مسعود فرهمندفر

مسعود فرهمندفر

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۱ مورد از کل ۱۱ مورد.
۱.

Reading Sense in Verse: Synesthesia in the Poetry of Edith Sitwell and Houshang Ebtehaj(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: synesthesia comparative literature Persian literature Edith Sitwell Houshang Ebtehaj poetry

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۸۳
Synesthesia, among other rhetorical devices, has played a prominent role in conveying the intended messages in the realm of poetry. Nonetheless, it has not grabbed adequate attention to its nature and function. Belonging to the domain of comparative literature, this essay has benefitted from analogy studies as its methodology to render novel perspectives in the meaning and reading of the poetry of Sitwell and Ebtehaj. Here, we have attempted, firstly, to foreground the function of synesthesia and, secondly, to enrich the understanding of the mentioned poets. This paper concludes that the realization of synesthesia heavily and helpfully affects the perception of literary poems. In addition, to showcase such influence, a reasonable number of poems by Sitwell and Ebtehaj were subjected to scrutiny, indicating that a great deal of their poetry is best understood only after investigating synesthesia. This essay is merely concentrated on two poets, yet its findings can be helpful for the whole field of poetry.
۲.

«جونز پارسی» یا جونز انگلیسی؟ سِر ویلیام جونز و ایران

نویسنده:

کلید واژه ها: سِر ویلیام جونز ایران شعر فارسی شرق شناسی امپریالیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۷۲
سِر ویلیام جونز (1794-1746) را بیشتر با نظریه خویشاوندی زبان ها می شناسیم و او را از پایه گذاران زبان شناسی مدرن به حساب می آوریم، ولی او از شخصیت های مهم در شرق شناسی انگلیسی است و به همراه دیگر شرق شناسان بریتانیایی از جمله وارن هِیستینگز و هنری تامِس کُلبروک، در سیاست گذاری آموزشی و فرهنگیِ کمپانی استعماریِ هند شرقی مسئولیت داشت. جونز در سال 1771 کتاب دستور زبان فارسی را منتشر کرد که در آن زمان یکی از بهترین متون دستور زبان به انگلیسی درباره زبانی شرقی بود. این اثر، که با استقبال بسیار خوبی روبرو شد، الگویی را در دستور زبان نویسی ارائه کرد که زبان شناسان بعدی از آن پیروی کردند. شهرت جونز در این دوران به اوج خود رسیده بود و در محافل علمی، «جونز شرقی» یا «جونز پارسی» معروف حضور همگان بود. البته، کتاب راهنمایی که جونز چندین سال برای تهیه اش کوشید با اهداف استعماری بزرگ تر پیوند خورده است و ما باید در کنار خدمات جونز به دانش پژوهی در حوزه زبان ها و ادبیات های شرقی، به بافت بزرگ تر سیاسی و اقتصادی هم توجه کنیم و از نمودهای مختلف امپریالیسم غافل نشویم. نوشتار حاضر می کوشد نقش جونز را در مقام شرق شناسی بریتانیایی بررسی کند.
۳.

عشق: خیال یا واقع؟ بررسی تطبیقی مفهوم عشق نزد مولوی و لاکان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۵۸
مقاله حاضر پژوهشی است با ماهیتی تطبیقی و میان رشته ای درباره مفهوم «عشق» در آثار مولانا جلال الدین محمد بلخی، شاعر و عارف نامدار ایرانی و ژاک لاکان، فیلسوف و روان کاو شهیر فرانسوی. عشق در این تحقیق از دو وجه مورد بررسی قرار گرفته است: عشق از منظر مولوی که یکی از بالاترین مراحل سیر و سلوک عارفانه است و زبان از بیان حقیقت آن عاجز است و عشق از دیدگاه لاکان که رابطه ای مبتنی بر وهم و خیال است و ریشه در خودشیفتگی دارد. این مقایسه نشان می دهد که تفاوت مولوی و لاکان در تعریف عشق به تفاوت دیدگاه آن ها درباره ماهیت عشق باز می گردد. از دید لاکان، عشق ریشه در ساحت و حیث خیال دارد؛ در حالی که از نظرگاه مولوی، عشق در اصطلاح لاکان، متعلق به ساحت و حیث واقع است. مقاله حاضر به دنبال آن است که با بازگردانی نظریات و اصطلاحات عرفانی مولانا به زبان روان کاوی، تعریفی مولانایی لاکانی از عشق ارائه دهد؛ به عبارت دیگر، هدف از این تحقیق توضیح این مسئله است که اگر دیدگاه مولانا از عشق را به زبان لاکان بازگردانیم، عشق در روان کاوی لاکان در چه جایگاهی قرار خواهد گرفت و نسبت به دیدگاه پیشین آن، چه تغییری خواهد کرد.
۴.

گفتمان تاریخ در فرا داستان های تاریخ نگارانه، با خوانشی تطبیقی از رمان های زمین آبگیر اثر گراهام سوییفت و دیلماج اثر حمیدرضا شاه آبادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: فراداستان تاریخ نگارانه گفتمان تاریخ نقیضه زمین آبگیر دیلماج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۱۸
رمان های فراداستانی تاریخ نگارانه ، که گونه پسامدرن رمان های تاریخی اند، عینیت و مرجعیت تاریخ را به پرسش می گیرند و می کوشند ، از رهگذر بازنگری در محتوای مستندات تاریخی و بازنویسی روایت های پذیرفته شده ، تاریخ را مفهومی متکثر و متن بنیاد نشان دهند . تاریخ در این رمان ها ماهیتی بینا متنی دارد و برساخته ای گفتمانی است. در این مقاله، با بررسی دو رمان زمین آبگیر نوشته گراهام سوییفت (1983) از ادبیات انگلیسی و دیلماج به قلم حمیدرضا شاه آبادی (1385) از ادبیات فارسی نشان می دهیم که چگونه رمان های فراداستانی ِ تاریخ نگارانه توانسته اند عرف و معیارهای داستان تاریخی را متحول سازند. دلیل اصلی انتخاب این دو رمان این است که با استفاده از شگردهای روایتیِ پسامدرن مثل نقیضه پردازی و استفاده از بینامتن ها و پیرامتن ها نشان می دهند که گفتمانِ تاریخ به واسطه زبان برساخته می شود، از این رو نمی توان روایت تاریخی را قطعی ، خنثی و ثابت و بی زمان دانست . در بررسی این رمان ها از آرای نظریِ لیندا هاچن و پاتریشا وُو استفاده شده است.
۵.

Discourse of Nationalism in Saeed Nafisi's Dar Nim-e Rāh-e Behesht (Midway to Paradise)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۱۷۴
After the occupation of Iran by the Allies in 1941, the Shāh of Iran was forced to renounce the crown in favor of his young son, and from then until the CIA-backed Coup of August 1953, the Iranian society experienced a period of relative cultural freedom, and particularly the press enjoyed an unprecedented liberty. One fruitful outcome of such freedom was the publication of serial novels with sociopolitical themes. One remarkable example is Dar Nim-e Rāh-e Behesht (Midway to Paradise) by Saeed Nafisi, which was published, in forty installments, in one of the most influential periodicals of that time, Kāviyan . Since serialized novels are reader-centered and their publication depends on how the readers receive them, Laclau and Mouffe’s qualitative method of discourse analysis has been used to analyze the political sphere of the time as well as the discursive sphere of the novel. Analysis of Nafisi’s novel Midway to Paradise shows that amongst the four major sociopolitical discourses of the period between 1941 and 1953—namely, Marxism, nationalism, Islamism and monarchism—the aforementioned novel supports the discourse of nationalism, which is revealed and represented by the narrator. This discursive position is also articulated by a critique of the ruling political discourse and its ‘Westoxified’ agents. The novel also debunks the myth of Communism as defined by the Soviet Union and argues that the Communist paradise is nothing but a sham delusion.
۶.

