محمد مردانی شهربابک

این مقاله با هدف تحلیل سناریوی پیادی سازی کنتورهای هوشمند مبتنی بر رویکرد یکپارچه سازی مهندسی ارزش و روش رتبه بندی سلسله مراتبی AHP صورت گرفته است. مهندسی ارزش تلاش می کند تا با شناسایی کارکردهای محصول یا پروژه، کارکردهای غیر ضروری را تشخیص داده و ضمن حذف آنها اندیشه خود را به روش های دیگری که می تواند کارکردهای اصلی را برآورده کند، معطوف سازد. به این منظور، در این تحقیق، ابتدا با بررسی ادبیات و مبانی نظری تحقیق و تکمیل اطلاعات در خصوص کنتورهای هوشمند برق و روش های پیاده سازی موجود، به بررسی فرایندهای انجام کار با نگاه مهندسی ارزش به منظور بهینه سازی هزینه های چرخه عمر، صرفه جویی در زمان، افزایش و بهبود کیفیت، حل مشکلات موجود و استفاده بهینه از منابع، پرداخته شد. سپس با اخذ نظر خبرگان و دست اندرکاران صنعت برق کشور،ابتدا معیارها و زیرمعیارهای سنجش روش ها و فرایندهای اجرای هوشمند سازی کنتورهای برق احصاء گردیده و متعاقب آن، راه حل ها و گزینه های جایگزین در 2 محور کاهش هزینه و ارتقای کیفیت، ارائه شد. اولویت بندی و تحلیل حساسیت ایده های نهایی جهت پیاده سازی کنتورهای هوشمند پس از بسط و توسعه آن ها، با استفاده از نرم افزار Expert Choice انجام گرفت. بهره گیری از نتایج این مقاله که براساس رویکردی تلفیقی از روش سلسله مراتبی و مهندسی ارزش به دست آمده است؛ بهسازی پروژه پیاده سازی کنتورهای هوشمند را به دنبال خواهد داشت.

توجه به تابآوری زنجیره تأمین در کنترل ریسک سازمانهای پروژه محور، از اهمیت بالایی برخوردار است. ازآنجاکه هدف هر سازمان تولیدی و خدماتی انعطافپذیری در شرایط ریسک میباشد؛ هدف، از این پژوهش ارائهی مدلی برای پیادهسازی زنجیره تأمین تابآور در سازمانهای پروژه محور است. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری دادهها، توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان منتخب باسابقهی مدیریتی بالا در قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء(ص) میباشد. نمونه آماری شامل 35 نفر از پنج شرکت قرارگاه است که به این منظور از روش نمونهگیری خوشهای هدفمند استفاده شده است. تائید روایی پرسشنامه توسط ده نفر از خبرگان منتخب جامعه آماری و همچنین پایایی آن با محاسبهی ضریب آلفای کرون باخ استفاده شد. برای تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزارهای SPSS و EXCEL استفاده گردید. بر اساس مبانی نظری و نتایج تحقیقات انجامگرفته شده و همچنین نظر خبرگان، ابتدا مؤلفههای زنجیره تأمین تابآور سازمانهای پروژه محور تعیین و سپس با انجام آزمون t قطعی گردیدند؛ در ادامه با استفاده از روش دیمتل روابط بین این مؤلفهها احصاء و بهمنظور بررسی برازش مدل بهدستآمده و اعمال اصلاحات از آزمون تحلیل عاملی تأییدی تحت نرمافزار AMOS استفاده شد و در نهایت، مدل نهایی ارائه شد که نشان میدهد ارتباط چابکی، مدیریت منابع انسانی و بومیسازی با تابآوری بالاترین میزان ضریب همبستگی و ارتباط مستقیم را دارند. درعینحال مؤلفهی امنیت از طریق این سه مؤلفه اثرات خود را بر روی تابآوری اعمال میکنند. قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء(ص) برای تابآور بودن زنجیره تأمین خود باید توجه ویژهای به مؤلفههای با ارتباط مستقیم داشته باشد.

برای پنهان سازی سازه ها و تأسیسات زیرسطحی، شناخت عملکرد و توان فناوری های سنجش از دور نوین و پیشرفته از ضروریات اساسی است. یکی از این فناوری ها در سامانه های پر قدرت گرم کننده ی الکترومغناطیسی یونسفری بکار گرفته شده است که از امواج الکترومغناطیسی پر قدرت در محدوده فرکانسی 3 تا 10 مگاهرتز استفاده می کند. هارپ با ساطع کردن این امواج به منطقه ای از یونسفر موجب گرم شدن آن منطقه شده و این گرمایش منجر به گسیل امواجی با محدوده فرکانس خیلی پائین VLF و ELF می شود. هدف اصلی این تحقیق تحلیل و شناخت قابلیت سنجش از دور سامانه های پر قدرت گرم کننده ی الکترومغناطیسی یونسفری (هارپ)، در شناسایی اهداف زیرسطحی می باشد. در این پژوهش با بهره گیری از روش ترکیبی تجزیه و تحلیل داده های چندگانه بر مبنای توصیف و تحلیل داده های جمع آوری شده از منابع علمی و تئوریک، گزارشات رسمی و معتبر، بررسی نتایج آزمایشات تجربی انجام گرفته در جهان و ایران و در نهایت اخذ نظر خبرگان و صاحب نظران جامعه آماری تحقیق به روش میدانی، به سؤال اصلی تحقیق پاسخ داده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که سامانه های پر قدرت گرم کننده ی الکترومغناطیسی یونسفری، قابلیت سنجش از دور و امکان شناسائی اهداف زیرسطحی را دارند. بر این اساس، این سامانه ها تهدیدی جدی برای شناسایی اهداف زیر سطحی محسوب می شوند؛ و لذا در ادامه تحقیق، راهکارهای دفاع غیرعامل در برابر این تهدید  نیز ارائه گردیده است.

زنجیره تأمین چابک توانایی فائق آمدن بر بازارهای پویا و چالش های محیطی را دارد. هدف این پژوهش چابک سازی زنجیره تأمین سازمان های پروژه محور است. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری شامل کارشناسان منتخب باسابقه قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء(ص) می باشد. نمونه آماری شامل پنج شرکت قرارگاه است که با روش نمونه گیری خوشه ای هدفمند انتخاب گردیدند. همچنین از سه پرسش نامه استفاده شده است. تأیید روایی پرسشنامه ها توسط 35نفر از خبرگان منتخب جامعه آماری انجام شده است. همچنین جهت بررسی پایایی پرسش نامه از ضریب آلفای کرونباخ، 841/0، 810/0 و 792/0 برای 3 پرسش نامه ، به دست آمد. در فاز شناسایی اولیه ابعاد و مؤلفه های مؤثر در زنجیره تأمین چابک سازمان های پروژه محور، از پرسش نامه اول و برای شناسایی ابعاد و مؤلفه های نهایی، از پرسش نامه دوم استفاده شده است. در ادامه با بهره گیری از روش های تجزیه و تحلیل آمار استنباطی و نرم افزارهای SPSS و EXCEL، 32 مؤلفه (در 5 بعد) به عنوان مؤلفه های اصلی چابک سازی زنجیره تأمین سازمان های پروژه محور قطعی گردیدند. همچنین از فن دیمتل جهت تعیین روابط مؤلفه های احصا شده (بر اساس پرسش نامه سوم) بهره گرفته شد. نرم افزار Amos-18 برای برازش مدل به دست آمده و تحلیل مسیر استفاده شد. مؤلفه های منتخب در ابعاد شایستگی، سرعت، تاب آوری و فناوری اطلاعات دسته بندی شدند. پس از تعیین روابط این ابعاد با چابک سازی و با یکدیگر، مدل چابکی زنجیره تأمین با برازش خوب به دست آمد. نتایج پژوهش نشان می دهد ابعاد تاب آوری و فناوری اطلاعات و زیر مؤلفه هایشان، مؤثرترین مؤلفه ها در چابک سازی و ابعاد سرعت و شایستگی در مراتب بعدی قرار دارند.

هدف تحقیق حاضر، ارائه الگوی بهره وری کارکنان دانشگاه های نیروهای مسلح باتأکیدبر نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات است که در آن به تأثیر ابزار فاوا ازجمله اتوماسیون اداری، شبکه های ارتباطی و سامانه های اطلاعاتی بر متغیرها و مؤلفه های احصاشده بهره وری نیروی انسانی یکی از دانشگاه های نیروهای مسلح کشور شامل حمایت سازمانی، انگیزه، توانایی و دانش، آموزش، مدیریت، ارزشیابی، رضایت شغلی، محیط کاری و شناخت شغل، پرداخته می شود. منظور از کارکنان، کلیه استادان و پژوهشگران این دانشگاه ها هستند. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش و راهبرد، پیمایشی است. نمونه موردمطالعه این پژوهش شامل 166 نفر از کارکنان دانشگاه موردنظر است که با استفاده از روش تصادفی منظم انتخاب و داده ها ازطریق روش های کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها به روش مدل یابی معادلات ساختاری، از نرم افزارهای Excel 2013، Spss23 و Smart pls3 استفاده شد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که فاوا، رابطه مثبت و معنی داری با بهره وری کارکنان دانشگاه های نیروهای مسلح و مؤلفه های آن دارد و از بین مؤلفه های بهره وری نیروی انسانی، شناخت شغل، دارای بیشترین اهمیت است. درانتها باعنایت به تجزیه وتحلیل داده ها و یافته های پژوهش؛ الگوی بهره وری کارکنان دانشگاه های نیروهای مسلح باتأکیدبر نقش فاوا، ارائه شده است.

یکی از مهم ترین دغدغه های سازمان های تحقیقاتی، تبدیل ماحصل پروژه های تحقیقاتی به تولید است. در این پژوهش، سعی شده است تا پس از بررسی مبانی نظری تحقیق با بررسی های میدانی مشکلات وضع موجود درزمینه انتقال فن آوری پروژه های تحقیقاتی به صنعت، تبیین الزامات مدیریت انتقال فن آوری از سازمان های تحقیقاتی نیروهای مسلح به صنایع تولیدی دفاعی شامل تعریف نوع نمونه ها در تحقیقات صنعتی و فازهای اجرایی یک پروژه تحقیقاتی، بررسی و بیان گردد. در ادامه با توجه به مشکلات شناسایی شده و انجام مطالعات تطبیقی و با بررسی انواع الگوهای انتقال فن آوری کشورهای صنعتی و ایران و بررسی سازمان های موفق تحقیقاتی، الگوی پیشنهادی اولیه ای که با سازمان های تحقیقاتی نیروهای مسلح کشور سازگار باشد، پیشنهاد شده است. با جمع آوری نظرات تعداد 40 نفر از خبرگان در قالب پرسشنامه و تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از آن، با دو روش میانگین و آزمون بینم، پرسشنامه ارزیابی الگوی ارایه شده با ضریب آلفای کرونباخ 901/0 اعتبار سنجی شده و بر اساس نتایج پرسشنامه نهایتاً با اضافه شدن دو فرآیند جدید، الگوی پیشنهادی اولیه بر اساس نظر خبرگان، نهایی و ارایه شده است. الگوی نهایی تحقیق، شامل هشت مرحله اساسی در فرآیند انتقال فن آوری از سازمان های تحقیقاتی نیروهای مسلح به صنایع دفاعی است که در آن نظرات رده های عملیاتی، آمادی و صنعت، لحاظ گردیده است و در نتیجه، از نظر کاربردی متناسب با شرایط بومی کشور، قابل اجرا است.

کارکنانی که در محیطهای کار نظامی مشغول انجام وظیفه هستند بهگونهای در معرض خطرات ناشی از کار میباشند. عامل بسیار مهمی که نقش اساسی در ارتقا ایمنی و جلوگیری از خطرات را دارد؛ فرهنگ ایمنی کارکنان نیروهای مسلح میباشد. اولین گام اجرایی در خصوص تعالی فرهنگ ایمنی، تدوین الگوی آن است؛ که هدف اصلی این پژوهش میباشد. در این پژوهش ابتدا با بهرهگیری از بررسی مبانی نظری و مطالعات اسنادی و همچنین مصاحبه با 32 نفر از خبرگان، صاحبنظران، مدیران و فرماندهان حوزه HSE در نیروهای مسلح، مولفههای ششگانه اصلی تأثیرگذار در تعالی فرهنگ ایمنی نیروهای مسلح تعیین و سپس مراحل و گامهای ششگانه اساسی لازم در فرایند تعالی فرهنگ احصا گردید و سرانجام با بهرهگیری از نتایج به دست آمده دراین دو بخش و ترسیم الگو در فضای دو بعدی «افزایش ایمنی، کاهش مخاطرات ن.م.» و «تعالی فرهنگ ایمنی ن.م. و تقویت رفتار مطلوب»، الگوی تعالی فرهنگ ایمنی نیروهای مسلح ارائه گردید. این الگو که بر مبنای اصول علمی و اخذ نظر خبرگان، متناسب با وضعیت و الزامات بومی و اقتضایی نیروهای مسلح، برای اولین بار در کشور تدوین و ارائه گردیده است؛ میتواند مبنایی علمی برای اقدامات اجرایی در جهت ارتقا و تعالی فرهنگ ایمنی نیروهای مسلح قرار گرفته و موجب انسجام و اثربخشی این اقدامات گردد.

امروزه با توجه به روند روزافزون تغییر و تحولات محیطی، سازمان ها و شرکت ها، برای پاسخ گویی اثربخش به نیازهای محیطی خویش نیازمند کارآفرینی استراتژیک هستند. کارآفرینی استراتژیک منجر به خلق ارزش، رشد و تولید ثروت در سازمان می گردد. هدف از پژوهش حاضر، توسعه الگوی کارآفرینی استراتژیک و بررسی تأثیر آن بر مزیت رقابتی با استفاده از تبدیل آن به شایستگی کلیدی سازمان ها می باشد. در این راستا پس از تشریح مبانی نظری موضوع، با استفاده از روش مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و بررسی مقالات و پژوهش های قبلی و مقایسه مدل های کارآفرینی استراتژیک موجود در منابع علمی و همچنین مصاحبه عمیق با خبرگان، مدل توسعه یافته ی کارآفرینی استراتژیک، با تمرکز بر شایستگی کلیدی در سازمان، ارائه گردیده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که کارآفرینی استراتژیک زمانی که به عنوان یک شایستگی در سازمان تلقی و ایجاد گردد می تواند که به خلق ارزش برای افراد، سازمان ها و جامعه منجر می گردد و به کارگیری دفعی یا موردیِ خلاقیت، به تنهایی ضامن کسب مزیت رقابتی نخواهد بود. خلق ارزش برای مالکان و کارآفرینان ایجاد ثروت نموده و درنهایت به رشد و رونق اقتصادی نظیر اشتغال زایی، پیشرفت های فناوری و رفاه عمومی کمک می نماید این مدل، رابطه کارآفرینی استراتژیک و ابعاد آن را با مزیت رقابتی با تأکید بر تثبیت آن به عنوان شایستگی کلیدی در شرایط اقتصادی امروز نشان می دهد.