قاسم محسنی مری

قاسم محسنی مری

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۰ مورد از کل ۱۰ مورد.
۱.

مفهوم شناسی کمینه گرایی در سبک زیسته مدرن و قرآن کریم(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: زهد سبک زندگی ساده زیستی قناعت کمینه گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 771 تعداد دانلود : 830
کمینه گرایی گزینش شیوه ای از س بک زیست در برداشت ساده زیستی دردنیای نوین است که به انواع امکان های موجود در گستره مصرف کالا اشاره دارد. این مفهوم در معنای جامع و کلی، الگویی از کنش آدمیان بر پایه مجموعه ای از برداشت ها، ارزش ها، شیوه های رفتاری، سلیقه ها و باورهای نظام مند افراد در زیست اجتماعی بر پایه مصرف و لذت است. شیوه های زیسته به دلیل وقوع مکانی و زمانی در دنیای کهن و مدرن از جهت مؤلفه های ساختاری، کاربستی، سلسله ارزش ها و قواعد دارای تنوع هستند. بازشناخت تفاوت برداشت ها از این مفهوم در دنیای نوین و دین اسلام در قالب مفاهیم زهد و قناعت که کنشی برای رفع نیاز طبیعی است، حاجت به بازخوانی در دایره گفتمانی همبسته به آن است. شیوه پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی در پی مفهوم شناسی واژگان کاربستی کمینه گرایی در دو نظام گفتمانی، قرآن کریم و دنیای مدرن و بازخوانی برداشت های ناهمسان از آن در سبک زیسته است. براساس یافته این جستار، کمینه گرایی نوعی سبک زیسته در دنیای پساسنت و همبسته به تحولات دانشی در گستره علوم طبیعی و انسانی می باشد که به گونه ساختاری، روشی و هدف در حیات انسانی اثربخش است.
۲.

نقد و بررسی شبهه ممنوعیت آزادی تبلیغ دینی غیر مسلمانان در قرآن کریم درکتاب نقدقرآن

نویسنده:

کلید واژه ها: تبلیغ قرآن کریم تبلیغ دینی تبلیغ غیر مسلمانان کتاب نقد قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 805 تعداد دانلود : 227
تبلیغ فرایندی برای آگاهی رسانی و کسب دانش جامعه هدف برای تغییرات نگرش و کنش های انسان در ساحت های گفتاری و رفتاری است. تبلیغ دینی و آموزه های آن به عنوان عنصر فرهنگی کوششی برای ماندگاری و گسترانیدن آن در زیست اجتماعی است. گسترش و انتشار فرهنگ اسلامی از طریق فعالیت های تبلیغی با الگوسازی رفتاری و هنجاری آموزه های مطلوب و بازداشتن ناهنجاری ها در راستای نفی آسیب ها در جهت کمال آدمیان برپایه گزاره های دین اسلام است. در این میان نویسنده کتاب نقدقرآن با رهیافت انسان محورانه و بینش لیبرالی، وجود آزادی تبلیغ غیر مسلمانان را در حاکمیت اسلامی منکر شد. پژوهش حاضر بارهیافتی انتقادی به نوشتار کتاب نقدقرآن و با شیوه توصیفی و تحلیلی، نادیده انگاری نویسنده را دربرداشت آزادی تبلیغ در نظام گفتمانی قرآن کریم را پی جویی نموده و وجود این مؤلفه را در متن وحیانی تاکیدکرد و از سوی دیگر نتیجه گیری وی درباره ممنوعیت آزادی تبلیغ دینی غیر مسلمانان را براساس محدودیت های آزادی گفتمان لیبرال دانسته که با محدودیت های آزادی در متن وحیانی ناهمسان است.
۳.

