رزیتا داوری آشتیانی

مقدمه: فرسودگی شغلی حالت هیجانی است که با خستگی عاطفی ، مسخ شخصیت و حس پایین موفقیت شخصی همراه می باشد. مطالعه کنونی به بررسی این سندرم در متخصصین و دستیاران بیمارستان امام حسین پرداخته است. روش مطالعه: پرسشنامه طبق پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش تهیه شده است.پرسشنامه در نرم افزار پرس لاین ثبت و متخصصین و دستیاران آن را پرکردند. داده هایی که نرمال بودند با Independent T- Test و داده هایی که نرمال نبودند با Mann–Whitney U test بررسی شدند. نتایج: در این مطالعه تعداد 78 نفر از اعضای هیات علمی و دستیاران شرکت کردند.میزان شدید بودن خستگی عاطفی در 1/23 %، شخصیت زدایی 2/28 % و فقدان موفقیت فردی7/66 %بود. دربین دستیاران سال پایین (سال 1-2) میزان خستگی عاطفی شدید و شخصیت زدایی به طور معنادار بیشتر از سال بالا بود اما فقدان موفقیت فردی در همه دستیاران یکسان بود. در افراد زیر 40 سال در بخش کووید تنها عدم موفقیت فردی اختلاف معناداری داشت (041/0= P. Value) که در کسانی هم که فرزند نداشتند اختلاف این حیطه باز معنا دار بود (021/0= P. Value). اما درسایر متغیرها اختلاف معناداری مشاهده نشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که سن زیر 40 سال ، جنس زن، نداشتن فرزند و وضعیت دستیاری در قیاس با هیات علمی با میزان بالاتری از فرسودگی شغلی همراه بودند. در سنین زیر 40 سال فرسودگی شغلی در هر سه حوزه بیشتر بود.

هدف: هدف پژوهش حاضر مطالعه نقش تعدیل گر راهبردهای مقابله ای والدین با هیجانات منفی کودکان در رابطه علائم نارسایی توجه ، علائم بیش فعالی و مهارت های اجتماعی کودکان بود. روش: پژوهش حاضر از نوع همبستگی بوده که در آن تعداد 191کودک 7 تا 13 سال (دختر: 43 درصد، پسر: 56 درصد) و مادران آنان مشارکت داشتند. داده ها با استفاده از مقیاس درجه بندی کانرز والدین (CPRS-R:S) ، مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت (SSRS)، و مقیاس راهبردهای مقابله با هیجانات منفی کودکان (CCNES) جمع آوری شد و با استفاده از نسخه 26 نرم افزار SPSS و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش سلسله مراتبی تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که علائم نارسایی توجه، علائم بیش فعالی و راهبردهای حمایت گرانه مادران در مقابله با هیجانات منفی کودکان می توانند به طور معناداری، مهارت های اجتماعی را در آنان پیش بینی کنند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد راهبردهای حمایت گرانه مادران در مقابله با هیجانات منفی کودکان رابطه بین علائم نارسایی توجه، علائم بیش فعالی و مهارت های اجتماعی را تعدیل می کند. نتیجه گیری: بر اساس این نتایج استفاده بیشتر مادران از راهبردهای حمایت گرانه، ارتباط علائم نارسایی توجه، علائم بیش فعالی و مهارت های اجتماعی کودکان را تحت تآثیر قرار می دهد. ملاحظات بالینی و کاربردی نتایج مذکور مورد بحث قرار گرفته است.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی مقیاس ارزیابی اختلال بیش فعالی / کم توجهی بزرگسالی کانرز (نسخه غربالگری- خودگزارشی) بود. روش: نسخه فارسی این مقیاس به روش ترجمه و ترجمه وارون تنظیم شد و پس از حصول اطمینان از صحت ترجمه، روایی ظاهری و محتوایی مقیاس ترجمه شده توسط چهار نفر از روانپزشکان کودک و نوجوان تأیید شد. سپس 100 نفر از والدین کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی / کم توجهی (ADHD) با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. مصاحبه بالینی با این افراد توسط یک روانپزشک کودک و نوجوان انجام شد. نتایج مصاحبه برای تشخیص ابتلا یا عدم ابتلا به ADHD بزرگسالی، بر اساس معیارهای یوتا، با نتایج نسخه فارسی مقیاس ارزیابی اختلال بیش فعالی/ کم توجهی بزرگسالی کانرز مقایسه و روایی معیار محاسبه شد. برای ارزیابی پایایی بازآزمایی، 30 نفر از این افراد، سه هفته بعد این مقیاس را دوباره تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن استفاده شد. یافته ها: میانگین سنی (±انحراف معیار) جمعیت مورد مطالعه 5±36 سال بود که 67 درصد آنها زن بودند. در سنجش بازآزمایی، ضرایب همبستگی درون خوشه (ICC) برای تمام خرده مقیاس های این مقیاس بالاتر از 7/0 بود. ضریب آلفای کرونباخ نیز برای تمام خرده مقیاس ها بالاتر از 8/0 بود. ماتریس همبستگی پیرسون خرده مقیاس ها معنی دار بود (01/0p<). همین طور ماتریس همبستگی گویه ها با یکدیگر مناسب بود. بر اساس مصاحبه بالینی روانپزشکان، 27 نفر از والدین تشخیص ADHD بزرگسالی گرفتند. در ارزیابی روایی معیار، حساسیت و ویژگی نقطه برش(نمره T) 65، به ترتیب، 59 و 92 درصد بود و با تغییر نقطه برش از 65 به 55، به ترتیب 89 و 68 درصد به دست آمد. نتیجه گیری: با تغییر نقطه برش از 65 به 55، مقیاس ارزیابی اختلال بیش فعالی / کم توجهی بزرگسالی کانرز (فرم غربالگری- خودگزارشی) روایی و پایایی نسبتاً مناسبی در جامعه ایرانی دارد، اما ویژگی تشخیصی آن مطلوب نیست.

