احمدعلی روح اللهی

با توجه به نقش همه جانبه آموزش عالی و دانشگاه ها در زندگی اجتماعی انسان ها نقش عدالت در این سازمان ها پیش از پیش آشکارتر شده است. دانشگاه ها در حقیقت نمادی از جامعه بوده و تحقق و اجرای عدالت در آن به منزله تحقق عدالت در سطح جامعه می باشد. بر این اساس، هدف این پژوهش بررسی نقش رفتار شهروندی در ارتباط با  عدالت سازمانی و استرس شغلی با عملکرد سازمانی در یکی مراکز آموزش عالی نظامی است. جامعه ی آماری پژوهش شامل 260 نفر از کارکنان بخش اداری و پشتیبانی یکی از دانشگاه های نظامی بودند که با استفاده از روش تصادفی ساده و بر اساس جدول مورگان تعداد 155 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. پرسش نامه های عدالت سازمانی نیهوف و مورمن(1993)، رفتار شهروندی سازمانی پودساکف و همکاران (1990)، استرس شغلی دوپوی (1977) و عملکرد کارکنان از پرسش نامه ویلیامز و اندرسون(1981) به عنوان ابزارهای مورد استفاده در پژوهش حاضر بودند. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق مدل سازی معادلات ساختاری (نرم افزار اسمارت پی. ال. اس) و نرم افزار SPPS ویراست19 انجام گردید. یافته های پژوهش نشان داد که استرس شغلی با رفتار شهروندی سازمانی رابطه ای منفی و معناداری دارد، عدالت سازمانی با عملکرد کارکنان و رفتار شهروندی سازمانی با عملکرد کارکنان رابطه ای مثبت و معناداری دارد.

هدف این تحقیق بررسی تأثیر هوش سازمانی بر توانمندسازی اعضای هیئت علمی است. جامعه آماری پژوهش 140 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه هوایی شهید ستاری بودند که 103 نفر از آنها بر اساس جدول مورگان و به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده های هوش سازمانی از پرسشنامه هوش سازمانی آلبرشت و  برای اندازه گیری توانمندسازی اعضای هیئت علمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. داده های جمع آوری شده با آزمون همبستگی و رگرسیون، تجزیه و تحلیل شد. یافته های تحقیق نشان داد که هوش سازمانی بر توانمندسازی اعضای هیئت علمی تأثیر داشته و از بین ابعاد مختلف هوش سازمانی، چشم انداز، سرنوشت مشترک، روحیه، اتحاد و توافق بیشترین تأثیر را بر توانمندسازی هیئت علمی دارند. علاوه بر این، رتبه بندی ابعاد مختلف هوش سازمانی با به کارگیری آزمون فریدمن نشان داد که چشم انداز، دارای رتبه اول است.

در دنیای متحول امروزی، آموزش و توسعه علم کارکنان به شکل یک استراتژی کلیدی برای سازمان ها می باشد تا از مزیت رقابتی برخوردار شوند. اما این مزیت تنها با برگزاری دوره های آموزشی حاصل نمی گردد، آموزش در صورتی مؤثر است که کارآموزان به طور موفق، دانش، مهارت ها و نگرش های آموزش داده شده را انتقال دهند و از این طریق، عملکرد خویش را بهبود بخشند. تحقیق حاضر پژوهشی کمی و به لحاظ هدف پژوهش، کاربردی می باشد شیوه گردآوری داده ها در آن توصیفی و از نوع پیمایشی است. از حیث ارتباط بین متغیرهای تحقیق از نوع همبستگی و به طور مشخص مبتنی بر مدلسازی معادله ساختاری میباشد. جامعه آماری پژوهش کارکنان یکی از یگان های عملیاتی نیروهای مسلح به تعداد 460 نفر بودند که تعداد 210 نفر از آن ها بر اساس جدول مورگان انتخاب شدند. روش جمعآوری داده از نوع میدانی است که جهت گردآوری اطلاعات برای آزمون فرضیههای تحقیق از پرسش نامه محقق ساخته بر اساس مطالعات بالدوین و همکاران (2009) با 20 گویه و با شاخص هایی همچون شاخص جو انتقال، حمایت مدیران، حمایت همکاران، و اقدامات پس از آموزش استفاده شد. تحلیل داده ها نشان داد که شاخص های احصاء شده با تسهیل انتقال آموزش به محل کار رابطه ای مثبت و معنادار دارند.

با توجه به نقش همه جانبه آموزش عالی و دانشگاه ها در زندگی اجتماعی انسان ها نقش عدالت در این سازمان ها پیش از پیش آشکارتر شده است. دانشگاه ها در حقیقت نمادی از جامعه بوده و تحقق و اجرای عدالت در آن به منزله تحقق عدالت در سطح جامعه می باشد. بر این اساس، هدف این تحقیق بررسی نقش رفتار شهروندی در ارتباط با  عدالت سازمانی و استرس شغلی با عملکرد سازمانی در یکی مراکز آموزش عالی نظامی است. جامعه ی آماری پژوهش شامل 260 نفر از کارکنان بخش اداری و پشتیبانی یکی از دانشگاه های نظامی بودند که با استفاده از روش تصادفی ساده و بر اساس جدول مورگان تعداد 155 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. پرسش نامه های عدالت سازمانی نیهوف و مورمن(1993)، رفتار شهروندی سازمانی پودساکف و همکاران(1990)، استرس شغلی دوپوی(1977) و عملکرد کارکنان از پرسش نامه ویلیامز و اندرسون(1981) به عنوان ابزارهای مورد استفاده در پژوهش حاضر بودند. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق مدل سازی معادلات ساختاری(نرم افزار اسمارت پی. ال. اس) و نرم افزار SPPS ویراست19 انجام گردید. یافته های تحقیق نشان داد که استرس شغلی با رفتار شهروندی سازمانی رابطه ای منفی و معناداری دارد، عدالت سازمانی  با عملکرد کارکنان و رفتار شهروندی سازمانی با عملکرد کارکنان رابطه ای مثبت و معناداری دارد.

کارکنان، مهم ترین دارایی هر سازمان به شمار می روند. به عقیده صاحب نظران، در عصر حاضر مدیریت منابع انسانی، بسیار دشوارتر از مدیریت فناوری یا سرمایه است. سازمان ها می توانند با بهره گیری از منابع انسانی خود عملکرد رقابتی خود را بهبود بخشند. هدف مطالعه حاضر، بررسی آثار خط مشی های مدیریت منابع انسانی بر عملکرد سازمانی است. جامعه آماری تحقیق 550 نفر از کارکنان یکی از دانشگاه های نظامی بودند که تعداد 226 نفر از آنها بر اساس جدول مورگان در این پیمایش شرکت داشتند. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه (خط مشی های مدیریت منابع انسانی و عملکرد سازمانی) استفاده شده است. روایی پرسشنامه از طریق صوری و محتوایی تأیید شد. پایایی از طریق محاسبه مقدار کرونباخ برای خط مشی های مدیریت منابع انسانی(916/0) و برای عملکرد سازمانی(910/0) به دست آمد. داده های جمع آوری شده توسط نرم افزار SPSS ویراست 19 و مدل سازی معادلات ساختاری نرم افزار لیزرل ویراست 5/8 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مطالعه حاضر نشان داد که مؤلفه ها ی استخدام، آموزش، ارزیابی عملکرد، مشارکت کارکنان همراه با جبران خدمات، با عملکرد سازمانی رابطه ای مثبت، معنی دار و مستقیم دارند. همچنین، بین خط مشی های مدیریت منابع انسانی و عملکرد سازمانی با عملکرد سازمانی، رابطه ای مثبت، معنی دار و مستقیم وجود دارد. اگر دانشگاه بخواهد عملکرد خود را افزایش دهد، بایستی بر مؤلفه های استخدام و آموزش تأکید بیشتری داشته باشد. به علاوه، از دیگر عوامل همچون ارزیابی عملکرد، مشارکت کارکنان و جبران خدمات، جهت بهبود عملکرد خود، استفاده نماید.

هدف این پژوهش بررسی مالکیت روان شناختی بر عملکرد شغلی است. پژوهش پیش رو از دید هدف کاربردی است؛ از نظر ماهیت و روش، پژوهشی توصیفی- پیمایشی از نوع همبستگی به شمار می رود؛ هم چنین از جنبه زمانی، مقطعی و از نگاه نوع داده ها، پژوهشی کمی به شمار می رود. جامعه آماری پژوهش تعداد 460 نفر از کارکنان یکی فرودگاه های آموزش خلبانی بودند که با استفاده از جدول مورگان و به روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 210 نفر انتخاب شدند. در این پژوهش برای سنجش مالکیت روان نشناختی از پرسش نامه مالکیت روان شناختی ون داین و پیرس(2004) و در بخش عملکرد شغلی از پرسش نامه ای عملکرد شغلی پاترسون(1970) استفاده گردید. یافته های تحقیق نشان داد که مالکیت روان شناختی با عملکرد شغلی رابطه ای مثبت و معنادار داشته و ابعاد مختلف مالکیت روان شناختی توانایی پیش بینی عملکرد شغلی کارکنان را دارد. بنابراین، با ایجاد احساس دلبستگی در کارکنان در جهت هم سو ساختن اهداف فردی با اهداف سازمانی و نهادینه ساختن حس مالکیت و تعلق، آگاهی فردی، اندیشه ها، آرا و عقاید و باورهای کارکنان به اهداف سازمانی می توان سطح عملکردی کارکنان را تقویت نمود.

به دلیل اهمیت ایمنی پرواز، شناخت عوامل موثر بر بروز سوانح و رویدادهای هوایی از اهداف مهم صنعت هوانوردی محسوب می شود. در بررسی دلایل وقوع سوانح و رویدادهای هوایی بر نقش عوامل انسانی بسیار تاکید شده است. با وجود این تاکیدها تعداد سوانح در این صنعت کاهش چشم گیری نداشته است. این مهم احتمال وجود عوامل دیگری را در بروز سوانح هوایی مطرح نموده است. از جمله ی این عوامل می توان به وجود استرس و فشارهای روحی و روانی متخصصین مختلف صنعت هوانوردی از جمله مراقبت پرواز اشاره کرد، که با شناسایی میزان استرس می توان راهکارهایی را در خصوص مدیریت به هنگام آن اتخاذ نمود. جامعه آماری پژوهش کارکنان مراقبت پرواز نهاجا [1] شاغل در سطح استان تهران به تعداد 60 نفر می باشند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده و با استفاده از جدول مورگان 52 نفر انتخاب شدند. روش گردآوری داده ها، پرسشنامه استرس شغلی فیلیپ. ال. رایس (1992) است که اطلاعاتی در مورد استرس شغلی به ما می دهد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- مقطعی است. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS ویراست 19 استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از این است که 4/13 درصد از کارکنان دارای استرس شغلی پایین، 7/16 درصد از کارکنان دارای استرس شغلی طبیعی و 9/69 درصد با استرس شغلی بالایی مواجه هستند. بر این اساس ضرورت اجرای برنامه ای جامع در خصوص مدیریت استرس کارکنان، به همراه با رسیدگی به وضعیت ارتقا و امنیت شغلی و برقراری امکان ارتباط موثر کارکنان با مسئولین و فراهم کردن امکانات مشارکت آن ها در تصمیم گیری ها، بایستی در اولویت اول با هدف بهبود وضعیت شغلی کارکنان قرار گیرد.