عقلانیت تقیه در گفتمان معصومان (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تقیه عقلانیت روایت قرآن کریم روایت معصومان (ع) میان مایگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 942 تعداد دانلود : 704
تقیه در معنای توان سازگاری و تاب آوری زیست های ناهمگون (دیگرباشی، دیگراندیشی و دیگرزیستی) است که به جهت دلبستگی آدمی به دین خاص، شیوه زیستی ناهمسویی را با آن در پیش می نهد. این مؤلفه از فنون راهبردی انسان در شرایط دشوار است که از عقلانیت و اخلاق فایده انگاری بهره دارد که در برابر جبرهای ناهمسان و گوناگون باوری، سیاسی و اجتماعی روش رواداری را پی می گیرد. این شیوه راهبردی برپایه الگوی گفتمانی معصومان(ع) در ساحت های گفتاری و رفتاری در حوزه فراگیر فردی و اجتماعی، سبک زیست ویژه برای باورمندان دینی ایجاد می کند که بتوانند در بزنگاه هایی که ناباوران دینی با بهره جستن از نظام قدرت و به کارگیری خشونت آنان را در تنگناهای ناهمسان قرار دادند دگرزیستی را دنبال کنند. این جستار انگاره تقیه را در متون دینی با خوانش رواداری با سبک زیست میان مایگان همبسته دانسته است و تلاش کرد با روش تحلیلی با بهره مندی از عقلانیت، اخلاق فایده انگاری و زیست میان مایگی انگاره تقیه را در گفتمان معصومان(ع) تبیین نماید.
۴.

تبارشناسی فهم قرآن در سده نخست هجری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تبارشناسی گفتمان قرآن کریم فهم تفسیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 547 تعداد دانلود : 508
بازخوانی فهم، معنا و مراد آیات الهی در سده آغازین توسط مفسران نیازمند به بازخوانش مؤلفه های هویت ساز اندیشه ای و بافتار فرهنگی و اجتماعی پسا نزول قرآن است. مفسران نخستین به عنوان فهمندگان آغازین با سویه های ناهمسان در پیوند با پیشینه تاریخی، مؤلفه زبانی و فرهنگی همبسته با آن و نیز همنشینی با پیامبر اسلام(ص) و آشنایی به زیسته نوین و در پی آن دگرگونی شرایط زیست پساپیامبر(ص) سبب فهم و شیوه های تفسیری متفاوت شدند. پس از صحابه بستر برای ایجاد مکاتب تفسیری با کنش پیروان این مکاتب فراهم آمد که با رهیافت های نظری متعددی، به بازتولید متون تفسیری نوینی انجامید. این پژوهه با شیوه تبارشناسی و عناصر در پیوند با آن به صورت توصیفی و تحلیلی در پی پاسخ به چیستی و تبیین مؤلفه های تأثیرگذار بر ناهمسانی فهم متن وحیانی در دوره آغازین اسلامی است. افزون برآن کنش های مفسران و تاثیرپذیری آنان از ساحات متفاوت فرهنگی و تجربه زیسته و نسبت آنها با نهاد قدرت را عامل تغیر، دگرگونی و باز تولید مکاتب و شیوه های نوین تفسیری دانسته است.
۵.

نقد این همانی روایت طوفان قرآن از روایت های پیشینی با رویکرد هرمنوتیک مؤلف بنیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بینامتنیت روایت طوفان قرآن هرمنوتیک میان رودان عهدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 786 تعداد دانلود : 824
پنداره این همانی روایت های قرآنی در رویه های ناهمسان گزاره های توصیفی و توصیه ای از متون پیشینی، در درازنای تاریخ اسلام از سوی بدخواهان و ناباوران قرآن کریم نمودار شد. این گمانه در تنگنای انگاره ایدئولوژیکی ناباوران باهدف بی هویت نمایاندن آموزه ها و گزاره های قرآن کریم، با شیوه های گوناگونی پردازش گردید. پاسخگویی باورمندان قرآن در توالی زمانی، از جهت روشی همبسته با شیوه ای ادعایی آنان از سنخ ایدئولوژی بود. خیزش دانش تجربی و پدیدار شدن تئوری های نوین تجربی و فرافکنی آن در نگره های فلسفی و دینی، ادعای برگیری متن دین از نوشتار پیشینی در انگاره بینامتنیت جای گرفت. رهیافت نوین همه آموزه های قرآن کریم به ویژه روایت طوفان را در گستره ساختاری و فهمی برگرفته از متون پیشین دانست. این جستار با سامانه روشی هرمنوتیک، روایت قرآنی طوفان نوح را در سطح متن، با مؤلفه های هرمنوتیکی مؤلف بنیان، در نسبت با متون اساطیری میان رودان و عهدینی، بررسی و نقد نمود و با عناصر گفتمانی متنی، انگاره استقلال آن پردازش کرد.
۶.

مفهوم شناسی امی در قرآن با روی آورد زبان شناختی

نویسنده:

کلید واژه ها: امی امت اهل کتاب پیامبر(ص) معناشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 804 تعداد دانلود : 859
واژه امی از مفاهیم مهم در آیات الهی است که در درازنای تاریخ اسلام مورد توجه خوانندگان مسلمان و غیرآن قرار گرفته و با ایدئولوگ همبسته با گفتمانی که در آن قرار داشتند، رایزنی های گسترده انجام داده که به گمانه های مفسرانه شناخته شده است. جستار پیش رو برای گذر از فهم نحیفانه و بی قاعده، قرآن کریم را به مثابه متن دانسته و با رهیافت حوزه معنایی در زمانی و هم زمانی با مؤلف ه های هم نشینی، تقابل، توسعه معنایی و عناصر همبسته با آن، با روش توصیفی و تحلیلی در پی چیستی واژه امی در روایت گری قرآن کریم است. در این راستا کاربست واژه امی در قرآن مورد بازخوانش قرارگرفته و مفهوم غیراهل کتاب و امت عرب را برای آن سازگار با متن قرآن و نظام گفتمانی عصر نزول دانسته وخوانش های حداکثری مفسران بسان بی سوادی و غیر آن را به چالش کشانده است.
۷.

گفت و گوی نوح و فرزندش در فراشد طوفان درترازوی روایت شناسی

نویسنده:

کلید واژه ها: روایت طوفان روایت شناسی زاویه دید زمان و مکان پیرنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 978 تعداد دانلود : 132
قرآن کریم با جنبه های متنوع معرفتی، توصیفی و توصیه ای با خوانشگران خود در ارتباط است. یکی از جنبه های معرفتی در حوزه توصیفی، شیوه روایتگری قرآن است. با توجه به کوشش مفسرانه در تفسیر موردی روایت قرآنی در آیات40 تا 45 سوره هود که به رویداد گفتگوی قهرمان طوفان با فرزندش و دعا کردن برای رهایی او در پایان طوفان می پردازد، روشن نشده چگونه در آن شرایط دشوار که کشتی در آن امواج پیکرکوهی قرار گرفته، هم سخنی میان آن دو ایجاد شده است؟ و یا با پایان یافتن طوفان، دعا برای رهایش فرزند از آن گرفتاری در این روایتگری به چه معنا است؟ بنابر روایتگری قرآن کریم، این رویدادها از یک نظام متکی بر توالی خطی زمانی و یا گاهشمارانه در سطح داستان پیروی نکرده است و پریشان مانی زمانی در فرآیند روایت دیده می شود. این جستار با رهیافت روایت شناسی و مؤلفه های زاویه دید راوی، طرح، ساختار و قوانین حاکم برآن، با شیوه توصیفی و تحلیل روایی، کنشگری های شخصیت ها و موقعیت های روایت طوفان را به عنوان رویدادی سازگار با توالی خطی زمانی در سطح گفتمان بررسی وآشفتگی زمانی را بی وجه دانسته است.
۸.

نقد یگانه انگاری روایت قرآنی طوفان با روایت متون پیشینی با رهیافت بینامتنیت

کلید واژه ها: بینامتنیت طوفان نوح روایت قرآنی طوفان عهدین میان رودان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 230 تعداد دانلود : 44
بینامتنیت نوعی رهیافت هرمنوتیکی و نقد ادبی بر بنیان متن محورانه و خوانشگر بنیاد است که به شدت در پی تضعیف و بی رنگی آفریننده اثر و متن است و خودبسندگی یا استقلال وجودی متن را تهی می کند. در این شبکه، زایایی و پیدایی متن بر اساس کنش با نظامی متشکل از متون دیگر است؛ که فرآورده آن، کنار رفتن قطعیت معنا و اصالت و یکتایی متن می باشد که فضا را برای فراوانی خوانش ها باز می کند. در این جستار از یک سو روایت طوفان در قرآن و متون پیشین به مثابه متن در نظرگرفته شده و با سویه هرمنوتیکی پردازش گشته است و از سوی دیگر تلاش شده تا پرسش یگانه پنداری (این همانی) روایت طوفان قرآن از متون میان رودانی و عهدینی با رهیافت نقدی، عناصر و مؤلفه های همبسته با بینامتنیت، بسان مؤلفه تقویمی و تخریبی بازخوانش گردد و با همراهی بایسته های روایت شناختی، چشم انداز باوری و کانونی شدگی نظام های گفتمانی، (قرآن کریم، میان رودان و کتاب مقدس) استقلال و واگرایی روایی طوفان نوح در قرآن کریم نسبت به متن های پیشین بازنمایی شود.
۹.

تاب آوری در رهیافت گفتمانی قرآن کریم(مقاله ترویجی حوزه)

تعداد بازدید : 770 تعداد دانلود : 696
آدمی در هم کنشی با رویدادهای تنش زا در زیست اجتماعی افزون بر رواداری اخلاقی جهت تحمل سختی ها، با پی گیری منش زیستی بر پایه انگاره تاب آوری و عناصر همبسته به آن در پی ایجاد تعادل زیست روانی است. این انگاره با بن مایه روان شناسی مثبت نگر با خاستگاه تئوری دگرگونش، به دنبال سازواری، کشسانی در جهت چیرگی بر استرس و اضطراب برآمده از تنش ها و بازسازی شرایط زیسته می باشد. این پژوهه با رهیافت معناشناختی در پی برابرسنجی و تطبیق معنایی مفهوم روانشناختی تاب آوری با مفاهیم کاربستی قرآن کریم بسان استقامت، صبر و حلم و راهکار برون رفتی همانند هدفداری زندگی، ایمان، عزت نفس، هوش، خودکارآمدی و خودباوری، مهارت حل مسأله و امیدواری است. فرآورده تاب آوری در آموزه قرآن افزون بر دستیابی به مطلوب های اجتماعی و بروز پیشرفت اجتماعی، شادکامی، عدم پریشانی و خویشتن داری با عینیت یافتگی در انسان تاب آور، روی آوری به منش خوش بینی و مثبت اندیشی، حس همبستگی، تسلط بر خود و رفتار عقلانی را پیش می نهد.
۱۰.

تبارشناسی اسطوره در قرآن با نگره روایت طوفان نوح(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسطوره طوفان نوح کهن الگو روایت اوتناپیشتیم زیو سودرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 878 تعداد دانلود : 423
اسطوره فرآورده هایی از فرآیندهای تعاملات انسانی در نظام های گفتمانی متعدد است که در پیوند با رهیافت های مختلف شناختی هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی در دگرگونی نظریه ها قرار دارد. تنوع نظریه های مدرن، اسطوره را از حالت شناختی بسیط به همراه ارزش داوری افسانه و اباطیل خارج ساخته است. اسطوره طوفان به مثابه کهن الگوی بشری دارای بن مایه های جهانی و مضمون های تکرار شونده است. این پدیده روایی در نظام های فرهنگی متفاوت در پیوند با پارادایم های مختلف فکری و نظام حاکم گفتمانی در توالی خطی زمانی و مکانی، دارای روایت های مختلفی است. این تفاوت های روایی در روایت قرآنی طوفان هم ظهوری برجسته دارد. این جستار کوشش می کند به چیستی اسطوره در دوران پساسنتی و پویایی آن در معناشناختی و خویشکاریش در قرآن به منظور دریافت تبار کهن الگوی روایت طوفان در نسبت با روایات پیشینی بپردازد. بنابراین تبارشناسی روایت قرآنی طوفان، از یک سو به بازخوانی نگره قرآن به اسطوره با رویکرد متن محورانه به انضمام حاشیه بر متن و صورت بندی نظام گفتمانی آن می پردازد، و از سوی دیگر ظهورات متنوع و دگردیس های روایت طوفان در متون پیشینی از جمله روایات میان رودان بازخوانی و تفاوت های حداقلی ساختاری و درون مایه ای آن را بازشناسی می کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان