علیرضا ذوالفقاری

پژوهش حاضر به بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر میزان مشارکت دانشجویان در نماز جماعت دانشگاه می پردازد. جامعه آماری این پژوهش 1400 نفر بودند که از بین آن ها 300 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند تا به سؤالات پرسش نامه محقق ساخته از نوع بسته پاسخ جواب دهند، که نتایج آن به شرح زیر است: الف. بین مشارکت کارکنان دانشگاه و آموزش نماز با میزان حضور دانشجویان در نماز رابطه مستقیمی وجود دارد. ب. بین مکان، زمان و امکانات فیزیکی مناسب با میزان مشارکت دانشجویان رابطه مستقیم وجود دارد. ج. بین روحانی بودن امام جماعت و تشویق دانشجویان به نماز با میزان مشارکت آن ها رابطه مستقیم وجود دارد.

زمینه: مرور نظام مند پژوهش ها حاکی از این است که در تبیین شادکامی زنان میانسال متغیرهای مختلفی تأثیر می گذارد، اما نقش وضعیت سلامت، بحران مالی، حمایت اجتماعی، عزت نفس و تفکر مثبت به عنوان یک مدل یکپارچه مغفول مانده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی و تدوین بررسی مدل ساختاری پیش بینی شادکامی بر اساس وضعیت سلامت، بحران مالی و حمایت اجتماعی با نقش واسطه ای عزت نفس و تفکر مثبت در زنان میانسال شهر اراک پرداخته است. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان 36 تا 55 ساله شهر اراک در سال 1398 بود. تعداد 408 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. همه آن ها پرسشنامه های سلامت عمومی (گلدبرگ و هیلر، 1979)، بحران مالی (پراویتز و همکاران، 2006)، حمایت اجتماعی (زیمت و همکاران، 1988)، عزت نفس (روزنبرگ، 1963)، تفکر مثبت (اینگرام و ویسنیکی، 1988) و شادکامی آکسفورد (هیلز و آرگیل، 2002) را تکمیل کرده اند. برای تحلیل داده ها از روش های همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد متغیر سلامت (0/12، 0/15 و 0/18)، بحران مالی (0/18-، 0/36- و 0/22-) و حمایت اجتماعی (0/46، 0/55 و 0/43) اثرات مستقیم و معنی داری به ترتیب بر عزت نفس، تفکر مثبت و شادکامی داشته اند. افزون بر آن، متغیرهای عزت نفس و تفکر مثبت، اثرات مستقیم و معنی داری بر شادکامی داشته اند. همچنین نتایج نشان داد که سه متغیر سلامت (0/13)، بحران مالی (0/10-) و حمایت اجتماعی (0/12) بر شادکامی زنان میانسال اثر غیر مستقیم و معنی داری دارند. نتیجه گیری: از این مدل می توان برای تقویت شادکامی زنان میانسال استفاده کرد و در رسانه های آموزشی، اجتماعی و ارتباطی به اصول شادکامی، انواع حمایت های اجتماعی، وضعیت سلامت، بحران مالی، عزت نفس و تفکر مثبت و پیشایندهای مؤثر بر آن پرداخته شود

چگونگی اندیشیدن نقش مهمی در زندگی و کارکرد انسان ها دارد. انسان ها با توجه به نوع نگرشی که نسبت به خداوند، جهان و خود دارند از یکدیگر متمایز و به دو گروه خوش بین و بدبین دسته بندی می شوند. افراد خوش بین رویدادهای عالم هستی را بد در نظر نمی گیرند. زیرا که می دانند هر لحظه عالم دارای حساب و کتاب بوده و بدون اراده خداوند سبحان برگی از درخت نمی افتد و انسان ها باید به رحمت و بخشش خداوند امید داشته و شادمانه به برنامه ریزی و عمل بپردازند. در پژوهش حاضر سؤال مطرح شده این است که مثبت اندیشی از دیدگاه قرآن کریم دارای چه کارکردهای روان شناختی است؟ با بررسی و توجه به معانی آیات یازده کارکرد روان شناختی برای مثبت اندیشی یافت شد که عبارت اند از تقویت خداباوری، افزایش سلامت جسمانی و روانی، آینده نگری و امیدواری، مدیریت هیجانات، برقراری ارتباطات اثربخش، افزایش تاب آوری، افزایش گذشت، موفقیت بیش تر، شاد زیستن، ارزشمندی و معناداری زندگی و استحکام خانواده.

رفتار مسئولانه از شاخص های انسان سالم در هر جامعه ای به حساب می آید. یکی از اهداف بسیار مهم نظام های آموزشی، توسعه ی مهارت های اجتماعی ازجمله مسئولیت پذیری است. پژوهش حاضر باهدف «پیش بینی مسئولیت پذیری بر اساس انگیزش تحصیلی و هوش هیجانی در میان دانش آموزان مقطع ابتدایی»، انجام شد. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی_همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر بروجرد بودندکه از بین آنها 384 نفر به روش نمونه گیری تصادفی با استفاده از جدول مورگان به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. جهت سنجش متغیرهای موردمطالعه پژوهش از پرسشنامه های مسئولیت پذیری کالیفرنیا (۱۹۸۷)، انگیزه تحصیلی هرمنس (1970) و هوش هیجانی پترایدز و فارنهام (2002)، استفاده گردید.. روایی آن توسط اساتید و پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 7/0، 86/0، 81/0 برآورد شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و رابطه بین مسئولیت پذیری با انگیزه تحصیلی و مسئولیت پذیری با هوش هیجانی تائید شد.ضرایب رگرسیون متغیر پیش بین نشان می دهد که انگیزه تحصیلی به میزان (B=0/453) و هوش هیجانی به میزان(B=0/187) می توانند مسئولیت پذیری دانش آموزان را پیش بینی نمایند.

رضایت از زندگی یکی از مهم ترین سازه هایی است که امروزه برای اکثر افراد مهم قلمداد شده و از این رو پژوهش در این حیطه حائز اهمیت است. لذا هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی رضایت از زندگی زنان میان سال شهر اراک بر اساس سلسله مراتب نیازهای مزلو بود. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی است و به شیوه مدل سازی معادلات ساختاری (تحلیل مسیر) انجام شد. از بین کلیه زنان میان سال شهر اراک تعداد 408 نفر به روش نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب شده اند. همه آنها پرسشنامه های وضعیت سلامت، بحران مالی، حمایت اجتماعی، عزت نفس، تفکر مثبت و رضایت از زندگی را تکمیل کرده اند. برای تحلیل داده ها از روش های همبستگی پیرسون و الگوی معادلات ساختاری به کمک نرم افزارهای SPSS V19 و AMOS V20 استفاده شد. نتایج نشان داد متغیر سلامت (12/0، 15/0 و 38/0)، بحران مالی (18/0-، 36/0- و 11/0-) و حمایت اجتماعی (46/0، 55/0 و 18/0) اثرات مستقیم و معنی داری به ترتیب بر عزت نفس، تفکر مثبت و رضایت از زندگی دارند. افزون بر این، متغیرهای عزت نفس (14/0) و تفکر مثبت (10/0)، اثرات مستقیم و معنی داری بر رضایت از زندگی دارند. همچنین، نتایج نشان داد سه متغیر سلامت (15/0)، بحران مالی (10/0-) و حمایت اجتماعی (16/0) بر رضایت از زندگی زنان میان سال اثر غیرمستقیم و معنی داری دارند. بر اساس نتایج حاصله از این پژوهش، هر سه متغیر سلامت، بحران مالی و حمایت اجتماعی اثرات مستقیم و غیرمستقیم معنی داری بر رضایت از زندگی به واسطه عزت نفس و تفکر مثبت دارند. لذا از این الگو می توان برای تقویت رضایت از زندگی زنان میان سال استفاده کرد و در رسانه های آموزشی، اجتماعی و ارتباطی به اصول رضایت از زندگی، انواع حمایت های اجتماعی، وضعیت سلامت، بحران مالی، عزت نفس و تفکر مثبت و پیشایندهای مؤثر بر آن پرداخته شود.

دنیایی که ما در آن زندگی می کنیم همراه با رنج ها، دردها، گرفتاری ها و مشکلات است. دردها و رنج هایی از قبیل تنهایی، نا امیدی، افسردگی و شکست که همانند سایه ما را تعقیب می کنند. در ادبیات قرآنی مسأله سختی ها و دشواری ها و نقش آن ها در زندگی مورد توجه قرار گرفته است. بسیاری از مردم در زندگی خود این حقیقت را تجربه کرده اند که هنگام بروز مشکلات طاقت فرسا و هجوم طوفان های سخت زندگی، در زمان هایی که انسان دیگر امیدی برای رهایی از آن شرایط سخت و دشوار برای خود تصور نمی کند راه نجات بر رویش گشوده می شود. یکی از کارکردهای دین و کتاب آسمانی ما قرآن کاهش درد و رنج انسان است. در این مقاله، هدف اصلی پاسخگویی به این سؤالات است که درد و رنج از دیدگاه قرآن کریم دارای چه کارکردهای روان شناختی و تربیتی است؟ و آن ها چگونه موجب تقویت و تحکیم خداباوری و معرفت انسان به خداوند می شود؟