مهتاب چنگایی

این ﭘﮋوﻫﺶ با هدف شناسایی پیشایندهای موّفقیّت و عدم موّفقیّت تحصیلی بر اساس تجارب زیسته دانشجویان موفق و مشروط با روش پژوهش کیفی پدیدارشناسی انجام شد. مشارکت کنندگان در پژوهش شامل ۱2 دانشجو با وضعیت تحصیلی مشروط و 8 دانشجو با معدل تحصیلی بالای 17 بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند و اطلاعات آنان از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری گردید. مصاحبه های ضبط شده به صورت مکتوب درآمده و با روش کلایزی تجزیه وتحلیل گردید. از مصاحبه های دانشجویان موفق مضامین عوامل فردی و عوامل اجتماعی و از مصاحبه های دانشجویان مشروط مضامین عوامل فردی، مشکلات آموزش، تأثیر انگیزشی منفی همسالان و مشکلات خانواده به دست آمد. هم چنین در مقایسه گروه ها ۱۰ زیر مضمون مشترک شامل عملکرد تحصیلی قبلی، هدفمندی، علاقه به رشته تحصیلی، مهارت های مطالعه، تلاش، امیدواری، مکان کنترل، سازگاری با شرایط، تأثیر انگیزشی دوستان و شرایط خانواده از تحلیل ها انتزاع شد که می تواند در برنامه های مشاوره تحصیلی موردتوجه مشاوران قرار گیرد.

     تاریخ، مجموعه حوادث فرهنگی، طبیعی، اجتماعی، اقتصادی،  سیاسی و رویداد هایی است که در گذشته و در زمان و مکان زندگی انسان ها و در رابطه با آن ها رخ داده است و هویت و میراث آن ها محسوب می شود. برای بقا و استمرار فرهنگ و تمدن، هرجامعه ای باید میراث خود را به نسل های آتی انتقال دهد و هویت خود را پاس بدارد. در راستای چنین وظیفه مهمی درس تاریخ در برنامه درسی قرار گرفته است. اما ماهیت غیر عینی تاریخ و انقطاع زمانی میان گذشته و حال و مشکلاتی که در آموزش این درس به چشم می خورد، آن را برای فراگیران دشوار کرده است. لذا این مطالعه با هدف بررسی اجمالی وضعیت آموزش تاریخ در مدارس،  با بهره گیری از منابع مکتوب و به روش توصیفی– تحلیلی انجام شد. بر اساس یافته ها، در سه بخش محتوا، روش های آموزش و روش های ارزشیابی درس تاریخ چالش هایی وجود دارد که نیازمند توجه هستند.

این پژوهش برای بررسی اثربخشی مداخله معنوی/ مذهبی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان زن انجام شد. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بوده و مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (نسخه فارسی) به عنوان ابزار مورد استفاده قرار گرفت. برای اجرا 30 نفر از دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه 15 نفره آزمایشی و  کنترل گمارده شدند. از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمد. سپس برای گروه آزمایش 8 جلسه آموزش گروهی مهارت های معنوی/ مذهبی ارائه و  از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. داده ها با استفاده از نرم افزار 18spss تحلیل شد. یافته ها نشان داد با کنترل نمره پیش آزمون در سطح معنی داری (05/0 P>) بین نمرات کیفیت زندگی دو گروه تفاوت معناداری وجود داشته و مداخله معنوی/ مذهبی بر کیفیت زندگی دانشجومعلمان اثر بخش بوده است. در بین خرده مقیاس های کیفیت زندگی نیز نمرات سلامت جسمانی و سلامت روانی دو گروه تفاوت معنی دار داشته و می توان نتیجه گرفت مداخله معنوی/ مذهبی بر سلامت جسمانی و روانی دانشجومعلمان زن اثر بخش بوده است. در دو حیطه روابط اجتماعی و محیط زندگی بین دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد.

در دنیای امروز، جایگاه دانشگاه فرهنگیان به عنوان مرکزی برای پرورش معلمان فکور مورد نیاز در آموزش و پرورش یک جامعه، جایگاهی رفیع و انکارنشدنی است و به همین دلیل برنامه ریزی و سیاست گذاری در این حوزه باید به صورت علمی، دقیق و همراه با شناخت الگوهای حرفه ای موجود در این زمینه باشد. از همین روی، در این مقاله مروری-اسنادی سعی بر آن است که رویکردهای مختلف طراحی برنامه درسی و مدیریت کلاسی دوره های تربیت معلم و دانشگاه فرهنگیان، از آغاز تا کنون مورد بحث و بررسی قرار گیرند. به این منظور، سه الگوی عمده حرفه ای مدیریت کلاس و ارتباط آنها با دانشگاه فرهنگیان(به عنوان مرکز تخصصی تربیت معلم) معرفی و نقد شده اند. این الگوها به ترتیب پیدایش تاریخی عبارتند از الگوی مهارتی، الگوی علم کاربردی و الگوی فکورانه. در این بین، به نقش برنامه مبتنی بر پرورش معلمان فکور به طور ویژه پرداخته شده است. هر چند جایگاه و اصول دو الگوی دیگر، در برهه ی زمانی مربوط به خودشان از نظر دور نمانده و دلایل جایگزینی این رویکردها با الگوی فکورانه بررسی شده است. آگاهی و شناخت در مورد این رویکردها، به درک  صحیح تر نقش دوره های تربیت معلم در رشد و پرورش معلمانی کارآمد می انجامد که این به نوبه ی خود می تواند در بازنگری نگرش مسؤولین امر در مورد برنامه خرد و کلان درسی دانشگاه فرهنگیان نقش اساسی ایفا کند.

این پژوهش با هدف بررسی میزان تأثیر راهکارهای مرتبط با ابعاد آموزشی، پژوهشی، فرهنگی وهنری درترویج فرهنگ ایثار و شهادت در دانشگاه از نظر دانشجومعلمان انجام شد. روش گردآوری داده ها، توصیفی– پیمایشی است و از نظر هدف چون با شناسائی میزان تاثیر راهکارها می توان نتایج را مبنای برنامه ریزی قرار داد، در زمره پژوهش های کاربردی قرار می گیرد. جامعه آماری پژوهش 1678دانشجو معلم پسر و دختر شاغل به تحصیل دانشگاه فرهنگیان استان لرستان در سال تحصیلی 1400-1399 بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 317 نفر از آنان انتخاب شد. برای گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته در مقیاس ۵ درجه ای لیکرت با ضریب پایایی97/0و برای تحلیل داده ها، نرم افزارspss22 بکارگرفته شد. براساس یافته ها از نظردانشجومعلمان میزان تأثیر راهکارهای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در دانشگاه به ترتیب رتبه شامل راهکارهای بعد فرهنگی، آموزشی، هنری و پژوهشی می باشد. تأثیر همه راهکارها بیشتر از متوسط ارزیابی شد واز نظر دانشجو معلمان دختر و پسر و هم چنین دانشجومعلمان وابسته و غیروابسته به خانواده ایثارگران در میزان تأثیرگذاری راهکارها در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در دانشگاه تفاوت معنی دار مشاهده نشد.

این پژوهش، با هدف شناسایی و اولویت بندی نیازهای آموزشی مدیران و کارکنان دانشگاه فرهنگیان با روش پژوهش توصیفی - پیمایشی انجام شد. در این پژوهش، دو جامعه آماری شامل مدیران و کارکنان دانشگاه فرهنگیان در استان های لرستان، ایلام، خوزستان، چهارمحال بختیاری، کرمانشاه و همدان مد نظر قرار گرفت. جامعه آماری، مدیران شامل کلیه مدیران و معاونین مرد و زن شاغل در مدیریت امور استان ها، مدیران و معاونین پردیس ها و مراکز آموزش عالی دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی ۹۵-۹۴ به تعداد 35 نفر و جامعه آماری کارکنان شامل کارکنان رسمی شاغل در پست های تعریف شده در پردیس ها و مراک ز آموزش عالی دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی ۹۵-۹۴ به تعداد 261 نفر بودند. به لحاظ کم بودن تعداد، کل جامعه آماری به روش سرشماری برای تکمیل /پرسشنامه ها در نظر گرفته شد. بعد از تکمیل /پرسشنامه ها در جامعه مدیران 28 و در جامعه کارکنان 104 پرسشنامه که به طور کامل تکمیل شده بود، تحلیل شد. داده ها به وسیله دو پرسشنامه محقق ساخته با ضرایب پایایی 98 / 0 و 92 / 0 گردآوری و با کمک نرم افزار SPSS21 تحلیل شد. بر اساس یافته ها در گروه مدیران حیطه های فنی- تخصصی، ادراکی و انسانی، با ۲۸ عنوان و در گروه کارکنان حیطه های عمومی و فنی - عملیاتی با ۳۰ عنوان نیاز آموزشی در سطح زیاد و خیلی زیاد از اولویت آموزشی برخوردارند. نظر به اهمیت رشد و بالندگی حرفه ای نیروی انسانی توجه به نیازهای احصاشده در برنامه ریزی های بهسازی و ارتقای کارکنان دانشگاه فرهنگیان ضرورتی اساسی محسوب می شود.

  استفاده از روش ها و تکنیک های مختلف در جهت رسیدن به بهترین نتایج و ایجاد هم افزایی بین آن ها می تواند در بسیاری از مسائل راهگشا و کمک کننده باشد. داده کاوی آموزشی یکی از حوزه های نسبتاً جدیدی است که می توان به کمک آن در حل مسائل آموزشی و به ویژه مسائل حوزه سنجش و اندازه گیری اقدام کرد؛ اما قبل از استفاده از این روش ها باید تا حد امکان با آن آشنا شده و مشکلات و معایب و مزایای آن موردبررسی قرار گیرد. در این پژوهش نیز هدف بررسی تکنیک طبقه بندی ماتریس ها نامنفی و چگونگی تعیین تعداد خوشه ها قبل از اجرای مدل است. روش اجرای پژوهش از نوع توصیفی و جامعه موردمطالعه تمامی حاضرین جلسه کنکور رشته علوم ریاضی و فنی در سال 1398 بود که از این تعداد 5000 نفر به صورت تصادفی توسط سازمان سنجش و آموزش کشور انتخاب و در اختیار پژوهشگر قرار گرفت. ابزار پژوهش سؤالات حسابان و هندسه کنکور بود. نتایج این تحلیل نشان داد که در برآورد تعداد خوشه های سؤالات حسابان اختلاف وجود دارد ولی در مورد سؤالات هندسه نتایج تمامی روش ها یکسان بود. با توجه به اختلاف مشاهده شده پیشنهاد می شود که در پژوهش های آتی با کمک شبیه سازی داده به بررسی دقیق-تر این مسئله پرداخته شود.