سید سعید میرواحدی

تفکرطراحی به عنوان شیوه مستخرج از نحوه عمل طراحان، مورد اقبال سازمان های نوآور قرار گرفته است. بااین حال این رویکرد همواره با انتقادهایی در پیاده سازی، پیرامون سطحی نگری و استفاده مقطعی مواجه بوده است . درک تقلیل یافته از تفکرطراحی به عنوان یک شیوه فرایندی که قادر نیست تمامی ابعاد اندیشه و عمل طراحانه را بازگو کند از مهم ترین عوامل این کاستی ذکر می شود. این مطالعه نشان می دهد جریان نوپدیدی از تحقیقات، برای غلبه بر این چالش بر بازترسیم تفکرطراحی از دریچه قابلیت کوشیده است. تشخیص این جریانِ در حال ظهور از طریق مرور نظام مند و شناسایی جریان های اصلی مرتبط با تاثیر تفکرطراحی بر نوآوری و نهایتا تحلیل عمیق مطالعات برگزیده در حوزه مورد بحث، انجام شد. باتوجه به جایگاه راهبردی مفهوم قابلیت در ادبیات سازمان، معتقدیم این سطح از مفهوم سازی قادر است، خلآ موجود در پیاده سازی تفکرطراحی در سطح طرزفکر و ذهنیت سازمان را برطرف کرده و بازتفسیر عمیق تری را از این رویکرد به دست دهد که نهایتا جاری سازی راهبردی نگرش طراحانه را در سازمان امکان پذیر می سازد. بااین وجود، این رویکردِ مطالعاتی با چالش هایی پیرامون ابعاد قابلیتِ تفکرطراحی مواجه است که می توان از طریق رجوع مجدد و مستقیم به طراحان به عنوان سرمنشاء اصلی قابلیت های طراحانه، نسبت به رفع آن اقدام کرد.

پیاده روی اربعین یکی از جلوه های ارائه خدمات عمومی توسط مردم و گروه های مردمی است. این در حالی است که در ادبیات خدمات عمومی در جهان مسئله ی مشارکت مردم در امر ارائه خدمات عمومی، با تردیدهایی همراه است. از سوی دیگر افزایش جمعیت، بالا رفتن انتظارات شهروندان و تنوع بالای خدمات مدنظر، طی دهه های گذشته چالش های زیادی را برای دولت ها به عنوان مسئول اصلی این حوزه، در پی داشته است. هدف از این تحقیق بررسی جوانب فرآیند ارائه خدمات عمومی در پیاده روی اربعین بوده و تلاش دارد مولفه ها و روابط موجود میان آن ها را معرفی نماید. روش تحقیق کیفی بوده و از روش نگاشت علّی برای تحلیل داده ها استفاده شده است. به این منظور پس از مطالعه کتابخانه ای، با 18 خبره مصاحبه گشت. مطابق نتایج تحقیق 82 مولفه بدست آمد. پس از دسته بندی مولفه ها، نمودار فرآیند ارائه خدمات ترسیم گردید. مطابق یافته های تحقیق، انگیزه درونی افراد و اعتقاد ایشان به اهل بیت (علیهم السلام) که سبب باور به ارزشمندی خدمت گردیده، منجر به ارائه خدمات کم نظیر در پیاده روی اربعین شده است. برخی ویژگی های خدمات ارائه شده عبارتند از: داوطلبانه، پیوسته و منظم، با حداکثر توان و متناسب با نیاز. در ادامه اما ارائه خدمات با موانع و چالش هایی مانند مشکلات زیرساختی مواجه است. آثار و پیامدهای مثبتی همچون تحکیم وحدت و انسجام میان مسلمانان و پیامدهای منفی همچون مسائل زیست محیطی از جمله پیامدهای فرآیند ارائه خدمات در پیاده روی اربعین است.

این پژوهش در صدد بررسی منطق تصمیم گیری مدیران صنعت هتلداری ایران در زمان نوسانات اقتصادی بر اساس رویکردهای تصمیم-گیری در کارآفرینی است که از آن به امکان گرایی و هدف گرایی تعبیر می شود. این تحقیق به دلیل ماهیت آن کیفی است و از روش نگاشت علّی برای تحلیل داده ها استفاده شده است. مشارکت کنندگان تحقیق مدیران ارشد هتل های 4 و 5 ستاره تهران هستند. روش نمونه گیری به صورت گلوله برفی بوده است. یافته ها نشان می دهد که رویکرد امکان گرایی در شرایط نوسان و عدم قطعیت رویکرد حاکم در تصمیم گیری است و مدیران در 86% موقعیت های تصمیم گیری از مؤلفه های رویکرد امکان گرایی و 14% از مؤلفه های هدف گرایی استفاده می کنند. نتایج گویای این است که مدیران هتل ها در شرایط عدم قطعیت و نوسانات اقتصادی از رویکرد هدف گرایی به رویکرد امکان گرایی تغییر رویکرد می دهند.

این پژوهش کیفی، کارآفرینی فرهنگی مبتنی بر چهار میراث فرهنگی ناملموس ثبت شده آیین پهلوانی و زورخانه ای، موسیقی سنتی، نقالی و تعزیه را مورد تحقیق قرار داده است. داده های تحقیق از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری شده و بر اساس نظریه داده بنیاد تحلیل شده است. قضایای بدست آمده نشان می دهد که میراث فرهنگی ناملموس پتانسیل کارآفرینی و ایجاد کسب و کار به ویژه کسب و کار گردشگری میراث ناملموس را دارد اما کارآفرینی در این زمینه مستلزم نگاه غیرمادی است. بدین معنی که کارآفرینی در زمینه ی میراث فرهنگی ناملموس نباید آمیخته به نگاه سودآوری و درآمدزایی گردد و باید با هدف حفاظت از این میراث انجام پذیرد. از طرفی بر اساس نتایج به دست آمده، کارآفرینی در حوزه میراث فرهنگی ناملموس مستلزم حمایت و دخالت مستقیم دولت است. بنابراین می توان گقت آنچه در کارآفرینی میراث فرهنگی ناملموس مطرح می شود، با ادبیات رایج کارآفرینی در این دو مولفه متفاوت است. بدین منظور، نیاز است کارآفرینی میراث فرهنگی ناملموس با نگاهی جدید و با تبیین اصولی مجزا در حوزه ی کارآفرینی فرهنگی مورد بحث قرار گیرد.

در سال های اخیر از یک سو کسب وکارهای مبتنی بر وب رو به رشد بوده و از سوی دیگر رقابت ایجادشده میان این کسب وکارها، صاحبانشان را بر این داشته است که پیرامون وفادار کردن مخاطبان و کاربرانشان و ایجاد تعلق خاطر بیشتر در آنان، جهت افزایش و پایدارسازی فعالیت خود، در صدد استفاده از راه حل های مناسب و مؤثر باشند. بازی پردازی راه حلی است که در این میان مقبولیت زیادی پیدا کرده است. در این راستا با استفاده از روش نظریه پردازی داده بنیاد، پژوهشی جهت طراحی مدلی در این حوزه انجام شده است. حاصل این پژوهش طراحی مدل بازی پردازی است. این مدل راهبردهایی را در جهت رفع مسائلی از جمله کم توجهی و عدم وفاداری مخاطبان را توصیه می نماید. درصورتی که کسب وکارها هنگام تولید و اجرای بازی پردازی، این راهبردها را با توجه به ملاحظاتی که در مدل تحت عنوان شرایط زمینه ای و مداخله گر ذکر گردیده ، به کار بندند، می توانند شاهد پیامدهایی از جمله کسب توجه و افزایش وفاداری مخاطبینشان باشند

در فعالیت های تولید و عرضه محصولات صنایع دستی توجهی به مبحث انتخاب و طراحی مدل کسب و کار نشده است. در این تحقیق به روش آمیخته تبیینی متوالی، ابتدا در بخش کمّی، مجموعه روش های استفاده شده در کسب و کار سفالگری لالجین در استان همدان، به روش ارزیابی استروالدر، با انجام تحلیل توصیفی بررسی شد. 152 مجموعه فعال سفالگری در شهر جهانی صنایع دستی لالجین به عنوان نمونه به صورت غیراحتمالی مدنظر قرار گرفتند. مشخص شد الگوی استروالدر، در تعدادی از عناصر و روش های پیشنهادی خود، کسب و کارهای حوزه سفالگری را پوشش نمی دهد. در بخش کیفی به شیوه داده بنیاد جمعی ساختی، براساس نظریه امکان گرایی سارازواتی، فعالیت های حوزه صنایع دستی با هدف دستیابی به الگوی کسب و کار مناسب کدگذاری شدند. با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته و با روش نمونه گیری نظری، گردآوری اطلاعات از 24 نفر فعال تخصصی، اجرایی و دانشگاهی صورت گرفت و الگوی کسب و کار جدیدی طراحی شد. در این الگوی جدید که مدل کسب وکار ماهی نام گذاری شد، نظریه امکان گرایی سارازواتی به مدل عملیاتی کسب و کارهای حوزه صنایع دستی، تبدیل و در عین حال از تجربیات الگوی کسب و کار استروالدر بهره گرفته شد.

امروزه تقریباً در تمام کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه در همه پایه های تحصیلی، آموزش و ترویج کارآفرینی جایگاه ویژه ای دارد، به طوری که نوآوری در ابعاد گوناگون نظام آموزشی زمینه ساز تربیت و پرورش نسلی خلاق و چندبعدی است. هدف اصلی پژوهش حاضر «طراحی الگوی آموزش کارآفرینانه در مدرسه» است. به منظور دستیابی به این منظور، روش پژوهش ازنظر هدف کاربردی با استفاده از نظریه برخاسته از داده ها است. جامعه آماری، شامل مسئولان و متخصصان حوزه آموزش وپرورش، متخصصان حوزه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، روان شناسی، جامعه شناسی و همچنین صاحب نظران حوزه آموزش کارآفرینی است که با بهره گیری از الگوی نمونه گیری نظری و با انجام 30 مصاحبه عمیق، یافته های پژوهش به اشباع نظری رسید. نتایج پژوهش نشان می دهد، «آموزش مبتنی بر خلق ارزش» مقوله محوری آموزش کارآفرینانه است که متأثر از عوامل سبب ساز نگرش کارآفرینانه معلم، مسئولان و تصمیم گیران در حوزه آموزش مدرسه و والدین است. مهم ترین عوامل زمینه ای، جو کارآفرینانه، طراحی محیط بازی گونه، طراحی فضاهای جذاب در مدرسه به همراه شرایط محیطی لازم همچون هوشیاری کارآفرینانه، برنامه ریزی آموزشی و آگاهی کارآفرینانه است. این عوامل به اجرا و اتخاذ راهبردها و اقدامات لازم، برای آموزش همراه با انجام یادگیری کارآفرینانه، تکالیف کارآفرینانه، تیم های کارآفرینانه، شوق کارآفرینانه، تعامل مدرسه با دنیای واقعی، ارزشیابی انعطاف پذیر و چندجانبه و تأکید بر شناخت و فراشناخت کمک می کند. درنهایت «خلق ارزش جدید، تربیت دانش آموز خلاق، نوآور و چندبعدی و دانش آموز توانمند- بامهارت» پیامدها و برون داد اصلی آموزش کارآفرینانه در مدرسه است که طی آن دانش آموزان با قرار گرفتن در مسیر آموزش صحیح تحصیلی و شغلی، به خلق ارزش برای خود و جامعه می پردازند.

هدف: این مقاله به بررسی منطق تصمیم گیری کارآفرینان در ورود به بازارهای خارجی مبتنی بر رویکردهای امکان گرایی و هدف گرایی پرداخته است. منطق تصمیم گیری کارآفرینان به دلیل عدم قطعیت در شرکت های کارآفرینانه و کوچک با مدیران شرکت های بزرگ متفاوت است. امکان گرایی نظریه در حال گسترشی است که تصمیم گیری در شرایط عدم قطعیت را توضیح می دهد. روش: در این پژوهش از رویکرد کیفی و مطالعه چندموردی استفاده شده است. گردآوری داده ها از طریق مطالعه چندموردی و مصاحبه های نیمه ساختار یافته با بنیان گذاران و کارآفرینان نه شرکت معتبر در صنعت لوازم خانگی کشور که در ۲۵ سال گذشته به بازارهای خارجی ورود پیدا کرده اند انجام شد. تحلیل داده ها از روش نگاشت علّی انجام شده است. برای سنجش اعتبار پژوهش، از وفاق کدگذاران استفاده شده است. میزان وفاق بین کدگذاران در ایجاد مفاهیم و روابط بین آنها 90 درصد بود که در مقایسه با پژوهش های مشابه، در سطح اطمینان پذیری است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که رفتار شرکت های مورد مطالعه در دوره آغازین ورود به بازارهای خارجی امکان گرایانه بوده و به تدریج که فعالیت خارجی در بازارهای هدف گسترش می یابد، به هدف گرایی گرایش بیشتری پیدا می کنند. نتیجه گیری: منطق غالب در تصمیم گیری کارآفرینان در ورود به بازارهای خارجی امکان گرایانه و به صورت صادرات پراکنده است. به منظور کاهش عدم قطعیت، اولویت آنها در تمام مراحل صادرات اعطای نمایندگی است، ولی پس از گسترش بازار، گرایش به منطق هدف گرایی در تصمیم های کارآفرینان پررنگ تر شده و به تأسیس مراکز  خدمات پس از فروش و در گاهی مواقع به سمت راه اندازی خط مونتاژ در دوره های بعدی سوق پیدا می کنند.

  این تحقیق به بررسی تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی بر قصد کارآفرینانه پرداخته است. مؤلفه های قصد کارآفرینانه در پژوهش حاضر، برگرفته از مدل قصد کارآفرینانه لینان؛ است که شامل نگرش نسبت به رفتارهای کارآفرینانه، هنجارهای اجتماعی و خودباوری می شود. تحقیق حاضر کمّی، -کاربردی بودهو ، روش پژوهش آن توصیفی است.  و در این پژوهش از پرسشنامه به عنوان ابزار گردآوری داده ها از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی استفاده شده است. یافته های پژوهش، با استفاده از آزمون های ، تحلیل عاملی و معادلات ساختاری در نرم افزارهای تحلیلی " اس پی اس اس"و" لیزرل" مورد تجزیه وتحلیل و برازش قرار گرفت. نتایج تحلیل معادلات ساختاری نشان داد که رابطه بین شبکه های اجتماعی با قصد کارآفرینانه و مؤلفه های آن به خوبی معنادار است بوده و متغیر شبکه های اجتماعی مجازی بر قصد کارآفرینی و مؤلفه های آن تأثیر دارد.از بین مؤلفه های مورد بررسی، بیشترین تأثیر و معناداری به ترتیب برای مؤلفه های خودباوری کارآفرینانه، هنجارهای اجتماعی و نگرش نسبت به رفتار کارآفرینانه است. درنهایت با آزمون های تحلیل ساختاری و مدل معادلات ساختاری تمام فرضیات پژوهش تأیید شدند. ا

امروزه هنر از جایگاه ویژه ای در اقتصاد های جهانی برخوردار است و نقش مهم هنرمندان در توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع کاملا پذیرفته شده است. بر این اساس وجود ساختارهای حمایت کننده در حوزه هنرضروری به نظر می رسد. یکی از این ساختارهای حمایتی، انکوباتورهای هنری هستند. البته به نظر می رسد انواع مختلف انکوباتور در راستای تحقق اهداف حمایتی خود چالش هایی نیز داشته باشند. در پژوهش حاضر با تمرکز بر انکوباتور هنری دانشگاه هنر اصفهان به شناسایی چالش های این انکوباتور در حمایت از کسب و کارهای هنری پرداخته می شود. روش این پژوهش کیفی است و انکوباتور دانشگاه هنر اصفهان به عنوان مطالعه موردی در نظر گرفته شده است. مشارکت کنندگان این تحقیق، 30 نفر و در قالب پنج گروه مسئولان و کارشناسان انکوباتور، استادان هنر، دانشجویان هنر، هنرمندان مستقل و واحدهای مستقر در انکوباتور دانشگاه هنر اصفهان هستند و داده ها نیز از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شده اند. نتایج تحقیق نشان داد که مهم ترین چالش های این انکوباتور در حمایت از کسب و کارهای هنری از نظر گروه استادان هنر، هنرمندان مستقل و دانشجویان هنر، مشکلات اجرایی و ناکافی بودن حمایت های مالی و از دید گروه واحدهای مستقر در انکوباتور، رویکرد صنعتی این مرکز است. اهم چالش های این انکوباتور از دیدگاه گروه کارشناسان نیز عدم شناخت کافی و برداشت های نادرست از اهداف و عملکرد انکوباتور و موضع گیری جامعه هنری در ترکیب حوزه اقتصاد و هنر است. بر اساس یافته های تحقیق، بسیاری از چالش های انکوباتور دانشگاه هنر اصفهان، ناشی از نوپا بودن این مرکز است و گذر زمان به برطرف کردن چالش های آن کمک خواهد کرد. به طور کلی شناسایی چالش های این انکوباتور و انتخاب راهکارهای مناسب برای رفع آنها علاوه بر تضمین موفقیت بیشتر انکوباتور دانشگاه هنر اصفهان، مسیر انکوباتورهای هنری آینده کشور را هموار می کند و به سیاست گذاران چنین مراکزی دید روشن تری می دهد.

فرش دستباف ایران، از منابع مهم درآمدهای ارزی و از اقلام مهم صادراتی کشور است. متأسفانه در یک دهه اخیر، دوران افول و رکود شکننده ای در صادرات فرش دستباف ایران و به ویژه اصفهان بروز نموده است. از جمله دلایلی که فرش دستباف ایران در بازار جهانی دچار افول شده است، عدم شناخت فرصت های کارآفرینانه ی صادرات آن است. از این رو شناسایی عامل های مؤثر بر تشخیص فرصت در این حوزه موضوع بسیار با اهمیتی بوده و در همین راستا پژوهش حاضر با هدف شناسایی مهم ترین عوامل مؤثر بر تشخیص فرصت های کارآفرینانه در حوزه ی صادرات فرش انجام شده است. دانش پیشین، احساس خودکارآمدی، آموزش و مربی گری، جست وجوی منظم فرصت ها، شبکه ارتباطات اجتماعی، جریان های اطلاعاتی، خلاقیت، یادگیری اجتماعی و هوشیاری کارآفرینانه عواملی هستند که پس از بررسی پیشینه ی تحقیق، در این پژوهش مد نظر و مورد بررسی قرار گرفته اند. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی که به روش کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. جامعه ی آماری پژوهش برای سال های 1390 الی 1394 حدوداً 50 صادرکننده فرش در شهر اصفهان بوده و 42 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند که برای دسترسی به اعضای نمونه از روش گلوله برفی استفاده شده است. روش تحقیق آمیخته و ابزار گردآوری داده ها مصاحبه و پرسشنامه است. نتایج پژوهش نشان داد، شبکه ارتباطات اجتماعی، هوشیاری کارآفرینانه، نیروهای پیش برنده، احساس خودکارآمدی، دانش پیشین و آموزش و مربی گری در شناسایی فرصت های کارآفرینانه ی صادرات فرش دستباف اصفهان اثرگذاری بیش تری دارند و عوامل دیگر، بر تشخیص فرصت در این حوزه کمتر اثرگذار هستند.

کوچ نشینی کهن ترین شیوه زیست بشر است که پا برجا بودن آن تا عصر حاضر از بزرگ ترین جاذبه های این شیوه معیشت است. دیدنی های زندگی کوچ نشینی می تواند جذابیت های بسیاری برای گردشگران داخلی و خارجی داشته باشد و به صنعت گردشگری کشور کمک کند، اما امروزه تغییر نگرش در زندگی کوچ نشینی و عشایری، نبود فرصت های اقتصادی، مشکلات فرهنگی و زیست محیطی، شکست پیوندهای اجتماعی و مشکلات این نوع زندگی از یک طرف و رشد و توسعه کشور از سوی دیگر هر روز عرصه را بر کوچ نشینان تنگ تر و آنان را برای ادامه این شیوه زیستی دل زده می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی پتانسیل های کارآفرینی گردشگری قومی انجام شده است تا با شناسایی این پتانسیل ها، زمینه ای برای بهره گیری از آن ها برای کارآفرینی و اشتغال زایی، درآمدزایی و در نهایت فرصتی برای احیا آداب ورسوم و بهبود وضعیت معیشت مردم عشایر قشقایی از طریق گردشگری قومی فراهم گردد. این پژوهش به روش کیفی و با استفاده از ابزارهای مصاحبه و مشاهده انجام شده است. مصاحبه با تعداد یازده نفر از کارآفرینان گردشگری عشایری به روش گلوله برفی انجام پذیرفت. مشاهده نیز از دو تیره عشایری گردشگر پذیر به صورت مشارکتی به عمل آمد. در نهایت نتایج تحلیل ها نشان داد که تمام اجزای زندگی عشایری پتانسیلی برای کارآفرینی گردشگری هستند. بر اساس نتایج مصاحبه ها گردشگری عشایری موجب اشتغال زایی، احیای پوشاک، مهارت های تولید سنتی و صنایع دستی می شود، اما مشاهدات نشان داد که گردشگری عشایری برخلاف انتظار موجب اشتغال زایی و کسب درآمد نشده است. همچنین گردشگری عشایری بر احیای پوشاک، صنایع دستی و تولیدات بومی تأثیر چندانی نداشته است.

بسیاری از متخصصان بازاریابی بر این باورند که نوآوری در کالا و خدمات یکی از رموز بقای شرکتها در بازارهای پر رقابت امروزی است. نوآور بودن خود دارای پیچیدگیهای مختلفی اعم از شناخت بازار، شناخت نیاز مشتریان ، تیم توانمند تحقیق و توسعه، تیمهای توانمند فنی، خط تولید منعطف، قدرت سرمایه گذاری در تولید، و... است. نوآوری زمانی می تواند منجر به ارائه ی محصولات و خدمات مناسب و مورد پسند مشتری باشد که بستر تامین نیاز مشتریان فراهم آمده باشد و پس از تولید و ارائه ی محصول، رضایت مشتری فراهم شود. بدون رضایت مشتری، نوآوری محصول با شکست مواجه می شود. تحقیقات نشان داده است که حدود 70 درصد از نوآوریهای انجام شده در صنعت با شکست مواجه شده و محصولات جدید مورد پسند مشتریان قرار نمی گیرد؛ به همین دلیل بسیاری از شرکتها پیش از آنکه محصولی را تولید کنند، با استفاده از تکنیکهای تحقیق بازار مانند کلینیک محصول، نیاز مشتریان را شناخته و سعی می کنند محصولی ارائه شود که مورد پسند مشتریان قرار گیرد.

در این تحقیق، 48 برند مختلف از صنایع مختلف مورد بررسی قرار گرفته تا ویژگیهای ایجاد کننده ی انرژی برند مورد شناسایی قرار گیرد. پس از انجام تحقیق این نتیجه حاصل شد که انرژی برند آن چیزی است که باعث حرکت مداوم برند و حفظ تقاضای در حال پیشرفت مشتریان و در نهایت باعث موفقیت یک برند خواهد شد. دانستن نحوه ی حرکت و کارکرد انرژی برند در گرو ....