است. همچنین متغیرهای تأثیرگذار در هموارسازی سود (متغیر وابسته) ازجمله مشکلات نمایندگی، عدم تقارن اطلاعاتی و حاکمیت شرکتی برای بررسی دقیق تر مسأله به کار گرفته شده است. داده ها با استفاده از نرم افزار تدبیر پرداز و ره آورد نوین و سایت های رسمی سازمان بورس اوراق بهادار تهران و به صورت سالانه جمع آوری شده است. از رگرسیون چند متغیره مبتنی بر داده های ترکیبی به عنوان الگویی برای آزمون فرضیۀ پژوهش استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزار ایویوز انجام شده است. نتیجۀ این مطالعه نشان می دهد مدیران خوش بین، بیش از مدیران منطقی، به هموارسازی سود توجه می کنند؛ به عبارت دیگر، صورت های مالی شرکت هایی که مدیران خوش بین اداره می کنند، سودهای هموار بیشتری را نشان می دهد.

هزینه سرمایه از مهم ترین و کلیدی ترین ابزارها در بسیاری از تصمیم گیری های مالی و مدیریتی است و از اهمیت بالایی برای مدیران شرکت ها برخوردار است که از عوامل متعددی متأثرمی شود. با توجه به اینکه توان جذب سرمایه تأمین مالی شرکت ها یکی از مهم ترین ارکان موردنیاز برای باقی ماندن در بازار رقابتی امروزاست؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه شدت رقابت در بازار محصول بر هزینه سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازه گیری رقابت در بازار محصول از شاخص هرفیندال – هیرشمن استفاده شده است. تعداد 95 شرکت به عنوان نمونه در بازه ی زمانی 1387 تا 1393 جهت آزمون فرضیه های پژوهش مورداستفاده قرار گرفتند. در این تحقیق برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای اکسل و ایویوز استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که رقابت در بازار محصول تأثیر منفی و معناداری بر هزینه سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می گذارد؛ اما رابطه معناداری بین استراتژی مومنتوم قیمتی و هزینه سرمایه در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مشاهده نشد. این نتایج می تواند شرکت ها را در طراحی و بهره گیری از سیاست های هدفمند درباره روش های تأمین مالی یاری رسانیده که این امر ممکن است سهم بازار محصول را افزایش داده و باعث ثبات شرکت در بازار شود.

در این پژوهش با استفاده از داده های آماری ماهانه 24 شرکت سرمایه گذاری و با به کارگیری مدل لاکونیشوک (1992) طی دوره زمانی 1394- 1388، تأثیر رفتار توده واری بر عملکرد این شرکت ها بر اساس نظریه های مدرن و فرامدرن پرتفوی بررسی شده است. برای این منظور، ابتدا متغیر های پژوهش از لحاظ مانایی بررسی شدند، سپس از روش حداقل مربعات تعمیم یافته برآوردی (EGLS) و گشتاور تعمیم یافته (GMM) برای تجزیه و تحلیل داده و آزمون فرضیه ها استفاده شد. یافته ها نشان می دهد رفتار توده وار در شرکت های سرمایه گذاری بر معیارهای عملکرد هم بر اساس نظریه های مدرن و هم بر اساس نظریه های فر امدرن پرتفوی تأثیر منفی معناداری می گذارد. به بیان دیگر، توده واری بر کلیه معیارهای عملکرد، یعنی نسبت های جنسن، شارپ، ترینر، سورتینو، پتانسیل مطلوب، امگا و ترینر تعدیل شده و جنسن تعدیل شده، اثر منفی و معناداری دارد.

هدف: در ﭘﮋﻭﻫﺶ حاضر، به ﺗﺒییﻦ ﺍیﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ پرداخته شده است کﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺭﻓﺘﺎﺭی ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺑﺎلقوه ای ﺩﺭ تصمیم گیری ها ﻭ ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ ﺁﻥ ﺷکل گیری ﭘﺪیﺪه های ﺑﺎﺯﺍر ایفای ﻧﻘﺶ می کنند. روش: جامعه آماری این پژوهش، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در صنایع و گروه های مختلف و نمونه آماری در بازه زمانی 1386 تا 1396 جمع آوری شده است. در این پژوهش، ضمن تخمین تأثیر سرمایه گذاران نهادی بر تورش لنگرگاه در بالاترین قیمت 52 هفته، به کمک مدل رگرسیون مقطعی، اثر افزایش قیمت بر بالاترین قیمت 52 هفته در بازده های غیرطبیعی بعدی در زمان کنترل عوامل دیگر بر PEAD نیز آزمون شده است. یافته ها: با توجه به معناداری ضریب لنگرگاه، می توان گفت که در سطح اطمینان 95 درصد، سوگیری لنگرگاه با بازده غیرعادی ناشی از اعلامیه های سود ارتباط معناداری دارد. همچنین، بین میزان مالکیت نهادی با بازده غیرعادی ناشی از اعلامیه های سود ارتباط معناداری مشاهده می شود. در شرکت هایی که مالکیت نهادی دارند، نقش متغیر لنگرگاه معنادار نیست، حال آنکه در شرکت های دارای مالکیت نهادی کم، این نقش با ضریب 13/0 و به صورت معنادار مثبت است. نتیجه گیری: تورش لنگرگاه در توضیح بازده اضافی ناشی از اعلامیه سود در شرکت هایی که مالکیت نهادی دارند، نقش کمتری ایفا می کند، از این رو، می توان گفت که تأثیر کمتر متغیر لنگرگاه در صورت مالکیت نهادی کم، تأیید می شود.

از نظر تئوریکی انتظار می رود عدم تقارن اطلاعاتی تاثیر با اهمیتی بر ساختار سرمایه ی شرکت ها داشته باشد.در این پژوهش رابطه بین اهرم مالی و عدم تقارن اطلاعاتی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی1393 -1383 با استفاده از داده های تلفیقی مورد بررسی قرارگرفته است. به همین منظور تعداد 108 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه انتخابی انتخاب گردیده است. از اختلاف بین قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام به عنوان معیاری برای اندازه گیری عدم تقارن اطلاعاتی در نظر گرفته شده است. همچنین از آزمون F و هاسمن جهت انتخاب بهترین مدل از میان داده های تلفیقی معمولی، اثرات ثابت و اثرات تصادفی انتخاب شده است . یافته های این تحقیق نشان می دهد که ارتباط معنی داری بین اهرم مالی و عدم تقارن اطلاعاتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد. به این معنی که اهرم مالی بر عدم تقارن اطلاعاتی اثر معکوس دارد ، در حالیکه تاثیر عدم تقارن اطلاعاتی بر اهرم مالی مثبت و مستقیم است.

پژوهش حاضر به بررسی ارتباط بین جریان نقدی آزاد و بازده سهام با وجود فرصت های رشد می پردازد. این پژوهش ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام، سود خالص و سود تقسیمی را به منزله متغیرهای کنترلی به کار برده است. داده های مورد نیاز از 89 شرکت طی یک دوره زمانی ده ساله (1381-1391) به صورت فصلی گردآوری شده است. نتایج پژوهش دلالت بر ارتباط مثبت و معنادار جریان نقدی آزاد با بازده سهام با وجود فرصت های رشد دارد. بر این اساس نتیجه حاضر در بازار سرمایه ایران می تواند در تصمیم گیری مدیران و سرمایه گذاران برای رسیدن به بازده مناسب شرکت مؤثر باشد و اقدامات کنترلی سهامداران، مانند توجه به نظریه سرمایه گذاری اضافی و نظریه کورو می تواند در این امر مؤثر باشد.

در این پژوهش با استفاده از داده های مربوط به 24 صندوق سرمایه گذاری مشترک پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در دوره زمانی 1389 تا 1393 به بررسی تأثیر انواع مالکیت در ایجاد اثر تمایلی در این صندوق ها با به کارگیری روش تخمین حداقل مربعات تعمیم یافته برآوردی (EGLS) و روش تخمین گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) پرداخته شده است. نوع مالکیت به چهار طبقه شامل مالکیت خارجی، مالکیت شرکتی، مالکیت نهادی و مالکیت مدیریتی دسته بندی شده است. نتایج آزمون هم جمعی کائو حاکی از وجود رابطه بلندمدت میان متغیرهای پژوهش است. بر اساس نتایج تخمین های روش EGLS و GMM می توان گفت ارتباط مثبت و معناداری میان مالکیت نهادی با رفتار مبتنی بر اثر تمایلی در صندوق های سرمایه گذاری مشترک وجود دارد و همچنین ارتباط منفی معناداری میان مالکیت مدیریتی با اثر تمایلی در این صندوق ها برقرار است؛ اما میان مالکیت شرکتی و اثر تمایلی در این صندوق ها ارتباط معناداری مشاهده نشد.

