سواد تربیتی معلم

هدف از این پژوهش تعیین تأثیر تسهیم دانش بر عملکرد شغلی با نقش میانجی سواداطلاعاتی مدیران متوسطه اول ناحیه2 آموزش و پرورش شهر اهواز در سال تحصیلی 99- 1398 بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی از نوع علّی و به طور مشخص مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری می باشد. روش جمع آوری اطلاعات در این پژوهش به شیوه کتابخانه ای و میدانی است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل تمامی مدیران و معاونان آموزشی  مقطع متوسطه اول ناحیه2 آموزش و پرورش شهر اهواز که در سال تحصیلی 1398-  99 اشتغال به خدمت داشتند که تعداشان210 نفر بوده است. با استفاده از جدول مورگان و کرجسی تعداد132 نفر نمونه به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه های استاندارد تسهیم دانش نورادصدیق، سواد اطلاعاتی قاسمی و عملکرد شغلی آقایی بودند. پایایی این پرسشنامه ها با روش آلفای کرونباخ اندازه گیری شد و به ترتیب برای تسهیم دانش 77/0 و سواداطلاعاتی 79/0 و عملکرد شغلی 80/0 محاسبه شد. روایی این پرسشنامه ها توسط متخصصان تایید شد. داده های جمع آوری شده با نرم افزار Smart Pls و Spss  تحلیل و فرضیه های پژوهش آزمون شدند. نتایج نشان داد مقدار آماره تی و ضریب مسیر بین تسهیم دانش و عملکرد شغلی یعنی تسهیم دانش بر عملکرد شغلی، تسهیم دانش بر سواداطلاعاتی و عملکرد شغلی تأثیر مثبت و معناداری دارد در نهایت می توان در سطح اطمینان  95 درصد تأثیر میانجی گری سواداطلاعاتی در رابطه بین تسهیم دانش و عملکرد شغلی را تأیید کرد.

رعایت اخلاق آموزشی تضمین کننده سلامت فرایند یاددهی یادگیری در دانشگاه و خصوصاً دانشگاه فرهنگیان است و باعث افزایش تعهد پاسخگویی اساتید نسبت به نیازهای دانشجویان می گردد.هدف این پژوهش تبیین نظرات و تجربیات دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان استان خوزستان از اخلاق تحصیلی در محیط آموزشی در سال تحصیلی 99-1398 بود.این پژوهش بصورت کیفی انجام شده و با 25نفر از دانشجو معلمان مشغول به تحصیل در دانشگاه فرهنگیان استان خوزستان که به روش هدفمند انتخاب شدند، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام گرفت.برای تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد.250 کد اولیه از مصاحبه ها استخراج و پس از مرور و خلاصه سازی آنها، پنج مفهوم اصلی از تحلیل داده ها بدست آمد که شامل رعایت شأن و جایگاه استاد در کلاس درس ؛ رعایت حرمت کلاس درس و دانشجو از طرف استاد؛ حفظ شأن و جایگاه کلاس درس؛ رعایت هنجارها و استانداردهای آموزشی؛ رعایت مقررات(نظم و انضباط) آموزشی و دانشگاه می باشد.نتایج نشان داد که اخلاق در دانشگاه فرهنگیان تعیین کننده مسئولیت های حرفه ای اساتید و دانشجویان در محیط های آموزشی می باشد.با توجه به این که نگاه دانشجو معلمان به اساتید، نگاهی الگو بردارانه می باشد، پرورش فضایل اخلاقی توصیه می شود.

سواد رسانه ای مجموعه ای از مهارت های قابل یادگیری است که به توانایی دسترسی، تجزیه و تحلیل و ایجاد انواع پیام های رسانه ای اشاره دارد و یک مهارت ضروری در دنیای امروزی به شمار می رود و سواد اطلاعاتی مجموعه مهارت هایی است که فرد را قادر می سازد نیاز اطلاعاتی خود را تشخیص دهد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مدیریت دانش با سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی دبیران مدارس متوسطه دوره دوم ناحیه یک یزد بود. جامعه مورد مطالعه این پژوهش را کلیه دبیران در سال 97-1396 بود که شامل 380 نفر (269 دبیر زن و 111 دبیر مرد) تشکیل می داد. بدین منظور 200 نفر از دبیران مدارس بااستفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند ابزار پژوهش شامل پرسشنامه مدیریت دانش شرون لاوسون (2003)، سواد اطلاعاتی مقدس زاده (1385) و سواد رسانه ای عباسی (1393) بودبرای تجزیه وتحلیل داده ها از امار توصیفی(میانگین ،جدول نمودارو..)وازمون استنباطی ضریب همبستگی .رگرسیون استفاده شد. نتایج بررسی فرضیه ها (درسطح معناداری 05/0) نشان داد که بین مدیریت دانش با سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی دبیران رابطه وجود دارد و مدیریت دانش توسط سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی پیش بینی می شود.

    هدف پژوهش حاضر ،بررسی اثربخشی ذهن آگاهی نوجوان محور  بر تاب آوری و خردمندی دانش آموزان دختر شهرستان ابرکوه و پژوهش از نوع مداخله نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون، پیگیری باگروه کنترل بود. جامعه آماری همه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهرستان ابرکوه، درسال تحصیلی 1398-1397و مشارکت کنندگان درپژوهش شامل 30 نفرازدانش آموزان بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند.این افراد بر اساس تقسیم تصادفی در دو گروه مداخله و گروه کنترل به تعداد مساوی قرار گرفتند و برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از مقیاس تاب آوری کانر – دیویدسون و پرسشنامه خودکارآمدی عمومی شرر وهمکاران ( 1982) استفاده شد. این ابزار ابتدا برای هر دو گروه به عنوان پیش آزمون ،اجرا شدند .سپس آموزش ذهن آگاهی به عنوان متغیر مستقل پژوهش در 10جلسه 60دقیقه ای،برای گروه آزمایش اجراشد.گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. پس از پایان آموزش،بار دیگر دو ابزار پژوهش برای هر دو گروه مداخله و کنترل ،به عنوان پس آزمون ،اجرا شد. داده ها با روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر ،تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که پس از انجام مداخلات بین دو گروه آزمایش و کنترل از لحاظ متغیرهای تاب آوری و  خودکارآمدی تفاوت معناداری وجود دارد. پژوهش حاضر گویای اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر تاب آوری وخودکارآمدی می باشد. پیشنهاد می شود که این روش از طریق برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی به دانش آموزان  آموزش داده شود.

این مقاله با هدف بررسی مفهوم و پیامدهای سایش اجتماعی و رابطه آن با دلبستگی شغلی کارکنان به روش پژوهش اسنادی- تحلیلی و توصیفی- همبستگی انجام گرفته است. علاوه بر منابع چاپی و الکترونیکی، از بین جامعه آماری کارکنان آموزش و پرورش ناحیه دو خرم آباد به روش نمونه گیری تصادفی نسبی تعداد 86  نفر، ابزارهای اندازه گیری را تکمیل نمودند. برای گردآوری داده ها از مقیاس های دلبستگی شغلی ادواردز و کیلپاتریک (1984) و سایش اجتماعی دافی و همکاران (2002)  و  برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. یافته ها بیانگر آن است که سایش اجتماعی شامل همه رفتارهای منفی است که در طول زمان از کارکنان صادر می شود  و باعث تضعیف توانایی های شخص می گردد. پیامدهای سایش اجتماعی عبارتند از: پیامدهای نگرشی، پیامدهای سلامت و بهزیستی و پیامدهای رفتاری. همچنین،  نتایج نشان داد: بین ابعاد سایش اجتماعی (سرپرست،  همکار) و دلبستگی شغلی رابطه منفی و معنی داری وجود دارد. هر دو بعد سایش اجتماعی قابلیت پیش بینی تغییرات دلبستگی شغلی را داشته و حدود 3/7 درصد واریانس نمرات را تبیین کرده اند.

هدف پژوهش حاضر بررسی پدیدار شناختی تجارب مشترک دانشجو معلمان از علم و تکنولوژی در دانشگاه فرهنگیان بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل دانشجو معلمان  دانشگاه فرهنگیان کمالوند خرم آباد بود که تعداد18 نفر به عنوان مشارکت کننده به روش نمونه گیری هدفمند  و بر اساس اصل اشباع نظری انتخاب شد. داده های استخراج شده از مصاحبه های نیمه ساختار یافته با استفاده از روش پدیدارشناسی و کدگذاری استخراج مضمون های اصلی و فرعی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که از نظر دانشجویان رابطه ی مستقیمی بین علم وتکنولوژی وجود دارد و تکنولوژی موجب تسهیل یادگیری می شود. همچنین استفاده از تکنولوژی در میان اساتید متغییر بوده و آن را بیشتر به دانشجویان توصیه می کنند، دانشجویان استفادهای بیشتری از تکنولوژی دارند و در زمینه های مختلفی چون اینترنت، کارهای عملی، مقاله و... از ان استفاده می کنند. میزان کارآمدی کلاس های تکنولوژی و زمان کلاس های فناوری نیاز به ارتقا دارد. با توجه به این که امکانات به میزان لازم فراهم نیست، رفع کمبود های موجود نیازمند توجه جدی می باشد. یافته ها بر اهمیت نقش تکنولوژی و کاربرد موثر آن به وسیله دانشجویان و اساتید تأکید داشته و اینکه مسئولان دانشگاه فرهنگیان در این خصوص اهتمام بیشتری داشته باشند.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثربخشی قصه گویی با تاکید بر معنویت بر کاهش کمرویی و اضطراب و افزایش انعطاف پذیری تحصیلی کودکان دبستانی شهر کرمانشاه در سال 1398 می باشد. در این پژوهش از روش تحقیق نیمه آزمایشی و از نوع طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی شهر کرمانشاه در سال 1398 بوده که  نمونه این پژوهش شامل 30 نفر از دانش آموزان دختر واجد ملاک کمرویی و اضطراب می باشد. در این پژوهش از سه پرسشنامه استاندارد شده مقیاس بازبینی شده کمرویی (چیک-بریگز،1976) ، پرسشنامه اضطراب کودکان (اسپنس ،2007) و پرسشنامه انعطاف پذیری تحصیلی (کانر و دیویدسون 2003) استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده های آماری  از شاخص ها و روش های آمار توصیفی  شامل: فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار، و آمار استنباطی شامل: آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری و یک متغیری در سطح 05/0 با استفاده از نرم افزار SPSSنسخه 23 استفاده شد. نتایج نشان داد که قصه گویی با تأکید بر معنویت بر کاهش کمرویی کودکان دبستانی مؤثر است همچنین قصه گویی با تأکید بر معنویت بر کاهش اضطراب کودکان دبستانی مؤثر است نیز نتایج نشان داد که قصه گویی با تأکید بر معنویت بر افزایش انعطاف پذیری تحصیلی کودکان دبستانی مؤثر است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین سبک های مدیریت کلاس و خودکارآمدی معلم با بهزیستی تحصیلی دانش آموزان پسر و معلمان دوره اول متوسطه ناحیه 2 شهر خرم آباد انجام شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت موضوع، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه ی آماری این  پژوهش شامل دانش آموزان پسر و معلمان مرد دوره اول متوسطه ناحیه2 شهر خرم آباد به تعداد 225 معلم و 1084 دانش آموز پسر بود. نمونه مورد بررسی با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 60 معلم و 300 دانش آموز پسرتعیین شد که به روش طبقه ای نسبی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه سبک های مدیریت کلاس ولفگانگ و گلیکمن، پرسشنامه خودکارآمدی بندورا و پرسشنامه بهزیستی تحصیلی پیترینین و همکاران  بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که بین سبک مدیریت تعامل گرا و بهزیستی تحصیلی رابطه مثبت معنی دار و بین سبک مدیریت مداخله گر و بهزیستی تحصیلی رابطه منفی معنی دار وجود دارد. بین خودکارآمدی و خرده مولفه های آن با بهزیستی تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. یعنی با افزایش نمرات سبک  مدیریت تعامل گرای کلاس و  مولفه های خودکارآمدی میزان بهزیستی تحصیلی دانش آموزان نیز افزایش می یابد. همچنین تحلیل ضرایب رگرسیون نشان داد، که از بین مولفه های خودکارآمدی معلم، تنها مولفه ی جلب مشارکت والدین از قابلیت پیش بینی بهزیستی تحصیلی دانش آموزان برخوردار است.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی بین سبک های تفکر و خلاقیت با انگیزه پیشرفت دانش آموزان دوره اول متوسطه ناحیه 2 شهر خرم آباد بود. روش پژوهش توصیفی – همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان متوسطه اول ناحیه دو شهر خرم آباد (5553 نفر) بود که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه، 360 نفر (165 دختر، 195 پسر) تعیین و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سبک های تفکر استرنبرگ و واگنر، آزمون خلاقیت عابدی و انگیزه پیشرفت هرمنس استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر شاخص های آمار توصیفی از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد بین سبک های تفکر قانون گذار، اجرایی، قضایی، تک سالار، سلسله مراتبی، هرج ومرج سالاری، کلی، جزئی، بیرونی و آزاداندیش با انگیزه پیشرفت رابطه مثبت و معناداری وجود؛ ولی بین سبک های تفکر گروه سالاری، درونی و محافظه کار با انگیزه پیشرفت رابطه معناداری مشاهده نشد. همچنین بین کل مقیاس خلاقیت و ابعاد آن (سیالی، بسط، ابتکار، انعطا ف پذیری) با انگیزه پیشرفت رابطه مثبت و معناداری مشاهده شد. علاوه بر این براساس نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام، از بین متغیرهای پیش بین وارد شده در تحلیل در سبک های تفکر، سبک تفکر بیرونی، سلسله مراتبی، اجرایی و آزاداندیش باهم 19 درصد و در ابعاد خلاقیت، بُعدهای سیالی و ابتکار باهم 20 درصد از واریانس انگیزه پیشرفت را تبیین می کنند.

مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، معلمان را افسران سپاه پیشرفت کشور می دانند و یکی از سرفصل های بسیار مهم هفتگانه معظم له در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، مولفه معنویت و اخلاق به عنوان روحِ حاکم و امرِ غالب است. هدف پژوهش، بررسی شایستگی های معنوی و اخلاقی معلم در مسیر ارتقاء سواد تربیتی او به منظور پرورش شاگردانی شایسته، با الهام گرفتن از رهنمودهای سر فصل دوم در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی است. این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی است که در آن از منابع مکتوب کتابخانه ای استفاده شده است. در پایان مشخص شد که در بیانیه گام دوم انقلاب به مولفه های معنوی و اخلاقی همچون: اخلاص، ایمان، توکل به خدا، مشارکت مردمی، خیرخواهی، شجاعت، تواضع، اعتماد به نفس، گذشت، کمک رسانی، نیکوکاری، وفاداری، حفظ آبرو، ارتقای شناخت اخلاقی، مدیریت جهادی، افزایش عیار معنویت و اخلاق، برادری و ایثار، فداکاری، پاکی و صداقت، یکرنگی و همدلی، همگرایی، پُرسشگری، حفظ کرامت اجتماعی، عدم افراطی گری، روحیه صبر و تحمل در زندگی اجتماعی، عزت نفس گروهی، ترویج اخلاق و منطق اخلاق جمعی، جوانمردی، روحیه اعتدال گرایی، عقلانیت، استکبار ستیزی، صدقات، عزت و اقتدار، روحیه انقلابی، آرمان خواهی، خودسازی معنوی و اخلاقی، خودباوری، مقابله با استحاله فرهنگی و اخلاقی دشمن، تبدیل تهدیدها به فرصت ها، زایش قوه تفکر، بصیرت، تحلیل گری و استدلال منطقی اشاره شده که قطعا دستیابی به این شایستگی ها، می تواند سطح سواد تربیتی معلم را ارتقاء دهند. همچنین مشخص شد که الگو برداری معنوی و اخلاقی از آموزه های دینی، بهترین مسیر برای رشد و تعالی معنوی و اخلاقی معلمان می باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی سرزندگی تحصیلی، هویت تحصیلی، اشتیاق تحصیلی و خودکارآمدی خلاق به عنوان پیش بین های عملکرد تحصیلی دانش آموزان  پسر سال سوم دبیرستانهای شهرستان ابرکوه بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی دانش آموزان سال سوم دبیرستان های شهرستان ابرکوه بودند که از این جامعه تعداد 300 نفر به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. از شرکت کنندگان خواسته شد که پرسشنامه های سرزندگی تحصیلی مارتین و مارش(2006)، مقیاس هویت تحصیلی وودراف (2003)، مقیاس اشتیاق تحصیلی فردریکز و همکاران (2004) و پرسشنامه خودکارآمدی خلاق بیگیتو(2006) را تکمیل کنند. نتایج پژوهش نشان داد که بین مولفه های سرزندگی تحصیلی، هویت تحصیلی، اشتیاق تحصیلی(رفتاری، عاطفی و شناختی) و خودکارآمدی خلاق با  عملکرد تحصیلی رابطه ای معنی دار وجود دارد. همچنین، نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیر های پیش بین سرزندگی تحصیلی، هویت تحصیلی، اشتیاق شناختی و خودکارآمدی خلاق 46 درصد ازعملکردتحصیلی را تبیین می کند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سواد تربیتی با هویت حرفه ای نومعلمان استان لرستان انجام شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، و از نظر گردآوری داده ها از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه  نومعلمان استان لرستان بود، که با بهره گیری از فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 255 نفر تعیین گردید، نمونه آماری به شیوه نمونه گیری سهمیه ای از مناطق مخلف آموزشی در استان، انتخاب شدند. برای گردآوری داده های آماری از پرسشنامه های محقق ساخته هویت حرفه ای و سواد تربیتی در دو بعد نگرش و روش تربیتی با روایی صوری و محتوایی قابل قبول و پایایی بالای 70/0 استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده های آماری از نرم افزارSPSS  استفاده شد. یافته ها نشان داد؛ میانگین نمره نومعلمان در تمامی ابعاد متغیرهای هویت حرفه ای و سواد تربیتی در حد متوسط بود. در مولفه های برخورد با دانش آموزان خاطی و  استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات میانگین در حد زیاد و در ارتباط با ابعاد ایجاد روحیه همکاری، مسئولیت پذیری، هویت ملی-مذهبی، حقوق اجتماعی-مدنی، آشناسازی دانش مربوط به متغیر سواد تربیتی از میانگین در حد کمتر از متوسط برخوردار بودند و مولفه های در نظر گرفتن خود به عنوان یک معلم و اطمینان به معلم خوب بودن از هویت حرفه ای نو معلمان در حد پایین تر از متوسط قرار داشت. می توان نتیجه گرفت لزوم بازنگری در سیاست ها و برنامه ریزی های درسی مبتنی بر تغییر نگرش تربیتی و آموزش روش های تربیتی جهت افزایش سواد تربیتی معلمان و بازنگری در جذب نیروهای آموزشی بیشتر از گذشته نمایان می شود.

در دنیای امروز، جایگاه دانشگاه فرهنگیان به عنوان مرکزی برای پرورش معلمان فکور مورد نیاز در آموزش و پرورش یک جامعه، جایگاهی رفیع و انکارنشدنی است و به همین دلیل برنامه ریزی و سیاست گذاری در این حوزه باید به صورت علمی، دقیق و همراه با شناخت الگوهای حرفه ای موجود در این زمینه باشد. از همین روی، در این مقاله مروری-اسنادی سعی بر آن است که رویکردهای مختلف طراحی برنامه درسی و مدیریت کلاسی دوره های تربیت معلم و دانشگاه فرهنگیان، از آغاز تا کنون مورد بحث و بررسی قرار گیرند. به این منظور، سه الگوی عمده حرفه ای مدیریت کلاس و ارتباط آنها با دانشگاه فرهنگیان(به عنوان مرکز تخصصی تربیت معلم) معرفی و نقد شده اند. این الگوها به ترتیب پیدایش تاریخی عبارتند از الگوی مهارتی، الگوی علم کاربردی و الگوی فکورانه. در این بین، به نقش برنامه مبتنی بر پرورش معلمان فکور به طور ویژه پرداخته شده است. هر چند جایگاه و اصول دو الگوی دیگر، در برهه ی زمانی مربوط به خودشان از نظر دور نمانده و دلایل جایگزینی این رویکردها با الگوی فکورانه بررسی شده است. آگاهی و شناخت در مورد این رویکردها، به درک  صحیح تر نقش دوره های تربیت معلم در رشد و پرورش معلمانی کارآمد می انجامد که این به نوبه ی خود می تواند در بازنگری نگرش مسؤولین امر در مورد برنامه خرد و کلان درسی دانشگاه فرهنگیان نقش اساسی ایفا کند.