فاطمه زارعی

در طی سال های اخیر، سیاست ها و برنامه های متعددی برای ارتقاء کیفی و بازآفرینی بافت های نابسامان شهری به اجرا گذاشته شده است. یکی از سیاست های نوین در توسعه شهری به طور عام و در بازآفرینی بافت های نابسامان شهری به طور خاص، به کارگیری اقدامات و پروژه های محرک توسعه با هدف تسریع و تسهیل فرایند تحول در این بافت ها است. بافت تاریخی شهر قم به عنوان قلب تپنده این شهر در برگیرنده غنی ترین ارزش های کالبدی، فرهنگی و تاریخی در سطح استان و حتی در سطح ملی است. تحقیق پیش رو با هدف تحلیل و ارزیابی تحقق یافتگی و میزان اثرگذاری این پروژه ها بر توسعه بافت تاریخی شهر قم  صورت پذیرفته است؛ که به لحاظ ماهیت از نوع پژوهش های ارزیابی- تحلیلی با بهره گیری از پیمایش میدانی (مصاحبه و پرسشنامه) می باشد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری (تی تک نمونه ای، فریدمن، آنوا) مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های تحقیق و پاسخ دهی به سؤالات نشان داد که هیچ یک از پروژه های عمرانی انتخاب شده به طور کامل و همه جانبه از نظر اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، زیست محیطی و کالبدی نتوانسته به عنوان محرک توسعه شهری در محدوده بافت تاریخی شهر عمل کند. از نظر پیامدهای اقتصادی(پروژه محور عماریاسر، محور شهید روحانی و پارکینگ طبقاتی) موفق ظاهر شده اند؛ از نظر پیامدهای اجتماعی- فرهنگی، همه پروژه ها به جز پروژه محور عماریاسر موفق عمل کرده اند؛ از لحاظ پیامد زیست محیطی، همه پروژه ها به جز پروژه محور عماریاسر و محور شهید روحانی به اهداف خود رسیده اند و از نظر پیامد کالبدی، همه پروژه ها تأثیرگذار بوده اما بیشترین تأثیر را پروژه های محور عماریاسر و شهید روحانی داشته اند.

هدف این پژوهش، اثربخشی آموزش خودشفقت ورزی بر اضطراب اجتماعی دانش آموزانِ دختر دارای علائم اضطراب اجتماعی بود. این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزانِ دختر متوسطه دوم شهر مرودشت در سال تحصیلی 1400-1399 بود. از این جامعه، نمونه ای به حجم 32 نفر (16 نفر برای هر گروه) به شیوه هدفمند، انتخاب و با روش تصادفی به گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند. دوره آموزشی خودشفقت ورزی به مدت هشت جلسه هفتگی به مدت 2/5 ساعت بر روی گروه آزمایش انجام گرفت و به گروه کنترل هیچ آموزشی ارائه نشد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه اضطراب اجتماعی نوجوانان (SAS-A) و پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی محقق ساخته بود که در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری (سه ماهه) تکمیل شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره در نرم افزار SPSS (نسخه 24) انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان از وجود تفاوت معنادار در گروه آزمایش و گواه، در مرحله پس آزمون (P≤0.01) و پیگیری (P≤0.02) بود؛ لذا با اطمینان 98 درصد می توان نتیجه گرفت که اثربخشی آموزش خودشفقت ورزی بر اضطراب اجتماعی دانش آموزانِ دختر دارای علائم اضطراب اجتماعی موثر است.