عاطفه سجاد

مفهوم سرمایه انسانی حاکی از این است که ویژگی های کیفی انسان (دانش، تجربه، مهارت، توانایی و سایر ویژگی های شناختی و غیرشناختی) نوعی سرمایه است که به دلیل ماهیت نامشهود آن نیاز به نگرش جدید در حوزه مدیریت منابع انسانی با رویکرد سرمایه ای یعنی "مدیریت سرمایه انسانی" دارد. پژوهش حاضر نیز با هدف طراحی مدل مدیریت سرمایه انسانی در بخش دولتی انجام شده است. روش پژوهش به صورت کیفی و مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد نظام مند است. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته با 15 نفر از خبرگان دانشگاهی و سازمانی استان خراسان رضوی استفاده شد. نمونه گیری به روش نظری و با بهره مندی از فن نمونه گیری هدف مند انجام شد. براساس یافته های پژوهش و تحلیل های انجام شده به روش کدگذاری در مرحله اول 218 کد اولیه استخراج شد. در مرحله بعد این مفاهیم به 39 طبقه تبدیل و درنهایت 16 کد نهایی و انتخابی در دل ابعاد شش گانه مدل پارادایمی (شرایط علی، مقوله اصلی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، کنش و واکنش ها، و پیامدها) جای گرفت

هدف: هدف از اجرای این پژوهش بررسی تأثیر رفتارهای مخرب نظارتی بر تسهیم دانش با توجه به نقش میانجی خستگی عاطفی و نقش تعدیلی عدالت سازمانی در میان کارکنان شرکت برق در شهرستان مشهد است. روش: پژوهش پیش رو از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش، از نوع پژوهش های توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، کارکنان شرکت برق شهرستان مشهد هستند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، پرسش نامه های استانداردی بین 150 نفر از کارکنان توزیع شد. روایی و پایایی پرسش نامه ها به ترتیب از طریق تحلیل عاملی تأییدی و ضریب آلفای کرونباخ به تأیید رسید و به منظور تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی.ال.اس استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد، رفتارهای مخرب نظارتی بر خستگی عاطفی اثر مثبت (537/10 = t) و بر تسهیم دانش اثری منفی (164/4= t) دارد و خستگی عاطفی نیز بر تسهیم دانش اثر منفی (202/3 = t) می گذاد. همچنین یافته های پژوهش حاکی از آن بود که خستگی عاطفی تأثیر رفتارهای مخرب نظارتی بر تسهیم دانش را میانجی گری می کند (059/3= z) و علاوه بر این نیز، عدالت سازمانی تأثیر رفتار مخرب نظارتی بر تسهیم دانش را تعدیل می کند (231/2= t). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش بر این موضوع تأکید می کند که بسیاری از شرکت ها همواره سیاست ها و رویه هایی برای الهام بخشیدن به کارکنان به منظور به اشتراک گذاشتن دانش داشته اند، برای مثال از طریق توسعه فرهنگ اشتراک دانش یا اقدامات سخت افزاری مدیریت دانش، اما تا زمانی که رفتارهای نظارتی سرپرست، مخرب و نا صحیح باشد، این رویه ها و سیاست ها به نتیجه نخواهد رسید. بنابراین سازمان ها باید از اهمیت و عواقب مضر رفتارهای نظارتی مخرب که می تواند کارکنان را از ایجاد روابط با کیفیت با سرپرستان و به اشتراک گذاشتن دانش منع کند، آگاه باشند و همواره علت بروز این رفتارها را از سوی سرپرستان پیگیری کنند و با اجرای پیشنهادهایی که در این پژوهش به آن ها اشاره شده است، به تسهیم دانش کمک کنند.

هدف این مقاله، طراحی یک ابزار جامع، دقیق و قابل اعتماد برای سنجش رفتار تسهیم دانش کارکنان است. برای این منظور پس از بررسی متمرکز متون مرتبط، شاخص هایی برای سنجش رفتار تسهیم دانش در سازمان ها استخراج شد. تجزیه وتحلیل داده ها در دو مرحله صورت گرفت؛ از تحلیل عاملی اکتشافی (EFA) برای شناسایی ابعاد و طبقه بندی شاخص ها استفاده شد و درنهایت برای بررسی روایی مدل اندازه گیری، تحلیل عاملی تأییدی (CFA) مورد استفاده قرار گرفت. این آزمون ها با استفاده از داده های جمع آوری شده از کارکنان شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری خراسان انجام شده است. نتیجه تجزیه وتحلیل ها با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS و AMO، یک ابزار اندازه گیری جامع و قابل اعتماد برای سنجش رفتار تسهیم دانش با 22 شاخص و 7 مؤلفه شد. از این ابزار پیشنهادی برای نظام ارزیابی و گزارش دهی عملکرد و همچنین نظام جبران خدمات در سازمان های مختلف می توان استفاده کرد.

این تحقیق به شناسایی عوامل موثر بر دلبستگی شغلی در سازمان های داخل کشور با استفاده از رویکرد فرا تحلیل می پردازد. تحقیق حاضر از نظر هدف توصیفی و از نظر نوع استفاده کاربردی است. جامعه آماری تحقیق، شامل 54 پایان نامه ی کارشناسی ارشد، دکترا و تحقیقات دلبستگی شغلی بود که تعداد 28 مورد با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدف مند به عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل شدند. پایایی شناسایی از طریق توافق داوران در انتخاب تحقیق ها و طبقه بندی آنها، پایایی کدگذاری از طریق توافق داورها در مورد استفاده از مفاهیم خاص برای کدگذاری متغیرها و پایایی سطح معنی داری و اندازه اثر از طریق توافق در محاسبات اندازه اثر در بین دو فرا تحلیل گر به دست آمد. یافته های پژوهش نشان داد از میان 46 اندازه اثر، بیست و دو اندازه اثر زیاد (بیشتر از 5/0)، سه اندازه اثر پایین (بین 1/0 تا 3/0) و بیست و یک اندازه اثر متوسط (3/0-5/0) است. همچنین نتایج نشان داد متغیر های توانمندی روانشناختی، سرمایه روانشناختی، حمایت سازمانی ادراک شده و کار معنادار دارای بیشترین اندازه اثر هستند و متغیر های رهبری خدمتگزار، الزامات شغلی و حمایت ادراک شده از همکار دارای کمترین اندازه اثر هستند.

با توجه به نقش شرکت های کوچک و متوسط در پیشبرد اهداف اقتصادی و اجتماعی کشور و همچنین از طرفی مطرح شدن اقتصاد دانش بنیان، لزوم توجه به عملکرد شرکت های کوچک و متوسط دانش بنیان بیش از پیش احساس می شود. در این شرکت ها به دلیل ماهیتی که دارند، نوآوری برای تضمین بقای آن ها در بازار نقش حیاتی دارد؛ بنابراین در این پژوهش ابتدا تاثیر سه مولفه بازارگرایی، گرایش به کارآفرینی و گرایش به یادگیری بر نوآوری سازمانی و سپس تاثیر نوآوری سازمانی بر عملکرد شرکت های مستقر در پارک علم وفناوری خراسان بررسی شد. برای این منظور از 143 شرکت مستقر، 90 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسش نامه استفاده شد. حاصل تجزیه و تحلیل ها که با استفاده از نرم افزار SPSS و SMARTPLS انجام شد نشان داد که گرایش به کارآفرینی بر نوآوری سازمانی و عملکرد سازمانی تاثیر دارد و نقش میانجی گری کامل نوآوری سازمانی تایید شد؛ از طرفی مشخص گردید بازارگرایی، تاثیر مستقیم بر عملکرد ندارد بلکه از طریق نقش واسطه نوآوری سازمانی این رابطه تایید می شود، یعنی نوآوری سازمان نقش میانجی گری جزئی در این رابطه دارد؛ رابطه گرایش به یادگیری بر عملکرد نیز با نقش میانجی گری جزئی نوآوری تایید شد.