مقدمه:مطالعات درمان تک­دارویی بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی با شروع زودرس، رضایت­بخش نبوده و مطالعات درمان ترکیبی، اندک است. گزارشاتی در مورد نقش گاباپنتین در درمان اختلال دوقطبی بزرگسالان وجود دارد. مطالعه­ی حاضر اثربخشی درمان ترکیبی گاباپانتین و لیتیوم را در نوجوانان مبتلا در مقایسه با دارونما بررسی کرده است. روش­کار: در این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده با دارونما در سال 1387-1388 تعداد 31 بیمار مبتلا به اختلال دوقطبی 17-10 ساله به صورت متوالی و تصادفی در دو گروه مداخله­ی درمانی لیتیوم و گاباپانتین (16 نفر) و لیتیوم و دارونما (15 نفر) قرارگرفتند. مطالعه در طول 8 هفته انجام گرفت. دوز لیتیوم به تدریج تا سطح درمانی سرمی 1/1-8/0 میلی­اکی­والان بر لیتر وگاباپانتین تا 400 میلی­گرم افزایش یافت. پرسش­نامه­های مقیاس درجه­بندی مانیای یانگ (YMRS)، افسردگی بک (BDI) واضطراب هامیلتون (HARS) هر 2 هفته یک بار تکمیل شده است. عوارض دارویی هر 2 هفته یک بار، سطح سرمی لیتیوم هفتگی و وزن بیماران در ابتدا وانتهای پژوهش بررسی گردید. در تحلیل آماری از آزمون­های تی و ANOVA استفاده شد. یافته­ها:دو گروه از نظر نمره­ی YMRS، BDI و HARS، در سطح پایه تفاوتی نداشتند. تفاوت نمره تا هفته­ی هشتم در هر دو گروه معنی­دار بود (05/0P<) ولی میزان کاهش نمره­ی پرسش­نامه ها بین دو گروه معنی­دار نبود. نتیجه­گیری: افزودن گاباپنتین به لیتیوم، تفاوت معنی­داری بین دو گروه از نظر تاثیر بر کاهش علایم مانیا، افسردگی و اضطراب نسبت به دارونما ایجاد نکرد.

هدف : پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی بوسپیرون و متیل فنیدیت در درمان اختلال نقص توجه/ بیش فعالی ( ADHD ) انجام شد. روش : در یک کارآزمایی بالینی، با کاربرد طرح متقاطع و دوسوکور، 40 کودک و نوجوان 16-6 ساله مبتلا به ADHD به روش آسان انتخاب و با روش تصادفی سازی بلوکی در دو گروه قرار گرفتند. پژوهش دارای دو مرحه هشت هفته ای، همراه با یک هفته بدون درمان بود. به گروه یک در مرحله اول متیل فنیدیت و در مرحله دوم بوسپیرون داده شد و برای گروه دوم به صورت وارون عمل شد. دوز هر دو دارو 5/0 میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم وزن بدن در نظر گرفته شد. برای گردآوری داده ها پرسشنامه تشخیص اختلال نقص توجه/ بیش فعالی ( ADHD-DQ )، نسخه پدر/ مادر و آموزگار مقیاس درجه بندی ADHD ( ADHD-RS ) و پرسش نامه عوارض داروهای بوسپیرون و متیل فنیدیت به کار رفت. پس از هفته های دوم، چهارم، ششم و هشتم در هر مرحله، نسخه پدر/ مادر و آموزگار ADHD-RS و پرسشنامه عوارض جانبی دارو تکمیل شد. داده ها با روش تحلیل واریانس با اندازه های مکرر تحلیل شد. یافته ها : در پایان هر مرحله پژوهش، نسبت به شروع درمان و طی هفته های مختلف آن، نمره خرده مقیاس های نقص توجه، بیش فعالی و تکانشگری ADHD-R تحت تأثیر هر دو دارو کاهش داشتند و بین دو دارو تفاوتی دیده نشد. تأثیر متیل فنیدیت بر کاهش نشانه ها زودتر از بوسپیرون ظاهر شد و با گذشت زمان، کاهش نمره ها بیشتر بود. عوارض جانبی متیل فنیدیت نیز بیشتر بود (0001/0> p ). نتیجه گیری : به نظر می رسد بوسپیرون در درمان ADHD ، با عوارض جانبی کمتر، به اندازه متیل فنیدیت مؤثر باشد.

هدف: این مطالعه با هدف مقایسه همبودی اختلال وسواسی - اجباری در کودکان و نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به اختلال دوقطبی نوع یک صورت گرفت. روش: در این پژوهش تعداد 100 نفر (50 نفر کودک و نوجوان، 50 نفر بزرگسال) مبتلا به اختلال دوقطبی نوع I و بستری در بیمارستان به روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند. تشخیص اختلال دوقطبی بر پایه پرسشنامه های K-SADS (اطفال) و SCID (بزرگسالان) در نظر گرفته شد. همبودی و فنومنولوژی اختلال وسواسی - اجباری به صورت مادام العمر و با استفاده از چک لیست DSM-IV و پرسشنامه های ییل - براون کودکان و بزرگسالان ارزیابی گردید. یافته ها: میزان همبودی اختلال وسواس - اجبار در کودکان و نوجوانان 52% و در بزرگسالان 28% بود و اختلاف معنی داری بین دو گروه وجود داشت. مقایسه فنومنولوژی وسواس - اجبار در دو گروه نشان داد تنها در گروه وسواس های مذهبی، جنسی، پرخاشگری و سوماتیک و اجبارهای چک کردن تفاوت معنی داری بین دو گروه وجود دارد (22% کودکان در مقابل 6% بزرگسالان). نتیجه گیری: میزان بالای همبودی اختلال وسواسی - اجباری در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی نوع I خصوصا کودکان و نوجوانان در تایید مطالعات پیشین است. میزان بالاتر اختلال وسواسی - اجباری در گروه کودکان و نوجوانان می تواند مطرح کننده زیر گروه بالینی خاصی از اختلال دوقطبی باشد که نیازمند برنامه درمانی متفاوتی است.

هدف: هدف این مطالعه‏، ارزیابی پایایی قسمت سوء مصرف مواد در نسخه فارسی مصاحبه تشخیصی جامع بین المللی (CIDI) به وسیله یک مطالعه چند مرکزی در ایران بود. روش: جمعیت مورد مطالعه 101 نفر از بیماران سرپایی و بستری انتخاب شده از پنج مرکز روانپزشکی تهران بودند. مصاحبه با آزمودنی ها به وسیله روانشناسان آموزش دیده انجام شد. CIDI کامل برای 65 نفر و مدول مصرف مواد آن برای 36 نفر اجرا گردید. برای ارزیابی پایایی آزمون - باز آزمون، سه تا هفت روز پس از مصاحبه اول، مصاحبه دوم برای تمام بیماران به وسیله فرد دیگری اجرا و نتایج با استفاده از آمار کاپا و یول تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: در مجموع پایایی تشخیص اختلالات مصرف مواد در CIDI کامل بهتر از مدول مصرف مواد بود. در CIDI کامل در هر دو سیستم تشخیصی DSM-IV و ICD-10، کاپای 5/0 یا بیشتر و آماره یول عموما بالاتر از آن به دست آمد و در بین اختلالات مختلف مواد، وابستگی به اوپیویید بیشترین کاپا (64/0) را داشت. در CIDI مدول مصرف مواد بیشترین پایایی با توجه به نتایج کاپا و یول، به وابستگی به حشیش مربوط بود (کاپا = 41/0، یول = 6/0). نتیجه گیری: در مجموع پایایی CIDI کامل برای تشخیص اختلالات مصرف مواد بهتر از مدول مصرف مواد بود. پایایی ضعیف به خصوص در مدول مصرف مواد، ممکن است به نحوه نمونه گیری و شیوع بسیار بالای اختلال مربوط باشد.

هدف: در این مطالعه، مصاحبه بالینی ساختار یافته برای (SCID) DSM-IV با روش شناسی بین فرهنگی به فارسی ترجمه و به وسیله یک مطالعه چند مرکزی، پایایی و قابلیت اجرای آن سنجیده شد. روش: این مطالعه در دو مرحله انجام شد: (الف) ترجمه ابزار و بررسی روایی بین فرهنگی ترجمه، شامل ترجمه مستقیم و معکوس و تعیین روایی صوری ترجمه با توجه به شاخص هایی بین فرهنگی؛ (ب) مطالعه پایایی و قابلیت اجرای ترجمه ابزار در جمعیت بالینی ایرانی. این قسمت بخشی از یک مطالعه بزرگتر اعتباریابی SCID است که در 299 آزمودنی 18 تا 65 ساله مراجعه کننده به درمانگاه های سرپایی و بخش های بستری سه مرکز روانپزشکی اجرا شد که عبارت اند از: بیمارستان روانپزشکی روزبه (دانشگاه علوم پزشکی تهران)، مجتمع روانپزشکی بیمارستان امام حسین (دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی) و بیمارستان روانپزشکی ایران (دانشگاه علوم پزشکی ایران). در بررسی پایایی به روش آزمون - بازآزمون، 104 نفر از مراجعان فوق در دو نوبت (با فاصله سه تا هفت روز) با SCID مورد ارزیابی مستقل قرار گرفتند و توافق دو نوبت تشخیص گذاری سنجیده شد. قابلیت اجرا از نظر مصاحبه شوندگان (299 نفر) و مصاحبه کنندگان به وسیله پرسشنامه هایی که حاوی سوال هایی در مورد مدت مصاحبه، خسته کنندگی آن، قابلیت فهم و پذیرش سوال ها و دشواری اجرا بود، بررسی شد. یافته ها: توافق تشخیصی برای اکثر تشخیص های خاص و کلی متوسط تا خوب بود (کاپای بالاتر از 0.6). توافق کلی (کاپای مجموع) برای کل تشخیص های فعلی 0.52 و برای کل تشخیص های طول عمر 0.55 بود. اکثر مصاحبه شوندگان و مصاحبه کنندگان قابلیت اجرای نسخه فارسی SCID را مطلوب گزارش کردند. نتیجه گیری: پایایی قابل قبول تشخیص های داده شده با نسخه فارسی SCID و قابلیت اجرای مطلوب آن نشان داد که می توان از این ابزار در تشخیص گذاری های بالینی پژوهشی و آموزش استفاده کرد.

هدف: هدف از مطالعه حاضر، بررسی پایایی تشخیص طول عمر اسکیزوفرنیا و اختلال دو قطبی با استفاده از مصاحبه تشخیصی جامع بین المللی در دو سیستم تشخیصی DSM-IV و ICD-10 بود. روش: این مطالعه هنجاریابی آزمون در سه مرحله ترجمه ابزار، مطالعه روایی و پایایی، و بررسی قابلیت اجرا انجام و پایایی تشخیصی اختلالات دوقطبی و اسکیزوفرنیا با روش آزمون - بازآزمون ارزیابی شد. مصاحبه کنندگان آموزش دیده با 100 نفر از افراد مراجعه کننده به چهار مرکز درمانی دانشگاهی، دو بار به فاصله سه تا هفت روز مصاحبه کردند (برای 65 نفر CIDI کامل و برای 35 نفر مدول سایکوز/ مانیا اجرا شد). یافته ها: پایایی آزمون - بازآزمون برای اختلال دوقطبی در سیستم تشخیصی DSM-IV متوسط و در سیستم ICD-10 ضعیف بود. پایایی – آزمون - بازآزمون در دو سیستم تشخیصی برای اسکیزوفرنیا ضعیف ارزیابی شد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که پایایی فقط برای تشخیص اختلال دوقطبی در سیستم DSM-IV مناسب است و در بقیه موارد پایایی مناسبی وجود ندارد. البته نتایج به دلیل انتخاب نمونه ها از جمعیت بالینی، به جمعیت عمومی تعمیم پذیر نمی باشد. با توجه به نتایج به دست آمده، تطابق سوال های کلیدی ابتدایی با فرهنگ ایرانی قابل بررسی می باشد.