علیرضا پورشیخیان

علیرضا پورشیخیان

مدرک تحصیلی: عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آستارا

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۸ مورد.
۱.

بررسی رابطه بین سبک وشیوه زندگی با فرهنگ مصرف و مصرف گرایی (مورد مطالعه: شهرستان آستارا)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: سبک و شیوه زندگی مصرف جامعه مصرفی رسانه های جمعی فرهنگ مصرفی الگوی مصرف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۵ تعداد دانلود : ۴۰۷
 سبک زندگی مفهومی است که با انتخابی شدن زندگی روزمره معنا می یابد. بدین ترتیب که برخلاف جوامع سنتی که افراد ، جایگزین و بدیل اندکی در میان برنامه های زندگی داشتند، در جامعه معاصر به واسطه ی اهمیت یافتن خود و مسؤولیت شخصی و ظهور و پیدایش جامعه مصرفی در زندگی بجای جامعه تولید و اشتغال گذشته ، قدرت انتخاب بیشتر شده است. مصرف مفهومی نیست که در خلأ  قابل فهم باشد. مصرف معطوف به چیزی است و در روابط اجتماعی انسان ها قابل فهم است . مصرف بعنوان یک پدیده اجتماعی اقتصادی ریشه در جامعه صنعتی جدید دارد. یکی از پیامدهای گسترش مصرف و مصرف گرایی را ظهور جامعه مصرفی می دانند . از این منظر آنچه جامعه سنتی را با جامعه مصرفی متمایز می سازد ، فراوانی و هجوم وسیع اجناس ، کالاها و خدمات است . هدف مطالعه ی حاضر آن است که برخی عوامل اجتماعی فرهنگی مؤثر بر سبک زندگی مصرفی را در گوشه ای از جامعهی ایران نشان دهد و گرایش به ابعاد مختلف آن را معین کند. روش بکار رفته در این پژوهش بصورت پیمایشی و جمع آوری اطلاعات با ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. نمونه ی مورد مطالعه این تحقیق حدود 400 نفر از مردم بویژه جوانان ساکن در شهرستان آستارا بوده است
۲.

تأثیرجغرافیای سیاسی و مدیریت شهری در رشد فیزیکی و هنر عمومی شهرها

کلید واژه ها: جغرافیا جغرافیای سیاسی مدیریت رشد فیزیکی شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۷ تعداد دانلود : ۴۶۴
شهرها نظام های اجتماعی- فضایی هستند که از ابعاد مختلف طبیعی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، و نهادی تشکیل شده اند. در این بین، بعد سیاسی و نهادی به دلیل داشتن قدرت و سازوکار کنترل دیگر ابعاد حیاتی شهر، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین دلیل، مناسبات سیاسی و قدرت و تاثیر آن در توسعه فضایی شهر، همیشه مورد توجه جغرافیدانان بوده است. در همین راستا، مسایل شهری در قالب انگاره های حاکم بر جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک نیز مورد توجه قرار گرفته است. جغرافیای سیاسی با رویکرد غالباً درون شهری، نقش رویکردها و تصمیم گیری های سیاسی را در پیدایش و حل مشکلات شهری عمدتاً در قالب مدیریت سیاسی شهر بررسی می کند. جغرافیای سیاسی شهر پدیده های سیاسی- فضایی شهر را در کانون مطالعات خود قرار داده و نقش فرایندهای سیاسی اداره امور شهر را در هدایت، کنترل و شکل دهی فضا و سازمان فضایی شهر مورد توجه قرار می دهد. همچنین در ژئوپلیتیک، تاثیر و تاثرات ناشی از تعاملات، ارتباطات و کارکردهای فراشهری از جنبه اثرگذاری بر جریان قدرت سیاسی مورد مطالعه قرار می گیرد. البته این امر به معنی کم توجهی به نقش تعیین کننده پدیده ها و عوامل درون شهری در قدرت سیاسی در سطوح ملی و شهری نیست. در ژئوپلیتیک، شهر به عنوان یک کانون قدرت با قابلیت اثرگذاری گسترده در سطوح مختلف سرزمینی، مورد توجه است. بازیگران سیاسی همواره در راستای کسب قدرت سیاسی به شهر نظر ویژه دارند. از این رو مدیران شهری به عنوان بخشی از بازیگران سیاسی شهر، بدون آشنایی و یا توجه کافی به جغرافیای سیاسی و عوامل ژئوپلیتیکی شهر نمی توانند موجبات توسعه و اداره مطلوب شهر را فراهم نمایند. هدف مقاله حاضر تبیین فلسفی – مفهومی جغرافیای سیاسی شهر و فراهم نمودن چارچوب مناسبی برای مطالعه مدیریت شهر با قرار دادن هنر عمومی در مباحث جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک و نقش آن در توسعه مدیریت شهری است. از این رو در این مقاله شکل گیری فضاهای شهری تحت تاثیر ساختار و تصمیم گیری های سیاسی و عوامل مختلف طبیعی و انسانی درون و برون شهری در تولید قدرت سیاسی مورد توجه واقع شده است.
۳.

بررسی اثرات جمعیت شناور بر کیفیت خدمات شهری؛ مورد مطالعه: مراکز آموزش عالی منطقه 6 شهر تهران

کلید واژه ها: برنامه ریزی شهری جمعیت شناور خدمات شهری منطقه 6 شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۴ تعداد دانلود : ۳۱۱
جمعیت مبانی اساسی هر نوع برنامه ریزی است و برنامه ریزی خدمات شهری نیز از این قاعده مستثنی نیست. جمعیت در محیط جغرافیایی دارای کیفیت و ساختارهای مختلفی است و تمام جمعیت ها ویژگی های یکسانی ندارند؛ بنابراین لحاظ کردن ویژگی های متفاوت جمعیتی در برنامه ریزی ها میتواند راهگشای بسیاری از مشکلات باشد. خدمات شهری به عنوان یکی از مهمترین مسائل شهری دارای ابعاد مختلفی در برنامه ریزی است. که بحث توزیع و تخصیص آن به شهروندان همواره منشأ تحولات گوناگونی در شهرها بوده است. از جمله مسائلی که در برنامه ریزی خدمات شهری بخصوص در برنامه ریزی شهرهای ایران مغفول مانده است بحث جمعیت های شناور است که جایگاه قابل توجهی در برنامه ریزی ها ندارند. کلانشهر تهران به عنوان بزرگترین و مهاجرپذیرترین شهر ایران دارای بیشترین جمعیت های شناور است. در قلب کلانشهر تهران منطقه 6 که میزبان بیشترین و متنوع ترین خدمات شهری بخصوص از نوع فرامنطقه ای(دانشگاه تهران، بیمارستان امام خمینی، پارک لاله و...) است، شاهد بی توجهی به جمعیت شناور در برنامه ریزی ها هستیم. در این پژوهش سعی شده است نقش جمعیت های شناور در برنامه ریزی خدمات شهری در محدوده مورد مطالعه تبیین شود. به منظور عملیاتی شدن تحقیق مراکز آموزش عالی به عنوان نمونه مورد مطالعاتی انتخاب و نقشی که این نوع کاربری ها در جذب جمعیت شناور و متعاقباً ضرورت توجه به جمعیت شناور در برنامه ریزی خدمات شهری تحلیل و تبیین شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که منطقه 6 میزبان جمعیت بسیار بالایی از جمعیت شناور است که هر چند در منطقه حضور دارند و از خدمات استفاده می کنند اما عملاً جایگاه خاصی در برنامه ریزی خدمات شهری ندارند.
۴.

نقش روابط متقابل شهر و روستا در توسعه سکونتگاه های پیرامون کلانشهر رشت مورد: ناحیه پیراشهر خمام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روابط متقابل بین شهر و روستا پیامدهای نامطلوب نواحی پیراشهری کلانشهر رشت شهرستان خمام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۲۷۳
روابط میان شهر و روستا به صورت های گوناگون بر شکل پذیری سکونتگاه های روستایی و همچنین بر ساختار و کارکرد آن ها اثرگذار است. با توجه به نقش این روابط در فرایند تحولات و توسعه کانون های شهری و روستایی، شناخت پیامد های نامطلوب این روابط و تلاش برای کاهش اثرات منفی روابط متقابل شهر و روستا در راستای ساماندهی آن ها، زمینه ساز توسعه پایدار نواحی روستایی و شهری خواهد بود. پژوهش حاضر باهدف تحلیل روابط متقابل بین شهر و روستا و پیامد های نامطلوب در نواحی پیراشهری کلانشهر رشت خواهد بود. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و جامعه آماری آن را ساکنین روستا های چهار دهستان موردمطالعه و متخصصان تشکیل می دهد. به منظور بررسی و رتبه بندی مهم ترین پیامد های نامطلوب روابط متقابل شهر و روستا در نواحی پیراشهری خمام، از دیدگاه متخصصین، از نرم افزار Expert Choice استفاده شده است، نتایج نشان داد، از بین پیامد های نامطلوب روابط متقابل بین شهر و روستا، پیامد کمرنگ شدن الگوی سنتی مسکن روستایی و توسعه سبک معماری شهری با وزن 187/0، بالاترین رتبه را به خود اختصاص داده است، در ادامه نیز با استفاده از مدل تصمیم گیری WASPAS سعی شده است تا رتبه هر یک از دهستان های بخش خمام را بر اساس پیامدهای مطرح شده سنجیده شود. نتایج نشان داد، به ترتیب دهستان چاپارخانه با مقدار 654/3، دهستان کته سر با وزن به دست آمده 532/3، دهستان فرشکی با وزن 421/3، دهستان اشکیک با وزن به دست آمده 321/3، بالاترین و پایین-ترین رتبه ها را به خود اختصاص داده اند
۵.

تبیین نقش گردشگری در توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: دهستان چهار فریضه شهرستان بندرانزلی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری گردشگری روستایی توسعه پایدار روستایی دهستان چهارفریضه شهرستان بندرانزلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۱۴۹
در سال های اخیر، کارکردهای متنوع گردشگری روستایی در راستای پیشبرد اهداف توسعه پایدار روستایی توجهات بسیاری را به خود جلب نموده است. بنابراین، درک آثار گردشگری روستایی بر شاخص های مختلف توسعه پایدار روستایی می تواند در راستای دستیابی به اهداف طرح های توسعه روستایی مفید واقع شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر توسعه گردشگری بر شاخص های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی روستاهای دهستان چهار فریضه شهرستان بندر انزلی است. اطلاعات مورو نیاز پژوهش از طریق منابع اسنادی و مطالعات میدانی بدست آمده است. جامعه آماری شامل روستاییان دهستان چهار فریضه می باشد که بر اساس فرمول کوکران 373 نفر از ساکنان روستاهای منتخب به روش نمونه گیری تصادفی جهت تکمیل پرسش نامه انتخاب شدند. برای پایایی ابزار پرسش نامه از آزمون آلفای کرونباخ 895/0 و به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های آماری رگرسیون چند متغیره، واریانس و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که توسعه گردشگری روستایی بر شاخص های اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و کالبدی روستاهای محدوده مورد مطالعه تأثیر مثبتی داشته اما تأثیر آن بر محیط زیست منفی بوده است. نتایج آزمون رگرسیون بیانگر تأثیر توسعه گردشگری بر تمامی متغیرهای مورد بررسی بوده همچنین نتایج آزمون واریانس درون گروهی و بین گروهی هم نشان داد که در رابطه با عامل زیست محیطی بین روستاها تفاوت معنادار وجود ندارد ولی در رابطه با سه عامل دیگر تفاوت معناری بین روستاها مشاهده شد
۶.

تبیین ظرفیت ها و زمینه های توسعه پایدار روستایی با تاکید بر گردشگری طبیعی در روستاهای شهرستان بندر انزلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری گردشگری روستایی گردشگری طبیعی شهرستان بندر انزلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶ تعداد دانلود : ۲۴۱
گردشگری به عنوان یک فعالیت اقتصادی جایگزین، در یک اقتصاد تک محصولی میتواند روند توسعه را با تنوع بخشی اقتصاد ملی تسریع نماید.هدف این مقاله معرفی جاذبه های گردشگری طبیعی در شهرستان بندر انزلی می باشد. روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق بر مبنای منابع کتابخانه ای ومشاهدات میدانی بوده و از ابزارهای مانند فیش برداری، عکس و نقشه استفاده شده است روش تجزیه تحلیل اطلاعات که با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شده است بر پایه تحلیل و توصیف جامعه آماری تحقیق روستائیان شهرستان بندر انزلی هستند که تعداد نمونه با استفاده از جدول استاندارد مورگان انتخاب شده است و پرسشنامه ها بصورت تصادفی بین آنها توزیع شده است نتایج نشان داد گردشگری طبیعی امتیازات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی قابل ملاحظه ای را برای نواحی روستایی و کمتر توسعه یافته از طریق توسعه درآمدی و زیرساختی ایجاد می نماید.گردشگری در سطح محلی می تواند رشد اقتصادی فراهم کند و یک جایگزین بالقوه برای فعالیتهای سنتی در روستاها و کارگران محلی ارائه دهد. گردشگری روستایی در کنار فعالیتهای روستایی موجب کسب درآمد جانبی قابل توجّهی برای خانوارهای کشاورز می شود.
۷.

ارزیابی موانع و چالش های شکل گیری شاخص های شهر سبز در نواحی منطقه 13 کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهر سبز منطقه 13 تهران توسعه پایدار پایداری شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۱۸۲
رشد سریع جمعیت و گسترش شهر نشینی در کلانشهر تهران در دهه های اخیر منجر به افزایش مصرف منابع و انتشار آلودگی ناشی از آن شده است. ادامه این روند می تواند تعادل اقتصادی و اجتماعی درون آن را برهم زند و عدم تعادل اکولوژیک منطقه شهری که در آن قرار گرفته است، را موجب شود . این امر درست خلاف اصول توسعه پایدار برای شهر تهران و محیط زیست آن است. منطقه مورد بررسی در این پژوهش، منطقه 13 کلانشهر تهران است که در شرق شهر تهران و با وسعتی حدود 1283 هکتار می باشد و از این سطح حدود 930 هکتار به بافت پر شهری و مابقی اراضی نظامی ، صنایع ، حرایم و ... می باشد. همچنین پارک جنگلی سرخه حصار با مساحتی حدود 394 هکتار در خارج محدوده قانونی و در حاشیه منطقه قرار دارد که از ویژگی های بارز آن برای تبدیل شدن به شهر سبز است. از طرف دیگر قرار گیری این منطقه در حاشیه شرقی تهران و وجود کاربری وسیع نظامی و صنعتی می تواند موانع بزرگی بر سر راه پایداری شهری و شکل گیری شهر سبز باشد. بر این اساس پژوهش حاضر سعی دارد، تا ساختار فضایی-کالبدی موجود منطقه 13 را در چارچوب شاخص های شهر سبز مورد سنجش قرار دهد و ظرفیت ها و چالش های شکل گیری شهر سبز در سطح نواحی آن را مورد ارزیابی و تحلیل قرار دهد.
۸.

The Inefficiency of Urban Planning and Management in Organizing Worn-out Textures and its role in Sustainable Tourism Development (Case study:Kremanshah)

کلید واژه ها: urban management Urban planning worn-out texture sustainable tourism Kermanshah city

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۱۳۵
The present study seeks to answer the question that to what extent have worn-out textures created obstacles for the flow of tourism? The present research is applied-developmental in terms of descriptive-descriptive-analytical (survey) method. The sampling method used in this study is simple random sampling. Including the number of employees and city managers, staff and employees of hotels and taxi companies and residents of the dilapidated area of ​​Kermanshah, the sample size is 384 people. Gathering information of the area (physical, social, economic, historical), through survey operations and then this information from They have been turned into maps through Arc GIS and Auto Cad software.  The results show that due to the effect of beautifying the city landscape on the mental image of tourists of the city, the decision to visit tourist places, walking and wandering in the city, the experience of tourists and the connection of tourists with the place are connected to each other like a chain and the urban landscape connects the components of this chain. In fact, the urban landscape, which is desirable for tourists, can lead to the flourishing and development of urban tourism in all the mentioned dimensions.
۹.

رتبه بندی نواحی منطقه 13 بر اساس شاخص های شهر سبز با استفاده از مدلهای تصمیم گیری چند متغیره (تاپسیس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شاخص های شهر سبز تاپسیس منطقه 13 شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۱۱۹
رویکرد شهر سبز به عنوان رویکردی نسبتا جدید در حوزه شهرسازی و برنامه ریزی شهری در تلاش است که تناسب و سنخیت بالایی با محیط زیست داشته و آلودگی های شهری را به حداقل برساند که نتیجه آن زیست پذیری بالای شهری است.. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی نواحی منطقه 13 و زمینه های شکل گیری شهر سبز در منطقه 13 کلانشهر تهران انجام شده است. روش تحقیق از نظر نوع توصیفی – تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. نوع داده کمی و متشکل از شاخص های شهر سبز است که با استفاده از مدلهای تصمیم گیری چند معیاره(تاپسیس) به رتبه بندی نواحی منطقه اقدام شده است. به منظور بررسی پتانسیل های شهر سبز نواحی چهارگانه این منطقه بر اساس 15 شاخص شهر سبز و با استفاده از مدل تاپسیس رتبه بندی شده اند تا نشان دهد که کدام یک از نواحی دارای پتانسیل های بیشتر و بهتری برای تحقق شهر سبز در این منطقه است که نتایج حاصل نشان داد ناحیه چهار با مقدار تاپسیس 0.96 رتبه اول در بین نواحی چهارگانه منطقه 13 را برای تحقق شهر سبز دارد. به عبارت دیگر ناحیه چهار بیشترین ظرفیت را برای تحقق شهر سبز دارد.
۱۰.

ارزیابی جایگاه اقتصادی پسماندهای جامد شهری (مورد مطالعه شهر آمل)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: منابع تولید پسماند جامد عوامل اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۱۵۳
مقاله حاضر به بررسی جایگاه اقتصادی مواد قابل بازیافت در مناطق تحت پوشش شهرداری آمل می پردازد. در مرحله اول مطالعه؛ پس از تدوین، تلخیص و استخراج اطلاعات از مطالعات میدانی، اسنادی، مصاحبه و پرسشنامه، از تحلیل SWOT برای تعیین استراتژی های مدیریت پسماند در شهر آمل استفاده گردید و مهم ترین نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید برای ارایه راهبردهای تهاجمی، بازنگری، تنوع بخشی و تدافعی شناسایی شده است. در مرحله دوم؛ پس از تحلیل عوامل داخلی و عوامل خارجی، برای تجزیه و تحلیل همزمان عوامل داخلی و خارجی از ماتریس داخلی و خارجی استفاده شده است. در مرحله سوم نیز بر اساس مدل SWOT، راهبردهایی جهت مدیریت پسماند شهری ارایه می گردد و در نهایت نیز با استفاده از تکنیک ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی QSPM، مشخص گردید که کدام یک از گزینه های استراتژی انتخاب شده، امکان پذیر می باشد و در واقع این استراتژی ها، اولویت بندی شده است. یافته های ماتریس برنامه ریزی کمی QSPM نشان می دهد استراتژی ششم (WT1. ایجاد منابع مالی پایدار جهت تامین هزینه های مورد نیاز مدیریت پسماند) با نمره جذابیت 93/3 از بیشترین جذابیت برای رونق اقتصادی برخوردار است. واژگان کلیدی: منابع تولید، پسماند جامد، عوامل اقتصادی
۱۱.

بررسی وضعیت مدیریت و برنامه ریزی ترافیک تالش و ارائه راهکارهای جهت روان سازی ترافیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت برنامه ریزی ترافیک شهری شهر تالش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۶۷
هدف اساسی مدیریت و برنامه ریزی ترافیک شهری به کار بردن اقداماتی برای استفاده بهینه و حداکثر از امکانات وتاسیسات موجود در نواحی شهری می باشد. همانگونه که با افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی نیاز به توسعه هماهنگ شهرها منطبق بر اصول و ضوابط شهرسازی وجود دارد، همزمان با این توسعه باید مسایل حمل و نقل و ترابری و ترافیک نیز به صورت همزمان و هماهنگ مورد مطالعه قرار بگیرد. رشد شهری تقاضای سفر زیادی را روی تسهیلات ناکافی موجود حمل ونقل، باعث شده است و شهرها برای خدمات حمل و نقل تاحدود زیادی به سیستم خیابان های خود متکی هستند. در همین ارتباط، مدیریت و برنامه ریزی ترافیک شهری می تواند، موثرترین ابزار هدایت ترافیک شهری شود. بر این اساس در این پژوهش اهمیت و ضرورت پرداختن به مسئله ترافیک شهر تالش و تبیین مشکلات آن، از هدررفت منابع (پول و زمان) جلوگیری کند و ضمن ایجاد آرامش بیشتر شهروندان، زمینه های دستیابی به شهر سالم و پایدار را فراهم نماید. بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر برنامه ریزی و مدیریت ترافیک شهری در شهر تالش با روش توصیفی و تحلیل محتوا می باشد. نتایج پژوهش حاضر با استفاده از مدل AHP اثرگذارترین متغیر بر روان سازی و مدیریت و برنامه ریزی ترافیک در شهر تالش بر اساس روش AHP توسعه استفاده از حمل و نقل در مدیریت عرضه ترافیک می باشد.
۱۲.

تحلیل فضایی اثرات اقتصادی اجتماعی بازارهای هفتگی در راستای پایداری روستایی (مورد مطالعه: شهرستان صومعه سرا)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازارهای هفتگی پایداری مناطق روستایی شهرستان صومعه سرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۲۷
بازارهای هفتگی از قدیم در بسیاری از روستا ها رواج داشته و یکی از مشخصه های اصلی بسیاری از روستاها شناخته شده است، به نحوی که در تاریخ اقتصادی و اجتماعی جوامع کارکرد و جایگاه ویژه ای دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی تحلیل فضایی بازار های هفتگی بر مبنای پایداری روستاها در دهستان های شهرستان صومعه سرا است. اطلاعات و داده های لازم از منابع کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده، ابزار پژوهش نیز پرسشنامه است و روایی آن توسط متخصصین مورد تایید قرار گرفت. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل های FARAS، WASPAS، FVIKOR استفاده شده است. نتایج رتبه بندی معیار های اقتصادی و اجتماعی با استفاده از مدل آراس فازی نشان داد، در بعد اقتصادی به ترتیب مولفه های درآمد با مقدار وزن 497/0، افزایش کسب و کار با مقدار وزن 465/0، اشتغال با مقدار وزن 461/0، افزایش سرمایه گذاری با مقدار وزن 446/0، در بعد اجتماعی نیز به ترتیب مولفه های افزایش ارتباط فامیلی با مقدار وزن 476/0، کاهش مهاجرت با مقدار وزن 468/0، منزلت اجتماعی با مقدار وزن 454/0، ارتقای فرهنگ بومی با مقدار وزن 431/0، بالاترین و پایین ترین رتبه ها را به خود اختصاص داده اند. در ادامه نیز نتایج رتبه بندی بازار های هفتگی با تاکید بر ابعاد پایداری با استفاده از مدل واسپس نشان داد، در بعد اقتصادی، به ترتیب بازارهای هفتگی (گوراب زرمیخ، هندخاله، (شیخ محله) کسما، طاهر گوراب (اباتر)، هندخاله (تولم شهر)، ضیابر، طاهر گوراب )، و در بعد اجتماعی نیز به ترتیب بازار های هفتگی (گوراب زرمیخ، هندخاله (شیخ محله)، کسما، هندخاله (تولم شهر)، طاهر گوراب (اباتر)، طاهر گوراب)، بالاترین و پایین ترین رتبه ها را به خود اختصاص داده اند. در نهایت به منظور تحلیل فضایی دهستان های شهرستان صومعه-سرا با تاکید بر ابعاد پایداری از مدل وایکور فازی استفاده شد، نتایج نشان داد، دهستان های کسما با مقدار وزن 254/0، بالاترین رتبه و دهستان طاهر گوراب با مقدار وزن 050/0، پایین ترین رتبه را به خود اختصاص داده اند.
۱۳.

ارائه ی الگوی توسعه ی منطقه ای با تأکید بر پیشران های تأثیرگذار چندوجهی (مطالعه موردی: منطقه آزاد ارس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه منطقه منطقه آزاد ارس مدل حداقل مجذورات جزئی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۳۲
توسعه ی منطقه ای رویکردی چندوجهی از تأثیرگذاری سیستم های داخلی و خارجی بر سطوح گوناگون فضایی و کنش و واکنش متقابل آنها در منطقه می باشد که در نهایت موجبات تعادل درونی و بیرونی منطقه و توسعه ی آن را فراهم می نماید. با توجه به اهمیت موضوع توسعه ی منطقه ای، تحقیق حاضر در پی شناسایی پیشران های تأثیرگذار بر توسعه ی منطقه ی آزاد ارس در ابعاد مختلف می باشد. روش تحقیق در مطالعه ی حاضر کاربردی با ماهیت توصیفی – تحلیلی است. جامعه ی آماری تحقیق نیز شامل مدیران، مسئولان، کارشناسان شهری و نخبگان دانشگاهی منطقه آزاد ارس (حدوداً 1400 نفر) می باشد و حجم نمونه بر اساس مدل اصلاح شده ی کوکران 344 نفر برآورد شده است. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از مدل حداقل مجذورات جزئی در نرم افزار Warp-PLS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در بین پیشران های مورد بررسی بیشترین تأثیرگذاری مربوط به پیشران های ظرفیت سازی نهادی - مدیریتی (IMC)، اقتصادی (E)، هم افزایی نهادی (IS) و مدیریت سازمانی حمایت کننده (SOM) می باشد که به ترتیب ضرایب استخراج شده بر اساس مدل ساختاری تحقیق برای هر کدام 65/0، 61/0، 55/0 و 48/0 بوده است. در بین متغیرهای فرعی نیز بیشترین تأثیرگذاری مربوط به مؤلفه های جذب سرمایه گذاری های داخلی و بین المللی بر اساس بازاریابی و تبلیغات مناسب و وجود نسبیت در پیش بینی و قطعی ندیدن همه ی مسائل آتی به ترتیب با ارزش 64/0 و 63/0 می باشد. همچنین نتایج آزمون استون- گیسر که برای پیشران های توسعه ی منطقه ای برابر با 141/0 محاسبه شده است، نشان می دهد که مدل در نظر گرفته شده، ظرفیت و توان پیش بینی لازم را دارد.
۱۴.

پیدایش منطقه کلان شهری و بازتاب فضایی آن، مطالعه موردی شهر رشت(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: منطقه مادر شهری کلان شهر بازتاب فضایی شهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۱۳۱
شهر رشت در سال 1385 با 557366 نفر جمعیت و با دارا بودن نیمی از جمعیت شهر نشین استان گیلان، به عنوان مهمترین کلان شهر ناحیه ای در شمال ایران از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد. این شهر با عملکردهای متنوع و گسترده اقتصادی و اجتماعی از موقعیت ممتاز منطقه ای بهره مند بوده و علاوه بر تسلط همه جانبه در منطقه شهری خود بر شهرهای اقماری مانند، خمام، کوچصفهان، لشت نشاء، سنگر و خشکبیجار، نفوذ خدماتی مؤثری نیز بر کانون های شهری و روستایی  سراسر ناحیه دارد. شهر رشت با توسعه فضایی و کالبدی خود از یک طرف، به سرعت جمعیت و فعالیت های اقتصادیش را به نواحی حاشیه ای سوق می دهد و از طرف دیگر با جذب امکانات شهرهای اقماری، تغییرات شگرفی را در کالبد شهری خود ایجاد کرده و بازتاب های متنوعی را از نظر تراکم و تمرکز جمعیت، رشد و گسترش شتابان و ناموزون شهری، ادغام روستاهای پیرامون و روند اشغال اراضی کشاورزی ایجاد کرده است. این شهر به جای توزیع بهینه سرمایه و امکانات در سطح شهرهای پیرامونی، گرایش روز افزونی به تمرکز گرایی دارد. وابستگی شهرهای اقماری به شهر رشت سبب فقدان تنوع اقتصادی و اجتماعی در آنها شده و این شهرها را از انسجام و پویایی درونی محروم ساخته و با وجود دارا بودن جمعیت و خدمات شهری به مراکز خوابگاهی گروههای کم درآمد تبدیل کرده است. عدم پویایی شهرهای پیرامونی بیش از آنکه متاثر از عدم دانش فنی و یا کمبود سرمایه باشد، بیشتر مربوط به روابط متقابل و نا برابر شهر رشت با شهرهای پیرامون استوار است و همیشه این رابطه به نفع مادر شهر و به زیان شهرهای اقماری می باشد.
۱۵.

تحلیل فضایی روابط شهر و روستا با تأکید بر پایداری جمعیت در مناطق روستایی (مورد مطالعه بخش خمام رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روابط شهر و روستا تحلیل فضایی پایداری جمعیت روستا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۱۲۳
شهرها و روستاها بعنوان الگوی سکونتی با کارکردهای مختلف و خاص هموار دارای روابط متقابلی بوده اند این روابط می تواند به یک نظام عادلانه و دو جانبه سبب شود که حاصل آن رونق و اعتبار دو جانبه شهرها و روستاهاست یا بر عکس این روابط یک جانبه باشد یعنی سلطه شهرها و روستاها که ضعف های بنیان ها اقتصادی و اجتماعی فضایی روستاها و رشد ناموزون و غیره منطقی شهرها از نتایج آن می باشد این مسئله موجب رکود بسیاری از روستاها گردیده است حال اگر این روابط با برنامه ریزی صورت گیرد می تواند به پایداری جمعیت کمک نماید . با این هدف تحقیق فوق شکل گرفته است و با استفاده از یافته های میدانی و اسنادی و با روش توصیفی – تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته جامعه آماری بر طبق روش مورگان 310 نفر از افراد ساکن در این بخش می باشند که در 40 روستا زندگی می کنند نتایج نشان می دهد که در طی سالها روابط نابرابر شهر و روستا موجب سر ریز شدن جمعیت به سمت شهر خمام شده است . این در حالی است که روستائیان در صورت رضایت از زندگی در روستا حاضر به ترک آن نیستند و پیشنهاد می شود تا با دادن امکانات بیشتر به روستا از خروج جمعیت جلوگیری شود و مهمترین عامل که می تواند بر طبق نتایج مطالعات میدانی در پایداری جمعیت روستا کمک کند ، اشتغالزایی در روستاها است .
۱۶.

تحلیلی بر چالش ها و راهبردهای توسعه ی پایدار منطقه ای با رویکرد آینده پژوهی (مطالعه موردی: منطقه آزاد ارس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه ی پایدار توسعه ی پایدار منطقه ای منطقه آزاد ارس آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۱ تعداد دانلود : ۱۳۴
امروزه ضعف در ساختارهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و مدیریتی موجبات بروز انواع چالش ها در شهرها و مناطق گوناگون گردیده است که این امر محرک های تأثیرگذار اساسی در عدم دست یابی به توسعه پایدار را شکل داده است. بنابراین بهره گیری از رویکردهای نوین در راستای شناسایی انواع چالش ها و آینده پژوهی آن ها و هم چنین، کاربست برنامه ریزی استراتژیک به منظور دست یابی به پایداری و توسعه پایدار ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد. در این راستا، هدف از این پژوهش آینده پژوهی چالش های منطقه آزاد ارس در راستای دست یابی به توسعه پایدار و ارائه راهکارهایی در جهت بهبود وضعیت موجود و آینده منطقه می باشد. روش پژوهش در این مطالعه کاربردی با ماهیت آینده نگاری بوده که به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل اثرات متقاطع در نرم افزار MICMAC استفاده شده است. هم چنین، داده های این پژوهش با بهره گیری از روش دلفی نخبگان و مدیران شهری گردآوری شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که آینده چالش های پیش روی توسعه پایدار منطقه آزاد ارس به شدت تحت تأثیر ضعف مدیریت و نبود برنامه مشخص برای توسعه آن ها (عدم بهره مندی از الگوهای نوین مدیریتی همچون حکمروایی و مدیریت دانش بنیان)؛ ضعف نهادهای مالی – پولی؛ و وجود محدودیت های قانونی برای توسعه کالبدی بخش صنعت در وسعت زیادی از منطقه مصوب به دلایل مناسب بودن این زمین ها برای کشاورزی قرار خواهد گرفت. هم چنین، نتایج ارزیابی پایداری/ناپایداری منطقه بر اساس چالش های مورد مطالعه حاکی از آن است که این چالش ها ناپایدار بوده و می توان با برنامه ریزی استراتژیک و توسعه خلاق و واقع نگر بر اساس پارادایم آینده نگر از راه بازتعریف نقش و جایگاه منطقه آزاد ارس در عرصه ملی و بین المللی و ارتقای نقش ها و عملکردها به توسعه پایدار منطقه نائل آمد.
۱۷.

برنامه ریزی و مدیریت شهری در نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه ریزی مدیریت شهری نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهر کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۱۵
هدف اصلی پژوهش برنامه ریزی و مدیریت شهری در نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهر کرمانشاه می باشد. شهر کرمانشاه، از جمله شهرهایی است که از مشکلات بافت فرسوده رنج می برد. روش پژوهش حاضر «تحلیلی- توصیفی» می باشد و با توجه به ماهیت پژوهش، داده ها از طریق مطالعات میدانی با تکنیک مصاحبه و مشاهده عینی گردآوری شده اند، بدین سبب پرسشنامه در بین شهروندان، کارشناسان و مدیران شهری به تعداد 385 نفر توزیع گردید. یافته ها حاکی از آن است میانگین واقعی توزیع بافت های فرسوده (9/2)، میانگین واقعی مناسب ترین راه های بازسازی و بازآفرینی بافت های فرسوده (8/2)، میانگین واقعی بخش های دولتی و مدیریت شهری (1/2)، میانگین واقعی میزان موفقیت و عدم موفقیت (8/1) می باشد. می توان به این نتیجه رسید که این شاخص ها در حد متوسطی هستند. نتایج نشان میدهد که نه تنها انگیزه های مردمی برای مشارکت اجتماعی، (به دلیل ریسک اقتصادی بالا و تسهیلات پایین) کم می باشد؛ بلکه سازمان های مربوطه در مورد انجام شدن این طرحها نظراتی مغایر با هم دارند؛ لذا چاره اندیشی برای رفع این مشکلات ضروری است.
۱۸.

نقش مدیریت شهری در بازآفرینی بافت فرسوده شهری (مطالعه موردی: محدوده اطراف بازار مرکزی شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت شهری بافت فرسوده بازآفرینی شهری بازار مرکزی شهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۱۳
مقدمه: یکی از چالش های اساسی در نظام توسعه پایدار شهرها بافت های فرسوده شهری به عنوان مناطق کمتر توسعه یافته هستند که به دلایل مختلف شکل گرفته و امروز دچار مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، زیست محیطی و ... هستند که بی توجهی و عدم برنامه ریزی صحیح برای آن می تواند کل شهر را دچار بحران نماید.هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مدیریت شهری در بازآفرینی بافت فرسوده محدوده اطراف بازار مرکزی شهر رشت صورت پذیرفت.روش شناسی تحقیق: روش تحقیق در پژوهش حاضر به صورت توصیفی – تحلیلی می باشد که از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه، مشاهده میدانی و بهره گیری از منابع اسنادی بوده است. نمونه تحقیق 100 نفر از متخصصین مرتبط با موضوع تحقیق در سازمان های راه و شهرسازی، شهرداری، شورای شهر و ... و همچنین 325 نفر از شهروندان ساکن در محدوده اطراف بازار مرکزی شهر رشت می باشند که به صورت تصادفی نمونه گیری شده اند. در ادامه پس از بررسی روایی و پایایی ابزار اندازه گیری تحقیق، به جهت بررسی نقش و تاثیر مدیریت شهری در بازآفرینی بافت مرکزی شهر رشت با استفاده از نرم افزارهای متنوع از جمله SMART PLS استفاده گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر رشت می باشد. یافته ها: با توجه به تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه ها، 30 درصد از کارشناسان مورد مطالعه در این پژوهش زن و 70 درصد مرد بوده اند که از این میان، 25 درصد از آنها دارای سن کمتر از 28 سال، 28 درصد بین 29 تا 39 سال، 22 درصد بین 40 تا 50 سال و 25 درصد نیز بین 51 تا 61 سال سن داشته اند. از این میان 57 درصد از آنها دارای واحد مسکونی شخصی، 40 درصد استیجاری و 3 درصد نیز سازمانی بوده اند. در ارتباط با سابقه سکونت آنها در این محدوده نیز 15 درصد از افراد مورد مطالعه کمتر از 5 سال، 22 درصد بین 6 تا 10 سال، 28 درصد بین 11 تا 15 سال، 19 درصد بین 16 تا 20 سال و 16 درصد نیز بیشتر از 20 سال سابقه سکونت در این محدوده را داشته اند.نتایج: نتایج حاصل از معادلات ساختاری نشان داد که عملکرد مدیریت شهری در این زمینه مطلوب بوده و میزان رضایت شهروندان از این پروژه بازآفرینی با اختلاف میانگین 0.566 و آماره آزمون 41.467 بیشتر از حد متوسط می باشد. در واقع مدیریت شهری در شهر رشت با باززنده سازی خیابان علم الهدی اولین قدم در مسیر بازآفرینی شهر رشت را پیمود.
۱۹.

تحلیل فضایی-مکانی پدیده بلندمرتبه سازی(مورد مطالعه: کلانشهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بلندمرتبه سازی تبریز تحلیل فضایی تحلیل مکانی کلانشهرها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۰۸
مقدمه: رشد شتابان جمعیت شهری و به تبع آن نیاز به مسکن از یک سو و جلوگیری از گسترش بی رویه شهرها برای استفاده بهینه از زمین های شهری و رفع مشکلات و معضلات سیما، فضا، مسائل زیست محیطی و از سوی دیگر، بلندمرتبه سازی و الگوی شهر فشرده را در راستای توسعه پایدار شهری در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه مطرح کرده است. هدف:  در راستای حل مسائل امروزی و آینده شهر، راهبرد شهر فشرده و پروژه های بلندمرتبه سازی می تواند محور توسعه آتی شهرها قرار گیرد. براین اساس در این مطالعه سعی شده است که به تحلیل فضایی- مکانی پدیده بلندمرتبه سازی در کلانشهر تبریز پرداخته شود. روش شناسی :  تحقیق حاضر کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی بوده است و پس از جمع آوری اطلاعات، داده ها و نقشه های مورد نیاز تحقیق نسبت به ایجاد پایگاه داده و رقومی سازی نقشه ها و وارد ساختن داده های جدولی در پایگاه GIS اقدام شد و جهت تحلیل آماری از نرم افزار Spss استفاده گردید. قلمرو جغرافیایی پژوهش:  محدوده پژوهش در این مطالعه کلانشهر تبریز می باشد. یافته ها و بحث:   نتایج تحقیق نشان داد، با لحاظ کردن میانگین معیار 5/9 در بلندمرتبه سازی ابعاد عملکردی در منطقه مورد مطالعه مورد توجه قرار نگرفته است و با لحاظ کردن میانگین معیار 2 در بلندمرتبه سازی ابعاد هویتی (از نظر محقق) نیز مورد توجه قرار نگرفته سبب رد شدن آن گردیده است. از طرف دیگر با لحاظ کردن میانگین معیار 2 در بلندمرتبه سازی ابعاد زیبایی شناختی مورد توجه قرار نگرفته و در این مورد نیز سبب رد شدن این فرضیه شده است. نتیجه گیری:  در نهایت این نتیجه حاصل گردید که بلندمرتبه سازی در کلان شهر تبریز براساس معیارهای شهرسازی شکل نگرفته است.
۲۰.

ضرورت واکاوی پسماندهای جامد شهری از مبدأ تا مقصد با تأکید بر شهر آستارا (غرب استان گیلان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پسماند مبدأ مقصد شهر آستارا غرب گیلان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۹۹
مقدمه:  برنامه ریزی پسماندهای جامد شهری فرآیندی پیچیده و چند وجهی است که نیازمند عزم جدی دستگاه های متولی و همکاری سایر بخش هایی است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم در این امر دخیل هستند. آستارا از شمالی ترین شهرهای ایران و غربی ترین شهر استان گیلان با ویژگی های زیست محیطی منحصر به فردی که دارد نیازمند یک برنامه ریزی منظم برای مدیریت پسماندهاست؛ چرا که هم با دریا و هم جنگل مجاورت دارد و این عامل در صورت عدم مدیریت صحیح باعث شکننده شدن این دو فاکتور زیست محیطی خواهد شد.هدف:  مقاله با هدف بررسی نقاط ضعف و قوت و فرصت ها و تهدید ها ی مدیریت پسماند شهر آستارا تدوین شده است.روش شناسی:  این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی ضمن تحلیل وضعیت موجود مدیریت پسماند شهر آستارا با استفاده از مدل تحلیلی SWOT به بررسی نقاط ضعف و قوت و فرصت ها و تهدید های مدیریت پسماند با روش پرسشنامه ای دلفی پرداخته ؛ جامعه آماری شامل 30 نفر از متخصصان و کارشناسان پسماند و... است که به صورت تصادفی انتخاب شده اند. ضریب پایایی پرسشنامه در روش آماری آلفای کرونباخ 75/0 تخمین زده شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش:  قلمرو جغرافیایی شامل شهر آستارا در غرب استان گیلان می باشد ، که مطابق سرشماری نفوس و مسکن سال 1395 دارای 51579 نفر جمعیت بوده است.یافته ها و بحث:  فرصت ها به عنوان ظرفیت های بالقوه ای هستند که می توانند برای مقابله با تهدیدها مورد بهره برداری قرار گیرند. در بررسی فرصت ها و تهدیدهای مدیریت پسماند با توجه به اینکه جمع امتیاز وزن دار برابر با 92/1 است و مقدار آن از عدد 5/2 کمتر است بنابراین در مدیریت پسماند شهر آستارا از فرصت های موجود به نحو احسن استفاده نشده است.نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که مراحل پنجگانه مدیریت پسماند در شهر آستارا با مشکلات ساختاری عدیده ای مواجه است و نقاط ضعف بر نقاط قوت غلبه دارد و از فرصت های موجود در برابر تهدیدها به نحو مطلوب استفاده نشده است .

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان