فریدون آورزمانی

فریدون آورزمانی

مدرک تحصیلی: دکتری باستان شناسی، پژوهشکده نظر

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۰ مورد از کل ۱۰ مورد.
۱.

نگاهی به آرامگاه پیروز ملقب به (ابولؤلؤ) در گذشته و حال

نویسنده:
منبع: هنر و تمدن شرق سال هفتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۲۵ 5 - 8

کلید واژه ها: یروزان ابولؤلؤ کاشان نهاوند شیعه آرامگاه بنای ایلخانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۵ تعداد دانلود : ۵۱۹
در پی مهجور ماندن یک بنای تاریخی صرف نظر از روایات و وقایع سیاسی که پیرامون آن مطرح شده، ضرورت معرفی و شناسایی مقبره پیروزان «ابولؤلؤ» موجب شکل گیری مقاله حاضر شده است. بعضاً بناها و اماکن تاریخی و یا درختان مقدس و کهنسال به بهانه های واهی که گاه از تعصب و ناآگاهی سرچشمه می گیرد و در پاره ای از موارد با هدف سیاسی و اقتصادی مورد بی مهری قرارگرفته است که به مرور زمان فرسوده شده یا به رسم بازسازی و تخریب در شکل جدید فاقد انرژی و اعتبار می شده است. در مواردی نیز با فشارهای داخلی و خارجی ویران و محو می شوند. چنانکه فشارها و تهدیدهای امروز باعث شکل گیری وضعیت وخیم بنای آرامگاه ابولؤلؤ در کاشان شده است. دیواری را مقابل آن کشیده اند و چه بسا در آینده ای نزدیک به آسیب های جدی دچار شود. در این نوشتار صرف نظر از مسئله قاتل، مقتول و شرایط سیاسی و تعصبات مذهبی، می بایست به معرفی این بنا به عنوان یک اثر تاریخی توجه شود. زیرا وجود یا عدم این بنا تأثیری در حل اختلاف بین فرق اسلامی ندارد. ضمن اینکه حکومت فعلی ایران کوشش بسیاری در جهت رفع اختلاف قومی و مذهبی دارد از این رو شایسته است این میراث ارزشمند هنری- فرهنگی را که از نمونه های معماری کهن ایران است حفظ کرده و با تغییر نام و کاربری آن خدشه در تاریخ و فرهنگ وارد نکنیم.
۲.

آیین و باورهای قوم ایزدی

نویسنده:
منبع: هنر و تمدن شرق سال ششم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱۹ 6 - 9

کلید واژه ها: ایزدی ها عقاید و آداب ورسوم آیین های باستان کرد زبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷۱ تعداد دانلود : ۱۱۶۷۴
قرن هاست که در سرزمین شمالی میان رودان و کوهستان های صعب العبور آن ناحیه، مردمانی کرد زبان با آیینی خاص زندگی می کنند، آنها پیرو مجموعه ای از آیین های باستانی ایران و میان رودان هستند که باورهای خود را چون گوهری گران بها پنهان و پوشیده داشته و خود را «ایزدی» می نامند، پس از گسترش اسلام در ایران ارتفاعات کوهستان های هولوان (حلوان) و سنجار را پناهگاه خود ساختند تا بتوانند کیش باستانی خود را حفظ کنند؛ آنها مردمی راستگو، دلیر و بر عهد و پیمان خود استوارند. در این مقاله به بررسی عقاید و برخی آداب و رسوم آنها با جمال اشاره شده است.
۴.

بررسی و معرفی نقش نویافته ساسانی در شهر باستانی بیشابور

نویسنده:
منبع: هنر و تمدن شرق سال ششم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۱ 31 - 36

کلید واژه ها: نقش برجسته سکه هرمز اول ساسانی ولیعهدی و جانشینی بیشاپور نشانه های نمادین شاپور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۸ تعداد دانلود : ۶۳۷
در این نامه بخشی از یک نقش برجسته ساسانی که از لحاظ تاریخی حائز اهمیت فوق العاده ای است مورد بررسی و معرفی قرار گرفته، اهمیت این نقش به سبب دوران کوتاه فرمانروایی این شخصیت تاریخی بر ایران زمین در زمان ساسانیان است. این سنگ نگاره متعلّق به هرمز اول (273-272م.) فرمانروای ساسانی است که اطلاعات و آگاهی تاریخی محققان از زمان کوتاه فرمانروایی او بسیار اندک است. با بررسی اسناد دست اولی مانند سنگ نگاره یا سکه ها و قراردادن این یافته ها در کنار یکدیگر می توان به بسیاری از رازها و ناگفته های آن دوران که در غبار زمان به دست فراموشی سپرده شده اند دست یافته و وقایع و رویدادهای آن دوران کوتاه را به صورت روشن تری در معرض دید محققان و دانش پژوهان قرار داد.
۵.

اَناهیتا» الگوی زن ایرانی با تکیه بر فرهنگ و هنر ساسانی

نویسنده:
منبع: هنر و تمدن شرق سال سوم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۸ 25 - 32

کلید واژه ها: اناهیتا زن ساسانیان باروری آیین و بارور هنر و فرهنگ تاریخ ایران زمین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۴ تعداد دانلود : ۵۰۹
در فرهنگ ایران زمین، زن نماد مهر و عشق، سازندگی و باروری، پاکی و عفاف بشمار می رود. از گذشته های دور شکل گیری و بنیاد خانواده بر دوش زنان بوده است، مادرانی که با سخت کوشی، فداکاری، تدبیر و عاقبت اندیشی مردان و کودکان را سرپرستی کرده، با درایت و عنایت خداوندی و به نیروی مهر و عاطفه خانه و خانواده را سر و سامان می دادند. کشف صدها تندیسه از حفریات باستان شناسی در شوش، تپه سراب کرمانشاه، تورنگ تپه و سایر نقاط ایران و به دنبال آن پرستش ایزدبانوان باروری در طول تاریخ بیانگر بزرگداشت و ارج گذاری به زن به عنوان نیروی سازنده و زندگی بخش او بوده است. خوشبختانه باورهای نیکو و مقدس در بستر تاریخ هرگز زادگاه خود را فراموش نمی کنند بلکه همواره بالنده و پیشرو در دل و جان مردم زنده می مانند. بزرگداشت ملکه ها، ایزدبانوان، زنان مقدس از نسل ائمه و معصومین و صدها زیارتگاه در سرزمین ایرانی- اسلامی نشانه های تداوم، بزرگداشت و احترام به زن در بستر پاک و نورانی تاریخ در طی هزاره ها و سده هاست. نقش برجسته، سکه و مهرها، همچنین نقوشی که از ظروف و اشیاء و پارچه های این دوره باقی مانده از منابع و مآخذ مهمی بشمار می روند که تاریخ و فرهنگ سیاسی - مذهبی ساسانیان را به تصویر کشیده اند.
۶.

پژوهشی در شناخت نقش ناشناخته پریشو

نویسنده:
منبع: هنر و تمدن شرق سال سوم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰ 9 - 14

کلید واژه ها: آب دریاچه تقدس آب آناهیتا نقش برجسته ساسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۱ تعداد دانلود : ۳۰۳
در سال 1383 نقش برجسته ای نزدیک دریاچه پریشان کشف شد و در فهرست آثار ملّی ثبت شد. مشخصات این سنگ نگاره، آن را به دوران ساسانی نسبت می دهد. از آنجا که علل ایجاد این نقش و موضوع آن تاکنون بررسی نشده است، نقش مذکور مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با دیگر سنگ نگاره های ساسانی و سکه های این عصر مطابقت داده شد، ازآنجاکه در حوالی این سنگ نگاره ها نیزار و دریاچه وجود دارد و نقش بر بلندای کوه قرارگرفته و تصویر زنی را نشان می دهد، می توان نتیجه گرفت که نقش مربوط به آناهیتا ایزد بانوی آب هاست که همچون دیگر نقش برجسته های ساسانی در جوار چشمه، رودخانه و در ارتباط با آیین آنان است. آناهیتا فرشته نگهبان آب ها و مظهر برکت و فراوانی در باور ایرانیان باستان بوده است.
۷.

رازگشایی نمادهای آیینی در پوشش شهریاران ساسانی

نویسنده:
منبع: هنر و تمدن شرق سال اول پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱ 33 - 42

کلید واژه ها: هنر ساسانی مهر آناهیتا بهرام فره ایزدی کروات پاپیون (پروانه)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۱ تعداد دانلود : ۵۲۱
نقش برجسته ها، سکه ها و مهرهای ساسانی از منابع و مآخذ بزرگ هنر و فرهنگ ساسانی بشمار می روند، پژوهندگان هربار که به مطلب تازه ای از تاریخ و هنر ساسانی بر می خورند یا به خواندن نوشته ای توفیق می یابند، همواره به این منابع بازمی گردند. این نقش ها معیارهای اصیلی هستند که می توانیم نتایج بدست آمده را با آنها بسنجیم. مقایسه تصویر شهریاران ساسانی که بر صخره ها نقرشده با تصویر آنها بر سکه ها و ظروف فلزی نقش دار و نگین های کنده کاری شباهت و وحدتی اصولی  را اثبات می کند که تصویرهای مذکور بر مبنای آن پدید آمده اند. بررسی زیورها، پوشاک و مخصوصاً افسر شاهی روشن می سازد این آثار دارای نشانه های نمادین و رازآمیزی هستند که با آئین زرتشت و باورهای پیش از آن پیوندی ناگسستنی دارند. «دیهیم» یا «فرّ» ایزدی از نشانه های بارز هنر ساسانی است که ضمن ارتباطات ساسانیان با امپراطوری روم به آن دیار رفته و بعدها در لباس نظامی کُروات های قوم ایرانی تبار اروپایی ظاهر شده و از آنجا به فرانسه رفته و مورد توجه سایر اروپاییان قرار گرفت به طوری که ابتدا شاهان و بزرگان آن را بکار گرفته اند و بعدها جزئی از لباس رسمی مردم آن دیار شده است.
۸.

نذرداودی، بازمانده رسم کهن «مهری»

نویسنده:
منبع: منظر تیر ۱۳۸۹ شماره ۸

کلید واژه ها: مسیحیت مهر زرتشت آیین قربانی گاو نذر داودی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۴ تعداد دانلود : ۶۸۹
حضور«مهر» ایزد نور و فروغ خورشید، خدای عهد و پیمان و یار و یاور جنگجویان با حماسة قربانی گاو، نماد زایش و فراوانی و به تعبیری غلبه بر هواهای نفسانی را از روزگار باستان تاکنون همواره شاهد بوده ایم. دین مهر هرگز به طور کامل از میان نرفت؛ چنان که با دیگر آیین ها آمیخت و تاکنون نیز آثار و آداب آن در ایران و جهان باقی است؛ اما بن مایة آن همیشه آریایی ـ ایرانی برجای مانده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان