نوذر شفیعی

نوذر شفیعی

مدرک تحصیلی: استادیار روابط بین الملل، دانشگاه اصفهان

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۶۸ مورد از کل ۶۸ مورد.
۶۱.

تاثیر بی ثباتی داخلی بر امنیتی شدن سیاست خارجی ترکیه(2022-2011)

کلید واژه ها: ترکیه سیاست خارجی غرب گرایی امنیتی شدن حزب عدالت و توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵ تعداد دانلود : ۴۲
به رغم اینکه تا قبل از سال 2011 ترکیه به عنوان یک الگوی موفق سیاسی-اقتصادی در منطقه ظاهر شد و موردتوجه آمریکا و اتحادیه اروپا قرار گرفت، اما در دوره دوم دولت حزب عدالت و توسعه و پس از انقلاب های عربی منطقه، شاهد چرخش و فراز و نشیب هایی در سیاست خارجی این کشور بوده ایم که به امنیتی شدن آن منجر شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و در چارچوب مفهوم امنیتی شدن مکتب کپنهاگ، به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که علل امنیتی شدن سیاست خارجی ترکیه چیست؟ برای پاسخ به سؤال مذکور، این فرضیه مطرح شده است که بی ثباتی داخلی موجب امنیتی شدن سیاست خارجی ترکیه شده است. با بررسی و تحلیل سیاست های داخلی ترکیه در حوزه اقتصادی-سیاسی مشخص شد که آشفتگی و تنش در سیاست های داخلی که توسط حزب عدالت و توسعه تعقیب می شد، به امنیتی شدن سیاست خارجی ترکیه در سال های پس از 2011 منجر شده است.
۶۲.

بسترها و زمینه های موثر در تکوین و گسترش طالبان پاکستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طالبان پاکستانی تروریسم پاکستان و ارتش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۳۵
طالبان پاکستانی یک واژه و اصطلاح نسبتاً جدید است.پیش از این اغلب از نیروهای رادیکال و یا مذهبیون در توصیف طالبان پاکستانی استفاده می شد.دو سال پیش هنگامی که این نیروها از دره سوات به قصد تصرف پایتخت به سوی اسلام آباد حرکت کردند اصطلاح طالبان پاکستانی به واژه رایج در محافل سیاسی،مطبوعاتی،و دیپلماتیک تبدیل شد. از آن زمان به بعد پرسش های زیادی در باره «چیستی» طالبان پاکستانی مطرح شد. مقاله حاضر به تاثیر داشتن عوامل متعدد در تکوین طالبان پاکستانی در سه سطح داخلی، منطقه ای و بین المللی اذعان دارد. بررسی این عوامل از آن نظر حایز اهمیت است که طالبان پاکستان یکی از پیچیده ترین نیروهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی در این کشور و حتی جنوب آسیا به شمار می رود که به عنوان پدیده نسبتاً نوین درباره آن کمتر گفته و شنیده شده است و هم اکنون امنیت داخلی پاکستان، امنیت منطقه ای و بین المللی را تهدید می کند. در این مقاله برای تبیین دقیق تر موضوع تئوری عمومی سیستم ها به عنوان چارچوبی نظری مورد استفاده قرار گرفته است و پس از معرفی کلی تیپ شناسی طالبان پاکستان، با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی عوامل داخلی، منطقه ای و بین المللی،موثر در شکل گیری آن مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج مقاله نشان داد که :1- ایدئولوژی های وهابیت و دیوبندی ، موقعیت خاص جغرافیایی، وضعیت نامساعد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی پاکستان بویژه در ایالت سرحد شمال غربی و منطقه قبایلی از مهمترین عوامل داخلی در تکوین پدیده طالبان پاکستانی محسوب می شوند. 2- طالبان پاکستان کماکان به عنوان ابزار استراتژیک و نیز به عنوان عقبه ی طالبان افغانستان مورد حمایت آی اس آی قرار دارد
۶۳.

سیاست خارجی و امنیتی دونالد ترامپ در منطقه ایندوپاسیفیک و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایندوپاسیفیک ثبات هژمونیک امریکا امنیت ملی ایران هند چین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹ تعداد دانلود : ۲۸
این مقاله با بهره گیری از مدل مفهومی برآمده از نظریه ثبات هژمونیک در صدد پاسخ گویی به این پرسش است که راهبرد امریکا در دوران دونالد ترامپ در منطقه ایندوپاسیفیک چگونه بر امنیت ملی ایران تأثیر می گذارد. هدف امریکا از حضور در منطقه ایندوپاسیفیک گسترش قدرت خود و تداوم هژمونی در این منطقه است. با توجه به اینکه منطقه مزبور پر چالش ترین منطقه برای تداوم هژمونی این قدرت به شمار می رود، لذا امریکا در صدد بالا بردن وزنه هند در منطقه ایندوپاسیفیک و تلاش برای مهار چین به منظور تداوم هژمونی خود در این منطقه است؛ زیرا بر این باور است که چین تهدیدی نزدیک و هند تهدیدی دوردست به شمار می رود. لذا با این ذهنیت که هند به عنوان قدرت متوسط در آینده ظرفیت به چالش کشیدن منافع امریکا در منطقه مزبور را ندارد در صدد کنترل چین از طریق تقویت هند برآمده است، موضوعی که به صورت مستقیم و غیر مستقیم امنیت جمهوری اسلامی ایران را تحت تأثیر قرار می دهد. نویسندگان با روش توصیفی تحلیلی این فرضیه را مورد آزمون قرار داده اند که سیاست امریکا در منطقه ایندوپاسیفیک موجبات افزایش تنش در همسایگی نزدیک ایران، کاهش توجه امریکا به خلیج فارس، خروج هند از وضعیت عدم تعهد و احتمال افزایش تنش در روابط ایران با دوکشور چین و پاکستان را فراهم می آورد؛ ولی منفعت واشنگتن در استفاده از اهرم دهلی نو در تقابل با نفوذ چین، می تواند به صورت بالقوه گسترش روابط هند با ایران را آسان کند. 
۶۴.

ظرفیت های اقتصادی سازمان همکاری شانگهای برای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازمان همکاری شانگهای تجارت بین المللی حمل و نقل بین المللی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۲۵
عضویت دائمی ایران در سازمان شانگهای نقطه عطفی در سیاست خارجی است که می تواند زمینه های همکاری های گسترده به ویژه در حوزه اقتصادی و خنثی سازی تحریم ها را به دنبال داشته باشد. در این راستا، در مقاله پیش رو با هدف؛ بررسی فرصت های اقتصادی سازمان همکاری شانگهای در پی عضویت دائم ایران، به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که؛  عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای چه مزایا و فرصت های برای جمهوری اسلامی ایران در عرصه اقتصاد بین الملل ایجاد خواهد کرد؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که سازمان همکاری شانگهای از نظر بازار، تعداد جمعیت، اندازه های اقتصادی مطرح در جهان، میزان درآمد و نقش کشورهای عضو در تجارت بین المللی، فرصت های بی شماری برای اعضاء فراهم می آورد، که ایران با عضویت رسمی در این سازمان می تواند از فرصت های مذکور  در راستای افزایش نقش اش در اقتصاد جهانی بهره مند شود.  روش تحقیق در این مقاله توصیفی و تحلیلی و روش گردآوری داده ها منابع کتابخانه ای و اینترنتی است.
۶۵.

بازی حاصل جمع صفر: تحلیلی بر رقابت هند و پاکستان در قفقاز جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: بازی حاصل جمع صفر بحران کشمیر جنوب آسیا رقابت هند و پاکستان قفقاز جنوبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸ تعداد دانلود : ۱۴
این مقاله بر این پایه استوار است که قفقاز جنوبی همواره صحنه رقابت قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای بوده است. در گذشته های دور این رقابت به امپراتوری عثمانی، ایران و روسیه محدود بود. پس از یک دوره حاکمیت کامل شوروی بر این منطقه، با فروپاشی این کشور پای چین، اروپا و امریکا به منطقه باز شد. همزمان نیز ایران و ترکیه در تلاش برای پر کردن خلأ شوروی، به رقابت در این منطقه وارد شدند. درگیری های نظامی بین ارمنستان و آذربایجان در فردای پس از فروپاشی شوروی، کم کم پای برخی از قدرت های جدید یعنی هند و پاکستان را به منطقه باز کرد. پرسش اصلی پژوهش آن است که چرا هند و پاکستان که در فاصله دور از قفقاز جنوبی قرار دارند، در درگیری های بین کشورهای منطقه مداخله کرده اند؟ فرضیه مقاله که به روش تحلیل مضمونی با رویکرد کیفی بررسی شده، آن است که ورود پاکستان و هند بازتابی از درگیری این دو کشور بر سر کشمیر در جنوب آسیا بوده است. یافته ها نشان داد کشورهایی که در درگیری همیشگی بر سر منافع حیاتی به سر می برند، بازی حاصل جمع صفر بر روابط آنها حاکم است. ازاین رو ورود پاکستان به نفع آذربایجان در قفقاز جنوبی تلاشی برای اثرگذاری بر موقعیت خود در مناقشه کشمیر به زیان هند بوده است؛ بنابراین هند نیز در اقدامی واکنشی، برای خنثی سازی ابتکارات پاکستان به نفع ارمنستان وارد عمل شده است.
۶۶.

نقش سرویس اطلاعات داخلی پاکستان در طولانی شدن بحران امنیتی افغانستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرویس اطلاعات داخلی پاکستان آی اس آی طالبان شبکه حقانی شورای کویته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵ تعداد دانلود : ۳۲
این مقاله تلاش دارد به این سوال پاسخ دهد که چه ارتباطی بین گروه طالبان افغان و سرویس اطلاعات داخلی پاکستان (آی اس آی) وجود دارد؟ فرضیه مقاله آن است که بین طالبان و آی اس آی ارتباطی تنگاتنگ وجود دارد. سرویس اطلاعات داخلی پاکستان جنبش طالبان را کنترل می کند، ثبات می بخشد و به شدت آن را تحت تاثیر قرار می دهد. به عبارت دیگر، آی اس آی در زمینه هایی بسیار مهم چون آموزش، تامین سرمایه و کمک مالی، اسلحه، مهمات و امکانات ضروری از طالبان حمایت می کند. دلایل حمایت آی اس آی از طالبان متعدد است، اما به نظر می رسد اسلام آباد با از دست دادن پاکستان شرقی (بنگلادش کنونی)، قدم هایی برای مواجهه با تهدید در حال افزایش هند، الحاق کشمیر یا وادارسازی هند به قبول الحاق بخشی مهم از کشمیر به پاکستان و ملی گرایی پشتو (به خصوص با توجه به ادعای تاریخی افغان ها نسبت به خط دیوراند) برداشته است. بخشی از این پاسخ گویی برای مقابله با این تهدیدها شامل اسلامی کردن هرچه بیشتر جامعه و در نتیجه، افزایش مدرسه ها، حمایت گسترده از نیروهای رادیکال و گروه های مسلح در کشمیر و افغانستان می شد که به اصطلاح «راهبرد مادون متعارف» خوانده می شود. این مهم تحت حمایت آی اس آی اتفاق می افتد.
۶۷.

تاثیر عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای بر کاهش اثر تحریم های آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازمان همکاری شانگهای اورآسیا قدرت ساختاری هژمونی نظام تحریم ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴ تعداد دانلود : ۲۲
شکل گیری سازمان همکاری شانگهای به عنوان یک نهاد اورآسیایی اهمیت به سزایی در تحولات سیاسی منطقه و سطح بین الملل داشته که متاثر از عضویت بازیگران مهمی همچون روسیه، چین و هند به در این سازمان است. با توجه به تحریم های گسترده غرب علیه ایران و همچنین ظرفیت های سازمان، عضویت رسمی جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای می تواند بر منافع اقتصای و امنیتی ایران تاثیر گذاری قابل توجهی داشته باشد. در این راستا، با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به دنبال بررسی و تبیین تاثیرگذاری عضویت جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای بر نظام تحریم هاست. سوال محوری این پژوهش بر این مبنا است؛ عضویت دائمی ایران در سازمان همکاری شانگهای چه تاثیری بر کاهش اثرگذاری نظام تحریم ها خواهد داشت؟ یافته های پژوهش نشان می دهد؛ با توجه به جمعیت قابل توجه کشورهای عضو و با در نظر داشت نیاز بعضی از کشورهای عضو( چین، هند، پاکستان) به انرژی و همچنین با لحاط کردن این مهم که یکی از مکانیسم های سازمان همکاری شانگهای انعقاد پیمان های پولی و مالی چندجانبه، ایجاد بانک اختصاصی در سطح بین المللی و طراحی پولی است که از مداخلات و تحریم های آمریکا به دور باشد، عضویت دائم ایران در این سازمان می تواند در تقابل با تحریم های غرب، فرصت های اقتصادی مناسبی برای جمهوری اسلامی ایران به دنبال داشته و روند تجارت خارجی ایران را بهبود بخشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی و روش گردآوری داده ها منابع کتابخانه ای و اینترنتی است.
۶۸.

هند و مسئله عضویت در شورای امنیت: تحلیلی بر تلاش هند برای کسب منزلت بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: شورای امنیت سازمان ملل منزلت بین المللی گروه چهار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶ تعداد دانلود : ۱۴
یکی از موضوعات مهمی که پس از جنگ سرد در محافل دیپلماتیک و اکادمیک مطرح شد بحث اصلاحات در شورای امنیت سازمان ملل بود. در آن هنگام دو ایراد کلی بر شورای امنیت وارد شد: عدم مشروعیت و ناکارامدی. یکی از راه کارهای پیشنهادی برای حل این مشکل افزایش تعداد اعضا بود و طرح های مختلفی نیز در این زمینه ارایه شد. هند یکی از کشورهای مدعی برای عضویت دایم بوده است و برای این مهم طرح "گروه چهار" را مطرح کرد. جمعیت، وسعت، دمکراسی، توانایی هسته ای، و فعالیت موثر در همکاری با سازمان ملل از جمله دلایل هند برای نامزدی کسب کرسی دایم در شورای امنیت بوده است. سوال این مقاله آن است که چرا دهلی نو در پی کسب کرسی دایم است؟ فرضیه مقاله که به روش توصیفی – تحلیلی بررسی شده آن است که هند با عضویت دایم در شورای امنیت در پی کسب منزلت بین المللی است. کشوری که به منزلت بین المللی دست می یابد قادر است از این منزلت در جهت کسب و اعمال قدرت و نفوذ بهره جوید و موقعیت خود را به جایگاهی فراتر از رتبه فعلی ارتقا دهد. یافته های مقاله نشان داد که تلاش هایی که هند تاکنون انجام داده ناکافی بوده و برای نیل به هدف نیازمند در پیش گرفتن استراتژی جدیدی است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان