علی وفایی مقدم

دارا بودن بالاترین کیفیت زندگی در اقشار مختلف مردم، یکی از دغدغه های همیشگی افراد بوده است که این کار تحقیقی نیز با همین هدف یعنی سنجش کیفیت زندگی و شادی فردی افرادی که به نوعی در فرایند آموزش سازمان های استان مازندران قرار دارند و همچنین مقایسه در بین ورزشکاران و غیرورزشکاران انجام گردیده است. روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی بوده که با پرسشنامه ی مرکب سنجش کیفیت زندگی و شادی فردی در بین نمونه ی 190 نفری از افراد جامعه ی آماری که شامل اساتید دانشگاه ها، فرهنگیان، دانشجویان و دانش آموزان استان مازندران اجرا شده است. از آزمون های آماری کلوموگروف اسمیرنف، تی تک متغیره و لوین برای درک یافته های تحقیق استفاده شده است. یافته ها نشان داده است که بین سطوح کیفیت زندگی(001/0>p و 13=t)، و شادی فردی(001/0>p و 27/12=t) در اقشار مختلف تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین بین میانگین کیفیت زندگی در ورزشکاران و غیرورزشکاران (253/0 sig= و31/1 F=) اختلاف معناداری وجود داشته ولی در متغیر شادی فردی (07/0 sig= و56/7 F=) این تفاوت معنادار نبوده و بین دو گروه ورزشکار و غیرورزشکار در سطح شادی فردی تفاوتی نبوده است. این نتایج نشان می دهد که در اقشار آموزشی سطوح کیفیت زندگی با یکدیگر متفاوت بوده و به نوعی می توان گفت که حالات براوردن کیفیت زندگی و شادی فردی در آن ها متغیر است. همچنین با توجه به تحقیقات پیشین، تاثیر ورزش در تمامی اقشار مشخص گردید که قابل توجیه است. این نتایج به برنامه ریزی بهتر مسئولان کمک کرده تا سطوح و فعالیت های این دو متغیر را در اقشار مختلف آموزشی در نظر گیرند.

با در نظرگرفتن فواید فعالیت های ورزشی، همواره باید سعی در گسترش ورزش در اقشار جامعه کرد. به همین دلیل، این تحقیق قصد دارد دلایل بی رغبتی به فعالیت های ورزشی در بین فرهنگیان رابا تاکید بر متغیرهای ویژگی های شخصی و عوامل سوق دهنده، شناسایی، اولویت بندی و همچنین ارتباط آن ها را با متغیرهای دموگرافیکمشخص کند. روش تحقیق در پژوهش حاضراز نوع توصیفی است که به صورت میدانی انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق، فرهنگیان استان مازندران بودند که تعداد 750 نفرحجم نمونه انتخاب شدند(41783 نفر). ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود که به صورت خوشه ای- طبقه ای توزیع شد. یافته های حاصل از تحقیق با استفاده از آزمون اسپیرمن، پیرسون و آزمون رتبه ای فریدمن استخراج شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که ویژگی های شخصی و عوامل سوق دهنده محیطی با بی رغبتی، ارتباط دارند. در ضمن با آزمون رتبه ای فریدمن مشخص گردید که عوامل سوق دهنده محیطی و ویژگی های شخصی به ترتیب در اولویت قرار گرفتند. همچنین از بین ویژگی های دموگرافیک، سن و جنسیت با عوامل بی رغبتی ارتباط دارند. با توجه به ارتباط بیشتر محدودیت های بیرونی بر محدودیت های درونی در بی رغبتی افراد، پیشنهاد می شود که دست اندرکاران و مدیران ورزشی، بیشتر تمرکز خود را برای رفع محدودیت های بیرونی که از مشارکت افراد ممانعت می کنند، قرار دهند.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی دلایل عدم مشارکت فرهنگیان مرد ایران در فعالیت های ورزشی در سال (1394) می باشد. این پژوهش، توصیفی بوده و از نوع مطالعات تحلیلی می باشد که به صورت میدانی اجرا شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه فرهنگیان مرد سراسر کشور تشکیل دادند که با توجه به حجم بالای جامعه، تعداد 385 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق، تحلیل عاملی بوده است. یافته ها نشان می دهد در متغیر اول که متغیر ویژگی های فردی است، سه جزء عاملی (عدم داشتن مهارت ورزشی، خستگی و بی حوصلگی و ترس از مصدومیت)، در متغیر موانع بازدارنده، چهار جزء عاملی (دردسترس نبودن اماکن و تسهیلات، کیفیت پایین اماکن و تسهیلات ورزشی، مشغله کاری و خانوادگی زیاد و کمی درآمد)، در متغیر سوق دهنده های محیطی، چهار جزء عاملی (عدم برنامه ریزی مناسب برای فرهنگیان، عدم اطلاع از ورزش های موجود، احساس شرمندگی پس از باخت و تعداد کم اماکن ورزشی برای فرهنگیان) و در متغیر ویژگی ورزش های موجود، دو جزء عاملی (بیزاری از برد و باخت و مدت و شدت زیاد فعالیت های ورزشی) تأثیرگذار می باشند. به طورکلی، می توان گفت که از طریق مدیریت بهتر و فراهم ساختن زیرساخت ها توسط مسئولین، این عوامل می توانند مرتفع شوند و سازمان آموزش و پرورش را به اهداف خود در این زمینه برسانند.

با توجه به برنامه های کلانی که در کشور در سالیان اخیر در حوزه ورزش همگانی انجام شده است، تغییر چشمگیری در افزایش مشارکت شهروندان مختلف کشور روی نداده است؛ بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی عوامل توسعه ورزش همگانی با ماهیت اکتشافی- بنیادی انجام شده است. روش پژوهش کیفی بود که براساس نظریه داده بنیاد به طراحی مدل پارادایمی عوامل توسعه ورزش همگانی کشور پرداخته شده است. ابزار مورداستفاده نیز مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که از نظرهای 21 نفر از متخصصان ورزش همگانی کشور استفاده شد. روش نمونه گیری، هدفمند بود. خروجی پژوهش مدل پارادایمی بررسی عوامل توسعه ورزش همگانی در کشور بود که از شرایط علی، مقوله محوری، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها تشکیل شده است. موارد ذکرشده از کدهایی در مرحله اول کدگذاری؛ یعنی کدگذاری باز در چند مفهوم نظیر «تعاریف و واژه ها، موانع بازدارنده، مقایسه با کشورهای پیشرو، انگیزاننده ها، تحلیل وضعیت، راهبرد کلان و درپایان، راهکار و روش اجرایی» به دست آمده اند. در مرحله دوم کدگذاری نیز کدگذاری محوری با مقوله محوری عوامل توسعه ورزش همگانی و مقوله های فرعی نظیر «جذابیت ورزشی، سوق دهنده ها، موانع و انگیزاننده ها» انجام شده است. در پایان، مشخص شد که بسیاری از عوامل توسعه به خود افراد مربوط نمی شوند؛ بلکه با تسهیل در عوامل سوق دهنده محیطی و برطرف کردن موانع موجود، افراد با خیال آسوده ورزش همگانی را ازبین فعالیت های اوقات فراغت انتخاب خواهند کرد؛ گرچه تغییر در مفاهیم ورزش همگانی و افزایش انگیزاننده ها از عوامل مهمی هستند که باید به وجود آیند.

افزایش رقابت و انگیزة بقا، بسیاری از سازمان ها را بر آن داشته است که فعالیت های خود را بر ارائة خدمات اساسی و توانمند ی های محوری متمرکز کنند که این امر مستلزم سرمایه گذاری در پژوهش ها و ایجاد نوآوری ها است؛ ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف تحلیل عوامل مؤثر در توانمندی های تحقیق و توسعه در پژوهشگاه علوم ورزشی تدوین شده است. روش پژوهش آمیخته بود و به صورت میدانی انجام شد. نمونه های این پژوهش رئیس ها، معاون ها، اعضای هیئت علمی و کارشناسان پژوهشگاه علوم ورزشی بودند. برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه های پژوهشگرساخته استفاده شد که روایی و پایایی آن به تأیید رسید. تحلیل داده ها در نرم افزار اس.پی.اس.اس. نسخة 24 و تحلیل عاملی تأییدی در نرم افزار آموس انجام شدند. نتایج نشان داد که از دید نمونه های پژوهش متغیرهای عوامل انسانی، فناورانه، مدیریتی، تجاری کردن، راهبردی و مالی دارای درجة اهمیت بودند و اولویت در هر بخش براین اساس بود: مدیریت دانش در عوامل راهبردی، روحیة خلاقیت و نوآوری در عوامل انسانی، توانایی انتقال و انتشار فناوری در عوامل فناورانه و افزایش انگیزش افراد فنی در عوامل مدیریتی. در دو عامل مالی و تجاری کردن، اختلاف معناداری بین مؤلفه ها وجود نداشت. برمبنای نتایج به دست آمده و لزوم اهمیت تأسیس این واحد در این نهاد علمی، بدیهی است که درراستای تحقق اهداف کلان پژوهشگاه، تأسیس این واحد ضروری به نظر می رسد.