این مقاله به بررسی پیش بینی قیمت قرارداد آتی سکه طلا در بورس کالای ایران پرداخته است. این تحقیق مدلی ترکیبی بر اساس سیستم ژنتیک فازی (GFS) و شبکه عصبی مصنوعی (ANN) برای پیش بینی قرارداد آتی سکه طلا ارائه داده است. در این روش، ابتدا با استفاده از روش رگرسیون گام به گام متغیرهایی مشخص می شود که بیشترین تأاثیر را بر قیمت قرارداد آتی سکه طلا دارند. در گام بعدی داده های خام با استفاده از شبکه عصبی خودسازمانده به k دسته تقسیم می شود. در نهایت، این دسته ها به سیستم ژنتیک فازی وارد و پیش بینی انجام می شود. درآخر، نتیجه پیش بینی حاصل از مدل ترکیبی ارائه شده، با نتیجه حاصل از پیش بینی روش خطی آریما با استفاده از معیار سنجش خطا MAPE با هم مقایسه شد. نتایج نشان داد که مدل ترکیبی ارائه شده، پیش بینی بسیار مناسب تری از روش آریما دارد و خطای پیش بینی آن بسیار کمتر بوده است.

در این مقاله با استفاده از داده های مربوط به هجده شرکت سرمایه گذاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بصورت فصلی، ارتباط رفتار توده واری، با عملکرد و ویژگی های این شرکت ها با استفاده از مدل وراردو و جیانگ (2013) مورد بررسی قرار گرفته است و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها، از روش کمترین مجذورات معمولی (OLS) و حداقل مربعات تعمیم یافته (GLS) استفاده شده است. همچنین به منظور رفع خود همبستگی از مدل خود رگرسیو میانگین متحرک (ARMA) مرتبه اول کمک گرفته شده است. یافته ها بیانگر آن است که رفتار توده وار در شرکت های سرمایه گذاری ارتباط منفی معناداری با عملکرد (بازدهی تعدیل شده باریسک) این شرکت ها دارد. علاوه بر این نتایج پژوهش بیانگر وجود رابطه معنادار بین رفتار توده وار با ویژگی های این شرکت ها است. بدین صورت که توده واری با رشد دارایی، بازده فصل قبل، جریان نقدی، تغییر رشد فروش، تغییر سود خالص و تغییر سود ناخالص رابطه عکس، و با نسبت هزینه و گردش پرتفوی رابطه ای مستقیم و مثبت دارد. Abstract In this research, by using the 18 accepted investment companies in the Tehran Stock Exchange, relationship of behavioral herding with the performance and characteristics in investment companies of Tehran stock exchange (TSE) by using Verardo and Jung's model has been reviewed and investigated. In order to analyze data and test hypotheses has been used Ordinary least squares (OLS) and generalized least squares (GLS) method and software Eviews. Also for check and solve autocorrelation has been used Autoregressive moving average model (ARMA). Research findings show that the behavioral herding in investment companies has negative effect on these companies performance (risk-adjusted return). In addition, the findings indicate a significant relationship between behavioral herding and characteristics of these companies.  

استان مازندران یکی از مهم ترین مقاصد گردشگری در کشور است. هدف پژوهش پیش رو بررسی سناریوهای ممکن آینده توسعه گردشگری روستایی در استان مازندران و اولویت بندی این سناریوها بر اساس دو شاخص مطلوبیت و احتمال است. برای دستیابی به این هدف از شیوه سناریونویسی در علم و هنر آینده پژوهی و روش تحلیل سلسله مراتبی فازی استفاده شده است. یافته های این پژوهش به مطلوب و محتمل بودن سه سناریو؛ توسعه گردشگری سلامت، گردشگری روستاهای بکر و گردشگری خوراک اشاره دارد و بنابراین می توان نتیجه گرفت سرمایه گذاری در حوزه تحقق این سه سناریو می تواند راهکار خوبی برای توسعه گردشگری روستایی در استان مازندران باشد.

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رفتار شکایتی مشتریان در هتل ها است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل مشتریان هتل های سه ستاره و بالاتر در شهرستان ساری است که از بین آن ها تعداد 384 نفر با استفاده از روش نمونه گیری اتفاقی انتخاب شدند. در این تحقیق برای سنجش متغیرها از پرسشنامه استفاده شده است. به منظور سنجش روایی پرسشنامه از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. پایایی پرسشنامه به روش آلفای کرونباخ که با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس محاسبه گردیده، 916/0 بوده است. جهت آزمون فرضیه های پژوهش از تکنیک معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار آموس استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از این است که مقابله های مساله مدار و اجتنابی تاثیر منفی و مقابله ی هیجان مدار تاثیر مثبت بر اقدام به شکایت مشتریان دارد. هوش هیجانی تاثیر مثبت و معنی دار روی مقابله های مساله مدار و هیجان مدار و تاثیر منفی روی مقابله ی اجتنابی دارد. همچنین اثر هر دو متغیر خودکارآمدی و تحمل ابهام بر روی مقابله ی مساله مدار مثبت و بر روی مقابله های هیجان مدار و اجتنابی منفی بوده است. از سوی دیگر نتایج این پژوهش نشان دهنده تغییرات در جنبه های روانی و اجتماعی است.

یکی از موضوعات مهم در اقتصاد کشور، مطالعه رفتار سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار می باشد و در این راستا مدل-های بسیاری ساخته و تحقیقات زیادی انجام شده است. پژوهش حاضر نیز با افزودن متغیرهای حوزه علوم رفتاری به مدل های قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای، به بررسی رفتار سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. در این راستا داده های موردنیاز از صورت های مالی ۱۵۴ شرکت پذیرفته در بورس اوراق بهادار در بازه زمانی ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۹ جمع آوری و مدل موردنظر با استفاده از رگرسیون فاما-مک بث مورد آزمون قرار گرفت. نتایج حاصل از مطالعه رفتار سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران نشان داد در بین مومنتوم های سه ماهه، شش ماهه، نه ماهه و دوازده ماهه، تنها مومنتوم نه ماهه در تبیین بازده اضافه مؤثر می باشد. رابطه عامل اهرم با بازده اضافه معنادار و منفی بود. بین عامل نقد شوندگی و بازده اضافه نیز رابطه منفی و معنادار وجود دارد.

شرکت های تعاونی و سهامی نقش مهمی در اقتصاد کشور دارند. از طرفی یکی از مهم ترین و گسترده ترین پژوهش های مالی تشریح رفتار بازده در این شرکت ها می باشد. در ادبیات مالی شناسایی عوامل تأثیرگذار بر بازده همواره از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. بر همین اساس هدف از پژوهش حاضر نیز، مدل سازی بازده در شرکت های تعاونی کشاورزی و شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، می باشد.تحقیق حاضر، از تحقیقی کمی می باشد که ازلحاظ نوع هدف کاربردی است و در گروه تحقیقات توصیفی و از نوع پیمایشی جای دارد. جامعه آماری پژوهش کلیه شرکت های تعاونی فعال در حوزه کشاورزی و کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که نمونه موردمطالعه متشکل از شرکت هایی است که طی دوره 1381 تا 1399، اطلاعات موردنیاز فصلی در بخش تعریف متغیرها در دسترس باشد که 154 شرکت بورسی و 52 شرکت تعاونی کشاورزی را شامل می شود.نتایج تحقیق نشان دادند در هر دو نوع شرکت تعاونی و سهامی، اندازه، سودآوری و اهرم ارتباط معنادار با بازده دارند. در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران؛ عامل گرایش احساسی بازار رابطه معنادار با بازده ندارد. عامل سودآوری رابطه مثبت و معنادار با بازده دارد. عامل ارزش، اندازه و اهرم رابطه منفی و معنادار با بازده دارد. در شرکت های تعاونی کشاورزی؛ اندازه شرکت، بازده دارایی، نسبت جاری با بازده رابطه معنادار و مثبت و اهرم با بازده رابطه منفی و معنادار دارند.