فاطمه سادات مرعشیان

هدف از پژوهش حاضر بررسی مدل ساختاری رابطه حمایت اجتماعی و سرمایه روان شناختی با توانمندسازی با نقش میانجی استرس ادراک شده در زنان سرپرست خانوار بود. پژوهش حاضر از نوع همبستگی و تحلیل مسیر بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زنان سرپرست خانوار یاسوج تشکیل دادند که از این جامعه 250 نفر از زنان سرپرست خانوار به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش را مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده چند بعدی زیمت و همکاران(1988)، پرسشنامه ی سرمایه روان شناختی لوتانز (2007)، پرسشنامه توانمندسازی روانشناختی اسپریتزر و میشرا (1995) و پرسشنامه ی استرس ادراک شده کوهن (1983) تشکیل دادند. داده ها به وسیله نرم افزار آماری SPSS و AMOSنسخه 25 با روش آماری همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان دادند که رابطه مستقیم بین سرمایه روانشناختی با توانمندسازی و رابطه مستقیم حمایت اجتماعی و سرمایه روانشناختی با استرس ادراک شده معنی دار میباشد اما، رابطه مستقیم بین حمایت اجتماعی با توانمندسازی معنی دار نمی باشد. همچنین، رابطه غیر مستقیم حمایت اجتماعی و سرمایه روانشناختی با توانمندسازی زنان سرپرست خانوار از طریق میانجی گری استرس ادراک شده معنی دار میباشد. می توان گفت زنان سرپرست خانواری که از حمایت اجتماعی در رویارویی با مشکلات برخوردار هستند با همدردی و مشورت با دیگران و با کمک سرمایه روان ششناختی می توانند با استرس ناشی از مشکلات روزمره دست و پنجه نرم کنند و در نتیجه این توانمندسازی از سلامت روان کافی برخوردار گردند.

هدف از این پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش ایمن سازی در برابر استرس و آموزش خودشفقت ورزی بر حس-عاملیت، تنظیم هیجانی در نوجوانان پسر شهر اهواز بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزم ون و گ روه گواه و مرحله پیگیری دوماهه ب ود. جامعه آماری پژوهش کلیه نوجوانان پسر شهر اهواز در سال تحصیلی 1401-1400 بود، که از میان آنها 75 دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم، بصورت روش تصادفی مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه (هر گروه 25 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش اول تحت آموزش ایمن سازی در برابر استرس مایکنباوم (2008) طی 8 جلسه 90 دقیقه ای و گروه آزمایش دوم تحت آموزش خودشفقت ورزی گیلبرت (2009) طی 8 جلسه 90 دقیقه ای قرار گرفتندوبرای گروه گواه مداخله ای انجام نشد. ابزارهای م ورد اس تفاده شامل مقیاس حس-عاملیت وودی (2013) و پرسش نامه سبک های تنظیم شناختی هیجان فرم کوتاه گارنفسکی و کرایج (2002) بود. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری و تعقیبی بونفرونی در نرم افزار SPSS-23 تحلیل شدند. نتای ج تحلیل داده ها نشان داد که آموزش ایمن سازی در برابر استرس و آموزش خودشفقت ورزی ب ر حس عاملیت، تنظیم هیجانی مثبت و منفی نسبت به گروه گواه در نوجوانان پسر تأثیر داشته(001/0>p) و هم چنین مشخص شد آموزش ایمن سازی در برابر استرس در افزایش حس عاملیت و تنظیم هیجانی مثبت و کاهش تنظیم هیجانی منفی، نسبت به آموزش خودشفقت ورزی اثربخشی بیشتر داشته است (001/0>p). نتایج در مرحله پیگیری نیز پایدار بود. ازاین رو بکارگیری روش آموزش ایمن-سازی در برابر استرس به عنوان یک مداخله مؤثرتر می تواند جهت افزایش حس عاملیت و تنظیم هیجانی مثبت و کاهش تنظیم هیجانی منفی نوجوانان پسر مورد استفاده قرار گیرد.