Structural and Ideological Differences in William Shakespeare’s Romeo and Juliet and his Later Tragedies

کلید واژه ها: Shakespeare Romeo and Juliet Hamlet Ideology dynamism

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۱۶۴
The present article attempts to trace the elements of change in the early and late Shakespearean tragedies from the viewpoint of style and the writer’s ideological stance. Shakespeare’s tragic writing undergoes certain modification as he moves further in his career. One aspect of this modification is the change in the protagonist’s dynamism. Although Romeo and Juliet both show certain signs of development which separates them from comic characters, they still lack the psychological depth which is witnessed in Shakespeare’s late tragic heroes. It is true they realize their tragic fate, yet they fail in gaining full consciousness of their situation and their contribution to their own destiny. Another aspect is the change of diction toward a more ‘natural’ employment of language and rhetorical devices. In Shakespeare’s mature tragedies, we do not see the experimental lyricism we witness in Romeo and Juliet, as the playwright seems to adopt the classical notion of decorum, according to which each character should speak in accordance with its social status.
۷.

نقد ادبی و مطالعات میان رشته ای در ایران؛ با نگاهی به کتاب «نظریه و نقد ادبی: درسنامه ای میان رشته ای»(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۴۷۴
کتاب نظریه و نقد ادبی: درسنامه ای میان رشته ای نوشته حسین پاینده به عنوان کتاب درسی دانشگاهی برای درس نظریه ها و نقد ادبی در دوره کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی (برای همه گرایش ها) در دو جلد نخستین بار در سال 1397 در انتشارات سازمان مطالعه و تدوین (سمت) منتشر شد. با توجه به اهمیت جهانی مطالعات میان رشته ای در ادبیات طی چند دهه اخیر و نیاز مبرم به چنین مطالعاتی در ادبیات فارسی، در این مقاله میزان و نحوه کاربست رویکردهای میان رشته ای در کتاب یادشده بررسی شده است. بر این اساس با روشی تاریخ نگارانه و توصیف و تحلیل، تاریخچه ای از نظریه و نقد ادبی در غرب و سپس در ایران به دست داده ایم. این موضوع در برنامه های رسمی دانشگاه های ایران نیز ارائه شده است. پس از تبیین دوره رواج گفتمان نقد ادبی در ایران، شکل و ساختار کتاب بررسی شده است. در بخش بررسیِ محتوای کتاب، ضمن برشمردن مهم ترین مؤلفه ها، نسبت مباحث آن با وضعیت کنونی نظریه و نقد ادبی در غرب و ایران توضیح داده شده و مطالب آن از جهت انطباق با مطالعات میان رشته ای در ادبیات فارسی در کانون توجه قرار گرفته است. بر اساس یافته های این مقاله، می توان ادعا کرد انتشار کتاب نظریه و نقد ادبی: درسنامه ای میان رشته ای، ضمن حفظ پیوند با نظریه های ادبی، نشان دهنده گسست از این نظریه ها و عطف توجه به مطالعات میان رشته ای در ادبیات فارسی است و انتشار آن در جایگاه کتاب درسی دانشگاهی را می توان چرخشگاهی در مطالعات ادبیِ دانشگاهی در ایران دانست.
۸.

مطالعه تطبیقی "شهر" در آرزوهای بزرگ چارلز دیکنز و تهران مخوف مرتضی مشفق کاظمی بر اساس نظریه فضای اجتماعی آنری لوفور(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۲۲۶
بررسی مکان در ادبیات داستانی همواره از مسائل حائز اهمیت در ارزیابی های ادبی بوده است. این دغدغه از زمان ارسطو مطرح بوده و امروزه نیز مهم تر و مبسوط تر شده است. در مطالعات فضای ادبی، همیشه نام چارلز دیکنز در مقام رمان نویسی آگاه به کارکرد شهر می درخشد. به طور خاص، در رمان آرزوهای بزرگ، دقت به شهر و مدرنیته و بازگویی مشکلات اجتماعی زمانه، در قالب داستانی عاشقانه، موضوع این رمان را بسیار نزدیک به تهران مخوف مشفق کاظمی می سازد. پس از اثبات میان رشته ای بودن ادبیات تطبیقی از اصل و اساس چه در نظریه و چه در کاربرد، این مقاله با رویکرد تطبیقی، انتقادات اجتماعی و فرهنگی ای را نمایان می کند که این دو اثر به شهر و شهرنشینی در دوران زندگی پرسرعت مدرنیته وارد می سازند. اهمیت این مقاله، افزون بر معاصربودن دغدغه پژوهش در حوزه فضای ادبی، ارائه درکی بهتر از تاریخ شهری و بافت اجتماعی رمان های برگزیده است که به زمان حاضر نیز بسط داده می شود.
۹.

نگاهی نو به ارتباط سیاست و ادبیات: نقدی بر کتاب سیاست نوشتار(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۷۵ تعداد دانلود : ۴۹۵
کتاب سیاست نوشتار؛ پژوهشی در شعر و داستان معاصر هم اکنون در بعضی دانشگاه های ایران منبع درسی است و برای درس های جریان شناسی شعر معاصر ایران و جریان شناسی نثر معاصر ایران در دوره کارشناسی زبان و ادبیات فارسی و درس جریان شناسی شعر معاصر فارسی مقطع کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات معاصر فارسی تدریس می شود. در این مقاله، ضمن بررسی شکلی و محتوایی کتاب، به تحلیل نظریه نوینی پرداخته شده که نویسنده کتاب کوشیده است تا با تلفیق رویکردهای نظری معاصر غربی از یک سو و عطف توجه به ویژگی های بومی جامعه و ادبیات معاصر ایران از سوی دیگر رابطه متقابل سیاست، ادبیات معاصر، و ویژگی های جامعه معاصر ایران را در مقوله بندی تازه ای ارائه دهد و آن ها را تحلیل و بررسی کند. تحلیل ها نشان می دهد که سیاست نوشتار برای نخستین بار به شیوه ای نظام مند تأثیر ایدئولوژی های معاصر در جنبش های ادبی را نشان داده است. به این ترتیب، ادبیات قرن اخیر به چند جنبش تقسیم شده و هریک از این جنبش ها به مثابه اپیزودی درنظر گرفته شده است. به بیان دیگر، ادبیات معاصر ایران «مجموعه ای از جنبش های ادبی اپیزودیک» نامیده شده و در این میان برای بازنمایی استعاری ایدئولوژی در بیان ادبی وجهی ویژه در نظر گرفته است. رویکرد نظری این کتاب بر این پیش فرض استوار شده که پارادایم های ایدئولوژیک مهم ترین عامل تعیین کننده در نگارش آثار ادبی صدسال اخیر در ایران بوده است. در مقاله پیشِِ رو، ضمن مروری کوتاه بر تجربیات تاریخ نگاری ادبیات فارسی در یک صدسال اخیر و هم چنین اشاره به بعضی نظریه های تاریخ ادبیات نگاری در چند دهه اخیر در غرب، کتاب یادشده نقد می شود. درپایان، ارتباط و تناظر نظریه ارائه شده در کتاب، یعنی «جنبش های ادبی اپیزودیک» با نظریه «ایران، جامعه کوتاه مدت»، در کانون توجه قرار می گیرد.
۱۰.

رویکردهای نوین در تاریخ ادبیات نگاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاریخ ادبی تاریخ نگاری برساخته انگاری تاریخ گرایی نوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۴۱۳
وقتی چارچوب نظری مدوّنی در زمینه تاریخ نگاری ادبیات فارسی و جود ندارد، قدم نخست می تواند این باشد که از تجارب کشورهای پیشرفته تر بهره ببریم؛ سنّت تذکره نویسی در ایران قوی بوده است ولی تاریخ نویسی ادبیات، از منظری انتقادی و به شکلی روش مند، چندان پیشینه دار نیست. امّا در اروپا (به ویژه در سال های 1980) تلاش های گسترده ای شده است تا چارچوب های نظری و انتقادی تازه ای ارائه شود. نمونه ای شاخص از این تلاش ها در مجلّه علمی تخصصی New Literary History [ تاریخ ادبی جدید ] دیده می شود. با تحلیل آماریِ مقاله های این مجلّه می توان دریافت که چه رویکردهایی، در چه دوره هایی، غالب بوده اند. آنچه به طور کلّی دیده می شود نوعی «چرخشِ پارادایم » در نظریه تاریخ نگاری ادبی ، به سمت برساخته انگاریِ روایی و تاریخ گرایی نوین است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان